12 Maart '16. No. 2020 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND H. ZUMPOLLE. 69 Kalmslr. - 29 Veenestr. ? 38 Tel. 9449 - Tel. 4105 - Tel. 2686 DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts/l.65 per kwartaal MEUBILEERINGMAATSCHAPPIJ - HOLLAND MEUBELT «RUSTIEK UW WOONHUIS OF VILLA VOOR: f 5OO. 650 775. 875. NOO.EN HOOGER STOFFEERT ARTISTIEK UW WOONHUIS OF VILLA VOOR: f 250 29O 425. ;; 550. 675.EN HOOGER - AMSTERDAM N. Z. VOORBURGWAL 274 o. h. Nieuws v. d. Dag Int. Tel. 5974 VRAAGT PRIJSCOURANTEN J wanneer een vluchtend soldaat, die mijn ver dediger is, zich te mijnent aanbiedt en voedsel vraagt, dan zou ik de laatste der laatsten zijn, indien ik hem niet gaf wat ik heb. Zoo men daarom fusilleert, mag men gerust de gansche natie fusilleeren. Maar de Duitsche regeering gaat nog verder. Zij vraagt aan de bevolking een lafheid. Zij vraagt verraad. Zij eischt dat men den soldaat aan de Duitsche autoriteit overlevere. Dat was weer een nieuwe psychologische dwaling. Zoo verwekt men niet alleen haat, maar misprijzen. Ik zou ver staan hebben dat de Duitsche regeering de overtreders opsloot ik zeg niet: de schul digen, ik zeg: de overtreders. Zulks had ook de Belgische bevolking begrepen, en ik durf zeggen dat de resultaten van die politiek in Duitsch opzicht tienmaal beter zouden geweest zijn. Die onmenschelijkheid was een politieke fout. Maar wat geeft de militaire overheid voor politieke dwalingen? Zij luistert naar niets, en, in Duitschland vooral, niet naar de raadgevingen der burgerlijke overheid. Het is genoeg geweten dat een voorstel der Zivilverwaltung" in België groote kans heeft ipse facto" verworpen te worden door de heeren van den degen. In België be handelt men die Duitsche burgers juist lijk soms in het Oosten werden behandeld de vertegenwoordigers van het Oostenrijksch leger. Ik ken Duitschers van naam die als beambten naar België zijn gekomen met het doel de bezette bevolking in de mate hunner bevoegdheid en zoo mogelijk, bij te staan. Zij zijn ontmoedigd naar hun land terug gekeerd. Tegen dat systeem vermag zelfs de Gouverneur-Generaal niets. Hij is theo retisch de oppermeester, maar hij hangt af van boven, van Berlijn, waar men op de 1IB BONZE ZWIJG Uit het Jiddisch, van J. L. PEREZ, door R. J. SPITZ. (Slot) Hij zweeg," vervolgt de verdediger, toen z'n moeder stierf en hij op z'n der tiende jaar 'n stiefmoeder kreeg 'n slang van 'n stiefmoeder, 'n gemeen wijf." Zouden ze het toch over mij hebben," denkt Bonze. Geen insinuaties tegen derden," toornt de voorzitter. Ze gaf hem haast geen eten, zette hem beschimmeld brood voor dat drie dagen oud was, gaf hem beenen voor vleesch... natuurlijk dronk zij zelf koffie met room..." Ter zake," eischt de voorzitter. Maar haar mishandelingen spaarde zij hem niet. De sporen van haar nagels waren door alle openingen der verscheurde, ver gane kleeding zichtbaar... In de vinnigste kou moest hij op de binnenplaats barrevoets hout voor haar hakken z'n handen waren te jong en te zwak, het hout was te dik, de bijl te stomp. Mér dan eens ontwrichtte hij z'n hand, mér dan eens leden z'n voeten van de koude. Maar hij zweeg, zelfs tegen z'n vader..." Tegen den dronkaard," hoont de aan klager. Bonze krijgt 'n koude rilling. ... klaagde hij niet," voltooit pleiter z'n zin. MEDDENS S.B. gereed en naar maat vanaf r «s.-. Coupeur-reiziger te ontbieden. VRAAGT TANDMIDOKUM* VERHUIZINGEN onder GARANTIE. BERGPLAATS voor INBOEDELS. Amsterdam, Frans van Mierisstraat 90. Tel. Z. 823. iiinirmiinmiiiiuiniiiiiiiiiiiiiiitiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiitiiiii Belgen is gebeten, van onder van een zwerm ontelbare bureelen, waar kleine po tentaten de kunst hebben geleerd hun overste gelijk te geven in theorie, en in de praktijk te doen wat zij willen. De heeren militairen hebben opvolgentlijk vier kardinale dwalingen begaan: 1. De schending van België's neutraliteit moest den weg verkorten. De schending heeft den weg niet verkort. 2. Het verbranden van steden en het uit moorden van burgers moesten de bevolking den angst injagen. Het terrorisme heeft geen uitwerksel gehad. 3. De geschiedenis der franctireurs moest het terrorisme rechtvaardigen. De geschie denis is gebleken een legende die de uit vinders voor eeuwig met schande bevlekt. 4. Het uitspelen van Vlamingen tegen Walen moest den Belgischen blok doen springen. Die politiek is in het zand verloopen, dank het optreden van Gust Vermeylen, van Alfred Hegenscheidt, van Louis Franck, van Karel van de Woesteyne en anderen in België, in verbinding met Frans van Cauwelaert, Jul Hoste en anderen in het buitenland. Ah! Ik weet wel dat in zekere Hollandsche kringen ongerustheid heeft geheerscht nopens het Vlaamsche vraagstuk. De ongerustheid had haar oorsprong in de onbekendheid met Vlaamsche toestanden. Er is nooit splitsing in de Vlaamsche gelederen geweest. De Vlaamsche-stem-menschen (R.I.P.) vertegen woordigden zich zelf, en mér niet. Voor henzelf was die vertegenwoordiging zeker genoeg. Voor ons beteekende zij niemendalle. Om dit de Hollanders klaar te maken vol doet hen hun te zeggen dat wij in België drie groote politieke partijen hebben: de MMiiiMiiimiiiiiiiilllliillmMliiimiiimiimiiMMimiMMimiliiiiimiiiiiii En altijd verlaten," gaat hij voort, geen kameraad, geen school, geen heel stuk goed, geen vrij oogenblik..." Feiten," maant de voorzitter weer. Ook later zweeg hij, toen z'n dronken vader hem eens op 'n winternacht bij de haren pakte en op straat wierp. Zonder 'n woord te zeggen richtte hij zich op uit de sneeuw en liep waarheen z'n oogen hem voerden. Den heelen weg zweeg hij. Door nijpenden honger geplaagd, bedelde hij slechts met de oogen. Eerst in 'n stormachtigen, vochtigen voor jaarsnacht kwam hij aan 'n groote stad. Als 'n druppel in de zee, zoo kwam hij er binnen... hij moest de eerste nacht in arrest doorbrengen. Hij zweeg, vroeg niet: waarom, waarvoor? Hij kwam er weer uit en zocht den zwaarsten arbeid. En zweeg! Moeielijker dan de arbeid zelf was het hem te vinden. Hij zweeg. Badend in het koude zweet, hoestend onder den zwaarsten last, krimpend van den honger... zweeg hij! Door vreemden modder bespat, door vreemde monden bespuwd, met z'n lasten opgejaagd, den dood in het aangezicht ziend, zweeg hij! Nooit berekende hij welk gedeelte van 'n last op n cent kwam, hoeveel maal hij voor een stuiver viel, hoeveel keer z'n gal overliep als hij z'n loon eischte. Hij rekende noch z'n eigen, noch eens anders noodlot uit, maar zweeg! En z'n loon eischte hij ook nooit luid. Hij ging als 'n bedelaar voor de deur staan, vragend met de oogen als 'n hond. Zeide men: kom maar terug, dan verdween hij als 'n schaduw, geluidloos, om later, wat hem toekwam, nóg stiller te vragen. Zelfs als men iets van z'n loon afKatholieke, de Liberale, de Socialistische. Zonder de drie partijen kan in België niets worden gedaan. Welnu, die heeren zijn nul in de partij van Van Cauwelaert (R.K.), nul bij Franck (L.) en ook nul onder mijn rood dak (S.) Buitenlanders hebben nog een andere be zorgdheid. Zij lezen wel eens emigrantenbladen, en daarin wordt getwist en gekibbeld. Daar leest men insinuaties van verraad op alle bladzijden en bedreigingen bij eiken regel. Dat heeft ook niet veel beteekenis. Een dokter mijner vrienden beweert dat de helft der uitwijkelingen na korten tijd de kluts kwijt raken en niet aansprakelijk moeten gesteld worden voor hun tragischen aanleg. Dat is natuurlijk overdrijving. Die menschen zijn veel braver kerels dan ze zelf denken, en hun excommunicatiomajor heeft gewoon lijk de beteekenis van een misnoegdheid, teweeggebracht door een slechten maag. Om een gezonde Belgische opinie te ken nen moet men eerst en vooral de Belgen van Belgenland raadplegen. Welnu, de Bel gen van Belgenland zijn van oordeel, buiten de vraag der schadeloosstelling, a) dat België volledig vrij moet blijven, politiek en economisch vrij; ) dat, zoo België niet moet worden geannexeerd, België zelf geen annexatie-denkbeelden moet koesteren; c) dat de Vlaamsche vraag een interne aan gelegenheid is. Deze politiek is klaar. Zij is ook gematigd. Zij is voorzichtig. De Belgen willen niet dat hun politiek afhange van vreemde mogendhe den en dat zij worden de satellieten van het im perialisme der groote staten, welke deze ook wezen. België wil en moet volledig vrij zijn omdat België, na de groote ervaring van dezen oorlog, een pacifistische rol te spelen heeft met de andere kleine naties die nu te hield of 'n valsch geldstuk erbij deed, zweeg hij. Men heeft het dan toch over mij," troostte zich Bonze. Eens," ging pleiter voort, nadat hij 'n slok water genomen had, trad 'n veran dering in z'n leven in... 'n Rijtuig op gummibanden komt in razende vaart aanhol len... De koetsier ligt 'n eind verder al met gebroken schedel op de grond, uit de bekken der verschrikte paarden spat het schuim, uit hun hoeven schieten vonken, hun oogen rollen wild en in het rijtuig zit, meer dood dan levend, 'n mensen! En Bonze brengt de paarden tot staan! De geredde was 'n weldadig man en ver gat Bonze's daad niet. Hij gaf hem de zweep van den veronge lukte. Bonze werd koetsier. Meer nog, hij deed hem huwen, stelde hem in staat 'n kind te onderhouden... En Bonze zweeg!" Ja, ze praten over mij," denkt Bonze vol vertrouwen, maar toch heeft hij nog steeds den moed niet 'n blik op de recht bank te werpen... Hij luistert verder naar den verdedigenden engel: Hij zweeg zelfs toen spoedig daarop z'n weldoener failliet ging en z'n loon hem niet meer uitbetaald werd. Ja, hij zweeg toen z'n vrouw wegliep en de zuigeling achterliet. En vijftien jaar later, toen het kind op gegroeid was en sterk genoeg om hem de deur uit te gooien, zweeg hij ook." Mij, mij bedoelt men," juicht het in Bonze. Hij zweeg zelfs," vervolgt de engel met zachte en treurige stem, toen z'n wel doener met alle crediteuren 'n accoord sloot en slechts hem geen stuiver van z'n loon gaf. Ja, hij zweeg nog toen hij hem, weer in een rijtuig met gummibanden gezeten, pverreed,,. Hofjuwelier Koningsplein, AMSTERDAM. DIAMANT FAARLCOLLIERS. iimiMiiiiimiiiiiitMimi ATELIER VOOR DIAMANTWERKEN Gesmeed Tafelzilver en Serviezen in supérieure uitvoering. BOUWT TE NUNSPEET MOOIE BOSCHRIJKE TERREINEN SPOOR, TRAM, ELECTR1SCH LICHT, TELEPHOON INLICHTINGEN Mij. DE VELUWE" TBADB UABJt Le Cognac Martel! est garant! comme tant Ie produit naturel des vins récoltés et distillés dans la région de COGNAC. Agents: KOOPMANS en BRÜISIEB, AMSTERDAM. immHiimimiiiiiiiiiiiiiiiiimi kiezen hebben tusschen opslorping en onder linge verdediging. Wij willen niet zijn auto maten, die niet over zichzelf beschikken en slechts andermans bevelen uit te voeren hebben. Tegen deze stelling hebben zich twee soor ten van lieden gekant. De wanhopigen en de illusionnisten. De wanhopigen die zich inbeeldden dat de bezetting eeuwig zou duren en die zich reeds de gunsten van den overwinnaar wilden aaneigenen. De illusion nisten die dag in dag uit ingebeelde zege tochten meemaken, die op hun beurt vreemde dorpen en steden willen annexeeren, die in een artificieel midden levend, meegaan met een voorposten-strooming en België nog slechts aanzien als een militair bruggenhoofd eener vreemde natie, juist zooals de wan hopigen, maar in tegenovergestelden zin. De wanhopigen zijn nu dood. Morsdood. De illusionnisten leve»nog, maar zij wor den wat meer bescheiden. Zij beginnen in te zien dat Peer Gijnt geen politiek man was en dat wij niet meer mogen van recht spreken indien wij onrecht tegenover anderen willen plegen. Indien wij tegen alle annexatie van België protest aanteekenen, moeten wij beginnen met zelf aan geen annexaties te denken. Ik wil over het kinderachtige dier politiek niet eens gewagen, met het oog op de hui dige positie der legers. Het is me voldoende te wijzen op de onvoorzichtigheid dier heeren, welke uit onze handen een zedelijk wapen willen slaan, juist dit imponderabile", welke ons de sympathie der gansche wereld heeft verworven. De politiek van de Belgen die in België wonen en langzamerhand ook van de overgroote massa der Belgen die in het buiten land leven is dus een kalme gezonde poliiiin mi n Hij bleef zwijgen, vertelde niet eens aan de politie wie hem zoo toegetakeld had... Hij zweeg zelfs in het hospitaal waar men toch pleegt te schreeuwen. Hij zweeg zelfs toen de dokter niet dan voor vijftien kopeken aan z'n bed wilde komen en de verpleger hem slechts voor vijf schoon linnengoed geven wou. Hij zweeg in den doodsstrijd, hij zweeg bij het sterven... Geen woord tegen God, geen woord tegen de menschen! Ik heb gezegd!" Bonze begint weer over z'n heele lichaam te beven. Hij weet dat na den verdediger de aanklager komt. Wie weet wat die zeggen zal. Bonze-zelf herinnert zich niets van z'n leven... De verdediger had hem aan zooveel herinnert, wie weet waaraan de aanklager herinneren zal! Mijne heeren," begint 'n scherpe, on vriendelijke stem... Dan breekt hij plotseling af..-. Mijne heeren," begint hij opnieuw, nu zachter, maar houdt weer op... Eindelijk verneemt men uit dezelfde mond 'n stem die bijna welwillend klinkt: Mijne heeren, h ij zweeg, ook i k wil zwijgen." Het wordt stil... en nu hoort men 'n nieuwe, weeke, sidderende stem: Bonze, m'n kind," ruischt het als harpgespeel, Bonze, m'n lief kind!" Bonze's hart is vol van 'n vreemde ont roering. Nu durft hij de oogen wel opslaan, maar de tranen verduisteren ze. Nooit had hij zoo 'n ongekend zoet-smartelijk ge voel ... M'n kind, m'n Bonze" ... Sedert dat z'n moeder stierf hoorde hij zulke woor den, zulk 'n stem niet. M'n kind," gaat de voorzitter van de Financieel Nieuwsblad Singel 342, A"dam. TELEFOON N. 6925 bevat steeds actueele arti kelen, betrouwbare cor respondentie, nitlotiugen van premieleeningen, producties, koerslijst enz. Abonnement slechts 15y_J ets. per kwartaal. Vraagt gratis Proefnummers. - American - Eau de Cologne wordt het MEEST gevraagde Merk. Imp.: JEAN MULDER, Sloterdijk. TAMINIAU'S ? JAM m EENIGE SPECIALITEIT KB Oft! ? Ka *®i,^ .r- S g| KRlMPVRljE g SI GEZONDHEIDS- |S gj ONDERGOEDEREN {fg nitl Nederlandsch Fabrikaat Kg !«»TRicoTHUlSi g| REG.BREESTRAAT.35 |g B^ TEL. 5066 N. |jg ?& ^__ r-,~J allliÉBOfiB tiek. Zij is de politiek van een volk dat niet sterven wil en van een arbeidende klasse die nooit heeft gewanhoopt. IIIIIIIIIIIIMIIIIlllllllinilllilllllMIMHIIIlllllllllllllllllHllltllllltllllHM Abonnementsnrfjs f 'T'.OO per jaar. rechtbank voort, je leedt en je hebt ge zwegen. Er is geen plek aan je lichaam zonder bloedig litteeken, geen hoekje van je ziel dat niet bloedde... En steeds heb je gezwegen! Ginds begreep men dat niet, jij-zelf wist niet dat je schreeuwen kon en dat ge schreeuw de muren van Jericho kan doen wankelen en instorten! Je kende zelf je slapende kracht niet l Op de andere wereld beloonde men je zwijgen niet. Maar daar is de wereld van de leugen. Hier, in de wereld der waarheid, zul je je loon ontvangen! Jou zal het Goddelijk gerecht niet richten, over jou geen oordeel uitspreken, jou niets toewijzen noch ontzeggen! Neem wat je wilt! Alles is voor jou!" Voor de eerste maal heft Bonze de oogen op. Hij is als verblind. Alles glinstert, alles schittert, alles straalt. En hij slaat de moede oogen weer neer. Werkelijk?" vraagt hij twijfelend en bedeesd. Zeker", antwoordde de voorzitter met beslistheid, zeker. Alles is voor jou, alles in den hemel behoort jou toe. Want alles wat daar straalt en schittert, is slechts 'n afstraling van jouw zwijgende goedheid, 'n afstraling van jouw ziel. Je neemt slechts van je zelf." Werkelijk ?" vraagt Bonze nog schuchter, maar reeds met meer zekerheid. Zeker, zeker," antwoordt men hem van alle kanten. Nu, als het dan zóis," glimlacht Bonze, dan zou ik iederen morgen wel 'n warm broodje met boter willen hebben l'" De rechters en engelen sloegen vol schaamte de oogen neer. De aanklager barstte in 'n luid gelach uit. ? ? *