Historisch Archief 1877-1940
12
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND"
22 Juli '16. No. J8P89
«TOP!
heeft zich
r
'?;??? i
EET DÜPLEX COMPTOMETER
de eerste en eenige All-Roiintl Rekenmachine, waarmede men
- Automatisch - Optelt, Aftrekt, Deelt, Cubeért en elke
v . ? ? -. - .._.-... ^ - ^.
berekening in s. d., Tons, Cwt., Qrs. en L/l»s maakt.
Geruischloos, absoluut Accuraat en 4 maal Sneller
* ' -< .. ? ' ' ?
dan met eenig ander systeem of rekenapparaat,
De Comptometer TELT en REKENT AUTOMATISCH.
Geen vermoeiend draaien en trekken van een handle,
Cieen verschuiven van den wagen,
Geen tijdroovend instellen van cijfers.
! De Controlled K ey Duplex Comptometer
is de eenige toetsmachine waarbij elke manipulatie door loopend
automatisch gecontroleerd wordt.
Fouten maken als gevolg van te snel of slordig werken uitgesloten*
De COMPTOMETER is van gehard staal op hefboom-systeem gebouwd,
Geen kamrad-slijtage, Gén doorslaan der cijferwielen. Elk onderdeel is onderling
verwisselbaar,
FELT & TARRANT Mfg, Co?28^30 fAMRAK, AMSTERDAM. Telefoon Noord 8785.
'-i
iiuiiimiiiiiiiiiiiiuiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiMiiiiiiniiii iiiiiiiniiiiiiiiti IIIM
HET 104e HOOFDDEKSEL
.;.;;. ,,w^l . . ?????
* "T-eekenuig voor de Amsterdammer" van Joan Collette
fl
Alweer 'n nieuwe hoed, excellentie ?
Wat zal m'n vrouw jaloersch zijn!"
yniintiqiiHiiiiiiiiiuii
Illlltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllll MimiMIIIMItniimiimiMIMIHIIIIIIMHIIIIMMMMHIIII
srecht aanmerkelijk verschillen,, zonder dat
men met de letter van het prospectus in
En dit klemt terneer bij eene maatschappij
t als deze,. waar het gewone
aandeelen-kapi'Sal Slechts betrekkelijk gering is (£625.000),
tegenover de in rang daaraan voorafgaande
vinstdeejfnde preferente aandeelen.
Kan men van den toekomstigen gewone
aandeelhouder, die tot niets gebonden is,
met recht verwachten, dat hij een flink
per\ ceatage van de overwinst voor de
wtnstdcelende preferente aandeelen zal beschikbaar
.stellen, indien daardoor een strijd met zijn
eigen beurs ontstaat en zijn eigen dividend
Jeans toojft belangrijk te-worden ingekrompen?
' Daf niets omtrent het percentage der
winstverdeeling in het prospectus gezegd wordt,
is dus eene bedenkelijke omissie, die van
'weinig eerbied voor het doorzicht van het
geldbeleggend publiek getuigt en waartegen
met kracht behoort te worden opgekomen.
Nog Iets anders valt in het prospectus
op. Toen het voorgaande jaar de f 3.600.000
driejarige notes werden uitgegeven, werd
itt het. prospectus vermeld, dat zi[, ;na mach
tiging van aandeelhouders, in cumulatief
preferente aandeelen omwlsselbaar, zouden
zijn. Thans in het nieuwe prospectus wordt,
geheel, ter loops, medegedeeld, dat het de
bedoeling is te zijner tijd ook deze notes
verwisselbaar te maken in cumulatief pre
ferente aandeelen, deelende in de overwinst;
dus eene afwijking van het oorspronkelijke
prospectus. Wel is het eene afwijking ten
gunste van de houders van de notes van
1915, maar waar zoo kwistig met dat recht
van aandeel in de winst wordt omgespron
gen, krijgt men onwillekeurig het gevoel,
dat de Raad van Bestuur er zelf niet veel
waarde aan hecht.
Ten slotte nog eene opmerking. Waarde
notes in Nederlandsen Courant luiden, ont
vangen de houders rente en aflossing zonder
aftrek van Engelsche incometax en even
tueel wisselverlies. Bij conversie in aandeelen
moet men met deze twee factoren echter
wel degelijk rekening houden. Thans reeds
bedraagt de Engelsche incometax 25 pCt.
en wie weet, hoeveel daar nog opgelegd
wordt, voordat de oorlog over is. Een inco
metax van 25 pCt. beteekent, dat op de
winstdeetende preferente aandeelen minstens
8 pCt. dividend moet uitgekeerd worden,
alvorens de houders in dezelfde conditie
komen, waarin zij als houders van 6 pCts.
jwiuiiniiiiiiiiiiiiiii imiHiiimmil iiniiiiiiiiiiiiliii
notes zijn. Heel veel attractie zit er dus niet
in dat recht van conversie, tenzij het per
centage in de overwinst zeer belangrijk
wprdt en dat zoude weer in strijd zijn met
de belangen van de gewone aandeelhouders,
aan wier goeden wil het geheel is overge
laten, dat deel in de overwinst te verleenen
en de hoegrootheid er van vast te stellen.
De Haarlemsche Hypotheekbank, opgericht
18 Juli 1891, herdacht Dinsdag jl. haar
25jarig bestaan en heeft bij deze gelegenheid
een gedenkboek uitgegeven, waarin een
overzicht wordt gegeven van de fata der
instelling in het afgeloopen tijdperk. De in
het gedenkboek vermelde cijfers en feiten
wettigen ten volle het gevoel van voldoe
ning over de werkzaamheden en resultaten
van de afgeloopen periode, dat in het boek
doorstraalt.
De. Haarlemsche is eene der middelmatig
groote binnenlandsche hypotheekbanken, die
in tijden van voorspoed en tegenspoed van
het bedrijf kalm haar weg is gegaan. Dat zij
voorzichtig en met beleid beheerd is gewor
den, blijkt wel het best uit de statistieken
van executiën en ingekochte onderpanden.
Op de ruim f 44 millioen op hypotheek uit
gezette bedragen behoefde in den loop der
jaren slechts f 1.056.125 geëxecuteerd te wor
den, waarbij onderpanden, waarop f140.197
was verstrekt, moesten worden ingekocht,
die echter later weder voor f 129.037 ver
kocht werden, zoodat het totale verlies uit
dien hoofde in de 25 jaar niet meer dan
f 11.160 was.
Als bijzonderheid wordt er in 't gedenkboek
aan herinnerd, dat de door de Haarlemsche
van 1893 tot 1904 uitgegeven pandbrieven
de goud-clausule bevatten en dat in de akten
van de in die jaren gesloten hypotheken het
beding was opgenomen: de betaling van
kapitaal en rente is gewaardorgd in goud."
De Haarlemsche behoort tot die hypo
theekbanken, die de hand aan den koers
harer pandbrieven houden door het aange
boden materiaal zoo veel mogelijk oplte nemen.
Ofschoon tegen dat stelsel principieel veel
is in te brengen, kan. het uit practische
overwegingen eenigszins vergoelijkt worden.
Het gaat er echter mede als met zoovele
onjuiste dingen, dat als ze maar lang genoeg
gedaan worden, men het onjuiste er niet
meer van ziet en als moraal gaat prediken,
wat principieel niet te verdedigen is. Het
begrip van wat juist en passend is wordt
daardoor gaandeweg afgestompd. In dit
opzicht doet het pijnlijk aan in dit overigens
uitmuntend gedenkschrift te moeten lezen:
dat ter Beurze aangeboden pandbrieven
door koopers worden overgenomen is zeld
zaam, en dit vindt wel allermeest zijn oor
zaak hierin, dat de Hypotheekbanken zelve
eene hoogere provisie aan koopers
uitkeeren, dan krachtens de reglementen
ter Beurze kan worden gevorderd." Dat z
iets zonder blikken of blozen kan worden
neergeschreven, is wel het meest bedenke
lijke, want juist dat men vergeve mij het
woord gescharrel met extra-provisiën is wel
het meest vicieuse aanhangsel van het stelsel.
De verschillende nieuwe en gewijzigde
belastingen, reeds gedeeltelijk in staat van
wijzen en gedeeltelijk nog in voorbereiding,
vorderen van de belastingschuldigen niet
enkel een dieper in den zak taste», maar
ook heel wat hoofdbreken om uit het complex
iiiiiiin ruin HUI uil iiilliiiiiiiiitliiin u muil
van bepalingen wijs te worden. Korte, over
zichtelijke handleidingen zijn daarom zeer
te waardeeren wegwijzers in den doolhof
van besluiten en bepalingen. Indien eene
door den heer J. M. j. Schepper, secretaris^
van de (thans ontbonden) Staatscommissie
voor de Oorlogswinstbelasting, saam gestelde
handleiding voor de Wet op de Oorlogs
winstbelasting als zoodanig bedoeld is, dan
beantwoordt zij niet geheel aan het doel,
maar als eene studie van de geschiedenis
en beteekenis van de Wet door een, krachtens
zijne positie bij uitstek bevoegde, heeft het
werkje groote verdienste.
De waarde van het geheel wordt boven
dien nog verhoogd door een beknopt over
zicht van de wetgeving in deze materie in
verschillende andere landen van Europa.
Maar dit doet des te meer betreuren, dat
dezelfde vaardige hand daaraan niet een
even beknopt overzicht van de Nederlandsche
wet heeft toegevoegd.
Van den gemiddelden belastingbetaler is
het wel wat te veel gevergd, de ca. 70
grootendeels compres gedrukte pagina's door
te worstelen, om een begrip van de strekking
van de wet te krijgen.
In het kader van oorlogsbelasting literatuur
valt ook eene brochure van mr. H. J. de
Lange: Historische gegevens over de Leenin
gen en buitengewone heffingen tijdens d
huidige crisis." De brochure geeft meer dan
de titel aangeeft en bevat een compleet,
aangenaam leesbaar, overzicht van hetgeen
hier te lande sedert 1798 in zake
Oorlogsleeningen en buitengewone heffingen plaats
gehad heeft. Ten vorigen jare, toen de
kwestie van leening of heffing in eens voor
het eerst ter sprake kwam/ heb ik in dit
blad er reeds de aandacht op gevestigd, dat
in vroegere perioden buitengewone heffin
gen meer dan eens zijn toegepast... en
vaak vrij 'wat drukkender dan de thans
voorgestelde. Uit den aard der zaak moest
ik mij bij mijne beschouwingen zeer be
korten en daarom begroet ik met sympathie
deze brochure van mr. de Lange, waarin,
het onderwerp uitvoerig en, naar het mij
voorkomt, zoo volledig mogelijk behandeld
wordt. De kennismaking met den arbeid
van mr. de Lange kan ieder belangstellende
in de geschiedenis van het Nederlandsch
financiewezen ten zeerste aanbevolen worden.
J. D. SANTILHANO
iiinmiiiiiiiiHii
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHHilllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIII
iimiiiiiiimini i iiiniiiiiiiu
IIIIIIIIIIIHIIIIII
Woningbouw te 's-Gravenhage
Ook in de Hofstad zijn thans, met
rijkssteun, een aantal arbeiderswoningen ge
bouwd, die een geheel afwijkend type
vertoonen van de zoozeer geprezen
werkliedenwoningen complexen te Arnhem en
elders. De Haagsche huisjes, gegroepeerd
om een zér fraai aangelegden
gemeenschappelijken binnentuin, hebben elk een
afzonderlijk tuintje, wat een zeer goede
gedachte verwezenlijkt.
De Algemeene Coöperatieve
Woningvereeniging te 's-Hage voorzitter de heer
W. J. van Eik heeft het voorts aange
durfd, dit complex woningen (door de archi
tecten Gulden en Qeldmaker te Amsterdam)
te doen ontwerpen en bouwen... met een
plat dak! En zij heeft hiermede inderdaad een
zeer prijzenswaardige daad verricht l Alleen
tastbare voorbeelden" kunnen de algemeen
verspreide vooringenomenheid tegen het
platte dak doen verminderen. Hier is de op
gave al heel gelukkig opgelost, zij 't dan
ook, dit de schoorsteenen nog leelijk zijn en
schade doen aan 't mooie, monumentale"
geheel. Want 't wil ons voorkomen, dat
met het horizontale dak gewoonlijk gemak
kelijker een monumentaler geheel wordt
bereikt dan met het gewone, sterk hellende
dakvlak.
De binnenhuis-architect Corn. van der
Sluys te 's-Hage exposeert in een der ver
trekken van deze woningen een huiskamer
van naar zijn ontwerpen door L. O. V. te
Oosterbeek vervaardigde meubels in
larixhout. Dit ameublement verdient alle aan
dacht om de werkelijk practische wijze,
waarop de moeilijkheden om goede, smaak
volle en goedkoope meubels voor arbeiders
woningen te maken, zijn opgelost. Het
ameublement bestaat uit 4 stoelen, l fauteuil,
l buffetkastje, l tafel, l spiegel en l
theetafel en kost in deze zeer aardige gebeitste
houtsoort slechts ? 125. Vergelijken wij deze
meubels met die, welke dór Kunst aan
het Volk" dezer dagen werden geëxposeerd
te Amsterdam, dan meenen wij, dat Van der
Sluys er uitnemend in geslaagd is, dit vraag
stuk op te lossen. Zijn meubels zijn echt
Hollandsche, degelijke typen. Qroote tafel,
ruim kast-buffet met drie laden en flinke
lig-kast, ruime theetafel en gemakkelijk zit
tende, breede stoelen!
De gevels en interieurs zijn door de
architecten zeer verzorgd en maken een
aangenamere indruk. Met het schilderwerk
ware echter veel meer te bereiken. Het is
zeer jammer, dat onze architecten in den
woningbouw zoo weinig durf toonen in het
toepassen van frisscha kleuren.
Zijn wij wel ingelicht, dan bedragen de
weekhuren voor deze woningen j 3.25, ?3.65
en ?4. Over 't algemeen zijn deze dus hoog
en zijn deze woningen voor den gemiddel
den werkman niet te bereiken.
LAMBÊRTUS ZWIERS
* 8 *
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiHiiiiiiiiiiHiiiMiiiiiiiiii