De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1916 30 september pagina 3

30 september 1916 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

30 Sept. '16. - No. 2049 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND MEDDENS' S.B. gereed en naar maat vanaf r «5.-. Coupeur-reiziger te ontbieden. II J. S. MEUWSEN. HOFLETERAIf CIEB. Hoeden en Mode Magazijnen. [ AMSTERDAM. Leidschestraat 4, Beurspassage h. Damrak, l Damstraat hoek Nes, Doelenstraat hoek Achterburg^al. ROTTERDAM. Mosseltrap 3, Boymansstraat 3. 005TER5EEK MEUBILEERINQEM iiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiimiiimiiit tot welke incidenten dat leidt. Elke beweging heeft haar aanhangers, al is ze nog zoo dwaas. Zoo'ook deze. In de provinciale staten van Friesland kwam ze reeds tot uiting, toen een lid weigerde in het Nederlandsch het woord te voeren. Zoolang het provincialisme zich in het ge moedelijke en eigengeaarde uit, en daardoor bijdraagt tot nuanceering van het nationaal leven, blijft het in zijn rol en kan het m.i. met warmte worden bevorderd, vooral als hef 't pittige en kernachtige Friesch geldt. Maar het moet niet ten top' gedreven worden, zooals de ,Mienskip" het schijnbaar wil. Dat is niet meer van dezen tijd en zoo ergens dan heeft het in Nederland allerminst recht van bestaan. De Friezen zijn echter nuchter genoeg om zich niet door geestdrijverij van streek te laten brengen. Amsterdam, H. ALKEMA Een Schip van Staat aan lager wal Bezoldiging van belastingambtenaren Dit is een droevige Correspondentie" uit het altijd deftig voorzichtige Weekblad voor de ambtenaren der directe belastingen enz. (15 Juli 1916.) Uw vraag, op grond van welke be paling een Meester in de Rechten, staande buiten het dienstvak, tijdelijk is belast met de waarneming der betrekking van adjunct-inspecteur, kunnen wij niet be antwoorden. Ook op uw andere vraag, die van groote zorg voor ons dienstvak getuigt, moeten wij het antwoord schul dig blijven." Ik had 't genoegen, een vergadering van ontvangers d. b. enz. bij te wonen. In het besprokene kwam iets van een lijdensge schiedenis tot uiting. Er werd vooreerst van verschillende zijden ONTMOETING DOOR LEO RIKMENSPOEL I Toen Bertie gegeten had, verliet hij haastig zijn kamer, om loopende nog op tijd aan den trein te zijn, waarmee Flory komen zou. Op weg naar het station hoorde hij een carillon z'n klanken neersprankelen te mid den van het luid gonzende stratengeluid der drukke, in de schemering grauwende stad. Jammer toch, dacht hij, dat zoo'n mooie melodie moet teloor gaan in het groote rumoer. Daarop door-peinzend liep hij voort, terwijl zijn gedachten dan ineens weer bij Flory waren: hoe gelukkig hij was haar straks weer bij zich te hebben en dan heel lief voor haar te zijn en wat hij zeggen zou, als hij haar weerzag, om haar direct heel gelukkig te maken ... De trein kwam precies op tijd aan. Toen ze elkaar op het perron een zoen hadden gegeven, zei Flory dadelijk, dat ze erg blij was bij hem te zijn en dan: Hè'k was straks een beetje van streek, Bertie! Jij? Wat was er dan Flory? Och, daar liep straks, toen ik naar 't station ging, een oude vrouw voor me uit en ineens zag ik haar toch zuo vreeselijk hard vallen. Ze gleed uit en toen sloeg ze achterover, met haar hoofd tegen den grond. Ik dacht, dat het mensch dood bleef, B. v. r, HEIDE 's-Gravel.weg. Telef. 1150 SPECIALE ONTWERPEN K'f! O'?! 5IBBB.BBBBBBBBBBBBB EENIGE SPECIALITEIT Si.f in g| KRlMPVRljE c GEZONDHEIDS| ONDERGOEDEREN B& Nederlandsch Fabrikaat HET TRICOTHUIS REG.BREESTRAAT.35 TEL. 5066 N. «a gereleveerd, hoe het werk overal ten achter is. De aanslagbiljetten inkomstenbelasting van 't jaar, dat l Mei 1915 begint, in vele steden eerst Februari 1916 tot in Mei 1916 toe! uitgereikt. De geachte belas tingschuldige kan dan in eens betalen. Om andere voorbeelden te verzwijgen. Toen kwamen de tractementen ter sprake. Ik heb een rijksklerk, die de vier talen moet kennen, 'theele tarief van invoerrechten, warenkennis, en vlot kun nen combineeren. Hij verdient drie en veertig heele guldens in de maand." Mijn kassier ging vór den oorlog over ?760.000, nu over een millioen. Daarom heeft de Staat hem nu een meerdere extra-vergoeding gegeven van twaalf gulden per jaar " Een derde ontvanger zegt: Een inspecteur, die minstens 30 jaar Is, moet de eerste jaren voor ?2100 tractement een wachter der schatkist zijn. Een ontvanger heeft na 16 dienst jaren, als er minstens een millioen door zijn handen is gegaan, ? 2300. De surnumerairs kregen voor enkele maan den, na drie examens... ?600. 't Is alles even karig " Nu zoekt men nieuwe werkkrachten voor de inspecties. Men heeft vooreerst de nieuwe surnumerairs. 't Vak is goed democratisch geweest inspecteurs en ontvangers waren van n stam, maar voor inspecteur deed de ontvanger een examen in rechtskennis. Tegenwoor dig worden heel jonge ménschen, na een uiterst licht examen, door departements ambtenaren voor toekomstig inspecteur uitgezocht. Achttien lentes is de leeftijd, na 'n jaar of vier vooral van rechtsstudie doen deze jonge mannen 't werk van adjunct-inspecteur." Intusschen... er kwamen geen lief hebbers. In 1913, 1914 en 1915 telkens vijf... terwijl er omstreeks 1890 nog ik schrok toch zó, hè, ik was er heelemaal van onderste boven ... Dat waren dus twee vliegen in n klap, merkte Bertie nuchter op. Jij kunt daar nu zoo echt onverschillig bij blijven, hèBertie? Ik begrijp het niet. Het mensch had toch dood kunnen vallen en wie weet wat ze er nog van behoudt. Jij vindt ook niets erg. Och Flory, hoor eens hier, jij kunt je zulke dingen zoo vreeselijk aantrekken. Is dat nu werkelijk het grootste leed, dat er in de wereld geleden wordt, als zoo'n mensch valt en zich wat bezeert? God, ik vind, je kunt heusch v/el van grooter din gen vervuld zijn! Ja maar Bertie, als je 't toch zoo voor je oogen ziet gebeuren, je schrikt je dood, je denkt direct het ergste en 't kan je zelf toch ook overkomen. Ja Flory, dat is het juist, wat ik zoo bespottelijk vind, dat men altijd alleen ge voelig is voor wat men met zijn oogen ziet, voor datgene wat in je onmiddellijke om geving gebeurt, terwijl men in koelen bloede in de krant leest van de ontzettendste ram pen en ongelukken, als ze heel ver hier vandaan gebeurd zijn. Dat leest men dan met een lust, dien ik voor mij onzedelijk vind. En als er bij een brand in je eigen plaats een kind omkomt, dan spreken de ménschen er dagen lang van ... Knus-gearmd waren ze langzaam voortgeloopen naar Bertie's kamer. Druk, met haastige schreden liepen de ménschen voorbij en merkten ternauwernood de aanwezigheid van het paar op, dat zelf ook niet veel aan dacht schonk aan de ménschen op straat. Bertie dacht, toen /ij een oogenblik zwijgend voortliepen: nu ben ik eigenlijk toch weer niet heel lief voor haar geweest... Maar kon ik nu wel anders? Had zij hem eigenlijk niet de gelegenheid daartoe ontPIKTKK DE HOO«HSTBAAT78 Aanvang van den nieuwen cnrsns Dinsdag 12 September. Inschrijving van nienwe leer lingen Maandags enDonderdags van 10?12 uur aan het Gebouw der School Pieler de Hooihslraal n Amsterdam, BOUWT TE NUNSPEET MOOIE BOSCHRIJKE TERREINEN SPOOR, TRAM, ELECTRISCH LICHT, TELEPHOON INLICHTINGEN Mij. DE VELUWE" TAMINIAÜ'S ? JAM ? iimmiMMMiiiiiiiiimiiiiii IIIIIIIMIIIIIIIII plm. honderd surnumerairs waren. Men heeft nu, van koers veranderend, zestien ontvangers tusschen dertig en veertig jaar op inspecties gedetacheerd." Maar . . . men bleef vast zitten. Nu is een oud-inspecteur (74 jaar) met de waarneming van 't kantoor 's-Hage II be last, en buiten alle bepalingen om krijgen drie Indische oud-inspecteurs, een oud assistent-resident en een oud-Indischontvanger. ?3600 boven hun pensioen als waarnemend inspectenr in groote steden *). Deze ménschen hebben gén rechtskundige opleiding gehad, kennen bovendien Nederlandsche wetten en toe standen niet en krijgen 50 -pCt. meer tractement, dan ontvangers op inspecties, die 't wel weten." Een Indisch inspecteur heefi. grootendeels mechanisch werk gedaan en is, als zoodanig, minder geschikt dan vél Nederlandsche ambtenaren," zei catego risch een ontvanger. De verslaggever sprak voorts twee inspec teurs. Ik werk eiken avond tot tien uur,'1 zei de eerste. Ik tot half elf dat doen ze op de directie trouwens ook, je huiselijk. leven is al lang weg." Men kon den fegenwoordigen nood toestand al vijftien jaar geleden zien aankomen, toen de toevloed van sur numerairs plotseling te veel gestopt werd. 't Is nu op de meeste inspecties zoo druk, dat haast geen enkel inspecteur z'n werk behoorlijk kan doen." Zoo is dan dit Schip van Staat ge strand. Ten deele door den plotselingen stormwind van den oorlog, die onverwacht *) Er kwamen, sinds dit geschreven werd, weer vreemde eenden; een aantal jonge docters in de rechten komen er nog tijdelijk" bij. nomen door zoo direct bij haar aankomst te beginnen over die vrouw, die gevallen was? ... Je bent toch een rare vent soms Bertie, zei ze dan weer. Haar arm drukte ze vaster, inniger in den zijnen. Och, noem jij het maar raar, alle ménschen noemen het raar. Maar als ieder een het niet raar vond en een beetje naar die inzichten handelde, zou er een boel minder werkelijk leed in de wereld zijn, want dan zouden er heel wat daden achter wege blijven, waar tal van ménschen de beroerde gevolgen van ondervinden. Ja Bertie, eigenlijk heb je gelijk, maar de wereld is toch eenmaal niet beter. En zou het wel mogelijk zijn, wat jij je allemaal voorstelt? Jij bent zoo'n filosoof! En jij denkt bij je eigen: praat maar, idealiseer maar, maak je maar illusies. Maar ik geloof, dat jij al net zoo bent als ieder ander. Nee jongen, dat is vast niet waar, ik zie van een boel dingen het verkeerde, maar... ik heb me dikwijls afgevraagd: zou Bertie wel altijd heel veel van mij houen, omdat ik dikwijls toch zoo heel veel van hem verschil van gedachten. Heb je daar dan reden voor? Wat heeft dat er nu mee te maken, Flory? Ik houd altijd van je, ik weet immers, dat jij mij liefhebt, dat je me volgen wil in alles; zooveel als je kunt en dat is mij toch ge noeg. Is het dan voor mij geen heerlijk streven, jou mee te voeren naar mijn idealen? -- Ja maar, Bertie, zou je dat nooit desillusies brengen?... Rakelings snelde liun een auto voorbij. Bertie was er een weinig van geschrokken. Dan zei hij: dat zijn ook beroerde dingen. 's Nachts brullen ze zoo afgrijselijk, dat de LIBCRTY GORDIJNEN GeiLLUsTR.ee.RDe MeUBÊLCATALOGUS FRAMCO GO RD \J VAM vetvei; KOORD. Met HOUT GA.RNITUUR. CM. Ge HeeuoeRee D Fl. 49 ST6L. MCTZ s (§ 5TAL6M FRAP1CO LeiD5CHC5TRAAT AMSTCRDAM veel werk bracht. Daaraan kan de beste stuurman niets doen (en er zitten ijverige stuurlui, alleen staat de stuurstoel te hoog!) Maar grootendeefs door de dwaze zuinigheid van vroegere kapiteins. Welke zijn de geneesmiddelen? Vooreerst: de Amsterdamsche gemeente inkomstenbelasting is bekend goed in orde (al hadden de ambtenaren geen rechtskundtge opleiding !) Wellicht is dat ook te Rot terdam en te 's-Hage zoo. Waarom daar van niet profiteeren ? Het is Holland op zijn malst, dat twee corpsen ambtenaren naast elkaar precies 't zelfde werk doen! Waarom zou zelfs de beschrijving niet tegelijk kunnen gebeuren ? Minstens drie rijks-inspecteurs kunnen zoo geheel voor ander werk beschikbaar komen. Het wordt dan ook beweerd, dat de in specteurs te Amsterdam al lang stilletjes de gemeentelijke belasting volgden. En daar er te Amsterdam precies als b.v.b. te Arnhem en Nijmegen, veel te weinig rijks personeel was, is dat best mogelijk. Maar het moet systematisch gebeuren. Vervolgens: alle inspecteurs doen vrij veel mechanisch werk (kassenverificaties enz.) Dat kan aan kassen controleurs", uit de ontvangers te nemen, worden opgedragen. Men late aan de ontvangers ook den aan slag personeele belasting. Wat de veel te late uitreiking der aanslag biljetten inkomstenbelasting betreft hier is een verstandige splitsing vlak voor de hand liggend. Men werke althans de aan slagen van ambtenaren enz. eerst af. En.... men make meer begrijpelijke aangifteformu lieren, voor verschillende beroepen afzon derlijk. Je zit morgen, middag en avond te werken," zei een ontvanger, die van een inspectie kwam je probeert zooveel mogelijk de groote sommen in 't belang van 't rijk binnen te halen... dan komt de post uit den Haag, met zooveel § § en artt. van 't jaar nul, waaraan uren van je kostbaren tijd moeten worden besteed... dat de geduldigste gentleman gaat vloeken." Inderdaad ! Te veel omslag! En intusschen ligt onder anderen n heldere bron, die door een practisch mensch dadelijk, zonder op een akeligste smartkreet er een schaterlach bij lijkt en nu, dat .het juist was noodig ge weest een signaal te geven, snort zoo'n ding je onverwacht voorbij. Als het je toe vallig overreden had, wie zou er zich wat van aantrekken ? Ja, de ménschen zouden te hoop loopen uit nieuwsgierigheid, uit... ja ik weet niet wat al meer, maar niet om werkelijk te protesteeren 'tegen het roekelooze, ellendige leven! Bertie, wil ik je eens wat zeggen ? Je bent een echt pessimistje en toch hou ik veel van je! En meteen greep zij zijn hand en drukte die stevig in de hare. O jongen, je bent zoo'n rare vent, zei ze dan innig vergenoegd. Dat deed Bertie goed en lachend zei hij: jij maakt maar gekheid, enfin, je hebt ge lijk, ik kan nu eenmaal alles niet zoo licht opnemen. Ze waren Bertie's woning genaderd. Toen ze in de kamer waren, werd Flory plotseling aangegrepen door een machtig geluksgevoel, iets wat haar goed deed als de zonnewarmte na de onaangename kilte van een berggrot. Het waren de warme kleuren van bloemen, meubels en gordijnen, die tot haar lachten en haar deden denken: prettig toch, dat Bertie tenminste een gezellige kamer heeft, als ik niet bij hem ben. En in het zalige bewustzijn daarvan, viel zij hem spontaan om den hals met bei haar armen en met haar hoofd aan zijn borst zei ze fluisterend, met haar oogen dicht: o jongen, ik ben blij, dat ik bij je ben, ik hou zoo van je! Bertie kuste haar zacht op de oogen en den mond. Beiden zwegen toen eenige oogenblikken. De avond was al diep gevallen. Op straat was het duister alom, tusschen de huizen, alleen lichtten hier en daar lantaarns en talagelampen in de zwarte omgeving. In de kamer ontstak Bertie eenige kaarsen, langademige herziening te wachten, kon geëxploiteerd worden, onaangeroerd: de zoo verbazend gestegen belastbare opbrengst van onze onroerende goederen. Men betale niet 't eigen personeel te schaarsch, en zoeke tegelijk naar vreemde, vaak te dure, elementen. Er zijn nog altijd meer geschikte ontvangers. Ook niet naar rechtsgeleerdheid alleen. Zonder twijfel, de tegenwoordige inspecteurs komen wel eens te staan voor een juridische kwestie, die hun te zwaar is, als ze er niet onevenredig veel tijd aan wijden. Maar hier kan een deskundige, aan 't departement te verbinden, toch helpen ? Practische blik, desnoods snel oordeelen en handelen dat is wat een inspecteur noodig heeft. Rechts- en wet geleerden munten in deze dingen dik wijls... juist niet uit," zeiden de amb tenaren. Wanneer er (veel ontvangers beweerden dit) een aristocratische plooi komt (men zou het uit de opleiding te 's-Hage gaan vreezen) vouw die zoo gauw mogelijk weg. ,,?Krijgt men hoofdambtenaren, die zich voelen" (zei een ontvanger) en lui, die zich graag met de veeren van anderen tooien dan komt er geen goede samenwerking met de assistenten en kommiezen. En juist van die ambte naren hangt voor de nieuwe inkomsten belasting veel af." -^ Men zal inderdaad, nu de nood toestand er eenmaal is, nieuw personeel moeten hebben van buiten 't vak," zei me een inspecteur. Maar men neme dan vooral candidaat-notarissen, en stelle die later in de gelegenheid, na verlicht examen, ontvanger te worden. En... vermoedelijk zouden de ambtenaren, ook al door onzen democratischen tijdgeest beïnvloed, precies als andere ménschen, 't zeer op prijs stellen als ze geraadpleegd werden, vór men nieuwe maatregelen neemt. Ook buiten den Haag voelen die ambtenaren voor de belangen der schatkist, Meer dan de Haagsche schatkist aan hun bezoldiging denkt! Terwijl te groote zuinigheid op de tractementen van deze ambtenaren... den Staat tonnen kost. J. J. BEKAAR die een mooien, mystieken lichtschijn wier pen in het vertrek, waar tusschen warme kleuren op verschillende plaatsen portretten stonden van Flory of van hen beiden. Bertie gaf haar een wilden, hartstochtelijken zoen en zei dan als iets, waarover hij had nagedacht: Kom Flory, laten we op de divan gaan zitten. Dat deden ze. Hij sloeg zijn arm om haar hals, zijn hoofd aan haar schouder. Zoo zaten ze eenige minuten sprakeloos. Nu en dan kuste Bertie haar op de oogen. Dan vroeg ze ineens aan hem: Bertie zeg me eens, hou je altijd evenveel van me ? - Waarom vraag je dat Flory? Twijfel je dan aan de oprechtheid van mijn liefde ? Ik heb het je altijd gezegd en ook doen blijken, dat ik je innig liefheb, omdat jij altijd lief en goed voor mij bent, omdat je mij in mijn diepste smart altijd de heerlijkste vreugd hebt gebracht door je liefde-. Dan noemde je me met de liefste, teerste namen, dan gaf je me de verzekering, dat ik nooit verdrietig mocht zijn, omdat ik een volmaakte liefde krijg van jou. En als ik toch bedroefd ben of melancholiek, weet je wat ik dan doe, als ik alleen ben Flory ? Dan neem ik het portretje van jou in mijn handen, je weet wel, van toen je drie jaar was met je lange, blonde krullen en dan blijf ik dat kindje net zoo lang aanzien, tot er een glimlach komt over mijn gezicht. En dan vind ik het soms zelfs heerlijk, dat ik heel alleen ben met mijn schat, de beeltenis van dat engel achtige kind, dat ik nu nog altijd in je trekken terugzie. Bertie had zacht en langzaam, met innige overtuiging gesproken. (Wordt vervolgd) *

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl