Historisch Archief 1877-1940
2 Sept. '16. No. 2045
DE «iSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Amsterbam.
%
Maandag 4 September en volgende dagen
Wij vestigen de aandacht op de volgende artikelen die bijzonder prijswaardig zijn:
BABY JURKJES
Lengte 45- tot 64
4.25
,J
MEISJES BLOUSES
Effen cn'pe cri mousseline
w a s c li baar
3.90
DAMES BLOUSES
l'Üne wollen mousseline en crêpe
5.90
NIEUWE JUPONS
<> kwaliteit
lieuwe klei:
4.90
Prachtige kwaliteit moirette
20 nieuwe kleuren
,J
Jonge Meisjes
COSTUUM met MANTEL
riomesjum
,J
r.--* v
«MiimiiiiiMHimiiiimiiiiiiiiiiMHiiiiii iiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiMiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiMiMii
UtlllMIHllllMlinlIIIIIIIIIHIIIIIIIHIIMimilMMMHIMIIIIHIIIIMmMIIMIIMIIIHIMIIIIimimiHIIIIIIMI^^
(Teekeningen voor de Amsterdammer"
van Is. van Mens)
Ze waren zoo aardig in hun talie
rokjes ...
dat je naar een opera ging voor
de muziek ..
Een paar meisjes oefenden zich in
de gymnastiek ...
Het was haar aan te zien, dat ze geen heerengezelschap
verwachtten ...
EEN REPETITIE VAN HET
MODERNE BALLET
De Nederlandsche opera, die met September
haar intrede zal doen, heeft op haar speelplan
iets geheel nieuws: het moderne ballet. We
kennen de nieuwe wijze van dansen reeds
van Isadora Duncan, en den stroom van na
volgsters die de laatste jaren in de kleinere
theatres en concertzaaltjes de z.g. klassieke
dansavonden met hare leerlingen gaven, maar
?deze wijze van dansen toegepast op het opera
ballet is iets geheel nieuws.
Het oude frivole ballet wordt hiermede van
den baan geschoven en het is de vraag of
-dit te betreuren valt, een vraag die pas na
de eerste opvoeringen beantwoord zal kunnen
worden. Maar nu het van den baan gescho
ven wordt, mogen we het eerst toch wel eens
uitluiden, en, als het nieuwe ballet het wint,
wel eens terug denken aan de mooie meisjes,
die we hebben zien pirouetteeren op de
toppen van hare teenen. Ze waren zoo aardig
in haar tulle rokjes, die meisjes, die de oude
heeren deden binocleeren, die aldoor maar
gespannen op hare sluitende en sprei
dende rozebeentjes.de oude snoepersoogen
gevestigd hielden. Ze vertelden wel niet wat
de componisten van groote opera's met hunne
muziek bedoelden, maar den ouden gerokten
heeren vertelden ze nog eens een
jeugdroman, en ze deden de oude harten nog
eens kloppen, die roze beentjes die niet
schuchter meer waren en de wit geschoeide
voetjes brutaal de lucht inwierpen.
Zoo'n oude snoeper kan zonder blikken
of blozen vertellen dat je naar een opera
ging voor de muziek, voor de muziek alleen,
en dat het acteeren der zangers maar bijzaak
was, maar het ballet, dat was een bijzaak,
die er bovendien nog eens bijkwam, zei de
directeur, die de dames die hij engageerde
bescheiden de rokjes deed hoog houden,
om het talent te beoordeelen, en de meisjes
met de meest vrouwelijke leest travestie
partijen gaf.
Het oude ballet met zijn dartele meisjes
is niet zelden een steun voor de opera ge
weest en heeft de minst muzikalen der kunst
beschermers er toe gebracht financieele offers
te brengen. Het heeft den stof voor kleurige
schilderkunst gegeven, de repetitie's en kijkjes
achter de coulissen. Het heeft de Fransche
litteratuur met pikante tafreeltjes versierd,
en menig gefluisterd nie'uwtje onder het uit
gaande publiek gebracht. Het heeft zijn eigen
publiek gehad, de onmuzikalen, die voor het
ballet een acte kwamen bijwonen als ware
het een apart variéténummer.
Nu wordt het anders; heel veel anders
wordt het nu. Nu zal er geen enkel schilderij
meer gemaakt kunnen worden als a la barre",
dat de maker voor een millioen ziet
verkoopen. Nu speelt er geen pikant romannetje
meer achter de schermen of bij de repetitie's.
Nu ook worden er andere eischen door den
directeur gesteld, die het corps samen stelt.
Het wordt nu ernstige rythme en plastiek, en
muzikale uitbeelding van de bedoelingen van
den componist. Het wordt kuisch en rythmisch.
De coulissen-schuimers worden nu naar
Flora naar de revue gestuurd of naar de
operette, want de opera wordt fatsoenlijk
en de directeur wordt bijna een zedenmeester.
Met den teekenaar van Mens heb ik een
klein stukje repetitie meegemaakt en daar
dit de laatste ballet repetitie is die ooit
door een heer aanschouwd mag worden,
wil ik allen, de oude protecteurs van de vroe
gere balletteusetjes, de theatre intimi, die
onge'vraagd achter de coulissen heen en
weer wandelen mochten, de bewonderaars
van schilderijen van De Gaz, de lezers van
Fransche romans, aan die allen wil ik ver
tellen hoe het voortaan achter de hermetisch
gesloten deuren van het repetitie lokaal
toegaat.
De eerste danseuse gaf me toestemming
eens te komen kijken. We kwamen binnen
in het turngebouw de Hoop waar een twaalftal
jonge meisjes en een jongen van een jaar
of 15 aan het wachten waren. Een paar
meisjes oefenden zich in de gymnastiek de
andere lachten en stoeiden wat. Ze keken
verwonderd bij ons binnen komen en het
was haar aan te zien dat ze geen heerengezel
schap verwachtten. Dat bewees hun geheele
corsetlooze kleedij. Ze droegen rokjes, de
oudste daagsche, alleen met een schaar tot
aan de knieën verkort, dat de rafels er bij
hingen, en ze droegen huispantoffeltjes; door
een rood satijnen muiltje stak een zwarte teen.
De blousjes waren kreukelig en hingen
ongehinderd, en niet door plagerige balijnen,
in postuur gehouden. Een droeg er een koket
travestietje, een blauw satijnen broekje en
dito jasje, en had a jour sokjes aan, en
witte pantoffeltjes. Die is ongetwijfeld van
het onvervalscht oude tot het moderne ballet
overgegaan. De eerste danseres droeg de
oudste harer costuums van de klassieke
dansavonden. Ze klapte in haar handen om
tot beginnen aan te manen. Een oude pianist
ging aan de piano en de meisjes rijden
zich ten dans. Ze wiegden op de muziek
met rythmisch beweeg, naderden elkander,
en deden of ze elkaar weer ontvlieden wil
den, en gracieus bewogen ze de armen. Met
grooten ernst en inspanning studeerden ze.
Op de kleinste foutjes werden ze attent ge
maakt. Hard werd er gewerkt en geen vleugje
van coquetterie was er in de gracies, geen
dartelheid meer in de beweging, geen ijdel
heid en overmoed, meer van ondeugende
gezichtjes. Geincarneerde muziek moest het
worden.
Maar veel mochten we niet zien, want
weldra kwam de directeur. Als een stram
Duitsch grensofficier vroeg hij onze papieren.
Ze waren wel in orde, maar toch moesten
we maar liever gaan, ook al kwamen we
voor ons broodje en met niets dan kuis^he
bedoelingen, om ernstig te werken, we
moesten weg omdat het ballet een modern
ballet is, kunstzinnig en kuisch, zonder
vereerders onder het publiek, en een blik
van een begeerig mannenoog zou dit ideaal
in elkaar kunnen doen storten.
A. B. VAN TIENHOVEN
iiiiiiiiiiiMiimiftimi
Nieuwe Boeken van deze week
JEAN STAPELVELD, Voorbeschikten, 235
pag. Amersfoort, G. J. Slothouwer.
D. G. VAN NIEUWENHOVEN HELBACH,
Een statenbond voor Europa, met een voor
woord van mr. G. J. JOOSTING, 55 pag.
Rotterdam, Nijgh en van Ditmar's Uitg. Mij.
H. TH. Cox, Napoleon Krijgsgevangen,
Historie en Legende, 141 pag. Amsterdam,
Allert de Lange.
Prof. R. ALLIER, Stemmen uit de Loop
graven, met een inleidend woord van F. J.
KROP, 39 pag., f 0.25. Rotterdam, N. V. Bredëe's
Boekhandel en Uitgeversmaatschappij.
H. KOPPEN, De Militaire Pen, Voorschriften
betreffende de Briefwisseling en Rapporten
over Dienstzaken, 184 pag., f 0.85. Purmerend,
J.
Muuses.G. C. WEEREN, Liederkeur voor de School
en het Leven, 6e, geheel omgewerkte druk,
door B. J. DOUWES, 195 pag., f 0.75, geb.
f 0.85. Groningen-Den Haag, |. B. Wolters.
ESMOREIT, No. l van Alle Tijden, onder
redactie van C. G. KAAKEBEEN en JAN
LIGTHART, 6e druk, 57 pag., f 0.30. Gronin
gen-Den Haag, J. B. Wolters.