Historisch Archief 1877-1940
5 Aug. '16. Nö. 2041
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
De Zomervacantie der Nederlanders in 1916
(Teekenlng voor de Amsterdammer1" van Joh. Braakenslek)
Een Land vol Menschen"
immuun IIMIIIIIIII iiiiiin
immuun iiiiiimmmiiiMiiiiiiiii
ArbeicJ^rs-Vacantieoorden
De verheffing der arbeidende klasse, van
jong tot oud, voltrekt zich onafgebroken en
stelselmatig. In huisvesting, arbeid, onder
wijs en kleeding is dit zeer duidelijk waar
te nemen en in de laatste jaren komt het
naar voren in de zucht naar vacantie.
Geluk is een vaag begrip maar vast staat
dat, hoe men ook over geluk denkt,
vacantie een factor is die het in hooge mate
bevordert. Vacantie op zich zou evenwel
al heel weinig beteekenen als niet tegelij
kertijd de gelegenheid werd geschapen om,
gedurende den tijd der vacantie te kunnen
genieten", rein en hoog genot.
Anna E. Zuikerberg schreef voor enkele
weken geleden in dit blad in haar lezens
waardig artikeltje over het Zomerhuis" van
Ons Huis":
En 't komt op zoo'n gelegen tijd, ons
Zomerhuis", 't komt in een tijd, nu h«t
begrip vacantie hoe langer zoo meer door
dringt; nu immers de gemeente den parti
culieren werkgevers zoo'n prachtig voorbeeld
geeft."
Dit laatste vooral had de vereeniging
Zomers Buiten", bestaande uit georgani
seerd gemeentepersoneel terecht reeds lang
begrepen en zij spande alle krachten in om
de vacantie nu ook aan haar doel te doen
beantwoorden. Dit stuitte echter op vele en
moeilijke bezwaren totdat ze een plan ge
maakt heeft dat men hoopt in 1917 te ver
wezenlijken en waardoor de arbeiders zonder
bezwaar met hunne gezinnen hoe groot deze
ook mogen zijn, de vacantie buiten"
kunnen doorbrengen. De vervulling van
dit plan is van verstrekkende en groote
sociale beteekenis voor heel de arbeidende
klasse in Nederland.
Waar aan logeeren in hotel of pension
voor arbeiders meestal niet te denken valt
en zelfs een spaargeld als voor het .Zomer
huis" van Ons Huis" voor man en vrouw
alleen nog te bezwaarlijk zal blijken te zijn,,
daar heeft de vereeniging Zomers Buiten''
al die bezwaren weten te ondervangen door
zonder onoverkomenlijke financieele bezwa
ren vacantieoorden te willen stichten be
staande uit uitneembare Zweedsche houten
landhuisjes.
In zoo'n huisje dat betrekkelijk heel weinig
geld kost, kunnen, geheel afzonderlijk van
elkaar twee gezinnen worden gehuisvest.
Het zal behalve een huisvertrekje bevatten
slaapgelegenheid voor ouders en kinderen,
terwijl voor de aanwezigheid van beddegoed,
compleet keukengereedschap en gelegenheid
tot het bereiden van warm eten zal worden
gezorgd. De huurprijs wordt op f 2.50 per
week gesteld, ongeacht de grootte van hett
gezin. Het voornemen bestaat om te begin
nen met vijf zulke huisjes in het Gooi er
vijf in Noord-Holland ergens aan zee. In elte
complex zal een bestuurslid van de ver
eeniging gedurende het vacantietijdgerlt
aanwezig zijn voor de leiding.
Dit systeem is niet alleen goedkoop em
gemakkelijk te verwezenlijken maar. heeft
dit voor, dat de zelfstandigheid van het ge
zinsleven waaraan vooral de arbeidersstand
zeer gehecht is, bewaard blijft. Bovendien
is er uit hygiënisch oogpunt alles voor te
zeggen. Dr. Bonk, secretaris van het comit
Me Amersfoort tot vestiging van de gezinnen
; der Belgische militairen, verklaarde dan ook
.-volmondig dat, gezien de resultaten met de
Zweedsche landhuisjes in Amersfoort bereikt,
waar de gezondheidstoestand der bewoners
dier huisjes niet slechter is dan van de
overige Amersfoortsche bevolking, vacantie
oorden gelijk Z. B." absoluut de voorkeur
verdienen.
De groote sociale beteekenis welke afhangt
van het slagen van de plannen van Z. B."
mag dan ook niet worden onderschat.
Zoo nu B. en W. en de Raad slechts
een weinig medewerken, waaraan we niet
twijfelen, dan zal de tijd niet ver af meer
zijn dat ook alle arbeiders, al is het dan
slechts voor een korten tijd kunnen genieten
van natuurschoon en frissche heerlijke lucht.
J. H. v. SLUIS
Redacteur: Dr. A. Q. OLLAND
A. R. Falckstraat 5, Utrecht
Alle berichten,deze rubriekbetreff ende.gelieve
men te adresset ren aan bovenstaand adres.
EINDSPELSTUD1E No. 45
VAN F. AMELUNG t TE RIGA
ZWART
g6, 8. Pc6: enz., doch wit heeft dan geen
zichtbaar voordeel.
4 Ke8Xf7
5. Pc3Xe4 d7?d5
6. Ddl?f3f Kf7?g8
7. Df3?b3
Verleidelijk maar slecht ware 7. Pg5
waarop 7... Dg5: natuurlijk niet gaat wegens
8. Dd5:f maar zwart eenvoudig 7... Dd7
speelt en vervolgens desverkiezende het
paard door h6 terugdrijft.
7 Pb8-c6
8. Pgl-e2 Lc8-e6
(Stand der partij na 8... Lc8?e6)
ZWART
a bcdefgh
WIT
Wit: Ke2, Tg2, pion h5.
2»'art: Ka2, Thl, Lel, pionnen g? en h4.
Wit speelt en maakt remise.
Oplossing over 14 dagen.
OPLOSSING EINDSPELSTUDIE No. 44
VAN A. TROITZKY
Wit: Kc4, Tg7, pionnen b5 en e4.
Zv/art: Ka2, Tgl, Pc8, pion g2.
1. b5-b6! PcSXböf 2. Kc4-d3, Pb6-c4
(op 2... Tdlf volgt 3. Kc2! en wint door
de matdreiging op a7) 3. Kd3Xc4, Tgl?elf
4. Kc4-d5, g2-glD, 5. Tg7Xgl, TclXgl,
6. e4?e5 remise, want zwart moet zijn toren
opofferen om den pion het dame halen te
beletten of eeuwig schaak geven. De eerste
z>et van deze studie is zeldzaam fraai.
WEDSTRIJD TE AMSTERDAM
Twaalf spelers nemen aan dit tournooi
deel. Met veel opgewektheid is er deze
week gespeeld en over het geheel zeer goed.
Jammer is het, dat van Gelder verhinderd
was mede te doen. Zijn schitterend succes
verleden jaar te Rotterdam, maakte het zeer
waarschijnlijk;, dat hij ook te Amsterdam
een der hoogere prijzen zou behaald hebben.
Hier volgt een partij uit dit tournooi:
WEENSCHE PARTIJ
(gespeeld in de 1ste ronde)
Wit: dr. A. G. Olland Zwart: P. F. v. Hoorn
1. e2?e4 e7?e5
2. Pbl?c3 Pg8-f6
3. Lfl?c4 Pf6Xe4
Deze zet kan naar onze meening niet goed
zijn, daar wit aan zwart de rochade kan
beletten. De beste zet is wel 3... Pc6.
4. Lc4Xf7f
Volgens Bilguer zou na dezen zet zwart
Tiet beste spel krijgen. Het verloop van deze
partij leert echter anders. In plaats van den
?tekst-zet kan wit ook spelen 4. Dh5, bijv.
4... :Pd6, 5. Lb3, Le7, 6. Pf3, Pc6, 7, Pe5:!
a b c d e f g h
WIT
Volgens Bilguer zou zwart nu na 9.
Pe4?g3, Ta8?b8, 10. c2-c3, Dd8-f6 in
het voordeel moeten komen.
9. d2?d4l
Deze zet, welke Bilguer niet aangeeft, is
o. i. de juiste voortzetting, die wit het beste
spel laat; 9. Db7: zou slecht zijn door
9... Pb4!
9 h7?h6
Om Pg5 te beletten, wat geschieden zou
bijv. na 9... Pd4: 10. Pd4: ed4: wit krijgt
dan na 11. Pg5 den geofferden pion steeds
terug met fraai open spel. Het beste voor
zwart is 9... Pa5.
10. d4Xe5 Pc6Xe5
11. Lel?f4 Pe5?g6
12. 0-0-0
Het is duidelijk, dat wit nu verreweg den
besten stand heeft.
12 Dd8?c8
13. Pe4?g3 Lf8?e7
14. Db3?d3 Pg6Xf4
15. Pe2Xf4
Het verlies van een pion kan zwart niet
vermijden. Hij speelt echter zoo goed mogelijk.
15 Le7-g5
16. Pg3-h5 Dc8?e8!
17. Kcl?bl Le6?g4
Op 17... c6 volgt 18. Thel!
18. DdSXdSf De8-f7
19. f2-f3 Lg4Xh5
20. Pf4Xh5 Ta8-d8
21. Dd5Xf7
Wit had nog den val De5 kunnen stellen,
bijv* 21. De5, Tdl:! 22. Tdl: Dh5: 23. Td8f
Kh7, 24. Df5f Dg6l 25. Th8:f en wint.
Zwart kon echter na 21. De5 eenvoudig
Te8 spelen, waarop de witte dame weerdS
terug moet en de zwarte toren na afruil
der koninginnen op d5 naar e2 kan gaan.
21 Kg8Xf7
22. f3-f4 Lg5-e7
23. Tdl?el?
Tot dusver is de partij beiderzeids zeer
goed gespeeld, thans beginnen beide spelers
eenige zwakken zetten te doen. De tekstzet
is natuurlijk slecht, daar hij zwart de 2de rij
voor zijn toren vrij maakt. Na 23. g2?g4
zou wit goede winstkans behouden hebben.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
Ten
in de
Ph5-g3
f4-f5
fSXgöt
Tel-e2
Te2Xd2
Pg3-e4
87-go
Td8-d2l
Le7?h4
Kf7Xg6
Th8?d8
Td8Xd2
Td2 e2?
Censuur en Pers (Kladderadatsch)
Italiaansche Caricaturen
Twee Keizers en een Kroonprins.
Vór den oorlog geteekend door Umberto Tirelli.
Pc5, b6, 31. Pe6 (dreigende Pf4f) schadeloos
stelt aan pion c7, doch zwart kon na 30.
Pc5 zeer sterk Lf2 spelen, bijv. 30. Pc5, Lf2,
31. Pb7: Tglf 32. Tgl: Lgl: 33. h3, Kh5,
34. Pd8, Kh4, 35. Pf7, Le3 en zwart moet
winnen door zijn vrijen h-pion.
30. Pe4?c5 b7?b6?
Ook nu was Tg2: nog de juiste zet.
31. Pc5-d3! Kg6-g7
32. g2?g3 Lh4 - f6
33. Pd3-f4 Te2?d2
34. Kbl?cl Td2?f2?
Nu is zwart verloren, Td7 was noodig.
Er volgde nog: 35 Pe6f Kf7, 36. Pc7: Tf5,
37. a4, Ta5, 38. b3, a6, 39.Tdl, Le5, 40.Td7f
Kg6, 41. c4, Tc5, 42. Pa6: zwart geeft op
13e Jaargang 5 Augustus 1916
Redacteur: K. C. DE JONGE
Van Woustraat 112n, Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
PARTIJ No. 11
gespeeld tusschen de heer J. Waaker, me
wit en J. Swart, met zwart, beiden te A'dam
om het Kampioenschap van Amsterdam 1916
KORTE VLEUGELOPENING
Zwart (13 schijven)
l
6
11
16
21
26
31
36
41
46
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Wit (13 schijven)
Wit
34-30
32-28!
39:30
30-25
25:14
37-32 2)
41-37
44-39
40-34 3)
50-44
34-30
30-25 4)
25:14
44-40
40-34 5)
33:24
35:44
39-33(:l«!
28:17
31-27!
36:27
44-39
46-41
41-36
49-44
37-31
33-28
38-33
42-38
74-42
Zwart Wit
1.20-251) 44-40
2. 25:34 40 358)
3. 14-20 35:24
4. 18-23 W 28:19
Zwart
31.17-21*)
32.11-17!
33.19:30
34. 13:24
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
)18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
9:20
12-18
10-14
4-9
7-12
20-24
14-20
2-7!
9:20
5-10
24-29
20.40
10-14
17-226)
11:22
22:31
6-11
11-17
7-11
1-6
14-20
20-24
15-207)
20-25
24-30
3-9
31-26 35.
42-37! 36.
33-28! 37.
39-33! 38.
37-3110) 39.
27-22 40.
31:11 41.
36-31 42.
31-27 43.
43-3911) 44.
39-34 12) 45.
33:44
48-43
43-39
38:49
44-39
46.
47.
48.
49.
50.
39-3314) 51.
28:19
45:34
27-221!
26:17
19-14
17-12
14-10
12-7
7-2
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
9-13?
18-23
13-19 sfilw.
12-189)
8-13
18:27
6:17
13-18
30-35
24-30
30:39
23-29
29-34? 13)
34:43
19-24
24-30
18-23! 15)
35-40
30:37
17:28
37-42
42-48
48-31
31-13
28-32
13-36
remise.
onrechte
rneening,
verzuimt zwart 29... Tg2:
dat wit zich dan door 30.
1) Het juiste antwoord is 17-21.
2) Wij prefereeren hier 44-39 om het
centrum in te nemen.
3) 31-27 is beter. Met 40-34 werkt wit
zwart geheel in de hand om zijn eigen
korten vleugel zwakker te maken.
4) Hier wordt wit genoodzaakt 30-25 te
spelen, alzoo geheel in de lijn van zwart
spelende.
5) Wij prefereeren hier nogmaals 31-27
(zie bij 3). Met 40-34 wordt wit's korter
vleugel nog zwakker.
6) 14-20 zou een schijfverlies geven. Hoe
wel de afruiling 17-22, 11:22 in den laatsten
tijd nog al eens in toepassing wordt ge
bracht, moeten wij deze afruiling aan de
zwakkere spelers ontraden.
7) Zwart bereidt zich voor tot een aanval
op den korten vleugel van wit. Men gelieve
er op te letten hoe wit niettegenstaande
deze te veel met zijn korten vleugel speelt
zich meesterlijk verdedigd.
*) Stand na den 31 en zet van zwart:
Zwart: 6, 8, 9, 11/13, 16, 18, 19, 21, 23,
25, 30.
Wit: 27, 28, 31/33, 36, 38/40,42,43,45,48.
8) 31-26 was de juiste voortzetting met
schijf of positievoordeel als volgt
31-26. 26:J7JA, 36:27, 28:19. 19:30, 40:29
~llÜ247ïf:3ÏiÏÏM7, 30-25, 25:34
A 28:19, 19:30, 26:17 B, 36:27, 39:50 en wit
30-35, 25:34, 11:31, 35:44
heeft l schijf gewonnen.
B 40:29 en wit heeft de betere stelling.
Ï2~-T7'
Zou wit anders slaan dan kwam zwart in
nadeel aldus
, 28:19, 19:30, 26:17, 36:27, en wit
19-24, 30-35, 35:24, 11:31,
heeft een schijf gewonnen.
Zou zwart na 31-26 van wit 12-17 spelen,
dan volgt 40-34, indien zwart nu 8-12 dan
volgt 34-30,_27-22. 28-23, _42:22,_26:19_ en l
23:34, 1827, 19:37,17:28
zwarte schijf gaat verloren.
Na 40-34 van wit kan zwart niet spelen
17-22 want dan verliest hij een schijf door
28:17, 26:17 en de schijf op 31 gaat verloren.
11:31
Na 40-34 kan wit nog vervolgen met
9-14 of 30-35
Op 9-14 volgt 45-40, 36-31, 39:50
30-35, 35:44
Op 30-35 volgt hetzelfde.
Na 31-26 zou zwart nog kunnen spelen
11-17, maar deze voortzetting zou na enkele
zetten aan zwart een gedrongen stand geven
en waar zwart voorzichtig moet spelen om
niet in een slagzetje te loopen.
9) 29-29 zou niet goed zijn, daar hierop
zou volgen 28-22, 39.14!
10) Vrijwel de eenige goede voortzetting,
daar op 43-39 volgt zwart 30-34, 2534 en
op 45-40 volgt zwart 30-35, wit 43-39, zwart
35:44, wit 39:50 en nu kan zwart met succes
den aanval doorzetten op den korten vleugel
van wit.
11) Veel keus heeft wit niet. 43-39 is nog
de beste voortzetting om den aanval
eenigszins te kunnen weerstaan.
12) 45-40 is niet goed, omdat wit dan
maar een schijf op zijn korten vleugel houdt.
13) 25-30 is nu de zet, maar beide spelers
waren in tijdnood. Indien zwart 25-30 had
gespeeld dan was het spel voor wit ver
loren geweest, want zwart kan niet vervolgen
met 43-39 daar dan volgt 29-34!! en wit
heeft geen tempo meer. Bleef dus over
44.39 _ 45.40 gaat niet door wit 30-34
en nu wint zwart een schijf en de partij
als volgt 29-33, wit 38:29, zwart 30-34, wit
2940 of 39:30, zwart 35:31, wit 26:37.
14) Op 49-43 of'44 volgt 30-34, 25:34 en
wit heeft geen zet meer.
15) Nu moet zwart de remise zoeken!
Oplossingen der problemen de volgende week.