tt u -C DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 12 Maart '16. No. 2020 Een Ruim en Loonend Afzet gebied voor Hollandschen Ondernemingsgeest De in verschillende landen door den krijg aangerichte verwoestingen zullen tengevolge hebben dat na het totstandkomen van den vrede op onzen geheelen aardbol krachtig gearbeid en buitengewoon veel aan ruwe producten geproduceerd zal moeten worden om de geleden schade te herstellen. Vooral zal dit het geval wezen in het Russische Rijk waar uitgestrekte voor han del, landbouw en industrie veelbelovende gebieden op verdere ontginning wachten. Nog vrijwel in haar kindsheid verkeerende 1), gaat de Moscovische nijverheid langzaam doch gestadig vooruit, welke vorderingen hoofdzakelijk tot stand kwamen met behulp van vreemd kapitaal. Met een en ander voor oogen rijst onwil lekeurig de vraag: Is hier geen ruim en loonend arbeidsveld voor ondernemende Hollandsche kooplieden en industriëelen ?" temeer daar in de tegenwoordige tijdsom standigheden het tijdstip zeker niet ongunstig gekozen zou zijn, om te trachten in gindsche gebieden concessies te verkrijgen. Verscheidene belangrijke Russische steden zijn nog steeds verstoken van gasverlichting, waterleiding en tramverbinding, terwijl de aan de groote rivieren gelegen plaatsen, niettegenstaande de aldaar heerschende eco nomische bedrijvigheid, over hoogst primi tieve havenwerken beschikken. Hollandsche ingenieurs en kapitalisten zouden hier zijn the right men on the right place." Het enorme handelsverkeer van het Wolgagebied is voor de meeste Hollanders nog vrijwel een onbekende. Hoewel slechts een enkel land dporstroomende en uitmondende in een binnenzee, speelt de Wolga, Europa's grootste rivier, als Russische handelsroute, een'overwegende rol in het economische leven van het czarenrijk. Haar stroomgebied, dat zich uitstrekt over 23 provinciën, heeft een bevolking van 40 millioen zielen en een oppervlakte van 1.460.000 vierkante kilometers, haar loop een lengte van 3500 K.M.; waarvan ruim twee derden bevaarbaar zijn. De handels vloot telt 1400 stoomschepen en 30.000 zeilvaartuigen, beladen met hout, graan, delf stoffen, vee, Aziatische thee, Baku-naphta, voortbrengselen uit Perzië en Turkestan. De breedte van den stroom bedraagt bij Nijni-Novgorod 750-, bij Sarator niet min der dan 4800 meter. Overal is de waterweg gód verkend en geven in den stroom aan gebrachte roode en witte boeien den schip per den te volgen weg aan terwijl ten allen tijde de ondiepe plaatsen van het vaarwater door teekens zijn aangegeven. De verschillende Wolga-havens, Jaroslew (82.000 inw.), Nijni-Novgorod (106.000 inw.), Kazan (183.000 inw.), Samara (125.000 inw.), Saratov (202.000 inw.), Tsarstsyne (76.000 inw.), Astrakhan (150,000 inw.), Perm (50.000 inw.) aan de Kama en Oufa (73.000 inw.) aan de Biéleïa, zijn zeer groote steden, wier snelle ontwikkeling nog geenszins haar top punt heeft bereikt. Het totstandkomen van verschillende groote werken is in deze ste den gebiedend noodzakelijk en hoogstwaar schijnlijk zullen in een niet ver verwijderde toekomst ingenieurs van alle natiën hier met elkander in het economisch strijdperk treden. Verreweg de meeste, en meest vrucht dragende concessies moet men nochtans zoeken in Aziatisch Rusland. De bezittingen in Aziatisch Rusland zijn inderdaad Moscovitische koloniën; hiervan niet door uitgestrekte zeeën gescheiden, vormen zij met het moederland een aan eengesloten geheel. Het Russisch element is heden ten dage overal in de meerderheid, overal wordt Russisch gesproken of ver staan, de oorspronkelijke bevolking neemt de beschaving over of verdwijnt gaandeweg. Van alle jonge landen heeft in Siberië de wedergeboorte het snelst en het onver wachtst plaats gehad. Zijn ontwaken tot het economische leven is nog van zeer jon gen datum. Eertijds verguisd en geminacht, gaat dit rijk heden ten dage een groote toekomst tegemoet: de 20e eeuw zal dit bewijzen. De Trans-Siberische Spoorweg heeft Europa voor altijd met het Verre Oosten verbonden en nieuw leven geschonken aan landstreken, die nog niet lang geleden be schouwd werden als onvruchtbare woeste nijen, waar van een doordringen der be schaving nimmer sprake zou kunnen zijn. De oevers der groote rivieren zijn door reusachtige bruggen met elkander verbon den, verschillende nieuwe steden zijn als uit den grond herrezen terwijl in een tijds verloop van nog geen 20 jaar, vele plaatsen hunne bevolking zagen toenemen van 30.000 tot ruim 100.000 zielen. Bij de totstandbrenging van dit reuzenwerk heeft Moscovië krachtige medewerkers gevonden in de geëmigreerde boeren, die in Azië hun fortuin zijn gaan zoeken. De meest fortuinlijken dezer uitgeweken land bouwers vestigden zich in de vruchtbare vlakten van het Gouvernement Tomsk, behoorende tot het Keizerlijk Kroondomein en kwamen aldaar in goeden doen, terwijl overigen de Siberische steppen en het Amurgebied tot woonplaats kozen, waar de strijd om het bestaan, dank zij het wisselvallige klimaat en den mperassigen bodem, met veel grooter moeilijkheden gepaard gaat. Voortdurend neemt het aantal dezer land verhuizers toe; tot het begin dezer eeuw be droeg het jaarlijks circa 200.000, welk getal in de laatste jaren gestegen is tot 800.000. Ieder mannelijk landbouwer, man of kind, krijgt van regeeringswege de vrije beschik king over een stuk land van 15 dessiatines (+ 15 H.A). In een niet ver verwijderd verschiet zal een 2000 K.M. lange sooorweg van S mipalatinsk, via Sergiopol, Kopal Vierniy. Aouli Ata naar Tachkent voeren. Siberië zal de voorraadschuur van Turkestan worden. Het zal deze landstreek voorzien van koren en graan, welke voortbrengselen tot dusver, bij gebrek aan débouché's en communicatie middelen, geen afzet vonden, terwijl op den duur in ruil hiervoor de in wording zijnde Siberische industrie de zoo hoog noodige katoen kan ontvangen. Verder zal binnenkort een tweede Transsiberische spoorwegverbinding, evenwijdig aan de eerste, gebouwd worden van de Oeraloevers door de Kirghizensteppen naar de kopermijnen van Spasski en het steen koolgebied van Ekibeston naar de ijzer- en loodmijnen in den Altaïen naar het uitge strekte mijndistrickt van Kouznietsk. Nooit zullen de Russen een volkomen overwinning behalen, steeds zal rekening dienen gehouden te worden met het hoogst grillig klimaat. Zelfs in de landbouwzóne neemt men temperatuurverschillen waar van meer dan 80°. Dit alles neemt echter niet weg dat de hiervoor genoemde plannen betrekkelijk spoedig tot stand zullen komen en zeer zeker is hier ook een arbeidsveld weggelegd voor Hollandschen ondernemingsgeest. Intusschen dient men geex tijd te verliezen, daar Duitschers, Britten, Belgen, Denen, Japanners en Amerikanen reeds geruimen tijd pogingen in 't werk stellen om in gindsche streken commerciëele en industriëele betrekkingen aan te knoopen. Eerst- en laatstgenoemden zijn hierin reeds ten deele geslaagd. Alle voor den Siberischen landbouw benoodigde machines worden door de Yankees, die zelfs in de kleinere steden depots hebben ge vestigd, geleverd, terwijl de Duitsche handels reiziger dank zij zijn handig aanpassings vermogen althans vór den oorlog, een goeden bekende is geworden van den Russischen en Siberischen boer. Tot voorlichting van den Hollandschen handelaar, die van plan mocht zijn in gind sche streken zaken te beginnen, luisteren wij naar de woorden van den heer Paul Labbé2) die vele jaren in Rusland en Siberië doorbracht: De heer Labbébetoogt, dat de Fransche producten door den Rus, die de waarde van een product gaarne naar den prijs bepaalt, zeer gaarne gezien worden, en die dikwijls door Duitsche tusschenkomst in de Siberische magazijnen komen. De Franschen, zegt hij, moesten ze er zelf brengen, maar zij moeten daarvoor het volkskarakter leeren begrijpen, en het noodige kapitaal vinden. Ook de fabrikanten moeten de belangrijk heid van dit afzetgebied leeren inzien; waar de Franschman eenmaal afgeschrikt is, moet hij, zooals de Duitscher, telkens terugkomen, het vertrouwen van den Siberier winnen, zijn taal spreken, en depots hebben in de groote steden, om zijn cliënten vlug te kunnen bedienen. Het is vrij zeker dat na den oorlog de Duitschers zullen trachten in Siberië het verloren terrein terug te winnen, doch dit neemt niet weg, dat voor 't oogenblik het juiste tijdstip voor ondernemende Hollandsche handelaars is aangebroken om te trachten in gindsche streken handelsbetrekkingen aan te knoopen. Nog meer dan als handelsgebied, treedt Siberië op den voorgrond als terrein, waar in een naaste toekomst vele en loonende concessies te verkrijgen zijn. Bijna overal, vindt men goud, hoofdzakelijk in de provin cies Tomsk, lénisséisk, Irkoutsk en in het Amurgebied, in het Irtych-bekken treft men uitgestrekte, koperhoudende gronden aan, het gouvernement Tomsk en andere pro vinciën bezitten ijzer- en steenkoolmijnen, terwijl elders in de landstreek zilver, lood, tin, zink, bruinsteen, amiante, graphiet en minerale oliën worden aangetroffen. Zooals reeds gezegd zijn de steden zon der gasverlichting en waterleiding; de be strating is hoogst primitief, op vele plaatsen bestaan de trottoirs uit oude vergane planken. De Siberische steden zijn zeer uit elkander gebouwd, de stations liggen meestal op eenige kilometer afstand, zoodat groote be hoefte bestaat aan geregelde tramverbin dingen. Het verkeer langs de Ob en hare reusachtige zijrivieren wordt steeds drukker. Door verbetering van de gekanaliseerde ver binding tusschen het lénissei-bekken en den Angarastroom, zouden de schepen OostSiberië en Transbaïkalie kunnen bereiken. Omsk, Tomsk, Novo-Nicolaïevsk, Tobolsk, Semipalatinsk en Krasnoïarsk gaan een groote economische toekomst tegemoet. Intusschen bezitten deze steden tot nog toe geen behoorlijke havens. Allicht zou voor een dergelijken aanleg concessie te ver krijgen zijn. De oprichting van glasblazerijen, brouwe rijen, distilleerderijen, papier-, cement- en vischlijmfabrieken doet zich krachtig gevoe len. De voor deze industrieën benoodigde grondstoffen zijn in delandstreekruimschoots aanwezig. Een geregelde van koelinrichtingen voorziene transportdienst te water of per rail ten dienste der vischexport naarEuropa zou ongetwijfeld op den duur flinke baten af werpen. De groote rivieren en zeeën van het Verre Oosten zijn buitengewoon vischrijk, uitgestrekte haringbanken treft men langs de kust aan en meermalen worden de visschersbooten door scholen zalmen omvergeslagen. Met 't vorenstaande voor oogen maken wij den door den heer Paul Labbéte kennen gegeven wensch: l" que nos Chambres de commerce fassent eonnaitre l'importance du march qai s'ouvre a toutes les convoitises; 2" qu'un poste d'attachécommercial soit crépour les colonies russes a Tomsk ou a Irkoutsk avec bureaux de renseignements places sous sa direction, qu'il irait visiter a Omsk et a Vladivosstok." in het belang van Nêerland,s handel en industrie, geheel en al ook tot den onze. Amsterdam. F. H. VAN DER KOP 1) Zie hierover: De Veranderingen in Rusland na den Japanschen oorlog, door J. Butter. De Handel" No. l Januari 1916. . 2) Paul Labbé. Ce que nous pourrions faire en Russie. Bulletin de la Sociétéde Géographie Commerciale de Paris. Sept. 1915. i i ui i i ii i n n miiimm RIJM-KRONYCK Mijn Landstormlichting komt op... De Koningin doet roeren in 't land de landstormtrom, en duizend jonge krijgers verschijnen van alom... Vaarwel, mijn dier'bre boeken, mijn kamers en mijn hond, mijn vrienden en vriendinnen... De Lusitania Nota's Soncosta Apassionnata RECITAL VAN DEN BEROEMDEN TYPEWRITE-VIRTUOOS WOODROW WILSON (Teekening voor de Amsterdammer" van Jordaan) I J iO 5O5TEMUTO g. DOLOPOSD I. Introduzione De Regeering hoopt te toonen, (en 't is heusch geen aardigheid) dat Amerika's belangen, veiligheid en waardigheid aan haar leiding zonder vreezen overgelaten mogen wezen. II. Andante Maestoso Ernstiglijk wil zij zich wenden nu tot uwer Majesteits hooge K. und K. Regierung, opdat alles nog intijds moge komen tot een eind! Houd u dit dus voor geseind! III. Largo sostenuto e doloroso Zij betreurt in hooge mate, dat dit droevig incident niet door schrijven of door praten nog kon worden afgewend. Losser zijn nu beide landen vastgeknoopt met vriendschapsbanden. IV. Allegro Agitato e deciso Dit mag nu wel aardig klinken, doch ik verklaar nadrukkelijk, dat de Unie nooit of nimmer voortaan in een dergelijk hinderlijk geval berust, al is 't voor ditmaal ook gesust! IIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Ik staar nog ns in 't rond, en streel mijn armen Setter, en 't liefelijk whisky-stel... Ge zult mij niet vergeten of hoonen, is het wel? De zoete schijn der lampen, de glimmers in mijn haard, mijn pijpje en mijn huisjas, en 't geen er was vergaard aan wetenschap en schoonheid in d'eiken boekenschrijn... het zal m'in twee, drie dagen zoo vér en dierbaar zijn. Mijn prima tennis-racket, mijn hagelnieuwe fiets, zal 'k u nog ns beroeren, belooft ge mij nog iets ?... * , * Ik ga een brits beslapen, met ondergoed aan 't lijf, en bruine boonen eten... ...ik ril terwijl 'k dit schrijf! (Vertroosting aan Melis Stoke van George van Raemdonck) Ach, ware er bloed te plengen voor Vaderland en Vorst, dat ware altans sportiever, dan kwatta, kool en worst. Ach, waren er nog andere gevaren in het spel, dan vlooien, of dan zuchten in een bedompte cel... Dan zoude ik vroolijk juichen, en 'k had' mijn'bajonet aan den meest blanken slijpsteen eens extra-scherp gewet... *) Helaas, het geldt niet vechten, doch loopen in de pas met een belachelijk mutsje en in een grijzen jas... * * * De Koningin doet roeren in 't land de landstormtrom... 'k Ben lichting 1912 en weerbaar... dus ik kom! MELIS STOKE Landstormplichtige *) Als Melis Stoke maar eerst eens afgeexerceerd is, zal hij begrijpen, dat hij nooit met een slijpsteen aan zijn bajonet mag komen! fCorr.] lliBUUimii im EEKEtg£jEflE.LJ ? "F VRAOENRUBRIEK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men gelieve de vragen voor deze rubriek in te zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag het motto Leekenspiegel", en onder opgave van naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden beschouwd.) H. K. te A. Zoudt u den naam en den componist kunnen opgeven van de melodie welke het carillon van de Westertoren elk heel uur ten gehoore brengt? Deze melodie is uit het Lied von der Glocke" van Andreas Romberg. Ons Leger (Nederlandsche Vereeniging Ons Leger". Secretariaat: Korte Wijnstraat. 8, Rotterdam) Wanneer ge vanavond warm en goed ver zorgd in uw huis zijt, denkt dan aan onze soldaten die buiten op post staan. Wij blij ven een beroep doen pp uwe medewerking hen te toonen, dat wij met hen mede leven, door het zenden van die zaken, die hun eentonig leven in de forten en afgezonderde kantonnementen kunnen veraangenamen. Zij toch, hebben in de eerste plaats RECHT op de sympathie der Natie, zij toch hebben als er wat gebeurt" hun leven te geven om datgene te verdedigen, wat wij op 't oogenblik nog als ons eigendom kunnen beschouwen! Volhouden is het consigne voor de strijden den, volhouden is het ook voor onze man nen te velde; ook in een mobiel, niet strij dend leger is het volhouden", vooral als het eind niet te voorzien is, een groote factor. Alle giften, hoe klein ook, zullen in dank aanvaard worden door het secretariaat onzer Vereeniging. Belangstellenden in ons V. Presto\Furiozo elmarziale Hierbij stelt zij hare eisenen; neemt ge die niet dadelijk aan.J dan kijken w'in 't vervolg elkander wel een beetje anders aan! Doe 't niet meer...of sakreju./. de gevölgen|zijn voor U !! VI. Finale] Doch wij koesteren het vertrouwen, dat ge vriendelijk zult zijn, en dat ge ons te gemoet zult treden met wat water in uw wijn. Wij verwachten spoedig dus Uwerzijds de broederkus... MELIS STOKE iMiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiliiiniillilii werk en doel wordt gaarne een exemplaar van ons orgaan ter kennismaking toege zonden. Namens het Bestuur J. VAN DE WALL, Sec. * * * Het Duitsche Rijksdaglid in Nederland Hooggeachte Redactie, In uw nummer van 5 dezer las ik met, ik zou willen zeggen, gebruikelijke belang stelling het hoofdartikel en in het bijzonder het laatste gedeelte, waarin op de wenschelijkheid van een werkelijk Nationaal Ministerie wordt gewezen. Vervolgens las.ik de verbazingwekkende en verontrustende dingen van J." over het ageeren van den heer Alpers, lid van den Duitschen Rijksdag. Toen ik van dit stuk de voorlaatste alinea had gelezen, kwam als vanzelf de vraag in mij op: Is hier niet reden voor een goed vader lander-afgevaardigde om den Minister de vraag te stellen: Duldt u deze actie? Zoo neen; welke maatregelen zijn er genomen of zullen alsnog genomen worden?" Met gevoelens van hoogachting, Uw abonné, V. Nieuwe boeken van deze week: Mr. dr. J. H. LABBERTON, Regeeringspolitiek, 56 pag. f 0.60. 's Gravenhage, Nieuwe Uitgevers Mij. J. D. DOMELA NlEUWENHUIS NlJEOAARD, Uit mijn Oorlogsdagboek, 103 pag. f 0.50. 's Gravenhage, Nieuwe Uitgevers Mij. Dr. C. TE LINTUM, Engeland en de Vereenigde Staten (Staten en Volkeren), 48 pag. Baarn, Holl. Drukkerij. Dr. CH. A. VAN MANEN, Duitschland's Groei en het Pruisische Overwicht, tweede druk, 93 pag. Amsterdam, P. N. van Kampen en Zoon. Prof. dr. H. D. J. BODENSTEIN, Was Gene raal Botha in 1900 'n verrader?, 190 pag. Amsterdam, J. H. de Bussy. A. M. BENDERS, Het Huwelijk onder bloed verwanten (Levens vragen), 48 pag. F. 0.45. Baarn, Holl. Drukkerij. T. j. BEZEMER, De Inlandsche Doopsgemeenschap op Java (Onze Koloniën), 45 pag. F. 0.40. Baarn, Holl. Drukkerij. A. VAN ZIJL, Vade-Mecum der Wiskunde, 65 pag. F. 0.75 gec. F. 0.85. Zutphen, W. J. Thieme & Cie. A. PLAAT, Onderwijsbeschouwingen, 54 pag. Apeldoorn, J. H. Steghers. iiilliiiillllliilli