8 Juli '16. - No. 2037 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND runu*tq*p&i*v O dX'ctam. IIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIII Illllllllllllllllllll Rectificatie Het Reklame Bureau Praktikum", Advies bureau voor Praktische reclame, verzoekt ons mede te deelen, dat de reclame kalenders voor 1916 van de Staatsspoor, door ons in het nummer van 23 Juni gepubliceerd, reeds in Juni 1914 gereed waren. In de Werkplaats van Uncle Sam, handelaar in doodkisten en lijkbidder (Teekening voor fa Amsterdammer" van George van Raemdonck) Amerika tot Duitse h land: Ik zal u vlug even de maat nemen, want de anderen wachten ook." HmiiMHIIIMIIMIMHIHimilllMnHIIIIIIMHinMIIIIIIMntfmiHIimiMIMIIMniMIIMIUimMIIII Artillerie in galop Het Militaire Sportfeest te Amsterdam (Met teekeningen voor de Amster dammer" van G. H. Grauss) Een Julizondag in Amsterdam is een vrij taaie geschiedenis: gloeiende straatkeien en smeltend asphalt, menschen, die de kunst niet verstaan op artistieke wijze niets te doen en dus in Zondagsche pronkkleeren hun verveling langs 'sheiren wegen uilflaneeren. Er zijn oasen en wie verleden Zon dag haar het Stadion gegaan is, kon zich in de warme zon en den frisschen westenwind ver van de groote stad denken in den aan blik van de sportieve prestaties onzer sol daten. Het driedaagsch sportfeest van de Stelling van Amsterdam, op touw gezet door de Centrale Sportcommissie is een groot succes geweest. De 11 groepen, militaire eenheden, in de Stelling hebben allen hun afgevaardigden gezonden naar den klassie ken vijfkamp: speerwerpen, kogelstooten, polsstokhoogspringen, verspringen en hardloopen op den korten baan; naar de open wedstrijden: de hindernisloop en den langen afstandswedstrijd over 1500 Meter hardloopen en het voetbalkampioenschap van de Stelling was als de kroon op de competitie wedstrijden dezen winter tusschen de forten gehouden, waaraan niet minder dan 69 elf tallen hebben deelgenomen, wel een bewijs, dat onze soldaten het waardeeren, dat in deze richting iets gedaan wordt. Toch is de beteekenis van zóo'n sportfeest niet gelegen in het feest zelf, maar meer in wat er aan voorafgaat en er uit voortkomt. Aan deze publieke demonstratie nemen natuurlijk alleen de besten deel, die een goeden kans op een prijs hebben; de oefe ningen, de voorwedstrijden in kleinen kring ziet het groote publiek niet en toch gaat daar van de opvoedende en vormende kracht uit. Er is aan dit feest heel wat voorafgegaan. Reeds in de eerste dagen van de bewogen Augustusmaand 1914 vatte het Nut te Am sterdam het plan op iets voor de wachtende militairen te doen en bood den Stelling Commandant aan kookcursussen te organiseeren, maar generaal Ophorst meende, dat voor den inwendigen mensen voldoende was gezorgd en er veeleer aan ontspanning en lichamelijke oefening moest gedacht worden. Hij heeft toen de gelukkige gedachte gehad het Nut te vragen sportmateriaal ter beschikking van de mannequin de forten te stellen. Dat is gebeurd. Maar 't bleek alras, dat men niet in den wilde voetballen, speren, discussen e.a. kon gaan uitdeelen, maar ook een opwekking en leiding bij de sportbe oefening noodig was. De aanvankelijk kleine commissie van burgers, die voor deze zaak te zorgen had, heeft zich toen met de verschillende sportbonden, als Voetbalbond, Athletiek-unie, in verbinding gesteld en is gegroeid tot een groot convent, waarin alle takken van sport zijn vertegenwoordigd. Onder die directie zijn de sportbonden er toen op uit getrokken om op de forten binnen de Stelling demonstraties te houden, want in de eerste plaats was 't de vraag de luidjes belangstelling bij te brengen en pp te wekken. De gemiddelde Nederlander is nu eenmaal geen athleet en 't moet voor de vele huisvaders, die in de eerste maande n als landweermannen onder de wapenen waren, wel een openbaring zijn geweest, als de sergeant van Leeuwen en de gymnastiekondefwijzer Ploeger kwamen toonen, wat met een lenig lichaam te bereiken is. 't Moet voor menigen stijven hark een heel besluit zijn geweest, eerst een sprong te doen in de hoogte of verte, of een polsstok ter hand te nemen. De vermetelen zijn natuurlijk 't eerst over de brug gekomen, langzaamaan de anderen, want er heeft zich, aangemoedigd van uit het Hoofdkwartier in de Stelling, een heel sportleven op de 35 forten ontwikkeld: oefeningen in de ver schillende vaardigheden, die wij Zondag gezien hebben, voetbalwedstrijden, zwemfeesten. 't Is een bron van uitspanning en feesten geworden. Als de Voorzitter van de Centrale SportCommissie verhaalt van zijn bezoeken, vaak met den Commandant van de Stelling, aan de feestelijke versierde terreinen, die lang niet allen aan de eerste eischen van de techniek voldeden, voelt men, dat hier in 't klein groot werk goed en vlug is gedaan, dat veel verveling van het Si vis pacem ?para bellum is verdreven, dat veel vaardig heid en uithoudingsvermogen onder onze soldaten is verkregen. Velen hebben mee geholpen : grondbezitters hebben hun ter reinen voor wedstrijden of Cross Countn'es 'beschikbaar gesteld, particulieren hebben bijgedragen voor de oprichting van zwemgelegenheden. Geen mooie overdekte, maar eenvoudige in de open lucht. En het mooie is, dat wat aanvankelijk was uitspanning en vrijwillig, langzaam aan een deel van den dienst is geworden, niet door dwang, van boven af, maar door be langstelling en aanmoediging. Dat alles heeft zich in de laatste maanden van '14 en de eerste van '15 afgespeeld, zoodat spoedig reeds de behoefte aan beter onderlegde instructeurs is gevoeld. Men bedenke wel: er was aanvankelijk niets; een enkele, die wat handiger was, kreeg van zelf de leiding, het was zelfonderricht, zelfvorming. In den afgeloopen winter heeft daarom de Centrale Sportcommissie die -besten in Amsterdam bijeengeroepen en vooral onder leidingvan van Leeuwen cursussen georganiseerd, waar toe de gemeente hare gymnastieklokalen heeft beschikbaar gesteld. Er zijn er, die dit alles niet grondig geAankomst van de deelnemers aan den afstandsmarsch Roode Kruisoefening-Hulpvaardigheid noeg vinden en de opleiding onvoldoende. Zij zijn les ennemis du bien door het betere te willen. Men moet nu eenmaal roeien met de riemen, die men heeft en dat er goed geroeid is bewijst, dat 't iniatief van de Stelling door het Leger is overgenomen en daar nu ook de sport een groot element in de militaire opvoeding is geworden, al kan 't nog altijd beter. Zoo was dit tweede militaire sporlfeest van de Stelling een apotheose, waarvan verdere propaganda kan uitgaan. Er was afwisseling genoeg. Vrijdag werd de halve beslissing voor het voetbalkampioenschap gespeeld door de groepen. Diemerbrug, Westzaan, Amsterdam, Nes; Zaterdag volgde de beslissing met Diemerbrug als kampioen. Toen trokken ook een 200-tal soldaten met muziek en een afscheidswgord van Generaal Ophorst het Stadion uit voor een afstands marsch van 75 K.M. Zondag haalde dezelfde muziek ze in en liepen de mannen slechts 13 waren uitgevallen een eereronde on der het gejuich der toeschouwers. Ik ben tevreden over U en dank U" was de korte militaire groet van den Commandant aan zijn thuiskomende mannen. Een batterij artillerie kwam van 't Uddelermeer gereden en maakte zijn laatste ronde in galop, na eerst een demonstratie in 't schieten te heb ben gegeven. Zelfs 't vrouwelijk element ontbrak bij dit militaire vertoon niet: de damesafdeeling van Amstel's gymnastiek vereniging gaf een oefening in knotszwaaien, waarbij de kracht en de rythmiek harmo nisch samenwerkten. Wat van dit alles 't gevolg in de verre toekomst zijn zal? Wel, als onze soldaten in den dienst 't genot, 't gezonde van de sport gaan inzien zullen zij, later het weest vruchtbaar en vermenigvuldigt U" toepas send, ook hun kinderen beter en flinker op voeden, dan wij tot voor kort in Nederland gewend waren. FRISO VERZEN Shelley's Ode to the West Wind i O wilde, weste Wind, die d'adem zijt van Herfst! als geesten voor den Meester vluchten zó, voor uw ongeziene aanwezigheid verstuiven er de pest-getroffen vluchten van doode blaren, geel en bleek en zwart en koorts-rood. Gij, die 't vleuglig zaad der vruchten in 't zwarte winterbed brengt, waar ze hard en koud neerliggen, als een lijk in d'Aarde, tot uw azuren zuster Zephyr, Bard der Lente, haar klaroen blaast over d'Aarde die ligt te droomen, en met geur en tint de wijde vlakten en de heuvelgaarden vervult; o geest, die ov'ral u bevindt, die 't al verstrooide en tegelijk bewaarde, o, hoor mij, hoor mijn bede, wilde Wind! II Gij, op wiens baan, bij d' optocht van de wolken den stellen hemel langs, nog losse vluchten van wolkjes gaan -- als over d'Aard de volken van dorre bladeren gedwerreld van waar luchten en zee zijn saamgevloeid, englen van 't licht en regen: op de blauwe zee der luchten, van d'einder tot het hooge Zuiden, ligt (als 't lichte haar van een Bacchante, bij 't wild dansen opgezwaaid om haar gezicht) het haar van naderenden storm gespreid. Gij lijkzang voor het jaar, welks laatste nacht de koepel zijn zal van zijn grafstee wijd, gewelfd van al uw saamgegaarde macht van dampen en van mist, wier dichte dracht in zwarte rege' en hagel zich ontbindt; o, hoor mij, hoor mijn bede wilde Wind! III Gij, die de blauwe zee uit zomer-droomen ontwaken deed, waar z' ingeslapen lag bij 't staag beweegen'der kristallen stroomen, nabij een lava-eiland dat er lag in Baija's baai; die zaagt een slot opdoemen al trillend in der golven diepen dag, en torens met azuren mos en bloemen geheel begroeid, zóheerlijk, dat de zin weldra bezwijmen zou, ze op te noemen; Gij voor wiens pad de vlakke watermassa in een kloof zich kliefde, waar benee men vindt zee-bloesems en het slijkrig bosch, dat in een dracht van saploos loof der zeeën staat; en plots, bij 't hooren van uw stemme slaat en door dat woud.vergrijsd, van schrik ontzind, een beve',een vrees voor u , hoor mij, oWind l IV Was ik een dor blad, dat ge dragen mocht, was ik een vlugge wolk, die met u vlood, een golf, die hijgend met uw krachten vocht, o, mocht ik deelen in uw aandrang groot, slechts minder vrij dan uw onhoudbre vlucht; was ik als in mijn jeugd slechts, uw genoot bij al uw ommezwerven langs de lucht, de dagen, dat 't geen droombeeld scheen de spoed voorbij te streven van uw hemel-vlucht, dan bad ik niet, als nu, met zulk een gloed! O, draag me als een wolk, een golf, een blad! Ik stort op 's Levens doornen neer! Ik bloed! Geboeid door Tijd's gewicht voel ik mij mat schoon 'k eens, als gij, ontembre trots bezat. Maak, als het woud is, ook uw lier van mij ! Wat deert het of mijn blaren ook al vallen? De macht der harmonieën zal van bei een diepe Herfsttoon klinken doen, in alle verdriet nog zoet. O, wees gij, wilde geest, mijn geest! Laat heel uw Zelf in mij weer schallen en drijf al 't doode denken van mijn geest 't heelal door, lijk de bladeren op Aard, die ook der nieuwe Lent geboortefeest versnellen ; strooi, als vonken van een haard, mijn woorden onder menschen, her en der. Wees, door mijn mond, voor d'onontwaakte Aard, o wilde Wind, klaroen en boodschapper: Als Winter komt, is Lente dan nog ver? REMKO TER LAAN Ach vriend, al wijlt gij nog zoo ver Ach vriend, al wijlt gij nog zoo ver, Mijn gedachte haalt u in. En bovendien de liefdester Toont u des nachts mijn min. Gij zijt ontvlucht, heel stil en schuw, Nu mijlen ver van mij! Doch ik zend eiken zucht naar u En telkens een kus erbij. Ach vriend, hoe kondt ge zoo maar gaan, Zoo zonder n woord of teeken. Heb ik soms schuld, heb ik misdaan, Zoodat gij met mij wilt breken? Zeg 't vrij uit dat gij mij haat, . Of mij veracht misschien . . . En dat al mijn geven toch niet baat, Zelfs wou ik mijn leven bien. Bloemendaal 1916. GIZA RITSCHL fXTKAAAHBOD'l toaiAHG ff vtttatte irttirr/} JAPANSCHEKJriOHO KATOEMEM CREPE, f\$Q lO VER5CH. QEèSinS j£, m*uc MATrrr r% QR ?/ZIJDEN SHAWL, -^ x6 22 JïtoE BIJENKORF'