Historisch Archief 1877-1940
i i
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
24 Maart '17. No. 2074
, 'J.' JöJtO J±J -l- J-» -L -l->i x^« *-* J- -L_l .«_
EEN ISTIEUWE
WADSTDELWEG
NOORD
ZTJIID
H
m
u
s*
^ <& ifflSiiissi^tj', ^ -tCi<e """'"' .^«i /^fe5^ ^_^^*m g
pr-:^>3 , '4! yg jlB^"3-
^ «TlEc, i *11 'iij y B ««f* BK P'j k.
V v*atwM J ? ?Ï3 P nil!'M 7> SS PtfpH
*** »"".«. rs ^t f. i £m K rLw^^P N J#*u t%_*i3 S »*5
O
o
v»
H
ZUID
Binnen korten tijd zal een begin worden gemaakt met gedeeltelijke bebouwing van het bekende
plan Berlage. Om aan den heerschenden woningnood te ontkomen, zal met de bebouwing van het
Noord-Oostelijke deel van bovengegeven plan worden begonnen. Dit omvat het gedeelte ten zuiden
van de Ceintuurbaan tot aan het eerste te graven kanaal, en wordt ten oosten door de Boerenwetering
en ten westen door den Amstel begrensd.
Voorts ligt het in een plan van B. en W. afwijkend van het plan Berlage een wandelweg te
doen aanleggen tusschen Amsteldijk en Atnstelveenscheweg, beginnende even ten noorden van de be
graafplaats Zorgvliet" (op de kaart in het Zuid-Oosten), vervolgens westwaarts de Boerenwetering
kruisende, ongeveer op de helft van den afstand, welke de gemeentegrens van de ontworpen spoorbaan
scheidt, en te eindigen aan den Atnstelveenscheweg in de onmiddellijke nabijheid van de begraafplaats
de Buitenvelder".
De breedte van dezen weg is aangenomen op 15 M., waarvan, met inbegrip van een fietspad, 8 M.
behard worden, terwijl daarnaast een ruiterpad van 4 M. breedte komt.
In vergelijking met de hoofdwegen in het plan Berlage aangegeven, kunnen wij den nieuwen wandel
weg gerust een wegje" noemen.
Immers de breedten der wegen plan-Berlage varieeren tusschen 30 en 60 M. (Ten vergelijke diene
dat de Ceintuurbaan een breedte van 30 M. beslaat).
lllllllllltlllllllllllllllMllllllllllllllllllllllllllllllllmillllllMIIIIIIIMIHMIII uil
Het streven naar volmaakt
heid, vastgelegd in elk onder
deel van het F O W G E R S
fabrikaat, is voor den kooper
van meer waarde dan de enkele
gnldens, die een on betrouw
baar rijwiel soms min der kost.
miiinniiiininiiiiiiiii
Een Cabaret-Maatschappij
De concert
zaal van het
Gebouw" in
Utrecht is als
onze meeste
concert- en
schouwburg
zalen een
ruimte zonder
gezelligheid
met
zitinrichting zonder
gerieflijkheid.
Maar in Jaar
beurstijd was
die ruimte tot
verblijf 'omgetooverd. De leelijke wanden
waren gemaskeerd, de zoldering was ge
daald, in plaats van de onoogelijke en
ongemakkelijke klapstoeltjes stonden er
gemakkelijke oudhollandsche leuningstoelen,
prettige en zeskante tafeltjes gegroepeerd.
En hier recipieerde voor het eerst...
de Naamlooze Vennootschap Maatschappij
tot Exploitatie van Intieme Kunstavonden.
De naam van dit lichaam is stellig op
papier- en steenkolennood niet berekend.
Hij is zelfs naar mijn gevoelen niet bijster
geschikt om veel vertrouwen te wekken.
En als er binnenkort een argeloos, laten we
maar liever zeggen, arglistig vreemdeling
bij de Maatschappij enz. aanklopt in de
meening dat de intimiteit op zijn allerminst
een speeltafel belooft, zal het mij niets ver
wonderen.
Maar vertrouwen geeft de toevoeging,
bescheidenlijk tusschen twee haakjes ge
plaatst:
(Directeur: Jean?Louis Pisuisse).
En in Utrecht is dat vertrouwen niet be
schaamd. Want niet alleen de ontvangst,
die Pisuisse zijn gasten bereidde was keurig,
maar wat hij hun voorzette mondde uit
stekend.
Pisuisse heeft voor het eerst de gelegen
heid gehad om geheel naar zijn eigen in
zichten zijn programma in elkaar te zetten
en de uitvoering ervan te leiden.
Als conférencier heb ik hem nog nooit
zoo op dreef gezien en gehoord. Hoe had
hij het ook beter kunnen wenschen? Een
zaal, die hij zelf had doen inrichten; een
publiek, waar hij veel dichter bijstond, dan
in een gewone stoelenrijenzaal; een
programma, 'dat hij zelf had voorbereid van
een gezelschap dat hij zelf had geëngageerd.
De artisten, die hij in Utrecht had zijn
allen in Amsterdam bekend, maar ik geloof
niet dat ze hier ooit met zooveel genoegen
gewerkt hebben.
Allereerst naast Pisuisse?Hemsing het
echtpaar Speenhoff. Pisuisse en Speenhoff
kunnen elkaar op n programma nooit den
minsten afbreuk doen. Natuurlijk niet:denk
u Speenhoff, die Travail" de zaal inslingert,
of Pisuisse, die Speenhoff's onverstoorbare
soberheid heeft aangetrokken,!
Het viel mij ditmaal op, dat Speenhoff
iets verliest van zijn soberheid. Dat zou
Lola
dooSjammer zijn. Tot nu toe kon niemand
zijn liedjes zingen behalve hijzelf. Slaat hij
aan het voordragen", dan kan voortaan
iedereen het. (Zoo kan ook niemand zijn
liedjes namaken, al las ik kort geleden, dat
het zoo makkelijk was; met een totaal mis
lukte imitatie ernaast!)
Een talent, dat zeer de aandacht verdient
is Willy Corsari. Deze Hollandsche dochter
van een Italiaansch beeldhouwer verliet op
aanraden van Jan C. de tooneelschool om
in deze richting te gaan werken. Zij kan
een buitengewone voordracht-kunstenares
worden; zingt met juist gevoel en een be
hoorlijke mate van soberheid; begeleidt zich
zelf aan de vleugel op zeer muzikale wijze.
Van de overigen waren, meen ik, de twee
zusjes danseresjes Van der Pas in het caba
ret debutanten. Hoe verschillende
Haagsche journalisten zich tot
dithyrambenextase opwerkten over de Zwitsersche
Dalcroze-juffertjes Braun, die met hun
gesystematiseer als is het nog zoo mooi
van lijn niet half bereiken, wat deze
Haagsche meisjes geven, is een raadsel.
(Oplossing: reclame). Mogen de Van der
Pasjes speciaal de jongste misschien
in de schoolschheid te kort schieten, zij
geven bewegingsvreugd; de Brauntjes geven
bewegingswetenschap.
Behalve deze Hollandsche corypheeën
waren er nog de Amerikaansche Lola
Cornero in het cabaret zér op haar plaats,
want ze heeft dadelijk contact" met het
publiek en de Pool Tschetschorke met
zijn kwik-vlugge partner Lizzy Marheineke,
benevens de noodiee dii minores. Ko Donker
met een toepasselijk schimmenspel behoort
natuurlijk nog tot de corypheeën.
De Jaarbeurs is afgeloopen en het
cabaretgezelschap ontbonden. Maar de Maatschappij
enz. leeft nog.
Zij heeft een kapitaal van een ton en haar
directeur voor een nog veel grootere waarde
aan plannen en idealen. Als een beleefd
gast ben ik met hem gaan kennismaken
voor ik wegging en van zijn plannen mag
ik wel iets vertellen.
Utrecht was een succes en heeft moed
gegeven. De twee eerste avonden was de
zaal slecht bezet en moesten de heeren van
de Jaarbeurs tot de beloofde garantie
suppleeren. Maar daarna is dat niet meer voor
gekomen, en behalve gedeeltelijk de kosten
van de decoratie der zaal, heeft de Maat
schappij dan ook niets bulten haar eigen
inkomsten ontvangen; En al zijn er geen
schatten verdiend, wat bij deze eerste dure
exploitatie geen wonder is, een batig saldo
was er.
Dit geeft dus alle hoop op het behoud
van de ton en de uitvoering van de plannen.
De eerste bedoeling is natuurlijk de op
richting van een vast cabaret en wel te
Amsterdam. Daarvoor een vaste kern van
Hollandsche artisten, en als aanvulling en
noodzakelijke afwisseling buitenlandsche
gasten.
In een verder verschiet misschien cabarets
ook in andere steden; buitenlanders kunnen
dan een tournee door Nederland maken en
zijn makkelijker te engageeren.
En eindelijk natuurlijk als wensen der
wenschen: een eigen gebouwtje voor het
gezelschap in Amsterdam. (Maecenassen
kunnen zich wenden tot het kantoor der
Maatschappij enz.).
Laten we hopen dat het zoover komt.
Het amusement dat Pisuisse kan geven, door
eigen werk, n als directeur" is van uit
nemend gehalte. Ik vermijd expresselijk het
gebruik van het woord kunst". Wie deze
praestaties weet te waardeeren, die weet ook,
dat ze dikwijls meer aanspraak op de hoofd
letter hebben, dan de officiëele Kunst in
schouwburg- en concertzaal.
Alleen n wensch: laat de Maatschappij
enz. niet te gewichtig doen. Als er een
vast cabaret in Amsterdam komst, laat het dan
geen intieme kunstavonden exploiteeren".
Waarom zou het niet Chez Pisuisse"
heeten, als de vreemdelingen het moeten
verstaan, of beter nog: schrijf in het
Hollandsch Swiep".
Dat is ook intiem en adverteert boven
dien goed.
VROLIK
(Teekeningen van A. Grobberi).
* 9 *
JEEKENJBÜQ.EU
rrt
VRAOENRUBRIEK
voor
Algerjneene Wetenswaardigheden
Men gelieve de vragen voor deze rubriek in te
zenden aan bet Redactiebureau, met op den omslag
het motto -Leekenspiegel", en onder opgave van
naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden
beschouwd.)
L. W. v. E. te U. Kunt u mij ook zeggen,
wat een goed, niet te uitgebreid werk over
kunstgeschiedenis is ?
Niet te uitgebreide werken op dit gebied
zijn:
Etha Fles, Inleiding tot een kunstgeschie
denis, geb. ? 12.50.
Weissman, Schets eener kunstgeschiedenis,
4e druk 1915, geb. / 2.90.
Ehrenberg, Handbuch der Kunstgeschichte,
geb. / 3.90.
Goeler v. Ravensberg, Grundriss der Kunst
geschichte, geb. ? 7.15.
Rosenberg, Handbuch der Kunstgeschichte,
geb. ? 9.75.
L. W. v. E. te U. Bestaan er werken over
wereldliteratuur, zoo ja, welk is het beste ?
Zulke werken zijn:
Boele van Hensbroek, Der wereld letter
kunde, 2 dln. ? 16.50.
Baumgartner, Geschichte der Weltliteratur,
6 Bde ± ? 54.?.
Busse, Geschichte der Weltliteraiur, 2 Bde
/ 20.80.
Hauser, Weltgeschichte der Literatur, 2
Bde ? 13.-.
König, Deutsche Literaturgeschichte, 2 Bde
? 13.-.
Spemanns' goldenes Buch der Weltliteratur,
? 5.20.
T. L. te E. Bestaat er in ons land een
woordenboek of encyclopedie van handels
termen? Zoo ja, welke! Bij het bestaan van
meerdere, welke is dan het meest volledige ?
Het meest volledige werk op dit gebied is:
Weevering, Woordenboek voor den effec
ten-, wissel- en specithandel, het assurantie
wezen en het boekhouden. Bij uitgave, in
1888, kostte dit gebonden ?2675.
Nieuwere, veel beknoptere werkjes zijn:
Smit, Verklarend handelswoordenboek, 1909
? 1.90.
Hagers, Handelslexikon, 1910 ? 1.50.
G. T. te H. Bestaat er mogelijkheid op te
sporen in welk huis op de Heerengracht
iemand 50 jaar geleden heeft gewoond?
Waarschijnlijk is de nummering totaal ver
anderd sindsdien. Bestonden er ook adres
boeken toen en waar zouden die zijn te raad
plegen ?
In het Archief der gemeente Amsterdam,
Amsteldijk 67 en in de Universiteitsbiblio
theek, Singel 421, kunt u de Amsterdamsche
adresboeken raadplegen reeds van 1840 af.
De vroegere en latere nummers der huizen
zijn aangegeven in het Register van de
nummering der stad Amsterdam" in 1875
verschenen en mede daar voorhanden.
Op weg naar de bajes
Teekening voor de Amsterdammer''
van Wybo Meyer
Al\&Af\Q!)3A
flIlllllllllillllllllllllllllllllllllllll'llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIII
Nieuwe Boeken van deze week
Dr. A. KUYPER, Anti Revolutionaire Staat
kunde, met nadere toelichting op ons program
door Tweede Deel, De Toepassing, afl.
18?21. Kampen, J. H. Kok.
HENRIETTE ROLAND HOLST-VAN DER
SCHALK, Thomas More. Een treurspel in
verzen door - 2e druk, 100 pag. Rotterdam,
W. L. & J. Brusse's Uitgevers Mij.
Mr. H. F. W. JELTES, Johannes Bosboom,
1817?18 Febr. 1917, korte schets van zijn
ontwikkelingsgang, met 21 afbeeldingen.
Amsterdam, Uitg. Maatschappij Elsevler."
-Dr. W. LEENDERTZ, Levensspanning, 2e
vermeerderde druk, 129 pag. Amsterdam,
A. H. Kruyt.
Inhoud van Tijdschriften:
'l'uuneelleven Bèstuursf'ormatie. Van het Bestuur.
Verecnigingsleven. Van hier en danr. Over critiëli,
dnoi' L. simons. Het decm' II, door Lnui» Saalborn.