Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
12 Aug. '16. - No. 2042
K A BI R 'S VERZEN
DOOR F. V. E.
LXV
O, broeder, toen ik vergat, wees mijn trouwe Goeroe mij den Weg,
Toen gaf ik al ritueel en alle ceremonieën op, ik baadde niet meer in het heilige water.
Toen begreep ik dat ik alleen dwaas was, en de heele waereld behalve mij ver
standig; en ik had die wijze menschen verontrust.
Sints dien tijd kon ik niet meer in het stof wentelen in onderworpenheid.
lic luid de tempel-bel
nietIk zet het godsbeeld niet op zijn troon. Ik aanbid het beeld niet met bloemen.
De zelfkwelling die het vleesch doet versterven behaagt den Heer niet.
Als gij uw kleederen aflegt en uw zinnen doodt, behaagt gij den Heer niet.
De zachtmoedige mensch, die rechtvaardigheid betracht, die lijdsaam blijft, te
midden der waereldsche zaken, die alle schepselen op aarde beschouwt als
zichzelven, die bereikt het Onsterfelijk Weezen, de ware God is steeds bij hem.
Kabir zegt: hij bereikt de ware Naam, wiens woorden zuiver zijn, en die vrij is
van trots en hoogmoed."
LXVI
De Yogi verft zijn gewaad in plaats van zijn ziel te verven in de kleuren van
liefde. Hij zit in de tempels des Heeren en verlaat Brahma om een steen te
aanbidden.
Hij boort gaten in zijn ooren, hij heeft een grooten baard en gevlochten haren, hij
ziet er uit als een geit.
Hij gaat in de wildernis, zijn driften doodend, en kastreert zich zelven.
Hij scheert zijn hoofd en kleurt zijn kleederen, hij leest de Gita en wordt een groot
prater.
Kabir zegt: Gij gaat aan handen en voeten gebonden naar de deuren des doods.'"
LXIX
Als God in de Moskee is, van wien hoort dan de waereld daarbuiten?
Als Ram in het godsbeeld is, dat gij op uw pelgrimstocht ontmoet, wie is het dan
die weet wat daarbuiten geschiedt?
Hari *) is in het Oosten, Allah is in het Westen. Zoek in uw hart, want daarin
zult gij zoowel Karim als Ram vinden.
Alle mannen en vrouwen der waereld zijn Zijn leevende gestalten.
Kabir is kind van Allah en kind van Ram; Hij is mijn Goeroe.
LXX
Hij die gedwee is en tevreeden, die een gelijkmatige beschouwing heeft, wiens geest
gevuld is met de volheid van onderwerping en van rust, Hij die Hem gezien en
getast heeft, hij is vrij van alle angst en zorg. Voor hem is de gestadige
gedachte aan God als sandelzalf voor 't lichaam, hij kent geen andere verrukking.
Zijn werk en zijn rust is gevuld met muziek; hij verspreidt onderweg den glans
van Liefde.
Kabir zegt: Raak de voeten aan van Hem die Eén en ondeelbaar is, onveran
derlijk en vreedevol; die alle vaten met vreugde vult tot den rand en Wiens
gestalte liefde is."
LXXl
Ga in het gezelschap der goeden, waar de Geliefde zijn woonstee heeft. Neem van
daar uw gedachten, en uw liefde en uw leering.
Laat de gemeenschap waar Zijn Naam niet gesprooken wordt tot asch vergaan.
Zeg mij, hoe zoudt ge een bruiloftfeest kunnen vieren als de bruidegom zelf niet
aanweezig ware?
Weifel niet meer, denk alleen aan den Geliefde.
Keer uw hart niet tot de aanbidding van andere gooden; de aanbidding van
andere Meesters is waardeloos.
Kabir ooverweegt en zegt:
Aldus zult ge den Geliefde nimmer vinden."
*) Hari = Visjnoe, den der Drieëenheid.
* ? ?
itiniinintttiiuiituititttiiiiiintniiittittiiinttituiiniiinninniniiiiiiiiiii
NIRVANA
Het is opmerkelijk, zoo dikwijls als men
in nederlandsche en trouwens ook fransche,
duitsche, russische en engelsche romans het
woord Nirvana" gebruikt ziet in geheel
foutieven zin, alsof het zooveel als slaperig
heid", vergetelheid", niets doen" zou
beteekenen.
Het kan daarom, meen ik, geen kwaad,
dat begrip Nirvana", dat te verheven is om
gedefinieerd te worden, eenigszins suggestief
te benaderen.
Oppervlakkige zendelingen, en zelfs ge
leerde oriëntalisten hebben dikwijls van
Nirvana" een begrip gemaakt als ware het
eene volkomen uitdooving, ook wel eene
negatie.
Er is echter geen kwestie van of het aller
hoogste, waartoe een zoo verheven wijsgeerig
systeem als het Boeddhisme den mensch
verlossend opheft, kan onmogelijk een Niets,
een negatie zijn. Nirvana is wel is waar te
beschouwen als Niets, maar enkel met be
trekking tot de schijnwereld van sterfelijke,
veranderlijke, betrekkelijke dingen, in tijd en
ruimte beschouwd. Hetgeen wij in tijd en
ruimte Iets noemen, en realiteit, is voor 't
allerhoogste denken van 't Oosten juist Niets,
en onreëel. Hetgeen wij ons denken als Niets,
omdat wij het met de zinnen niet kunnen
waarnemen, en met het intellect alleen niet
kunnen benaderen, is juist, in hoogste den
ken, Iets.
Zóis Nirvana ook wel degelijk, voor 't
hoogste filosofische denken, Iets en realiteit.
In een door prof. Max Muller aangehaald
werk Milindi Prasna" staat: Voor hem,
die 't bereikt heeft, is Nirvana iets dat reëel
bestaat.".
In de Dhammapada", een van de oudst
bekende boeddhistische werken, dat vermoe
delijk bestaat uit compilaties van Gautama's
predikingen, gemaakt door zijn discipelen,
staat meermalen duidelijk te lezen, dat
Nirvana, wel verre van iets negatiefs, als
b.v. Niets, of vernietiging, te beteekenen,
juist positieve exaltatie en zaligheid uitdrukt,
die verkregen wordt na bevrijding van stoffe
lijke vormen en begeerten, en dat het een
realiteit in den meest absoluten zin is, na
de verlossing van alles wat tijdelijk,
transitoir, en dus onreëel is.
inuninnniiiintmnuniinnnMiinnitiiiiiiiniiiuintimtiiiiiiMiuMiimi
Nirvana is gén vernietiging en dood,
maar juist voor goed ontkomen zijn aan
dood, en ook aan geboorte, want aan door
Karma veroorzaakte Reïncarnatie, het is dus
juist Eeuwig Leven.
Bastian heeft er van gezegd: In Nirvana
is niet langer geboorte en dood, alleen de
essertie van het Leven blijft. Nirvana is
Nergens (met betrekking op Ruimte) omdat
het Overal is". Verder zegt Bastian terecht,
in zijn Die Weltauffassung der Buddhisten":
Wel verre van vernietiging te zijn als zoo
danig, is 't enkel vernietiging van Waan,
maar daarom juist het Reëele zelve".
Baur geeft een dergelijke omschrijving:
Nirvana is het pure onstoffelijke en abso
lute, de staat, waartoe de ziel (beter: de
Geest. H. B.) zich opheft, als zij bevrijd is
van alle relatie tot stoffelijke vormen".
Alabaster zegt, in zijn Wheel of the
Law": De Siameezen spreken altijd van
Nirvana als van iets dat bestaat".
Sangermano, in eene verhandeling over
de wetten van Gautama noemt Nïrvana
een staat van Zijn, vrij van geboorte,
ouderdom, ziekte en dood. Niets kan er
een idee van geven".
De chineesche boeddhisten vertalen het
met een woord, dat beteekent absolute
stilte en rust".
De fransche bisschop Bigandet noemt het
ergens: een indompeling van het hoogere
Ik in de abstracte Waarheid".
Samuel Johnson, de schrijver van Oriental
Religions and their Relation to Universal
Religion" zegt terecht: Het is duidelijk,
dat wij in onze taal geen enkel woord
hebben om de werkelijke, volle beteekenis
van de conceptie Nirvana weer te geven,
een verlossing, nl. de verlossing van de be
nauwende droomen van 't menschelijke lot.
Dit is alleen voor mij zeker: het beste,
kronende visioen, dat voor den Boeddhist
ligt uitgespreid als een stille, golvenlooze
zee is positief, en niet negatief. Geen uit
dooving, zelfs geen droomelooze slaap kan
definieeren het hoogste goed van 500 millioen
menschen."
Prof. Max Muller zegt in een van zijn
lezingen: Nirvana komt ook in de
brahmaansche geschriften voor als synoniem met
Moksha, Nirvritti en andere woorden, die
aanduiden den hoogsten staat van geestelijke
Het Offensief
(Teekening voor de Amsterdammer" van Jordaan)
GERMANIA (in de branding): Is 't verbeelding of begint mijn rots werkelijk te wankelen?"
Inhoud van de Augustus-Tijdschriften:
De Gids: Dr. Ch. M. van Deventer, Uit het Leven
van Jacqnes Pe:k. A. Bol and Holst, Verzen.
Dr. P. H. van Meerkerken Jr., AnclréCamp a's Witte
Rozen. Prof. mr. C. van Vollenhoven, Het punt
van uitgang. K. C. Boxman-Winkler, Da
Piofnndig en The Ballad of Beading Gaol. P, A.
Boeper Bosch, Japan een gevaar voor onze Oost?
P. P. J. Tutein Nolthenias, De drijvende kracht.
Karel Wasch, Da hoogste eenheid. M. A, de
Wijs Moatan, Liedjes die gezongen worden.
Bnitenl. Overzicht. Bibilographie.
Vraijen van den Dag: Dr. H. Blink, Do Ukraine
of Klein-Rasland. M. H. Lem, De Kolonisten
van Frederikstad. Het Goad en Zilver gedurende
den oorlog. Otto van Tricht, Iets aangaande de
Deunmehs" in Saloniki. Dr. H. Blink, De
Grieksche natie in en buiten Griekenland. Dr.
J. E. Enklaar, Lagere en hoogere vormen van het
Denken. Van maand tot maand.
Wetenschappelijke Warfen.-HerinneringenaanPanl
Ehrlich. Hchubert's Erlttönig. Ordelievend
larland. Halide Hanoem. ??Het Levenswerk
vrijheid en zaligheid, maar niet vernieti
ging."
In een boeddhistischen cathechismus, goed
gekeurd en aanbevolen door H. Sumangala,
hooggepriester aan 't Widyo-daya College te
Colombo, wordt op de vraag: Wat is
Nirvana"? geantwoord: Een toestand van totale
ophouding van veranderingen, van volmaakte
rust, van de afwezigheid van begeerte, en
illusie, en smart, van de totale uitwissching
van ieder ding dat den physieken mensch
uitmaakt. Vór dat hij Nirvana bereikt wordt
de mensch voortdurend herboren, als hij
Nirvana bereikt wordt hij niet weer herboren."
In het 12e boek van Manu staat: De
mensch, die den Suprêmen Geest in zijn eigen
ziel, zoowel als in die van andere schep
selen ziet, en die voor allen even gerecht is
is ('t zij menschen, 't zij beesten) verkrijgt
het gelukkigste lot, dat van eindelijk te
worden geabsorbeerd in Brahma."
De leer van Nirvana, zooals het bij de
Boeddhisten, of Moksha, zooals het bij de
Brahmanen heet, vindt men geïllustreerd in
vele sculpturen in pagodes, die ten duide
lijkste het idee van vernietiging en Niets
weerspreken. Men vrage gerust lederen ont
wikkelden Brahmaan naar Moksha, iederen
ontwikkelden Boeddhist naar Nirvana, hij zal
u een antwoord geven, dat in westersche
termen overgebracht, de leer van de onster
felijkheid van den geest beteekent.
Het woord geabsorbeerd", zooeven door
mij in vertaling gebruikt, beteekent intieme
vereeniging met den Al-Geest, (maar niet
vernietiging), na een complete purificatie en
finale verlossing van zelfs maar het geringste
deeltje stof.
Wong-Chin-Fu, een chineesch boeddhistisch
redenaar, die in Engeland heeft gereisd en
lezingen gehouden, drukte zich, in wester
sche termen over Nïrvana uit: Wij verstaan
allen hieronder een finale vereeniging met
God, coïncideerend met de volmaking van
den menschelijken geest door zijn volkomen
verlossing van de stof".
Mits hier onder God niet den persoonlijken
God, zooals die door 't Christendom aange
nomen wordt, verstaan wordt, kan men
hiermede vrede hebben, aangezien het Oosten
geen persoonlijken God kent.
Nïrvana beduidt, dit is mijn vaste over
tuiging, de zekerheid van de onsterfelijkheid
van Ernst Mach. De behandeling der koloniale
inboorlingen. Schoop's metaaibespniting en
diffusie van metalen. Turkijes economische
beteekeuis in de toekomst.
Elsevier's Maandschrift: A Hallema. W, O. J.
Nieuwenkamp en zijn Britsch-Indisch werk.
H. M. R. Leopold, Carnie. Gerard van der Hoek,
Jacoba in de wereld. D. Th. Jaarsma, Beken
tenissen vaa een bruidegom Kroniek. H. B.,
Boekbespreking.
Ome Eeuic: Prof. dr. P. J. Blok, Nederland en
de Mogendheden.?Mr. J. B. Kielstra,Decentralisatie
van bestuur in Ned.-Indië. Dr. A. C. 8. de Koe,
Henriette Boland Holst-Van der Schalk. H.
Brngmans, Johan van Oldebarneveldt. Prof. dr.
J. J. Haitman, Het pamtlet van Seneca tegen keizer
Claudius. Willem Kalma, De liefde die sterker
was. Herman van den Bergh, Verzen. C. A.
B. van Herwerden, Verzen. O. K. Elout,
Binnenlandsch Overzicht. B., Buitenland. Leestafel.
Stemmen des Tijds: J.Pb. Eggink. Het Avond
maal van Leonardo da Vinci. Mr. W. Zevenber
gen, Het Willen. Dr. A. A. v. Schelven, Johanües
Engelram. P. J. Molenaar, Een dringende eisch
van den Geest, niet van de persoonlijke
ziel.
In de heilige Jaïnaboeken van Patuna,
wordt de stervende Gautama aldus aange
sproken : Rijs op tot Nirvi (d. i. Nirvana)
vanuit dit afgeleefde lichaam, waarin gij
waart gezonden. Stijg op tot Uwe vorige
woning o gezegende Avatar!" 1).
Als Gautama wordt uitgenoodigd tot zijn
vorige woning" terug te keeren, is het
duidelijk, dat hier geen sprake kan zijn dat
die woning een vernietiging" was.
T. H. Rhijs Davids schrijft in zijn
Buddhism" : Nirvana is daarom hetzelfde als een
zondelooze, halmen staat van geest, en, als
het al vertaald moet worden, wordt het nog
't beste weergegeven met heiligheid",
heiligheid, dat is, in den boeddhistieschen
zin, volmaakte vrede, volmaakte goedheid,
en wijsheid".
Ik vind deze uitlegging niet van de ge
lukkigste, maar haal haar aan, omdat zij in
elk geval het verkeerde idee van vernieti
ging en negatie weerspreekt. Trouwens,
Rhijs Davids Iaat er onmiddellijk op volgen,
dat het ondoenlijk en voor het goede begrip
gevaarlijk is, zulke woorden te vertalen, en
men ze dus beter onvertaald laat, en Nirvana
moet opvatten als het boeddhistiesch sum
mum bonum", dat een gezegenden staat
van geest" is.
H. Fielding, in zijn mooie boek, The Soul
of the World', zegt terecht, na het idee als
zou Nirvana vernietiging of uitdooving
beteekenen, verworpen te hebben: Het is juist
het tegenovergestelde hiervan. Het is de
zelfverwezenlijking van een grooter,
grootscher /elf dan waarvan wij ooit gedroomd
hebben, het beduidt een voller, heerlijker
leven dan deze wereld ons biedt. Dit is wat
Nirvana beduidt voor degenen, die het goed
verstaan."
Ook voor mij is er geen twijfel aan, of
Nirvana is niet negatief, maar juist het
absolute positief-reëele, het is een transcen
dent bestaan van een intensiteit, waarvan
wij, gewone stoffelijke menschen, die zoo
1) Een Avatar" is een manifestatie van
den goddelijken Geest in een menschelijk
lichaam om zich kenbaar te maken voor
menschelijke bevatting.
des tüds. Henriette Mooy, Weerzien. Dr. Felix
Entten, Adam's Kinderen. H. L. Baarbé,
Buitenlaudsche Kroniek. Leestafel.
De Beiaard: Dr. Felix Entten, Eva's droom.
Dr. Jos. Sehrynen, De jongste opgravingen in en
by de baseliek van San Sebastiano. Marie
Kosnen, De Moeder. Dr. Alph. Ariëns, ds. A. S.
Talma. Bernard Ve.hoeven, Verzen. - Ko
Sleyfer, Gouden Jeugd.
Op de Hoogte: Ph. C. Viss3r, De rusinische
legerweg door den Kankasns. P. de Nobel,
Klankfignren. Felieie Jeho, Het Wonderkind.
Mr. Paul van 8oi:sbeeek, Het oude Kerkje te
Egmond aan den Hoef Jhr. M. Mazel, De
Typiste. Carel J. Ströer, Het Taindorp de
Benplaat. J. H. Bössing, Het Roomsohe Tooneel.
KUNSTFOTOGRAAF
MAURITSWEG 9 - ROTTERDAM
goed als uitsluitend waarnemen met de vijf
zintuigen en met het intellect, ons geen denk
beeld kunnen vormen.
Dat Nirvana zoo verkeerd is begrepen door
philologen, die wel over een eminent verstand
maar niet over het hoogere weten, dat intuïtie
heet, beschikten, is vooral hieraan te wijten,
dat zij te eenzijdig over de taalkundige
beteekenis peinsden, maar niet beseften, dat
zoo vele woorden in de oostersche filosofie
een aparte spiritueele beteekenis hebben.
HENRI BOREL