^ü^;T7;T'^?"Tr;TiW^t:T f' 12 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEPERLAND 6 Mei '16. - No, 2028 af i 'T WOONHUYS" Directeur F.' J. ZEEGERS. Gebouw INDUSTRIA, DAM, hoek Rokin. Voortzetting van den verkoop der ZELDZAME COLLECTIE OOSTERSCHE TAPIJTEN afkomstig van het me Brussel ter waarde van ruim EEN MILLIOEN francs waaronder Zeldzame en groote tapijten voor Musea's, Hotels of Vergaderzalen. Anti e k e exemplaren voor verzamelaars. Tapijten voor salon en huiskamers (meer dan 2000 stuks). leder tapijt is geprijsd in francs, om te rekenen a 35 cents. Verkoop uitsluitend a contant. Xj " v ^^^ **^r «? ^ h^ ?? ? ^?^- ? WZELSTBAttT _^_ AMfTCRDAft* mm uu iiimiiim iiitiiiiiiiii IIIIIIIIMIIIIIIIIIII iiiiiiiiiiHiiiiiiiiniiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiHiiiti Missouri, Kansas en Texas Spoorwegmaatschappij i Van de verschillende Amerikaansche spoor wegondernemingen, die op het oogenblik in deconfiture zijn, is er wellicht geen enkele, waarbij het Nederlandsche belang zoozeer en zoo ingrijpend betrokken is als de Mis souri, Kansas en Texas spoorwegmaat schappij. Ntet alleen worden van de gewone aandeelen zeer aanzienlijke bedragen hier gehouden en bevond zich op verschillende tijdstippen de meerderheid dier aandeelen in Nederlandsche handen, maar in tot oordeelen bevoegde kringen wordt geacht, dat van de Ie en 2e hypotheek hoofdlijn-obligatiën (ten bedrage van resp. g 40 en $ 20 millioen) meer dan de helft in Nederlandsch bezit is. Bovendien is de Missouri, Kansas en Texas eene onderneming, waarvan de waarden reeds gedu/ende bijna een halve eeuw hier te lande burgerrecht verkregen hebben en waarmede de Nederlandsche ka pitalisten een aantal reorganisatiën hebben medegemaakt. Als gevolg daarvan zijn de koersen dier waarden herhaaldelijk aan zeer sterke wisselingen blootgesteld geweest, maar sedert de laatste reorganisatie in 1892 scheen er althans voor de eerste en in mindere mate ook voor de tweede hypotheekobiigatiën meerdere stabiliteit te zijn in getreden, zoodat deze obligatiën in toe nemende mate voor belegging hier te lande werden opgenomen. Daartoe werd vermoe delijk in niet geringe mate bijgedragen door de ondervinding, dat, hoe teleurstellend de tijdelijke moeilijkheden der maatschappij voor imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiii De Mitrailleuse Nu we bijna dagelijks kunnen lezen van de moorddadige werking der menschenmaaimachines, zal 't zeker voor velen wel inte ressant zij eens kennis te maken met een schietwerktuig, dat als de voorlooper van de mitrailleuse beschouwd kan worden. In De oude Tijd" van 1870 trof ons een af beelding, waar naar nevenstaande teekening is gemaakt. Een bijschrift vermeldt, hoe ten onrechte de uit vinding van de mitrailleuse wordt toegeschreven aan Napoleon III. Hoogstens zou . men van eene verbeteringC?) kun nen spreken. De mitrailleuse hiernevens af ge werd reeds de houders harer schuldbrieven ook mogen geweest zijn, de opvolgende reorganisatiën per slot van rekening geene ongunstige resul taten hebben opgeleverd voor die houders, die zich niet door de tijdelijke tegenspoeden hebben laten influenceeren, maar hunne obligatiën rustig hebben vastgehouden. Voor Amerikaansche waarden in het algemeen mag hierbij opgemerkt worden, dat op enkele uitzonderingen na de grootste verliezen door Europeesche en niet het minst door Nederlandsche beleggers en speculanten in die waarden geleden zijn door de omstandigheid, dat zij zich onder den invloed van alarmeerende beschouwin gen tot ongeveer de laagste prijzen van hun bezit ontdoen, om er daarentegen ge woonlijk tot nagenoeg de hoogste prijzen weder in te loopen: Zoo ergens dan geld hier, dat niets zoo heet gegeten wordt, als het van het vuur komt" en dat zij, die kalm hun tijd kunnen en willen afwachten er in den regel niet slecht afkomen. Bestaat er thans grond om aan te nemen, dat de oogenblikkelijke crisis, die de Mis souri, Kansas & Taxas moet doormaken, eveneens zal gevolgd worden door eene afdoende verbetering? In de volgende be schouwingen zal ik trachten, die vraag te beantwoorden. Alvorens daartoe over te gaan, acht ik het echter wenschelijk in het kort een historisch overzicht te geven van de voornaamste gebeurtenissen bij deze maatschappij, waarbij het Nederlandsen kapi taal nu bijna 50 jaar betrokken is. In 1865, als een klein locaal lijntje, onder den naam van Union Pacific Southern Branch opgericht, werd met den eigenlijken aanleg eerst in 1870 begonnen en kort daarop door consolidatie met drie andere kleine locale lijnen de Missouri, Kansas en Texas georganiseerd. Van dien tijd dagteekent de kennismaking van het Nederlandsen kapitaal met de waarden der Missouri, Kansas en Texas. In Juni 1869 werd te Amsterdam de inschrijving opengesteld op $ 4.250.000. 6 pCt. obligatiën Union Pacific Southern Brauch tot den koers van 70V9 pCt. en in Mei 1871 op de 7 pCts. Eerste geconsoli deerde hypotheek-obligatiën Missouri, Kansas en Texas (deel van eene leening tot een geauthoriseerd bedrag van $ 14.000.000) tot den koers van 803/8 pCt. Reeds twee jaar later, in het najaar van 1873, bleef de maatschappij in gebreke met de rentebetaling op hare obligatiën, hetgeen, evenals ook thans, niet het gevolg was van onvoldoend opbrengstvermogen, maar van de onmogelijkheid om hare betrekkelijk groote vlottende schuld te consolideeren. Na verschillende mislukte pogingen om tot eene regeling der financiën van de Maat schappij te geraken, kwam in Mei 1876 een regelingsvoorstel tot stand, in hoofdzaak op het volgende neerkomende: Gedurende zes jaren (1876?1881) zouden de obligatiehouders zich tevreden stellen met betaling van een gedeelte der verschul digde rente in goud, terwijl zij voor het resteerende deel alsmede voor de achter stallige rente over 1874 en 1875 incomebonds zouden ontvangen, in verhouding van $ 100.?incomebond voor $80 coupons of niet in goud betaalde gedeelten van coupons. Reeds in 1880 kon de volle cou ponbetaling in goud weder hervat worden en de 7 pCts. obligatiën, die na de in ge breke blijving in 1873 tot onder de 30 pCt. gedaald waren, noteerden in 1880 weder 115 pCt. In 1880 kwam de maatschappij onder controle van Gould, die haar het volgende jaar aan de St. Louis & Iron Mountain ver pachtte, waarbij laatstgenoemde zich verbond de vaste lasten der Missouri, Kausas en Texas te betalen, zoolang deze bij haar in pacht was. Daarbij was echter de eenzijdige bepaling gemaakt, dat de St. Louis & Iron Mountain ten allen tijde de pacht-overeenkomst kon doen eindigen en van hare ver plichting tot aanvulling der vaste lasten, wanneer de lijn niet voldoende opbracht, ontslagen zoude zijn. Van die bevoegdheid maakte zij dan ook in 1888 gebruik, nadat middelerwijl de schuldenlast en het aan deelenkapitaal der Missouri, Kausas & Texas belangrijk verhoogd waren, ten behoeve van den bouw van zijlijnen en het sluiten van onvoordeelige contracten. In die acht jaren was het mijlental meer dan verdubbeld, maar de schuld in nog grootere verhouding toegenomen. De gevolgen bleven dan ook niet uit en onmiddelijk na het verbreken van de pacht overeenkomst kwam de Missouri, Kausas & Texas opnieuw in receivers handen. Het Nederlandsch belang bij de Maatschappij was intusschen belangrijk toegenomen, voor namelijk doordat de bij de reorganisatie van 1876 uitgegeven incomebonds, die later in 5 pCts. geconsolideerde hyp.-obligatiën kon den geconverteerd worden, in groote be dragen hier te lande opgenomen werden. Het toen gevormde Nederlandsche Comit nam dan ook een werkzaam deel aan de in 1891 tot stand gekomen reorganisatie, waarbij de 7 pCts. oude hypotheek-obligatiën per saldo ad pari en achterstallige interest afgelost werden'uit de opbrengst van den verkoop van | 22.500.000 4 pCts. nieuwe eerste hypotheek obligaties, (deel uitmakende van de tegen woordige eerste hypotheek, ca. $ 40 millioen groot) en $ 5.400.000 preferente aandeelen. De obligatiën van lageren rang werden, voor zoover de hier te lande verhandelde income bonds en 5 pCts. geconsolideerde obligatiën betreft,'verwisseld voor 55 pCt. in eerste en 50 pCt. in tweede hypotheek obligatiën, waarbij de 5 pCts. geconsolideerde nog een bonus van 20 pCt. in preferente aandeelen ontvingen. Op de aandeelen moest 10 pCt. gestort worden. De aandeelhouders, die aan die storting voldeden, kregen 100 pCt. in nieuwe aandeelen en voor het bedrag der storting (10 pCt.) tweede hypotheek-obliga tiën. Op deze obligatiën, die tot dezelfde leening behoorden als de aan de geconsoli deerde en incomebonds uitgekeerde, was de rentebetaling tot 1895 niet verplichtend. Zoowel houders van obligatiën van lageren rang, als aandeelhouders hadden bovendien in het begin van de 16e eeuw gebruikt. Bij de belegering van Maastricht in 1579 bedienden de soldaten van Prins Maurits er zich van. De loopen liggen hier in vier rijen van acht boven elkaar en worden door ijzeren bouten vastgelegd. Hoe ver dit primitieve schietwerktuig afstaat van de hedendaagsche kunstige machines, wordt' nog te duidelijker als men bedenkt, dat in dien ouden tijd de loopen n voor n geladen en op dezelfde manier ont stoken moesten worden. Wat een groote vooruitgang in de techniek, maar wat treurig dat de' toepassing zoo menschonteerend is. J. Illllllll llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfMIIIIIItMIIIIIMIlllllllltll VRAQENRUBRIEK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men gelieve de vragen voor deze rubriek in te zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag het motto Leekenspiegel", en onder opgave van naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden beschouwd.) L. B. te A. Gaarne vernam ik vctn U, of de bewering, dat de windrichting van den 23sten (of 20sten) Maart, in den eerstvolgenden zomer de overheerschende zal zijn, op natuurkundige gronden berust, en zoo j a, op welke. En weet U ook voor hoeveel dagen hoogstens de weersgesteldheid vooruit kan bepaald worden? Jarenlange waarnemingen hebben bewezen dat koude en warmte, regen en windrichting een neiging tot bestendigheid hebben. In de maanden April, Mei en Juni komen in ons land de N.N.O. en N.O. winden het menigvuldigst voor. Was dus op 21 Maart de wind noordelijk, dan is er kans dat hij lang in den noordelijken hoek blijft. Men kan dezen regel algemeen maken en hem niet aan bepaalde dagen binden. Zoo b.v. regent het in Juli en Augustus in ons land gewoonlijk veel; is dus b.v. de 21e Juni een regenachtige dag, dan is de kans groot dat er in de volgende maanden veel regen zal vallen, zonder dat daarmee ge zegd wordt dat het eiken dag regenen zal. De weersgesteldheid kan nog slechts hoogstens voor een etmaal vooruit worden vastgesteld. * ? * recht van voorkeur op de inschrijving op het cash-fonds, waaruit de oude 7 pCt. obli gatiën werden afgelost. Uit het bovenstaande blijkt, dat ook bij deze tweede reorganisatie (die omdat zij zonder foredosure plaats had, als eene friendly reorganisation bekend was) de obli gatiehouders per saldo vrij bevredigende voorwaarden hebben kunnen bedingen. Met deze antecedenten voor oogen is het verklaarbaar, dat de obligatiën der Missouri, Kansas en Texas hier allengs meer en meer burgerrecht verkregen. Het feit, dat de maatschappij zich hoe langer hoe meer uitbreidde en daarvoor haar schul denlast aanzienlijk uitbreidde, baarde daarbij geene ongerustheid. Integendeel meende men, dat door die uitbreidingen en nieuwe verkrijgingen de zekerheid der oude obli gatiën des te grooter werd, omdat al dat nieuwe geld, in de bezitting gestoken, slechts kon dienen om de onderpandswaarde van de eerste en tweede hypotheek hoofdlijnobligatiën te versterken. Vrij algemeen be schouwde men dan ook de eerste hypotheekobligatiën als een valeur de fout repas en de tweede hypotheek-obligatiën als eene goede tweede rangs speculatieve belegging. In die meening werd men nog versterkt door de omstandigheid, dat de maatschappij sedert 1891 (dus ongeveer 25 jaar) geregeld aan hare verplichtingen bleef voldoen, totdat men in het einde van het voorgaande jaar opgeschrikt werd door de aankondiging, dat de Missouri, Kansas en Texas opnieuw in handen van een receiver was geplaatst en zelfs met de betaling van de December coupons harer Eerste hypotheek-obligatiën in gebreke moest blijven*). Wat daartoe aanleiding gegeven heeft, stel ik mij voor in een volgend artikel te behandelen. J. D. SANTILHANO *) Het bovenstaande was reeds geschreven, toen eenige dagen geleden het berichf kwam, dat het Gerechtshof den receiver gemachtigd heeft, de December-coupons te betalen. Nieuwe Boeken van deze week LEO SPEET, Carmen (een verzenbundel) 39 pag. Amsterdam, F. Jansen. Mr. H. H. A. NEYS, Generaal H. P. Staal's excentrieke uitlatingen in oorlogsartikelen en interview België's Schuldvraag, 160 pag. Amsterdam, P. N. van Kampen en Zoon. HERMAN MIDDENDORP, Het schoone Mys terie, 176 pag. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf. Dr. A. KUYPER, Nadere toelichting op het program van de Anti-Revolutionaire Party, afl. 8. Kampen, J. H. Kok. J. HORA ADEMA, Astrale Liefde, 268 pag., f2.40, geb. f3. 's Gravenhage, N. Veenstra. IDA C. BOERS-BLOEM, Van Allerhande, prentenboek door met penteekeningen van SOPHIE SCHAAP, Eerste en Tweede Bundel. Nijmegen, N. V. Robijns & Co. 999 Correspondentie Prijsvraag (a f d. Puntdichten) Prijswinner V. A.: Gelieve uw adres kenbaar te maken, opdat u de prijs kan worden toegezonden.