De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1916 29 april pagina 3

29 april 1916 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

29 April '16, - No. 2027 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND J. S. MEUWSEN.I HOFLEVERANCIER. Hudin n Hoda Migizijnen. | AÖSTERDAM. Leidschestraat 4, Beurspassege h. Damrak, l Damstraat hoek Nes, Doelenstraat hoek Achter- | burgwal. ROTTERDAM. Moseeltrap 3, Boymansstraat 3. TAMINIAU'S ? JAM ? OOSTERBEEK MEUBILEER1MGEN is leiding ook voor hem gewenscht. Voor anderen is het bepaald noodig dat hun de weg-gewezen wordt, want zonder dat, durven zij niet, voelen zij zich onzeker en, bevreesd om gezag te verliezen, bepalen zij zich tot het zuiver militaire deel van hun taak. Het is ook daarom in de eerste plaats noodig dat men hooge eischen stelt aan de maatschappelijke positie, aan de algemeene ontwikkeling van den te benoemen officier, maar bovendien, dat men hem opleidt om ook het sociale gedeelte van zijn taak be hoorlijk te kunnen vervullen. Wordt hieraan op onze militaire onder wijsinrichtingen de noodige zorg besteed? De directeur of een der leeraren roert het onderwerp wel eens aan, maar daar blijft het in den regel bij en de jonge luitenant komt, in. deze, onvoldoend voorbereid in den troep. Daar wijst een enkele hoogere chef die zelf veel tact heeft om met zijn menschen om te gaan, hun wel eens den weg om de soldaten verder op te voe den, hun hart te winnen, maar niet alle luitenants hebben het voorrecht onder zulk een meerdere te dienen; zij moeten zelf maar zien wat zij er van terecht brengen en dat is bij de overgroote meerderheid niet veel. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIII iiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiii ra MASIRO (Schets uit hef Zuid-Afrikaanse Boeren-leven) DOOR CHRISTINE HOEKSTRA (Vervolg) Toe, Jeanne, jong!" riep ze, drink gauw jouw tee uit en staan op. Die mense sal net nou kom." All right Liesbeth," zei Jeanne, op haar gemak de tee opdrinkend. Maak gauw gauw, kind," drong Liesbeth weer aan. Zeg," zei Jeanne, het lege kopje op de stoel naast 't bed neerzettend en de gelief koosde houding van 'n Turk aannemend, zeg," en er kwam 'n oudeugende flikkering in haar bruine ogen, komen er ook jong kerels" van middag?" A-ja-a," was het antwoord, Paul du Preez en andere." Wie is Paul du Preez?" werd er weer met belangstelling gevraagd. Hij is mij neef. Pa se suster se kind , ik se veur jou net 'n knap jongkerel. Maar trek jou nou aan: jij sal hom net nou sien." Om kwart voor drie zag Van Zijl, die, bezig zijn koffie te drinken, op de rust bank in de eetkamer zat, over de onderdeur heen, zijn zoon Hendrik met zijn vrouw en twee kleine meisjes achter hem aan de trapjes op komen. Dag, Hendrik!" riep hij. Kom in, kom in. Ma!" aan zijn vrouw in de kombuis, hier is Hendrik en Martha hulle." De nieuw-aangekomenen: een flinke, ge bruinde man van dertig jaar en zijn lange, schrale vrouw met licht haar en blauwe ogen in 'n bleek gezicht en hun twee tere, blonde meisjes, traden binnen. De zoon nam zijn hoed af, gaf zijn vader de hand en drukte de oude vrouw 'n kus pp de mond, daarin door zijn vrouw en kinders gevolgd, die de oude man een zoen gaven. Sannie kwam, nu reeds gekleed, uit haar kamer, kuste de hele familie en ging toen MEDDENS S.B. gereed en naar maat vanaf r «s.-. Coupeur-reiziger te ontbieden. 11 11 Architect FOCKE KUIPERS. TANDMIOtaCLKN Dat is zoo innig jammer. Waar zooveel jonge mannen geruimen tijd de wapens dragen, kan en moet dien tijd benut worden, niet slechts om ze tot militair te vormen maar tevens om hun verder op te voeden, maatschappelijke deugden bij te brengen en vertrouwen te wekken, hetgeen in dezen tijd zoo noodig is. Bij de opleiding tot onderwijzer wordt veel tijd besteed aan opvoedkunde, paedagogiek. Waar dit geëischt wordt voor hem die het kind onder zijn leiding heeft, is het toch zeker niet minder noodig voor den officier die menschen op rijperen leeftijd verder moet vormen, dikwerf vervormen. Daarom behoort aan onze militaire, scholen een groote plaats te worden ingeruimd voor onderwijs in militaire paedagogiek, opvoeding van- en omgang met den soldaat. Ware men daar vroeger toe overgegaan, dan zouden wij thans hebben ondervonden van welk een onschatbare waarde officieren, die op paedagogisch gebied behoorlijk zijn opgeleid, voor den geest van den troep kunnen zijn. Dat de militaire waarde van een leger in hooge mate stijgt wanneer de band en het vertrouwen tusschen aanvoerders en hun ondergeschikten sterker wordt, behoeft zeker geen betoog. naar de kombuis om koffie voor hen te halen. Wel, Hendrik jong," begon de oude Boer, het jongste meisje op zijn knie, zich tot zijn zoon wendend, die op een stoel bij zijn vader was gaan zitten, het jij die krant van die laatste daa gesien? Wat se hulle, hoe lijk dit nou met die strike? Pa, die spoorwegmense in Johannesburg het nou almal opgehou met werk. En nou het die Goevernement die krijgswet laat afkondig, omdat huile bang is, die strikers" sal daalik kwaad doen." l De jonge Mrs. van Zijl had zich onder tussen bij haar stiefschoonmoeder neergezet en vroeg haar: Hetdiemensealgekom, ma?" A-ja-a, Vrijdagaend al." En hoe lijk zij?" Sij lijk all-right, ik weet nie eintlik nie zij is die heel dag met d'e kinders saam." O," zei Martha met 'n fijne, begrijpende glimlach. Sannie," vervolgde ze tegen haar schoonzuster, die juist met de koffie binnen kwam, 'ik hoor, jou maat het gekom. Jij is seker blij?" Blij, zus Martha? Ik zou so denk!"riep Sannie, toen het voorwerp van haar blijd schap, in een fijn, lichtblauw japonnetje gekleed, haar mooi blond haar op zij door kammetjes opgenomen en van achteren in een dikke vlecht op de rug hangend, bin nenpad, in het aangename gevoel, dat zij er elegant en lief uitzag. Een ogenblikje daarna kwam ook Jan met zijn vrouw en vier kinders binnen, bijna onmiddellik gevolgd door de drie zoons en het ne meisje van Van Zij I's getrouwde dochter, Johanna. Nadat Jeanne aan allen was voorgesteld, ging men zitten, terwijl Sannie zich weer naar de kombuis begaf, om voor de nieuwstaangekomenen koffie te brengen. De jongelui hadden zich bij elkaar neergezet en vroegen Jeanne hoe z'n reis ze gehad had ? Onder wijl de logee vrolik vertelde van het Jodin netje in de trein, zaten de drie jonge man nen : Johannes, Hendrik en Piet Venter haar onafgebroken in het levendige gezichtje te staren, zich verwonderend over haar door schijnend blanke tint en de radde, rode lippen, waar de woorden in hun haast om er uit te komen, bijna overelkaar buitelden. Hun zuster Kitty, daarentegen, een meisje met zwart haar, grauw-groene ogen en groezelige gelaatskleur, gekleed in een slecht gemaakte japon, waarvan de licht blauwe kleur haar niet stond, zat Jeanne HILVERSUM '8-Gravel.weg. Telef. 1150 Artistieke Meubileering SPECIALE ONTWEBPEN EENIGE SPECIALITEIT m in KRIMPVRIJE M w g| m GEZONDHEIDS- fa D«I ka ONDERGOEDEREN g Nedarlandsch Fabrikaat iTRlCOTHUlS ,J| REG.BREESTRAAT.35 ?| TEL. 5066 N. Oïl KB VU va vu KB Wat tot heden verzuimd werd, kan nog geschieden, niet alleen een legerbelang maar een groot landsbelang is er mede gemoeid. S. 9 * ft Der Springende Punkt" von Germanicus (ZÜRICH) Dit is het derde duitsche boek dat zich openlijk tegen de duitsche Regeering keert, ditmaal van socialistisch standpunt. Het is evenals J'accuse" en Qerade weil ich Deutscher bin" goed geschreven en betoogt even helder en met dezelfde argumenten. Ook hier is omvangrijke documenteering achterwege gebleven. De eenmaal door J'accuse gegevene is ook niet belangrijk te verbeteren of aan te vullen. De schrijver vangt aan met te betpogen dat de sociaal-democratie niet in principe tegen eiken oorlog is, dat de eenige oorlog die voor haar recht van bestaan heeft de verdedigings-bevrijdings oorlog is. Deze kan als noodzakelijk kwaad aanvaard moe ten worden. Het aanvaarden echter van eiken anderen vorm van oorlog is voor haar uitgesloten. Natuurlijk is de brandende vraag (der stilzwijgend, met 'n ontevreden trek om de mond en 'n scherpe blik in de ogen, op te nemen in haar hart jaloers op de blanke huid en het modieuse voorkomen van het Hollandse meisje. Terwijl Jeanne nog bezig was het n en ander van haar reis te vertellen, kwamen Hester, Lettie en Dirk de Bruin, de drie kinderen van Venter's bijwoner en Maria du Preez met haar broer binnen. Paul du Preez, een mooi gebouwde jonge man met glinsterend zwart haar, bruine ogen en 'n donkere gelaatskleur en gekleed in 'n crème flanellen pak en fijne, gele schoenen, was, met z'n gebogen neus, z'n melancholiese ogen en ietwat vermoeide bewegingen, 'n gedistingeerde verschijning onder de overige, jonge familieleden van de oude Boer. Toen Liesbeth Paul aan haar introdu ceerde, zag Jeannne hoe zijn donkere ogen even oplichtten en haar daarna strak bleven aankijken. Kitty stelde nu voor om naar dezitkamer te gaan en daar enige gezangen bij het orgel te zingen, waarop al de jongelui aftroepten: de vrouwen aan hun gesprek over zeepkoken en de mannen aan hun diskoers over de strike" latend. In de zitkamer gekomen, plaatste Sannie zich voor het orgel. Na enig gedebatteer, werd besloten Stromen van Zegen" te zingen en werden de gezangboeken, waar van er maar weinig waren, zodat men altijd twee in n boek keek, voor de dag gehaald. Paul, een boek nemend, sloeg het open en Jeanne met zijn donkere ogen aankijkend, hield hij het haar uitnodigend voor. De Hollandse glimlachte, knikte toestemmend en kwam naast hem staan. Allen schaarden zich nu om het orgel en begonnen, nadat Sannie de eerste noten had aangeslagen, het gekozen lied te zingen. Gedurende het zingen van dit en andere gezangen voelde Jeanne hoe de moei' ogen van haar buurman opflikkerden en haar bijna onafgebroken van ter zijde aanzagen. Toen ze nu zo lang gezongen hadden, dat hun kelen droog waren ging het hele gezelschap jongelui, op Liesbeths uitnodi ging, naar de tuin om daar nartjes en lemoenen te eten. Onder de sinaasappelbomen gekomen, namen Hendrik Venter en Gert elk een lange bamboestok van de grond op en staken daarmee enige lemoenen en nartjes af. De andere leden van het mannelik geslacht LI Be \^J BeRlCHTGH DB ONTVANGST VAM GN GROOT AAMTAL STUKK6M PRINTCD LINCNS SHADOW TAFFCTAS VAMAF F1.2..ZS P6R MGTGR GH CRCTONHeS VOOR GORDIJN GM VAMAF FI. V-J. Os3 MTR 065 5IALCN FRANCO OP AANVRAAG CReTONNCS MGTZ&CO LeiDSCHCSTRAAT AMSTERDAM BOUWT TE NUNSPEET MOOIE BOSCHRIJKE TERREINEN SPOOR, TRAM, ELECTRISCH LICHT, TELEPHOON INLICHTINGEN Mij. DE VELUWE" springende Punkt) of deze oorlog al of niet een defensieve is. De geschillen over deze quaestie deden in de duitsche saciaal-democratische partij de breuk ontstaan, welks uitbreiding men sinds maanden heeft kunnen waarnemen en die telkens tot grootere bot singen aanleiding geeft. Echter niet alleen in de duitsche partij heeft deze vraag ver deeldheid gebracht. Ook de Internationale is er door verbroken. Voor den schrijver is het geen vraag meer. Hij noemt het meerendeel der leden van de sociaal-democratische Rijksdagfractie kort weg: verraders of misleidden. En een zuivere toestand kan volgens hem niet weerkeeren voor en aleer de duitsche partijgenooten eensgezind hun fransche broeders toeroepen: De nederlaag van het pruissische militarisme wenschen wij even als gij. Doch dat is niet hetzelfde als de nederlaag van het duitsche volk. Ook wij zien de schuld van het pruis sische militarisme, ook wij bestreden enbestrijden het duitsche chauvinisme en im perialisme, die de wereld in deze ontzettende catastrophe gesleept hebben. Deze bestrij ding echter is zaak van de inwendige ont wikkeling van het duitsche volk. Zij moet uitgaan van het volk tegen de heerschende klassen. En ze moet van binnen uit door evolutie, en desnoods door revolutie plaats - American ?? Eau de Cologne wordt het MEEST gevraagde Merk. Imp.: JEAN MULDER, Sloterdijk. wandelden met de meisjes onder de bomen en maakten zich verdienstelik door de vruchten op te rapen, en, na de schil met hun zakmessen in vieren te hebben gedeeld, hun gezellinnen aan te bieden. Paul bevond zich weer naast Jeanne; in de ne hand enige grote nartjes en in de andere een paar prachtige lemoenen, gereed ze zijn blonde bekoorster aan te reiken als ze het tans verdwijnende mandarijntje op had. Liesbeth, die met haar Jan voor hen aanliep, keek lachend om en stak speels dreigend de vinger op tegen het aardige paar, waarop Jeanne bloosde en verlegen voor zich keek, maar Paul, z'n donkere ogen met 'n verliefde blik op naar vestend, zag haar aan, alsof hij vragen wou: Vin je het prettig, dat ze ons met elkaar plagen?" Hendrik en Gert, die de overal verspreid liggende vruchten nu hadden opgeraapt, legden hun oogst bij elkaar op 'n grote grasplek aan de voet van 'n schaduwrijke citroenboom en riepen de anderen toe hier te komen zitten om die lemoenen en nartjes op te eten. Hoe lijk u die plaats lewe, Miss Ter Duin?" vroeg Johannes de logee, toen ze allen bij elkaar gezeten waren, hard bezig de nieuwe voorraad vruchten te doen ver dwijnen. O, ik vind het heerlik hier," was het antwoord. Ik hou van het boerenleven, weet u, vooral sinds ik nu zeker boek ge lezen heb. De natuur en het leven buiten werden daar zo verrukkelik in beschreven, dat je zo maar 'n grote lust kreeg om je hele leven verder op 'n plaats door te bren gen. Houdt u veel van lezen?" vroeg Jeanne, de bruine ogen, die ze gedurende 't spreken over de lucernlanden aan de voet van de berg had laten gaan, naar Johannes gezicht opheffend. Nie banje nie," was het hoofdschuddendgegeven antwoord. Ons krij nie tijd om te lees nie," voegde zijn zuster er enigszins scherp aan toe. U leest zeker veel, Mnr. du Preez," zei Jeanne zich van Kitty afwendend, na haar even met 'n koele blik te hebben aangezien. U krijgt als onderwijzer natuurlik ge noeg tijd?" Om die waarheid te se," antwoordde de toegesprokene, toen ik voor Matriek opge gaan het, moest ons die zwaar boeke van Shakespeare en Macaulay sodanig leer, dat dit mij heeltemaal moeg gemaak het veur vinden. Haar door maatregelen van buiten te willen dwingen, door een militaire over winning van het pruissische militarisme, achten we een misdaad." Hij wijst dus als de oorlogsverwekkers de pruissische militaristen en chauvinisten aan en houdt tevens staande dat zelfs bij een volkomen zegepraal der geallieerden, geen uitroeiing van het kwaad zal plaats vinden, waar deze niet voortkomt uit den boezem van 't duitsche volk zelf. * Evenals Fernau vraagt hij in de eerste plaats naar menschen, niet naar systemen of meenin gen. Aardig is zijn beschrijving van de uitlatin gen der duitsche en postenrijksche socialisten vór en na het definitief uitbreken van den strijd. Men krijgt zoo den indruk dat iemand zich moeilijk erger kan blameeren dan de voorgangers der duitsch-oostenrijksche so ciaal-democratie gedaan hebben in dezen oorlog. Zoo blijkt het dat de minder bevooroordeelde en oorlogsdolle Duitschers tot de conclusie gaan komen: Diese Welt von Feinden ware uns nicht erstanden, wenn wir sie uns nicht erschaffen hStten." Hoeveel verschrikkingen en .diep in de ziel van dat volk ingrijpende beproevingen zullen nog noodig zijn om dit inzicht tot een algemeen te maken ? T. H. Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll banje lees. Die ,novels' van Charles Garvice, is veur mij mooi en Marie Corelli se boeke lijk ik ook om te lees. Ik het nou net die, ,Master Christian' klaar." Dit het ik ook die anderdag gelees," zei Hendrik en op zijn horloge kijkend, ik denk dit is nou tijd veur ons om te loop. Gaat jullie 'n eindjie saam?" zich tot de jongelui Van Zijl en hun logee wendend. Allen stonden op: Piet Venter deed het tuinhek open om de meisjes door te laten, die, door de jongkerels" gevolgd, zich naar het woonhuis begaven om daar afscheid te nemen en hun hoeden op te zetten. In de korte schemering van de Zuid Afrikaanse avond, wandelde het jonge ge zelschap in groepjes van drie en vier voort, het pad op, dat tussen de doorn-, karree ën olienhoutbomen heen leidde. Hester en Lettie verzochten Jeanne met hen te lopen, en zo gauw als ze dat gedaan had, voegde Paul zich bij haar. I suppose you like Pretoria, Miss Ter Duin?'* begon de jonge De Bruin in 't En gels, in de hoop daar door enigszins de indruk van 'n smart young man' op de Hollandse te maken. Yes, I like it," begon Jeanne in 't Engels uit beleefdheid, maar vervolgde in 't Hol lands, 't is alleen maar banje warm daar." Ik was twee jaar in Pretoria, die tijd toen ik voor mij Matriek geleer het," zei Paul, en toen het ik ook partijheer veur 'n ,week-end' naar Johannesburg gegaan. O, maar Joh'burg is regtig 'n Joïly' plek." A-ja-a. Joh'burg is the place for me!" riep Dirk uit. O, Johannesburg is natuurlik veel groter en er is veel meer drukte en plezier dan in Pretoria," stemde Jeanne toe. U was seker al banje daar?" vroeg Lettei. Ik heb er de laatste Paasvakantie door gebracht," was het antwoord. Ik logeerde er bij 'n Hollandse familie, 't Was erg pret tig. Ik had wel uren voor de winkels kunnen staan: er waren zulke prachtige dingen uit gestald. En zo ,smart' als de mensen daar allemaal gekleed gaan! Daar zijn ze in Pretoria niets bij." Ze waren nu bij de droge drift gekomen, waar de Venters en de De Bruins de weg naar links in sloegen, terwijl de anderen rechts gingen, het pad op, dat naar de kloof, waar het huis van de Du Preez' lag, leidde. (Wordt vervolgd^

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl