De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1917 13 januari pagina 13

13 januari 1917 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

13 Jan. '17. No. 2064 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 13 Achterstand bij de Tweede Kamer Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek Wiegeliedje (The Bulletin, Sidney) Wilhelm, bij de wieg der lichting 1936: Slaap maar kindje, wees niet bang, want de oorlog duurt nog lang. Wordt maar sterk; in twintig jaar ben je voor het slagveld klaar, slaap kindje slaap Ober C o r t: Nu u zoo lang over de oesters gedaan hebt, zult u het verdere diner maar haastig moeten afwerken, Mevrouw! En we sluiten tegenwoordig om 12 uur precies! 's-Gravenhage, 25 Dec. 1916 Aan de Redactie van het Weekblad De Amsterdammer" Geachte Redactie Het feuilleton Ter Wijding van het Huis", geteekend Henri Borel en opgenomen in uw no. van 17 Dec. 1.1. vereischt eenig antwoord mijnerzijds. Ik zal niet over den vorm van het ver oordeelde gedicht spreken. Enkel wil ik opmerken dat de critiek (?) onnoodig was, daar het voor gasten is voorgelezen en slechts gasten der N. V. Kunsthandel Kleykamp is aangeboden in een brochure, waarop duidelijk gedrukt stond niet in den handel". Ik had niet de waarschuwing noodig mij vooral niet in te beelden een groot dichter te zijn, daar ik in geen twintig jaar verzen heb uitgegeven. De heer Borel vindt dan ook het ergst" dat ik een Kunsthandel opende in tegen woordigheid van den burgemeester, den referendaris voor Schoone Kunsten, ver tegenwoordigend den Minister van Binnenl. Zaken, eenige Museum-directeuren en. vele bekende Hagenaars uit de eerste kringen. Dat juist de heer Borel zich opwerpt als Zedenmeester van onze Residentie vind ik niet ergerlijk", alleen maar potsierlijk. Wat mij wél heeft geërgerd is dat in een week blad, verschijnend in de tweede koopstad van Nederland, op zoo hoogen toon nog het ergst" wordt genoemd dat de eerste kringen der Residentie belangstelling toonen in een handelszaak. Het zou vroeger jaren niet gebeurd zijn, dat is waar; doch dat het nu is geschied, dunkt mij een verblij dend niet een ergerlijk feit. Toen hier nog al eens de neus werd opgehaald voor kooplieden en winkelmenschen", werd de Haegenaer" daarom bespot. Nu men hier zijn sympathie betuigt met een firma, die veler belangstelling in kunst heeft weten aan te wakkeren door het in richten van tentoonstellingen en kunstavon den, nu wordt men daarom gehoond in een te Amsterdam verschijnend weekblad! Is óók voor de Redactie van de Amster dammer" iemand, die een winkel" heeft, te min om officieus bezoek van den burge meester der Residentie te ontvangen in zijn zaak"? Duizenden Hagenaars denken daar anders over en onze sympathieke burgemeester heeft hun dank verdiend, omdat hij in dezen is voorgegaan! Met dank voor de plaatsruimte, hoogachtend, FRITS LAPIDOTH * * Waar ook het eerste artikel eene geheel persoonlijke beschouwing van den heer Borel bevatte, heeft de Redactie van de Amster dammer" bovenstaand schrijven gesteld in , zijn handen ter beantwoording. ANTWOORD Wanneer de heer Lapidoth in besloten kring voor gasten gedichten voordraagt behoort inderdaad geen critiek daarover te worden gegeven. De opening der Kleykampzalen, ook al mogen er, met het oog op de beperkte ruimte, invitaties voor zijn gezon den, was echter een zóó publieke gebeur tenis, dat de Haagsche pers er bij tegen woordig was en in alle Haagsche (ik meen ook Rotterdamsche) bladen er verslag van is gegeven. Het fameuze gedicht van den heer F. L., al moge het niet in den handel" zijn, werd aan iederen bezoeker ter hand gesteld, en is een reclame voor den handel der firma Kleykamp. Was het nu maar bij handel gebleven, zoo zou ik het hopeloos ridicule gedicht niet aan den kaak hebben gesteld, maar waar hier handel in zwaar gezwollen rhetorica als kunstbescherming en de firmanten tot kunst-heroën werden opgehemeld, vond ik een protest hoog noodig. Als zedemeester" zou ik mij niet gaarne opwerpen, wél als iemand, die te veel liefde voor de chineesche kunst heeft om haar niet tegen humbug en snobisme te ver dedigen. Dat 's-Qravenhage's burgervader een zeer sympathiek, respectabel man is onderschrijf ik gaarne, maar een kenner van Chineesche kunst is hij daarmede niet, en vermoedelijk weet hij ook niet hoe hij gebruikt is om cachet te geven aan een handelszaak, die op zeer lichtzinnige wijze met oude Chin. dynastieke merken omspringt (evenals trouwens de meeste handelaren in Chin. kunst) om te koop geboden voorwerpen een antiquiteit toe te kennen, die in vele ge vallen een fictie is. Ik ben een te oprecht democraat om mijn neus op te halen" voor handel. Maar wél haal ik mijn neus op, en niet zuinig ook, voor kreupeldichten, waarin een handelszaak, in wolken van zeer ongeurig wierook, tot een kunstbeschermend instituut en de fir manten, die niets minder maar ook niets meer dan smart business men" zijn, tot edele kunst-heroën worden verheven. Han del moet handel blijven, en kunst kunst. Daar ging het om, niet om winkelmenschen", een uitdrukking, die ik mij wel wachten zou te gebruiken. Ik- voeg hier nog aan toe dat ik van vele zijden instemming ontving, en ik het gedicht van een verontwaardigd kunstenaar, die de opening bijwoonde, kreeg toegezonden. HENRU BOREL Redacteur: Dr. A. G. OLLAND A. R. Falckstraat 5, Utrecht PROBLEEM No. 60 VAN W. MEREDITH (Brooklijn, Chess Chronicle, 1885) ZWART Wit: Kb5, Dc3. Pg2, Lh4. Zwart: Kdl, pion d2. Wit geeft mat in drie zetten. Oplossing over 14 dagen. Bovenstaand probleem is uit 100 Chess Problems b ij William Meredith 1835?1903", welk boekje als een kerstge schenk, door den bekenden probleemdichter en verzamelaar Alain C. White, werd toege zonden aan zijne schaakvrienden. Honderd leden van de Good Companion Chess Club te Philadelphia hebben aan dit boekje medegewerkt. Ieder van hen plaatste bij n probleem een aanteekening. OPLOSSING PROBLEEM No. 59 VAN K. A. L. KUBBEL Wit: Ka6, Df8, Ta5 en d6, Pc5, pionnen d3, e2, f5 en f7. Zwart: Ke5, Dh4, Lg3, pionnen a4, c3, e3 en g4. . Td6-f6, Ke5Xf6, 2. Pc5-e4f. Ke5Xf4, 2. Pc5-e6f. , Dh4Xf6f 2. Pc5-e6f. Ke5-d5, 2. PoS-bSf. , Ke5-d4, 2. Pc5-e6f enz. Goede oplossing ontvingen we van G. A. C. te Antwerpen, J. Rietman te Dieren, M. Dol man te Zeist, J. Schoonbeek te Weiwerd, J. Koopmans te Amsterdam, L. J. van Rhijn te Wageningen, J. Torn te Waalwijk, L. O. te Utrecht, J. S. te Zeist, H. de Jonge van Ellemeet te Genève, H. Dolk te Utrecht (ook van No. 58) en C. J. Rietman te Nunspeet. RUSSISCHE PARTIJ (Gespeeld in den nationalen wedstrijd te Amsterdam, 1916) Wit Zwart P. F. van Hoorn H. van Hartingsvelt 1. e2-e4 e7-e5 2. Pgl?f3 Pg8?f6 3. d2?d4 Evenals 3. Pc3 een goede zet, die echter volgens Bilguer niet zoo sterk is als het gebruikelijke 3. Pe5:. De tekstzet wordt veelal gedaan om de gevaren van de ge wone speelwijze te vermijden. 3 Pf6Xe4 Ook 3... ed4: kan geschieden, het schijnt echter dat wit dan iets in het voordeel komt, bijv. 3... ed4: 4.e5, Pe4, 5. Dd4:! d5, 6. ed6: PdO: 7. Lg5, f6, 8. Lf4, Pc6, 9. Dd2, Lf5, 10.Le2, De7, 11.0-0,0-0?0, enz. (SteinitzPillsburg, 1895). 4. Lfl?d3 Beter dan 4. de5: d5! 4 d7?d5 5. d4Xe5 Iets beter is 5. Pe5: zooals in de partij Geus?Olland geschiedde in hetzelfde tournooi, met de voortzetting: 5... Le7, 6.0?0, 0?0, 7. c4, f6 (Bilguer geeft alleen 7... c6 aan) 8. cd5: Lf5, 9. f3, Pdö, 10. Pc4, Ld3: 11. Dd3: Pd7, 12. Pc3, Pc4: 13. Dc4: Pb6, 14. Db3, Dd6, 15. Tel, Db4, met ongeveer gelijk spel. 5 Lf8-e7 6. Ddl?e2 Bilguer geeft alleen 6. 0?0 aan. De tekst zet kon door zwart goed beantwoord worden met f7?f5. 6 Pe4-c5 7. Pbl-c3 0-0 8. h2-h4? Te vroeg! Wit moest zich liever eerst ontwikkelen, dus bijv. 8. Le3 spelen. Zwart heeft een sterk antwoord. 8 Lc8?g4l 9. Ld3Xh7f! Kg8-h8 10. Lel?e3 Trekt wit Lh7 terug naar d3, dan speelt zwart zeer sterk Pc6 met de dreiging Pd4, waartegenover wit vrijwel weerloos staat. hij daarom tot een kansTerecht besluit rijk offer. 10 g2Xf3 0-0-0 f3-f4 De2?g4 Tdl-gl 11. 12. 13. 14. 15. 16. h4?h5 Lg4Xf3 Kh8Xh7 c7?c6 Tf8-h8 Pb8-d7 Le7-f8 Kh7-g8 Stand der partij na 21... Df6Xd4 ZWART «^?« rssssssss. wjwssss. >^Jkx W? ?fCS?-''' 'C/////M. ? 'w///////. 'w//////* . 'W^' .1 i a bcdefgh WIT 17. h5-h6 g7-g6 18. f4-f5 Wit vervolgt den aanval energiek, doch ook zwart is goed op dreef en verdedigt zich uitstekend. 18. h7? dan 18... Th7: 19. Th7: Kh7: 20. Thlf Kg8, enz. 18. 19. 20. 21. 22. Beter met 22. Pd7Xe5 Dd8-f6 Pe5-d3f Df6Xd4 Dg4-g3 Le3-d4 c2Xd3 f5Xg6 kon wit den aanval voortzetten ttff bijv. 22... Th7: 23. Th7: (Pd3:f 24. Kbl) Kh7: 24. fg6:f Kg7, 25. gf7:f Kf6 26. Dg5f Ke6, 27. Tel f Kd7, 28. Df5f Kc7, 29. Te8 enz. Het schijnt echter, dat zwart ook dan ten slotte in het voordeel moet komen. 22 Lf8Xh6t 23. Kcl?c2 f7-f5 Bij de gevaren, welke zwart nog steeds bedreigen, kwam in aanmerking door 23... Dd3f het spel te vereenvoudigen en in het eindspel door materieel voordeel te winnen. De tekstzet is echter volkomen correkt. Ook 23... fg6: was voldoende. 24. Pc3-e2 Dd4-g4 Beter is 24... Da4f 25. Kbl, Db5! 25. Dg3-e5 Dg4-f3 26. Tgl?dl Lh6?g7 27. ThlXhSf Kg8Xh8 28. De5-e7 Pc5-e4! 29. Pe2?d4 Df3Xf2t 30. Kc2?bl Pe4?g3? In tijdnood vergooit zwart nu zijn spel, dat door 30... Dh2 altijd nog te winnen was, ofschoon niet zoo gemakkelijk meer. 31. De7?h4f Deze zet had zwart overzien. Wit wint nu gemakkelijk. Er volgde nog: 31... Kg8, 32. Dh7f Kf8, 33. Pe6f Ke7, 34. Pg7: Kf6, 35. Pe8f Kg5, 36. De7f Kg6: 37. Dg7f Kh5, 38. Pf6f Kh4, 39. Dh6f Ph5, 40. Dh5:f Kg3, 41. Thl, Dg2, 42. Dh4f Kf3, 43. Del, Kf4, 44. d4, Tf8, 45. Tflf en zwart gaf op. Een bizonder levendige partij, die een goed idee gaf van den vermetelen stijl van den heer van Hoorn. 14e Jaargang 13 Januari 1917 Redacteur: K. C. DE JONGE Van Woustraat 112'2, Amsterdam Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. CORRESPONDENTIE Wij maken er redacteuren van andere rubrieken even op attent, dat overname uit onze rubriek alleen dan toegestaan is, wanneer de bron van herkomst daarbij vermeld wordt. AUTEURSOPLOSSING PROBLEEM No. 128 van den Auteur H. W. ZITMAN, Haarlem Stand. Zwart: 2, 4, 7/9, 13, 14, 23, 36. Stand. Wit: 24, 27, 30, 31, 33, 34, 38, 44,47. Wit: 47-41, 33-28, 28:10, 30-25, 31-27, 25:1! Zwart: 36:47, 47:49, 49:16, 4:15, 16:20 ' Een vrij gemakkelijke maar verrassende ontleding. De toepassing van meerslag" is uitstekend verwerkt. Bij de tweede zet kan zwart op vier manieren twee stukken slaan, maar moet met de dam op 47 naar 49, alzoo drie stukken slaan, waardoor liet mogelijk wordt dat de zwarte schijf op 14 die de verdere ontleding belet verwijderd wordt. De dan ontstane tempozet 30-25 is alleen mogelijk, omdat zwart op twee manieren een schijf moet slaan. De verhoudingen en stand der stukken zijn goed. MERKWAARDIGE STANDEN In onderstaande stand heeft zwart in de opening 2 schijven verloren. Zijn spel is nu eenigszins zoodanig opgebouwd dat bij een verkeerde voortzetting van wit, zwart onmid dellijk remise maakt. Zwart (10 schijven) 1 e 11 ie 21 26 31 30 41 46 't' & ' . : 'm ? fit f& ' ' ' *^ *?fe ' 1j% , >^ ^ : t * , -?::': -"> s i / --^ - M r>'^ ^> -< ' - ':.d i ' yr; ; > "? ' *~ -. * 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit (12 schijven) Stand. Zwart: 6, 10, 11, 12, 15, 17, 18, 20, 23, 24. Stand. Wit: 21, 26, 29, 32, 34/36, 38/40, 42, 48. Zwart heeft als laatste zet 19-24 gespeeld. Wit moet nu sluiten met 38-33 of 39-33. Indien wit nu zou sluiten met 38-33, dan zou zwart als volgt remise maken: 34:5 48:39 5:28 28:11 11-17 17:3 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 24-30! 23:43 18:23 11-16 16:47 47:40 Eene ontleding die niet voor de hand lag. Wij zien dus dat wit met 39-33 verplicht was om te sluiten! De speler met wit liep niet in den val. PARTIJGEDEELTE Zwart (13 schijven) 1 e n 16 21 26 31 36 41 46 © -'S* 9 & 1 ^ . IK *S* & © 1 - * J *&? ' fjf >._,_ v J '-*** , frf' *?-* '*J^. ... t*. 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit (13 schijven) Stand. Zwart: 2, 3, 5/7, 11, 15, 17, 18, 20, 22 24 30. Stand. Wit:' 26, 29, 31/33, 35, 36, 38, 42, 43, 45/47. Zwart kan in deze stelling op 2 manieren een schijfwinst presenteeren, maar wordt deze schijf winst door wit genomen dan heeft dit tengevolge dat zwart de partij wint en wel als volgt: Ie Manier Wit Zwart 1. 20-25 29:20 2. 15:24 33-28 3. 22:33 38:20 4. 25:14 35:24 5. 14-19 24:22 6. 17:39! met vrije pas naar dam. 29:20 33-29 35:24 38:29 31:13 13:22 2e Manier 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 20-24 15:24 24:33 7-12! 22-27 12-18 17:39! 4

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl