12 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 21 Oct. '16. - No, 2052 uit''hef bezette FrankTijkW*terug te*trekken dan nadat de schuld der coalitie-bank met rente en kosten betaald was. Een dergelijke bepaling, gemaakt voordat de oorlog ge ëindigd was en toen de uitslag nog zeer twijfelachtig was, lijkt veel op den huid verdeelen voordat de beer geschoten is, m.aar verschilt in het wezen der zaak niet veel van de grootsprakige uitlatingen van leidende staatslieden van het heden omtrent de aan den vijand te stellen voorwaarden. Intusschen ook van het bank-plan van Staatsraad Limpens de Schevemont is niets gekomen; het vond bij zijne eigene regeering geen steun. In een rapport van Freiherr Anton von Baldacci, in wiens handen het, ter fine van 'preadvies, was gesteld, worden een aantal argumenten aangevoerd, die hem het plan doen ontraden. Het meest ver makelijke dezer argumenten is een, dat de bekende anecdote in herinnering brengt van den Zeeuwschen burgemeester, die bij een plechtig bezoek van Napoleon honderd rede nen wilde aanvoeren, waarom het eeresaluut aan den Keizer niet kon gebracht worden en wien direct na het uiten van het eerste, n.l. omdat wij geene kanonnen hebben," met .een .spaar me de rest" het zwijgen werd op gelegd. Zoo ook leidt Baldacci zijn rapport , in met de opmerking, dat het plan niet uit voerbaar is omdat het alleronwaarschijnlijkst is, dat de zeemogendheden de gevor derde 25 millioen in contanten zouden kunnen of willen voorschieten". Gelukkig volgde kort daarop de verpletterende nederlaag van Napoleon bij Waterloo en werd het be denken van allerlei kunstmiddelen om in de directe en Indirecte i koste n van het voort zetten van den strijd te voorzien, overbodig. Zooals ik reeds geruimen tijd geleden in het Waterloo-nummer gelegenheid had aan te toonen, herstelde zich het crediet der geallieerde continentale mogendheden zeer snel en krachtig en was het met name Rus land, dat reeds binnen zes maanden na den oorlog eene zeer bevredigende regeling met de Staatcrediteuren kon tot stand brengen en niet meer afhankelijk behoefde zijn van de hulp der bondgenoote, Groot-Brittannië. Of zulks nu ook het gevat zijn, wie zal het wagen daaromtrent iets te voorspellen. De omvang der financieele lasten en ver plichtingen is nu zoo zeer buiten elke ver houding toegenomen, de afloop en de moge lijke duur van den oorlog zijn nog zoo onzeker, dat het niet aangaat, op grond van hetgeen in vroegere omstandigheden ge schied is, eenige gsvolgtrekking omtrent de toekomst tte trekken. Op n punt mag echter wel gewezen worden. Hopeloos als de finan cieele gevolgen van dezen oorlog voor vele der betrokken mogendheden mogen schijnen, niet minder hopeloos stonden zij er honderd jaar geleden, de toenmalige algemeene om standigheden in aanmerking genomen, voor. En toch volgde toen in betrekkelijk korten tijd een herstel, waaraan enkele maanden te voren niemand durfde te denken. J. D. SANTILHANO Zuid-Afrikaansche Verzen DIE MALIEBAAN In Utrecht, waar die Maliebaan Die mooiste straat in Utrecht is. Waar jij pp die kanaal kan gaan, Vir palings in die water vis. Daar staan die Domkerk ouwerwets Met Goties vensters, fijn bewerk, Waarop die swaals die dag deur swets; 'n Deftig uitgedinkte kerk. Waarvan die toring stok alleen Verwijderd van die vlerke staan, Net soos 'n kerel op n been Wat stilstaan op die Maliebaan. Dis jare al toen hierdie kerk, Kompleet met toring aan mekaar, Gebouw was, grondig, stewig, sterk 'n Pronkstuk van die metselaar. Maar skokke kom teen kerk en huis, Teen mense en teen nasies ook En vlerk en toring hier inkluis Het eenmaal met 'n skok gespook. Dit het 'n stuk daarvan verskeur; Die toring van die vlerk verwij, So iets kan ook met ons gebeur, Eén nasie van die ander skei. Maar tog is hierdie toring nog 'n Sierraad van die stad se kerk, Waarmee ou Utrecht steeds kan pog Als eersteklas fijn metsel werk. En ons, of vlerk of toring, staan Ver in die suide stok alleen, En jij wat loop langs Maliebaan Onthou ons is al droog gespeen. Maar tog volmondig mens is kind Waarin 'n vonk van liefde glim Vir moeder, vader, meer als vrind, Solang, die ouer hom bemin. En- jij, wat op die Maliebaan In Utrecht sonskijn ons bedink, Glo ons wil deur die lewe gaan Broervrinde, tot jou land verdrink. Versuip in water wat hom vroer Sij volle vrijheid het gegee. Ja, tot die einde, broer en broer Maak ons die lange lewe mee. C. Louis LEIPOLDT * * * AAN DIE VRIJSTAAT Vrijstaat, ou staatmaker, voorwerker, regmaker, ons het jou lief! Jij beur ons harte weer, jij wat die vaadre eer, jij wat bedreigde eer red van die dief. Jij ken die helde nog. Op uit jouw velde nog rijs eens die dag. Lei ons deur nag en rouw: Wetend die leier-touw goed in jouw hand vertrouw, Wat ons op wag. (Die Brandwag) T. T. M. anatogen geeft kracht wanneer zorg en inspanning de zenuwen vermoeid en verslapt hebben en elke geestelijke of lichamelijke arbeid een kwelling wordt. .Want Sanatogen verschaft in den lichtst verteerbareri en zuivèrstën vorm aan het organisme de stoffen, welke lichaam en zenuwen direct voeden en versterken. Mannen en vrouwen van beteekenis, wier arbeid en beroep veel van hun zenuwen vergt, verklaren, dat Sanatogen hvm nieuwe . geestkracht en opgewektheid heeft gegeven. Meer dan 20.000 professoren en artsen, bevestigen schriftelijk de uitnemende resultaten van Sanatogen als eetlust-opwekkend en zenuwsterkend middel, en op het Medisch Wereldcongres te Londen 1913 werd onder alle versterkingsmiddelen alleen aan Sanatogen de hoogste onderscheiding toegekend. ,,Sanatogen heeft mij bij zenuwziekten, welke gepaard gingen met slechten voe dingstoestand zeer goed voldaan." Prof. Dr. ZIEHEN te Berlijn: vroeger hoo^leeraar te Utrecht. ,.lk laat Sanatogen door zenuwachtigen en zwakken met succes gebruiken." Dr. J. J. WACHTERS te Groningen. Sanatogen heeft mij als genezend voedsel voor zenuwen en lichaam meermalen veel baat gegeven." HALL GAINE, (de beroemde Engelsche schrijver). Sanatogen is in alle apotheken en drogisterijen vuikrijgbaar in verpakkingen vanaf f1. . Vraagt brochures bij het Generaal Agentschap, Sarphatistraal 34, Amsterdam.. Is Mof" een scheldwoord? In de Deutsche Wochenzeitung iür die Niederlande und Belgien" van 8 Oct. wordt door A. C. Bullrich deze vraag nog eens aan de orde gesteld, naar aanleiding van hetgeen elders daarover reeds in 't midden gebracht werd. Menigeen, zegt de schrijver, heeft zich reeds het hoofd gebroken met de vraag, wat het woord eigenlijk beteekent en tot heden moesten allen het antwoord schuldig blijven. Door het feit echter dat men in Hollandsche woordenboeken het woord Mof algemeen als scheldnaam aangeduid vindt Van Dale verklaart inderdaad mof" als spotnaam der Duitschers, inzonderheid der Westfaalsche boeren, en als scheldnaam door Hollanders aan de bewoners van Gelderland, Overijssel enz. gegeven door dat feit op zich zelf is het woord reeds genoegzaam veroordeeld. Overigens, meent de schrijver, komt het er in hoofdzaak op aan, wie het woord gebruikt en in welken samenhang het gebezigd wordt, m.a.w. geldt ook hier het bekende: Ie ton fait la musique." De woorden Mof" en Mofland" zijn reeds oud. In het kluchtspel De Belachelijke Jonker" van den Amsterdamschen geleerde uit de tweede helft der 17de eeuw, dr. Bernagie, wordt een klaagtoon aangeheven over de weelderige kleeding der dienstboden, Zelfs Groentjes, die eerst voor een jaar Uit Mofland kwamen en toen maar Een schraal groen rokje hadden, dragen Nou witte kapers alle dagen. En Velderman teekent hierbij aan, hoe de naam Moffen" kenmerkend is voor den echten Amsterdammer in zijn afkeer van de praalhanserij der poepen" of knoeten",-die op een stroowisch waren komen aandrijven, zich in den beginne kruipend onderdanig aanstelden, maar later, als zij tot eenigen welstand waren geraakt, ieder, die onder hen stond, met onuitstaanbaren trots be handelden. En geheel in overeenstemming met deze qualificatie rijmde indertijd de Amsterdamsche geneesheer Salomon van Rusting aldus: Een Mof, tot rijkdom opgesteigert, Klimt op in trots en hoovaardij, Zo dat hij schier sijn spraaklit weigert Aan die wat minder sijn als hij. Gelukkig voor professor Bernagie en voor den dichter dezer regels, dat het toen nog niet zoo ernstig met het woord Mof ge nomen werd ... anders, wie weet wat hun boven 't hoofd had gehangen! F. W. DRIJVER i den voldaan. En dat is ook zeer natuurlijk, want hij heeft beschikkingen gemaakt voor tv/ee bepaalde gevallen, geboorte of van een t zoon, of van een dochter, terwijl nu een derde, niet in het testament voorzien geval zich voordoet, geboorte n van een zoon n s van een dochter. \ Maar wel kan men nagaan, wat in dat onvoorziene geval de wil der erflaters Vermofdelijk zou geweest zijn, en naar dien vooronderstelden wil de toedeeling doen plaats hebben. Wij krijgen dan twee oplossingen: moeder zoon dochter 1. f 4200.?f 3360.?f 3150. 2. 6035.?2380.?2295. Goede oplossingen ontvingen wij van: N. R. te Bloemendaal; R. P. T. te Katwijk; A. K. te Arnhem; W. H. te Wolvega; Th. C. D. te Vlissingen; R. W. te Sprang; Hk. te Utrecht; H. J. S. te Rotterdam; Een abonnë ; A. v. E. Jr. te Utrecht; A. K. J. S. ten den Haag; T. H. te Haarlem ; M. P. te Vlissingen; M. J. v. d. A. te Rotterdam ; C. P. B. te den Haag; G. v. R. te Rotterdam; A. B. D. T. te Oegstgeest; P. P. te Groningen ; T. E. H. te Ijlst; P. K. te Reewijk; C. J. v. d. Bos te Rotterdam; B. D. Jr. te Amsterdam; H. R. v. B. te Amsterdam ; A. W. Jr. te Utrecht; H. J. F. te Arnhem; T. K. te Amsterdam; H. H. de H. te Amsterdam; C. J. W. F. te Leiden; Henni en Bennard; L. G. Pr. te 's Gravenhage; M. M. H. te Velp ; B B. de R. te Rotterdam en P. B. te Ouwekamp. Deze puzzle inspireerde eenige oplossers tot een vers, waarvan wij hieronder n, van notaris H. H. de H., laten volgen: (i Ln£l>s ! sta me bij, Kti zet de wet op zij, Lijk de vader dee Die op sterven lee. Had bij 't dubhele dier som bezeten Kn, als wij. ie's van dien tweeling geweten, Vast liad hij z'n kindjes /en veel En z'n vrouw verrmiakt 't overig deel. Dit overwogen Kn gezien z'n vermogen. Krijgt ieder de helt', Dat spreekt van ze.f ! BEROEPSDEELER. De prijs, een boekwerk, viel bij loting ten deel aan G. v. R. te Rotterdam. ONZE PUZZLE En man laat bij zijn sterven een bedrag van f 10710.?aan zijn vrouw en het verwacht wordende kind na. In dien het kind een jongen is, zal de moeder ? 5950.?ontvangen en de zoon de rest; indien het een meisje is moet de moeder f 6120.?nemen en de dochter de rest. De vrouw brengt n zoon en n dochter ter wereld. Hoeveel moet nu elk worden toebedeeld om aan den wil van den erflater te voldoen ? Zoo luidde onze voorlaatste puzzle. P. P. te G. schrijft: Aan den wil der erflaters, zooals die in het testament is uitgesproken, kan niet worEen Vleugje Haag-che Wind HAAQSCHE BLUF? Eerlijk moet ik bekennen, dat de legenden over Haagsche bluf," mij zeer overdreven voorkomen. Zeer lang heb ik in Haagsche kringen verkeerd, maar nog nimmer heb ik den houten ham, die men beweert, dat de uit zuinigheid vegetarisch levende Hage naars bezitten, en die vernuftig aangebrachte blikken kleppen zoude moeten hebben, die bij aanraking met een mes als fijn gesne den plakken ham op een schotel vallen, met welke ham de Hagenaar den indruk zou willen wekken alsof hij vleesch eet, nog nim mer, heb ik dit voorwerp ergens aangetroffen. Wel heeft de rubriek gevonden voorwerpen indertijd vermeld, dat gevonden was een portmonnaie inhoudende niets anders dan een lommerdbriefje van een gouden armband en een abonnementskaart van het Kurhaus, maar elk, die de schitterende muziekuitvoe ringen in het Kurhaus kent, moet op prijs stellen, dat een arme muziekliefhebster voor deze concerten een dergelijk offer brengt. Valt het verder niet te prijzen, dat een muzikale jonge dame, liever de met satijn gevoerde woning harer viool met zand en vuil van aardappelen verontreinigt, dan de elegance verwaarloost, en het aspect der straat ontsiert, door met een chic costuum en b.v. een mand met aardappelen te loopen? Is het geen scrundaal der dagbladen te trachten onze lieflijke Residentie te blameeren en belachelijk te maken, door het feit te vermelden dat deze vioolkist open sprong en de aardappelen over straat rolden ? Is het openspringen der kist op zichzelf geen bewijs, dat de dame bij den aankoop op geen aardappeltje heeft gelet? Zeker er moet hier wel eens op zuinigheid gelet worden. Zoo is me eens door een Indische dame in aanwezigheid harer baboe tien gulden te leen gevraagd, toen er onder rembours van een of ander magazijn een zending kwam, maar deze tien gulden kreeg ik onmiddellijk terug, toen de baboe de kamer verlaten had. De baboe had sinds lang geen loon genoten, en mevrouw had gezegd geen geld in huis te hebben en ze vroeg me slechts de tien gulden om de het pakje ten haren huize bezorgd moest worden. De koetsier meende zich te kunnen excuseeren, door haar mede te deelen dat de wagen voor haar woning stil hield, voor de bezorging van een pakje bij de kennis, en zeide dat ook hare orders stiptelijk waren uitgevoerd. Maar was dit niet verregaand taktloos en gedachtenloos van den koetsier, die toch had behooren uit te zien in de buurt naar , een huis waar niets bezorgd moest worden? Ik zeg u, de Hagenaar heeft twee deug den, hij is elegant en houdt van decorum, en niemand mag hem daarom laken. ARi arme baboe niet te krenken. Maar dat is toch een bewijs van fijn gevoel, en mag löch niet gelaakt worden. Daar op een garden partie een mijner kennis een parel van zijn dasspeld verloor werd ernstig naar dit juweel gezocht. Het was een erfstuk van groote kostbaarheid en aan het personeel loofde hij een groote belooning uit. Ik vond het pareltje, en het was een soort balletje van email, dat ik hem ernstig ter hand stelde. Maar zou hij zich anders hebben mogen gedragen, vraag ik u. Daar toch niemand zou hebben willen gelooven, dat de parel niet echt was, zou toch on verschilligheid voor het kleinood snobbisch" geleken hebben. In het Kurhaus heeft een kennis naar hij mij vertelde, een gesprek afgeluisterd bij het matinee, tusschen een moeder en hare dochters. De dochters waren niet van zinnens naar huis te gaan, daar ze des avonds we der het concert bezoeken wilden, en vonden dat het beetje rijst dat haar als middagmaal wachtte, den langen tocht met de tram niet waard was. Ik moet echter veronder stellen dat de luisteraar niet volkomen heeft verstaan wat er gesproken is. Ook houd ik het voor onwaar, dat men hier abonnementen kan krijgen op leege banketbakkersdoozen, welke meermalen wekelijks aan huis bezorgd en afgehaald kunnen worden, om den indruk te wekken dat men vele bestellingen bij zijn confiseur doet. Ieder die den Hagenaar in de theerooms gadeslaat, moet overtuigd zijn, dat hij vol doende lekkernijen tot zich neemt. Een dame, zoo vertelde men mij, was verontwaardigd dat de wagen van het warenhuis voor haar woning stil hield, ter wijl ze gelast had, dat deze wagen zou stoppen voor de deur van een kennis, als Teekeningen van Is. van Mens Nieuwe Boeken van deze week Dr. E. C. GODEE MOLSBERGEN, Reizen in Zuid-Afrika in de Hollandsche Tijd, 2e deel 1686?1806. Uitgave van de Linschoten Vereeniging, 's Gravenhage. Martinus Nijhoff. W. KERREMANS (p r o) en H. J. VAN BRAAM BEEK (contra) Het Taylorstelsel, serie Pro en Contra van de Hollandia drukkerij te Baarn, f32, pag. f 0.40 (per serie van 10 nummers f3.) Prof. JOHN VIENOT, Luther en Dultschland, met een voorwoord van ds. F. J. KROP. Rotterdam, J. M. Bredee's Boekhandel en Uitgevers Mij. . Inhoud van de October-Tijdschriften; Revue de Hollande: G. .Tean-Aubry: Intioduction a l'étude de la mnsiijue lïanraise d'aujourd'hui. Maurice des Ombiaux: La pipe de Murat. Ph. Zilcken: A propos de queliiues lettres de Mistral Ary Prins: Dragamosus. nouvelle traduite du Hollandais par Ueorges Kbnnpir (suite et lin). C. Kramer: Andr Chènier: L'artiste des I!ucoliques". N. de Solpray: Les revues fran.;aises. P. Valkhoff; Les revues hollandaises. Maurice Thiberge: Journaux et maga zines. Clt.-H.: .liuirntuix allemands.