20 Mer'16, No, 2030 DE AMSTERDAMMER/WEEKBLAD VOOR NEDERLAND NUnntr. ? 29ïeioKlf, - 38Hooldsteeo Tel. 9449 - Tel. 4105 Tel. 2686 Van af f 2O. Bekleed met Prima Cretonne. Vraagt Stalen! miiiiiliiitiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiitiiiimiiiiiiimiiiiiuiiiiiiiiiiiiii DeRottérdamsche Vrijzinnigen Laat het maar dadelijk gezegd worden: het ziet er met de vooruitzichten voor de statenverkiezingen te Rotterdam, indien niet de houding, de belangstelling en de strijd lust, de eenheid en het optreden der vrij zinnigen direct en krachtig verandert, treu rig uit. En omdat bij deze Statenverkiezingen, speciaal te Rotterdam, niet louter plaatselijke, maar zulke enorm-gewichtlge algemeene be langen zijn verbonden, daarom is het wel licht wel goed, deze zaak in dit weekblad, zij het ook maar kort, en meer bij wijze van ontboezeming, als door uitvoerige do cumentatie, even onder de oogen te zien. Hoe is, eenvoudig, de situatie. Ze is deze, dat wanneer het niet gelukt, de vijf periodiek vrijkomende statenzetels te Rotterdam, die thans door rechtschen zijn bezet, te veroveren, de gansene arbeid der Tweede Kamer van de laatste maanden ge vaar loopt van te worden vernietigd, en de parlementaire ellende (wettelijke ouderdoms voorziening) opnieuw begint, en aan de Rechterzijde bij de aanstaande behandeling van de Grondwetsherziening, zoowel wat betreft het kiesrechtvraagstuk als de wijzi ging van art. 192, een buitengewoon sterke positie geschonken wordt. Want blijven de rechtschen de Rotter damsche statenzetels, waarvan zij nu moeten opstaan om zich aan eene verkiezing te onderwerpen, in bezit houden, dan is..de kans op omzetting der Eerste Kamer ver keken, en is voor jaren lang nieuwe, wan? hopige «tilstand in onze sociale- en kies recht wet ge vin g het gevolg. IIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIinllimmilllllllllHINNINIIIltllllllllINNIIllllllllll MASIRO (Schets uit het Zuid-Afrikaanse Boeren-leven) DOOR CHRISTINE HOEKSTRA (Vervolg) IX Ruim een week daarna gingen alle jon gelui van Krododtlbos een picknick houden. Om zes uur 's morgens stonden Liesbeth en Sannie en de jongens al op; Jeanne zou pas om zeven uur geroepen worden en om half acht was men van plan weg te rijden. Gauw de bedden opgemaakt en de kamers geveegd, want," had de huisvader al brom mend gezegd, as julle nie sorg nie, dat die hele 'huis achter mekaar is en die hoenders en goet kost gekrij het, gaan jullie nooit weer picknick toe nie." Toen vlug de eetwaren ingepakt en in de reeds op het erf staande wagen .gebor gen, de ossen uit de kraal gehaald en in gespannen, Gert nog even een emmer vol mooie lemoenen geplukt. On»acht uur waren allen en alles |op de wagen; Kleinbooi nam het voortouw en stapte zóvoor de ossen aan, terwijl Willem met de lange zweep van bamboe en ossenriem klappend, naast de wagen liep. Goed en wel op weg, nam Gert'n mondfluitje uit z'n zondagse broekzak, klopte hem op de knie uit en begon te spelen van: We're marching to Pretoria!" dra door de anderen begeleid. Bij de eerste drift gekomen, zagen ze de twee Du Preez's, die met hen mee zouden gaan, reeds staan en daar al 'n tijd met mandjes, flessen en kussens gewacht hadden MEUBILEERINGMAATSCHAPPIJ - HOLLAND MEUBELT ARTISTIEK OtlOOIHOIS OF VILLA VOORf 500. " 650 775.875 1100 EN HOOGER STOFFEERT ARTISTIEK 01IOOKHOIS OF VILLA VOOR: f 250 290. 425. 550.675 HOOGER - AMSTERDAM N. Z. VOORBURGWAL 274 o. h. Nieuws v. d. Dag Irtt. Tel. 5974 VRAAGT PRIJSCOURANTEN l EN DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts ?1.65 per kwartaal TRAOB UAR*. Le Cognac Martell est garant! comme tant Ie produit naturel des vins récoltés et distillés dans la région de COGNAC. Agents: KOOPMANS ffl BRUINIER, AMSTERDAM. iiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiii Welke zijn de verplichtingen, die de vrij zinnigen in 1913 op zich hebben genomen? Ze zijn deze, dat zij krachtig wilden me dewerken om de ouderdomsvoorziening zonder premie-betaling, en de grondwets herziening waarbij het algemeen kiesrecht voor mannen en de mogelijkheid van het kiesrecht voor de vrouwen zouden vast staan, zoo spoedig mogelijk in het staats blad zouden verschijnen. Reeds toen wist men, dat de Eerste Kamer vrij zeker een slagboom zou blijken op den weg naar dat doel, zoodat men implicite ook de verplichting om met alle kracht voor de omzetting der Eerste Kamer te werken, heeft aanvaard. Hoe hebben de vrijzinnigen te Rotterdam zich van die verplichtingen gekweten? In 1913 zoo goed en zoo krachtig moge lijk, evenals de sociaaldemocraten. District IV werd voor de Kamer gewonnen, en ook voor de Staten werden verschillende zetels veroverd. Maar nadien hebben gedeelten der vrij zinnigen begaan wat onder de nu eenmaal gegeven en door hen zelf aanvaarde om standigheden nog erger was dan een mis daad, nl. een domheid, zij hebben zich daar waar het betrof de strijd om de raadzetels, laten verleiden, een oogenblik slechts, doch voldoende om de grootste verwarring te stichten in eigen gelederen, tot het stand punt: voor den Raad moeten, ook buiten en behalve oorlogstijd, rechts en liberalen samengaan, om den gemeenteraad te houden buiten de partijpolitiek. Een naïeve, ons niet te zeggen grenzen loos onnoozele opvatting van . . . den tegen stander, rechts, die doet alsof, maar die, Zodra Paul de wagen met de Van Zijls gewaar werd, reikte hij vlug z.n pakjes aan Gert over en 'n aanloopje nemend, sprong hij behendig naast Jeanne op de wagen, zijn zuster Maria glimlachte tegen Liesbeth en stapte kalm op de wagen en ging naast haar zitten. Jeanne, die ofschoon ze Stanley Suther land liever naast zich gehad had, nochtans Paul du Preez' gezelschap ook wel aardig vond, had even bij de komst van de onder wijzer gebloosd en de ogen neergeslagen om ze dadelik daarop weer op te heffen en Paul du Preez n ogenblik in de ogen te kijken. De jonge Boer wou juist tersluiks Jeanne's hand even drukken, toen hij merkte, dat Liesbeth's ogen vol glimlachende spot op hem rustten. Om zich zelf een houding te geven, begon hij dan Jeanne te vertellen, dat hij de vorige dag met een wagen vol lemoenen van zijn moeder naar Masirostatie geweest was en die daar aan een Jood ver kocht had. Toen hij hier even moest gapen, vervolgde, hij als verontschuldigend: Ons het gister'aend eerst laat terug gekom, ik en ou Klaas. Ik het ou Klaas maar die meeste van die tijd laat slaap; want hij is al oud. So'n getrouwe ou *) skepsel," voegde hij er even peinzend aan toe. Jeanne knikte glim lachend, het lief van hem vindend. In de stilte, die er 'n ogenblik ontstond, keek Jeanne, die zich in 'n zoet-dromerige stem ming voelde, naar het landschap. Ze reden thans langzaam, met horten en stoten, zoals altijd in een ossewagen, een smal pad op, dat langs 'n bergrand liep. Van het landschap dwaalden Jeanpe's ogen naar de zestien stevige ossen vór de wagen, die kloek en geduldig door 't mulle zand voorstapten en haar deden denken aan Die os" van Totius: Hoe rustig stap hij aan die edel jukgediert! hoe waggel hij die kop met horings zwaar gesierd en stewig ingestrop! *) met schepsels worden alleen kaffers bedoeld in Z.-A. MEHDENS S.B. gereed en naar maat vanaf f «5.-. Coupeur-reiziger te ontbieden. ROTTE Financieel Nieuwsblad Singel 342, A'dara TELEFOON S. 6925 -rbevat steeds actneele arti kelen, betrouwbare cor respondentie, nitlotiogen van premieleeningen, producties, koerslljst enz. Abonnement slechts [so] ets. per kwartaal. Vraagt gratis Proefnummers KLEERMAKERIJ H. J. LOOK, Lijnmarkt 2, Utrecht. Nieuwe Engelsche Stoffen, PRIMA COUPE. / Costnmes van f 40 tot f 70 Coupeur-reiziger te ontbieden zooals wij allen wel weten,, in het samen gaan der drie groepen, hoewel niets speci fieks hen op gemeentelijk-politiek terrein bindt, voordeel zien, en om het denkbeeld, deze verbintenis op te geven, eenvoudig lachen. Wij zullen niet nagaan, wie de voor naamste schuldige is van dit, voor de vrijzinnigen zelf zoo noodlottig geworden denkbeeld. Het liberale Rolterdamsch Week blad", dat door zijn half rechtsche politiek mér kwaad heeft gesticht dan het zelf bedoelde, is er, geloof ik, wel het meest schuldig aan, maar vooral de N R. Crt., die als het ware van de concentratie deel uitmaakte, in 1913 zoo uitnemend medestreed, had dit onnoozele denkbeeld niet zoo mogen bevorderen. Wat is het gevolg geweest? Dit, dat de rechterzijde nadien even stevig is bijeengebleven als vór dien tijd, en ... twee zetels van de vrijzinnigen heeft ge wonnen. In October 1915, toen de vrijzinnigen zelf begrepen dat zij met hunne verzoenings politiek niets bereikten dan schade, en in district IV in de plaats van wijlen mr. S. Muller zelfstandig een candidaat stelden, deden zij bij die verkiezing zóschandelijk weinig, dat hun candidaat, de heer O. Knottnerus, die bestemd was om mr. Muller's zetel te bezetten, een duizendtal stemmen achterbleef, zoowel bij den sociaaldemocraat als bij den kerkelij ken candidaat, en- dus direct uitviel. En thans, op 3 Mei 1916, werd aan den liberalen candidaat in district II, den heer W. A. v. d. Kalf, die eigenlijk bestemd was om den heer J. Visser Jac.zn. te vervangen, Hoe rustig stap hij aan so sonder-tuiggetooi, met matte, doffe plof; sijn vel trek plooi op plooi rondom die brée skof. Soo stap hij rustig aan vol kalme majesteit en ongesmukte prag beeld van stilzwijgendheid n zelfbewuste krag." Liesbeth en Maria zaten samen druk te praten over 'n patroon van 'n Raglan'' blouse, .Gert speelde nog steeds allerlei vrolike deuntjes op z'n mondfluitje en Sannie en Willem begeleidden hem uit volle borst. Daar kwam 'n kaffer op 'n fiets in het nauwe pad aanrijden. Een trek van haat kwam op eens op het gezicht van de jonge Boer, die de kaffer aan zag komen en bang was, dat hij uit koppige hoogmoed niet af wou stijgen. Ik wens nou net die kaffer val af en breek sij nek," siste hij. Maar foei, Mnr du Preez," riep Jeanne, hem lachend bestraffend, uit. Hoe kan u toch zo iets wensen!" Nou ja," antwoordde hij brommend, hoekom kan die kaffer dan nie afklim en voor ons uit die pad gaan nie." Maar gelukkig voor zijn eigen veiligheid en tot ophouden van Du Preez' ergernis, was de inboorling zo verstandig af te stijgen en te wachten tot de wagen voorbij was. Ja, sö, ou-jong," mompelde toen de blanke tevreden. Om half negen kwam men op 'n open plek in het bos, aan de voet van de berg gelegen, there to fleet the time carelessly, as they did in the golden 'world." 't Leek wel aardig, die bedrijvigheid van al die jongelui op het gele gras, tussen de donkere doornbomen aan de voet van die stille, geelbruine berg, die zich zo rustig onder de groen-blauwe lucht verhief. Stanley Sutherland, die met de Venters mee was gekomen, was het eerst bij de Van Zijl's wagen en hield z'n hand al plat 05AKA CRAPe MÉT DG HAND ceweveN cRepe.vooR LIBCRTY^CO IN JAPAN VeRVAARDIGD. l DOeLMATIG.STeRK i. ARTISTICK VOOR ALL6 ZOMeRKLeeDlHG 70 C/M BRGGD Itt 38 KLËURGfl IN VOORRAAD STALGH FRANCO OP AANVRAAG (s H. eenice veRTeceriwooRDiceRs IN NEDERLAND rt ( *v- ^ VRAAGT TANDMIOEICL&N - American ?? Eau de Cologne wordt het MEEST gevraagde Merk. Imp.: JEAN MULDER, Sloterdijk. IIIIHIIIIIIIIIItlllllllllllllll weder door het geringe werken der vrij zinnigen een nederlaag bereid, want ook hier kwam, bij den strijd om den liberalen zetel, de liberale candidaat met 1000 stem men minder uit de stembus dan zoowel de sociaaldemocraat als de kerkelijke candidaat. Welkeen droevige figuur. Met welk gevolg? Dat bij de vrijzinnigen natuurlijk het zelf vertrouwen en de geestdrift geheel ver dwijnt, en in Rotterdam in de meeste districten de vrijzinnigen straks niet meer ernstig genomen worden. En dat straks bij de Statenverkiezingende kerkelijke partijen allén met de winst gaan strijken, jaren langen arbeid van de leiders der concentratie en der sociaal-de mocraten gaan vernietigen, het kiesrechtvraagstuk wellicht weder wordt verschoven, de schoolkwestie in een hun voordeeligen zin wordt opgelost, en donkere dagen voor de vooruitstrevende deelen der bevolking aanbreken. Men kan aan de kerkelijken, die twee raadszetels betrekkelijk gemakkelijk hebben gewonnen, geen grief maken. Zij werken hard en hebben succes. Dat de sociaal-democraten hard en geest driftig werken, is bekend en hun belooning is, dat ze in de meeste districten de libe ralen al verre de baas zijn. Maar wanneer thans de liberalen te lauw en te laks zijn om op flinke, krachtige, op offerende wijze te strijden voor hunne eigene candidaten, en bij herstemming of voor hun eigen man, of ,voor den sociaal-democraat, dan dupeeren zij daarmee niet alleen plaat selijk, hun eigen partij, maar dan treffen zij daarmee de vrijzinnige partij en hunne herstemmingsbondgenooten voor de twee groote IllmlIMlIIMIIIMI voor Jeanne's voetje om op te stappen, als ze de wagen uitklom. Paul, teleurgesteld in zijn voornemen om Jeanne de wagen uit te helpen, nam nu vlug 'n deken op en die op 'n prettig plekje uit spreidend, nodigde hij Jeanne en de andere meisjes uit er op te gaan zitten. Toen liep hij gauw naar de wagen terug, haalde er een mandje met enige prachtige nartjes af en begon n er van, op beide knieën naast Jeanne liggend, zorgvuldig met zijn zakmes van de schil te ontdoen, waarna hij haar de vrucht bood, die hem met 'n glimlach, waar Sutherland dol door werd, aannam. Nadat Paul Sannie en Liesbeth ook ieder een nartje had afgeschild, begon hij 'n leven dig gesprek met Jeanne over pieknieks van vorige jaren en de grappen, die ze toen beleefd hadden. Jeanne luisterde met leedvermaak en medelijden beide voor Sutherland, die uit pure desperatie maar met Kitty zat te praten en telkens 'n half-komiese, half-wanhopende blik op 't Hollandse meisje wierp. Juist toen Jeanne op de al-smekenderwordende blikken van de jonge Engelsman op wou staan, werden koffie, koek en be schuit rond gebracht en moest Jeanne wel naast Paul, die voorzichtigheidshalve niet opgestaan was om met het aanreiken van de verversingen te helpen, blijven zitten. Toen het koffiedrinken klaar was, stonden allen op om 'n eindje verder af allerlei spelletjes te spelen. Eerst vormden de jon gelui, behalve Jeanne, die in het midden werd geplaatst, zich in een grote kring en begon men met al rondwandelend: Polly, ons gaat Perl toe," te zingen. Aan het: En kies veur jou 'n hartlam" gekomen, koos Jeanne met 'n guitig glimlachje de verrukte Sutherland uit om het toertje mee te dansen. Daarna zong men van There's a rose in the garden for a new young man" en The blackbird on the greenwood tree." Toen speelde men Ellie Roos." ledere jonge man koos 'n meisje en zo, twee aan twee, gingen ze, een lange rei vormend, achter elkaar staan. Paul had direkt zijn arm door TAMINIAÜ'S - JAM ? BOUWT TE NUNSPEET MOOIE BOSCHRljKE TERREINEN SPOOR, TRAM, ELECTRISCH LICHT, TELEPHOON INLICHTINGEN MIJ. DE VELUWE" eischen, de sociaal-democraten. Dat zoo tal van Rotterdamsche liberalen van de politiek niets meer willen weten, en liever in hun zaken gaan, dat moeten zij weten. Maar zij die nu eenmaal in 1913 behoor den tot de vrijzinnige richting die mede de overwinning heeft behaald, zijn moreel ver plicht, om de groote, duur bevochten zaken waarom het gaat, en om de rampspoedige gevolgen die van een opnieuw rechtsche Eerste Kamer voor ons geheele parlemen taire stelsel te wachten zijn, pok thans aan de gemeenschappelijke politieke belangen hun uiterste krachten te besteden. Diep ingrijpende volksbelangen staan bij de staten-verkiezingen te Rotterdam op het spel. Wie lauw en laks is, speelt den tegen stander van deze groote volkseischen in de kaart. Moge het besef van politieke verantwoor delijkheid en opleving voor den strijd thans nog tijdig komen. Maar zal het niet te laat zijn, dan moet het direct komen. ROTTERDAMMER Inhoud van de Mei-Tijdschriften: La revue de Hollaride: Léon Paschal: Notes sur Christian Beek. Henri de Régnier, Odelette. Ary Prins: La Grande Armee; Un Roi; Harold. Marcel Vanderauwera: Les trois fleuves, poème. C. Serrurier: Pierre Bayle. Arthur Knaap: L'Enterrement d'une laboureuse javanaise, poème. MlilMIIIIIIIMMUIIIIIMIlllllMIIIII die van Jeanne gestoken, zodat Stanley geen andere keus overbleef dan zich als weduw naar aan 't hoofd van de stoet te plaatsen en Ellie Roos" te roepen. Op dit sein scheidde het achterste paart je zich terstond, de ne links en de andere rechts om hollend. Voor de leus, wendde Sutherland 'n flauwe poging aan om het meisje te vangen; maar daar het Jeanne niet was, liet hij de andere jonge man zijn meisje weer terug winnen. Eindelik kwamen Paul en Jeanne weer aan de beurt. Even keek hij om naar zijn heart's darling," riep hard: Ellie Roos" en schoot toen naar rechts, Jeanne tegemoet. Paul, even hard lopend, had haar bijna ge vangen, toen hij over 'n tak struikelde en viel, en Sutherland dus het vrolik-lachende meisje met zijn armen omvatte en haar in triomf naar de rei voerde. Als ze straks 'n ander spelletje gaan doen, wil u dan 'n eindje met me wan delen?" vroeg de jonge Engelsman zijn gezellin dadelik, met 'n verliefde blik in zijn grijze ogen. En toen hij het even-blozend gegeven ja" had gehoord, wachtte hij ge duldig tot men moe werd van Ellie Roos" en Here we come gathering nuts in May" begon te spelen. Toen sloegen ze samen ongemerkt 'n smal voetpad in, die aan weerszijden met dichte doornbomen be groeid, langs de rivier liep. Och ja," begon de jonge man, de men sen hier zijn heel aardig en goed voor je, maar ze willen je haast niet los laten; 'k ben de hele morgen nog niet vrij geweest om te doen, wat ik zo graag wou," eindigde hij met 'n zucht en keek Jeanne veelbete kenend aan. Ja, want niet vrij te zijn is wel het zwaarste voor 'n Engelsman!" riep de Hol landse met vrolike spot in haar bruine ogen uit. Niet waar: ,Britons never, nevershall be slaves.''' (Slof volgt) '