Historisch Archief 1877-1940
22 Juli '16. No. 2039
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
t i"
"fli
RIK WOUTERS f
Een artikel over, den overleden schilder
,Rik Wouters, van onzen medewerker
AH). Plasschaert, zal in een volgend
nummer worden geplaatst.
tHnilllllllHHIIIIIlllHllllllllllllllltMIlHIimilll
iiitiimiiiiiiiiiiiiiiiini
, * Hfl^crèiinische
Tennis-Kampioenschappen
Indien ik mag afgaan op de aanteekeningen
onzer deskundigen,, dan, wordt er al geten
nisd zoolang de Wereld zelf den vorm aannam
_ van een tennisbal. Ik wil niet profaneeren
door uit de Heilige Schrift te citeeren, maar
wel durf ik Homeros aanhalen, die ons als
sport-verslaggever ten voorbeeld stond, waar
hij de sierlijke reeks van bevalligste standen
beschrijft; door Naueica aangenomen, op het
strand van Scheria een balspel beoefenend,
waarvoor toen nog geen naam bestond, doch
dat zonder eenigen twijfel een voorlooper
van ons tennis moet zijn geweest. Ook de
professorale verzekering van onzen
hoogleeraar Kuiper mag ik hier aanhalen zooals
hij ons In zijn bekende werk, Een Atheensch
Jongensleven," de dag-indeeling schetst van
een sportief jongeling uit den klassieksten
aller tijden; dit balspel, bevattende het
balvangen, balwerpen en balslaan, vertoont
zoovele gelijke kenmerken als de sport, op
onze moderne courts1' beoefend, dat er
geen sprake kan zijn, of die oude Grieksche
spelen .waren dezelfde als ons
hedendaagsche^spel met racket, net en bal. Weer
later volgden de sporten en spelen der
edelen en burgers, het aristocratische jeu
de longue paume," dat natuurlijk uit Fransche
hófklicK stamde, en het -democratischer
slagbal met net." Om in ons eigen land
te blijven: 'een door Hertog Albrecht in
de. veertiende eeuw op de Haarlettnche
Baan" en een door Prins Maurits op de
stads-balplaat s te Arnhem aangelegde
balIqibaan, welke onmiskenbaar ietwat op een
tennisbaan moeten hebben geleken. Zelfs
§ing het in de middeleeuwen zoover over
e schreef, dat de herinnering bewaard is
> gebleven aan eene strenge Amsterdamsche
verordening, uitgaande van onze stedelijke
overheid en voorschrijvende: nyemant moet
mit de ballen «Iaën binnen de vryheid dezer
stede." ;
Tot daar dan pas in het laatst der vorige
inniiuiliilitliuiilliHiii
eeuw de algemeene manie zich over de
wereld uitbreidde, om al die welbekende,
welbeproefde, wei-oude spelen op Engelschen
leest te schoeien, ze in een keurslijf van
Etigelsche 'regels, te. snoeren, en ze meteen
ook met niets dan Engelsche namen te
doopen. Dus spreken wij hier te lande, waar zoo
ver ik weet, zoo goed als nimmer op gras
banen werd getennisd, naar Engelschen trant
van taw/j-tennis", en ook tellen wij de
winpuaten bij Engelsche cijfer-groepen van
fifteen", *thirly", tot forty", en dragen wel
zorg, te spreken over long games" en .win
ning sets". Wij mogen echter allerminst na
laten, ;hoe neutraa4 we ons overigens ook
gedragen, aan Engeland het wel-verdiende
saluut te brengen, dat het ons uit den slappen
negentiende- eeuwschen dommel heeft ge
schud en wat wakker en sportief de twin
tigste eeuw héft helpen intreden. Want nu
staan we stevig op eigen beenen, en kunnen
ons zelf wel redden! Maar het was de Engel
sche sport, -welke ons het voorbeeld schonk.
En zoo noemt het centrale lichaam, dat in
Nederland deze sport leidt, zich waarschijnlijk
uit erkentelijkheid nog altijd, half hollandsch,
half engelsch, met den naam van Neder
landsche Lawn Tennis Bond".
Het is deze Bond, welke het tennissend
deel onzer sport-beoefenaars tot n alge
meene organisatie heeft saamgevat, en wan
neer dus deze.bond nmaal 'sjaars zijn
met den naam van Kampioenschappen ge
sierde bonds-wedstrijdén uitschrijft, kunt
ge wel aannemen, dat alles wat tennissport
beoefent met jneer dan gewone belangstel
ling de uitslagen in de sport-rubriék van
zijn krant na-léestj of als de vacantie-tijd
van het jaar het zoo meebrengt zijn
spoorboekje nabladert, om een of meer
dagen te gaan doorbrengen ter plaatse, waar
het Tennis-Kampioenschap verspeeld zal
worden.
En als men dan van de kleurige
reclameprent van Willy Sluiter heeft afgelezen,
dat Hilversum het heilige oord is, dan
geldt zoo'n week als bedorven, indien er
niet een Gooische dag is bij geweest, om
neer te zitten achter het rasterwerk, dat de
velden omperkt, en het zenuw-spannende
ballen-duel gade te slaan, waarop de om
hun kampioenschaps-titel strijdende speel
sters en spelers elkaar uitdagen.
? Die Gooische Tennisweek loopt nu alweer
op haar einde, als deze Groene' verschijnt,
morgen, Zondag den 23e, is het de laatste
dag. Wie dus nog op eenige waarschuwing
wachtte, moet haastiglijk zijn kans benutten,
wil hij de laatste beslissingen aanschouwen.
Want in hun soort beteekenen deze tennis
kampioenschappen iets heel bizonders.
Ten eerste is men in de tenniswereld
sedert een jaar bezig met het nemen van
proeven, om alweer naar geheiligd En
geisch voorbeeld n vaste plaats in ons
land, liefst. in het geografische midden
gelegen, en naar den aard van ligging, aan
leg van banen en verdere
accomodatieomstandigheden daartoe in het bijzonder
aangewezen, uit te kiezen, om er voor goed
de jaarlijksche bonds-kampioenschappen te
doen verspelen; het heeft er allen schijn
van, alsof men het er In tenniskringen over
eens is, dat onze forensische Gooischs
hoofdstad Hilversum werkelijk deze gezochte
plaats is. Nadat het vorige jaar dus op de
banen van de Hilversümsche
LawntennisClub", daartoe welwillend beschikbaar ge
steld, voor de eerste maal gecombineerde
tennis-kampioenschappen zijn' verspeeld, zet
men deze toen uitnemend geslaagde proef
ook dit jaar voort; en weder zijn het deze
zoo goed gelegen banen aan den Bussumer
.grintweg bij den Trompenberg van
HilvertMiiumnnitniinmiiHiiiiiniiiiiiHiiHiiifiiiiiitiiiiiiiniiiiiii iiinnii
Wordt het brugdek gelegd
een
nederzetting zoo gezellig en huislijk
mogelijk te maken, zonder het militaire
cachet uit het oog te verliezen. Wij kunnen
den lezer aanbevelen de gelegenheid niette
laten?voorbijgaan om eens een kijkje te
nemen in en om zulk een logiesschip.
MorphejLis strekt er zijn armen uit in den
vorm van hangmatten, ijzeren of houten
kribben; ApoHoHs er vertegenwoordigd door
de nationale harmonica,en met hen vormen
Neptunus en Mars een quadrupele entente
van de beste sport. '??
Nog wordt er op 500 i a 1000 M. boven
en onder de brug in daartoe geschikte
vaartuigen een stropmw£|cht op de rivier
gelegd, die behulpzaam is voor de scheep
en in geval Van oorlog k voor het tegen
houden f opvisschen van voorwerpen, die,
de rivier af drijvende, de brti g zouden kunnen
beschadigen. Daartoe zijn deze
stroomwachts in optische en telefonische gemeen
schap met de burgwacht.j
Denkt u'daarbij nog n of meer
sleepJware hout moet worden aangedragen
' '
booten en bij voorkeur een licht motor
bootje voor den brugcommandant, en de
mise-en-scène is .volmaakt.
Zonder den-lezer nu juist met cijfers
lastig te willen vallen, mogen toch enkele
getallen niet onvermeld blijven, daar deze
onmisbaar zijn om tot een juiste voorstel
ling van het geschetste tafereel te geraken.
De pontons dan van den Rijdenden Trein,
hebben een lengte van 7,5 M., een gewicht
van 480 K.G. en een draagvermogen van
4000 K.G; de pontons van den Varenden
Trein zijn lang 9 M-, wegen 1225 K.G en
hebben een draagvermogen van 7000 K.G.
Alle pontons zijn vervaardigd van verzinkt
ijzerplaat, waarvan de grootste dikte nog
geen 3 m.M. bedraagt.
Het verdere materieel bestaat uit schragen,
balken, ribben, planken, touwwerk, ankers
en legio kleinere en grootere voorwerpen
??waaronder het noodige schippeisgerij
te veel om hier op te noemen, van groote
verscheidenheid in soort en in afmetingen.
En hiermede slaan onze
pontonniers eenpontonbrug
van b.v. 250 M. lengte in
een goed uur. Neen, in
kracht, behendigheid en
geoefendheid behoeft de
Hollandsche pontonnier
voor geen enkelen vreem
den collega onder te doen,
welk leger of men ook
beschouwen wil.
Maar dit standpunt zou
in onze korte oefenings
tijden niet bereikt kunnen
worden, ware het niet, dat
het Korps Pontonniers zijn
personeel recruteert uit de
dienstplichtige schippers,
varensgezellen, dekknechts,
scheepstimmerlieden en
dergelijken. Zeker, een
eigenaardig .volkje, waar
onder menigeen, die de
In een Drooggemalen Polder
Teekeningen voor de Amsterdammer" van W. van Qss
De hierbij afgebeelde schetsjes zyn gemaakt in de Anna-Paulownapolder, op het tijdstip, dat aan de droogmaking de laatste
hand werd gelegd. ......
Wanneer men bijv. vanuit de Wieringerwaard, de Anna-Paul.polder ingaat, wordt men getroffen door een groote tegenstelling
Aan den eenen kant van den scheldingsdijk weelderige weiden met bloemen en vee, groene hoornen en vriendelijke "woningen;
aan den anderen kant vaal-bruin land, ingestorte of zwaar geteisterde huizen, doode hoornen, geen sprietje gras, terwijl er een
hoogst onaangename, ziltige reuk heerscht. s *
Het eene teekeningtje geeft een woning, waarvan alleen de kap is blijven staan; het andere stelt de Dieselmotor voor, die het
leeuwenaandeel in de droogmaking heeft gehad. De buizen zuigen het water uit de polder, en werpen herover de zeedijk, in zee.
' ??.??'???-- '???- ?? - ? -".-*-? ' \yVVAN
iiiiiiiimmmiiimiiiiiiiiimimii
sum, waar al wat zelf tennist of hoogere
kamploens-aspiraties koestert, elkaar
rendezvous geeft.
In de tweede plaats verkrijgen deze wed
strijden hun, meerdere aantrekkelijkheid,
omdat het Neder!. Olympische Comité, dit
parlement onzer vaderlandsche sporten, .be
sloten heeft, .zijn Olympische kampioen
schappen, tenminste wat lawntennis betref t,
ditmaal te combineeren met de
Bondskampioenschappen, zoodat de gelukkige
winners zich belast zullen vinden met een
dubbele titulatuur, namelijk die van het
Nationaal, benevens Olympisch Kampioen
schap.
Ik bedoel slechts op te merken, hoe mijn
uitwijding dus nog zoo gek niet was, toen
ik, als aanloop tot deze algemeene
tennlsbeschouwing, er het oude Griekenland'bij
haalde, baker-mat der Olympiaden!
En wanneer dit alles niet voldoende zou
zijn, om mijn on-ingéwijde lezers te over
tuigen, dat zij eene tekortkoming aan
zichzelven zouden begaan door de kans niet te
benutten, om, al is het dan slechts op den
einddag, nog iets van deze Tennisweek in
Hilversum te gaan aanschouwen, dan zou
ik, teneinde de mérites van dit spel nader
aan te duiden, willen aanhalen hetgeen een
tweetal onzer meest uitblinkende
landgenooten, elk op zijn eigen terrein, over lawn
tennis sport opmerkten; ik citeer daartoe uit
het aardige, precieuse jaarboekje, dat deze
zelfde Tcnnisbond jaarlijks voor zijn fer
vente leden beschikbaar stelt. De eene is
niemand minder dan onze eerste Neder
landsche lettrée, mevrouw Top Naeff, die
hartelijk getuigt, hoe zij zich nog steeds een
weinig ? laat voorstaan op haar vroegere
tennisjaren; in een ondèugenden Open
Brief" aan den voorzitter van den
Tennisbond schrijft zij:
Was het niet mevrouw Christine
Pooltrui niet gemakkelijk verwisselt met de
uniformjas of wel moeilijk begrijpt, dat
een soldaat zijn hoofddeksel reglementair"
draagt en gehouden is zijn haarlokken daar
onder op te bergen, nog beter, ze bij den
kapper achter te laten. Maar wat nood l Met
een beetje geduld en een niet zoo licht te
verstoren gemoedsstemraidg, met een oor
deelkundige afwisseling van toegevendheid
en strengheid, kan de meerdere best het
pleit winnen.
Zooals wij zagen, vervoert de Varende
Trein zijn materieel uitsluitend te water. De
pontons of aken worden eerst tot-brugvakken
samengebouwd; op deze vakken worden de
tusschendekken gelegd en al het gereed
schap,, dat bij den brugslag noodig is; de
pontonniers worden ploegsgewijs over de
vakken verdeeld en dan al deze vakken
vereenigd tot n reuzensleep, die, getrokken
door een sleepboot, ter bestemder plaatse
wordt gebracht. Van te voren is natuurlijk
nauwgezet nagegaan, aan de hand van de
hiervoren genoemde verkenningsrapporten,
hoe de brug zS[ moeten zijn samengesteld
en wat daartoe noodig is. De brug wordt
dus als het ware in moten vervoerd, waar
door de brugslag belangrijk bespoedigd
wordt.
Het niet op den sleep noodige personeel
bevindt zich op het logiesschip, dat even
eens door een sleepboot getrokken wordt,
en zoo beweegt zich dan deze schilder
achtige groep over onze prachtrivieren.
Plotseling verrijzen alle gestalten en daar
staan ze in streng militaire houding, op het
logiesschip, op de vakken, in 'de pontons en
in de meegesleepte roeibopten, de comman
danten brengen den militairen groet: de
korpscommandant, op het dek van zijn motor
boot staande, vaart voorbij en houdt een
vluchtige inspectie over personeel en mate
rieel!
Daar waar geen bruggen kunnen geslagen
worden, richten de pontonniers veerdiensten
in en vooral hierbij komen hunne
schippersman, die bij haar afscheid het onstetflijke
woord releveerde:'Men moet zijn tijd van
heengaan weten te kiezen ?" Ik zou met
bekentenissen (over mijn tennis-loopbaan)
mijn roem maar overleven en de romantiek
vleien. Ook voor mijn gemoedsrust wordt
het wenschelijk hier te eindigen, aan de
gebroken snaren... van mijn racket, niet
langer te raken, de liefde.;, voor het spel,
weder in te binden. Want ik speel geen
tennis meer sinds ik te degelijk werd om
in de vele verloren oogenblikken, die men
op het tennisveld verhangt, verthee't, ver
praat ... mijn drukproeven te corrigeeren en
de Nederlandsche literatuur is mij met de
jaren boven alles gegaan."
En de ander, dien ik wil citeeren, is een
der aller-besten onder de Nederlandsche
tennis-kampioenen, de Hagenaar C. J. Scheur
leer; in een wijsgeerig betoogje over tennis
schreef hij in bedoeld jaarboekje, o. m.
dezen zin:
Gelooft gij dan nog, dat lawntennis
kan zijn een spel van spieren en vriend
schap ? O, neen! het ware tennis -is eene
razernij van verstand en haat; het is geen
iiliiiiirniiiiifiii
altruïstisch spel;'het is strijd, de zuiverste
triomf van het egoïsme... Wat reden heeft
het om stierengevechten te verbieden zoo
lang er tenniswedstrijden verspeeld worden?"
Dus coquetteert de eene met gebroken
snaren en ingebonden liefde, de ander
met haat en egoisme,..." ' '
Er is altijd" overdrijving, gelukkig zoowat
naar den eenen als naar den anderen kant.
En zoowel deze tennissende-schrijfster, als
deze schrijvende tennisser scheppen er blijk
baar genoegen in, zich te vergaloppeeren
op een terrein, dat- noch voor de eene, noch
voor den anderen het hare of zijne is.
Intüsschen hoop ik, dat mevrouw Top
Naeff .ditmaal de Hilversumsche Nationale
en- Olympische Kampioenschappen komt
beschrijven, en dat Scheurleer er zijn kam
pioenschap zal tennissen!
BASE-LINER"
IIIIIMIIfllllinillllllHlllllllllll
9 9 m
IIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIllllHIiiiiHlllllllllllllllliiiiliiiiiiiiiiiiiii
e
Cents Sigaar
Cents Sigaar
En gehouden is zijn haarlokken
daaronder te verbergen
talenten in hooge mate te pas.
Aanleghoofden worden gebouwd, ponten van pontons,
vlotten van aken samengesteld, die tusschen
de hoofden heen en weer gesleept worden,
gierporrten, reepponten, het is om het even,
want met al dit werk is de pontonnier vol
komen vertrouwd en de bevoegde leger
autoriteit heeft het dus maar voor het zeggen.
Manschappen, paarden, voertuigen tot de
zwaarste lastauto's worden aldus over onze
limmiimHIIIIHIIIIIIIHUIIimillltHltltlllllllllinilllimillll
breedste stroomen gezet; alleen de storm
kan hier brekespel zijn. Zoo'n vlot van aken
b.v. brengt in n zet een duizendtal man
schappen over.
* Eenig, heerlijk schouwspel, wanneer onder
de rustige leiding van den alles overzienden
pontonnierofficier, een groote legerafdeeling
van oever verwisselt. Ja, dan is de ponton
nier eerst recht in zijn element; dan kunt
ge u eens overtuigen hoe kranig de bereden
troepen hun "paarden meester zijn,
manoeuvreerende met, de voertuigen om zonder
ongevallen "op-en van de ponten en vlotten
te komen.
Laat ons besluiten met te vermelden, dat
het Korps Pontonniers uitsluitend Dordrecht
tot garnizoensplaats heeft, reeds sedert tal
van jaren. Beter garnizoen zou, althans voor
den Varenden Trein, niet te vinden zijn;
een enkele blik op de kaart geeft dadelijk
het antwoord op de vraag waarom?"
Dordrecht, gelegen immers aan de Oude
Maas, de Noord, de Merwede, de. Dordtsche
Kil, en nabij de Amer, de Bergsche Maas,
het Hollandsch Diep.
Moge dit overzicht er toe bijdragen om
wat meer bekendheid te geven aan het eigen
aardige karakter en den veelomvattenden
werkkring van ons Korps Pontonniers.
7>vv«-<-'i-<£b*--i<?£**--»^«-'^
<cv
(L-^ryl
Brugdeelen die gemakkelijk uit de brug genomen
kunnen worden
i
-,-?'*
De Corpscommandant vaart voorbij