De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1917 14 april pagina 10

14 april 1917 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND H. April '17. ,No. 2077 -voorspellen.die 3pla.t@:n vam. Ca.rra.xi cL'-A-oIh.© -u.it 1897 Oom Sam, de nieuwe recruut wordt ingelijfd De droom van den Koning van Siam op zifn reis door Europa tllllllmrllflIlmmlIIMIHIIIIIIIIJIIIIIlmjIllllllllllllmilllllltllllllllrlllmlIlllllllllllllllllmlIMIIIII lllimillnlIIIIIIMIIMIIIIIIIMMIMIIIIIItlMMIMItlMI MiiiMiiMmiMiMmiiHliMiiiMMniliiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiMmiiMiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiimi DE AMSTERDAMSCHE BURGERWACHT De Amsterdarasche burgerwacht, lieve, laat weer van zich spreken! Reeds in den aanvang van de mobilisatie was er sprake ge herinnert u dit immers? van een vrijwilligers-corps, gerecruteerd uit onze burgers, naar de wijze der Londensche Special Consfables. Het is niet voldoende, dat er vrouwelijke barbiers en tramconduc teurs zullen komen, dat vrouwen het werk van duizenden weerbare mannen zullen over nemen, neen, er is ook een burgerwacht noodig. De vader van dit denkbeeld is de oud-kolonel der schutterij Joan Schmitz, van de firma Wijnand Fockink. Ik ontmoette hem in de Drie Fleschjes. Tot het uiterste opgewonden sloeg hij met ijzeren vuist op de toonbank, zoodat dozijnen fleschjes Parfait d'Amour tegen elkaar rin kelden, en hij riep grimmig uit: Ze spotten met onze burgerwacht, maar Mr. J. A. Levy in actie we zullen ze toonen wat tucht is l" Ik trachtte hem te bedaren en slaagde er eindelijk in, hem in een hoek tot rustigen kout te brengen. We zijn zoowat met z'n zeshonderden" zeide hij menschen uit alle klassen van de maatschappij. De uniform is: een platte pet met de letters: G(econtroleerde) P(articuliere) B(urgerwacht), een pélerine-jas, vervaardigd naar het model van die van Hendrik Gompertz die er zelf ook bij is, een paar handboeien, een gummistok, een revolver, een electrische zak lantaarn, een boksijzer, een verschooning, politiefluit, kortom alles wat er te pas kan komen in het gevecht. Maar het aardigste is onze Brandweeraf deeling; die is feitelijk weer wat chiquer; daar komen zoo de menseden bij, die liever rijden en die er wel eens van houden wat geur te slaan met een blinkenden helm. Als opperbrandmeester hebben wij al S. P. van Eeghen, en voor spuitenbaas kunnen wij zoo goed als zeker rekenen op Theo Stuart! Enfin, je moet Vrijdag maar eens in het stadion komen, na beurs; dan wordt er gerepeteerd! Verheugd met deze invitatie trok ik des De h«er Gompertz in unit'urm Vrijdags naar het Stadion; op den weg was niets bijzonders te bespeuren, maar daar binnen was een ongewone drukte. De geheele overdekte tribune was tjokvol vrouwelijke familieleden der burgerwachten, die de prestaties hunner verwanten kwamen gadeslaan. Het was een aardig gezicht, aan de overzijde, op de onbedekte tribune, het gewemel te zien van' duizenden Amsterdamsche dienstmeisjes in zwarte japonnetjes en met helderwitte schorten voor. Je treft het," riep Schmitz, 't is openbare les vandaag; hij drukte mij een programma in de hand; het was getypt op papier met het hoofd De Drie Fleschjes, maar dat was ook maar in der haast geschied. Het luidde als volgt: Groote Demonstralie van De Amstertlamsche Burgerwacht op Vrijdag .. December 1916. in bet Stadion, daartoe welwillend afgestaan door den onderbfigadier der 4e sectte van Aalsl 1. Valse, te spelen door de kapel van de Amsterdamscbe Burgerwacht. Ie kapelmeester den Hertog. 2e kapelmeester mr. ? ^1. L?v*j. 2. Opmarsch (Entree triomphale) van 4 secties burgerwacht te weten: a, Hoogleeraren-sectie, onder brigadier Saltet. b. Balie-sectie, onder officier Jorissen. c. Tabak-sectie, onder brigadier Th. Dentz. cl. Handels-sectie, onder onderbrigadier van AfilsL Demonstratie van verkeersagenten, (knodszwaaien enz.), onder leiding vatt den onderbrigadier Lehman. Charge van bereden burgerswachts, uitgevoerddoordebrigadiers: Wibaut, Kt.de Vries^Merenn^Ch Boissevainjr, en vele anderen. Pauze. Gelegenheid tot eomplimenteering (Buffet van de fa. Wijnand Fockink). 5. Groote Brandweer-demonstratie, on der leiding van den brandmeester S P. vun Eeghen» bijgestaan door de opperspuitgasten Stuurt, Tllanus en May. 6. Slot. Apotheose: MK- Veilig Amsterdam. -4M Allegorische groep der Burgerwachten, Joan Schmilz als Amsterdamsche Maagd. Regie: Hendrik Gompertz. In mijn loge wachtte ik op de dingen die komen gingen. Het geheele grasterrein in het stadion was verlaten, behoudens door n kleine figuur. Door mijn kijker herkende ik hem als den heer Kleerekooper, het po-pulaire raadslid. Hij was gekleed in de eenvoudige dochcoquette uniform der burger wacht, en droeg een rood-zwarten sjerp ten teeken van zijn orde-commissarisschap. Hij klom op eene verhevenheid, en riep, met zijn klankiijken stem: Dames en heeren : wij verzoeken slechts aandacht en geen bijvalsbetuiginge». Wat wij hier doen is oorlogswerk en plicht." Het was de kortste toespraak dien hij ooit gehouden heeft of houden zal. Toen verscheen in de eereloge burgemees ter Tellegen met de wethouders Jitta en de Vries, den heer Baëza, en den hoofdcom missaris van politie; allen droegen zij den pet met de letters G. P. B. Het sloeg half vier, de voorstelling begon. De kapel kwam spelend het middenterrein opwandelen; vooraan liepen de heeren Levy en den Hertog; de laatste salueerde eerbiedig de collega's in de eereloge, die allen opstonden en op hun beurt salueerden. Wat het orkest speelde was niet duidelijk; mijn buurvrouw veronderstelde: Hadjememaar,. terwijl haar viendin vol hield, dat her. was: In Am sterdam daar hè-je nog een diender op de tram. De Val se" werd gediri geerd door mr. Levy, en dit liep goed af, behoudens het incident vaneen manchet, die van zijn zwaai ende arm af vloog. In het orkest ontdekten wij de heeren: Cremer (waldhoprn), Labouchère (piccolo), v. Loon (turksche trom met bekkens), en'Jos.Loopuit(fagol). De anderen waren door den grooten afstand en hunne op geblazen wangen niet herkenbaar. Alleen meende ik nog den heer Ketelaar te ont waren, die vreeselijk valsch op een dwars fluit blies. Het volgend num mer bracht meer be weging; de kapel plaatste zich aan het hoofd van den stoet, en in de 'paradepas ging htt langs de eere-loge. Hier en daar steeg klagelijk gezucht en een licht gekraak op uit de gelederen, maar het geheel maakte een goeden indruk. In de eerste sectie maakte vooral de kolonel Rotgans een goed figuur, professorBruining wierp zijn ge strekte beenen flink in de hoogte, zoodat zij bijna de krullen raakten die onder collega Pel's G.P.B.pet uitkwamen, die vlak vóór hem was. Officier Jorissen liep naast de tweede sectie, en riep voortdurend luid: n-twee, n-twee, voornamelijk ten gerieve der bur gerwachten Ttlting en Hendrik Wertheim, die voortdurend den pas kwijt waren. O 'k de derde sectie maakte een goeden indruk; in het eerste dubbelrot liepen de heeren Manus; toen er in-het-gelid-vrij werd gecommandeerd staken zij allen Henry Clay's en Bock's aan. Alleen de vierde sectie was volslagen tuchneloos; dien middag waren de scheepvaartaandeelen sterk gedaald. De demonstratie der verkeersagenten was ook niet fraai. Ik had in alle bescheiden heid het knodszwaaien wel eens beter ge zien. Zoo sloeg de heer van Rees den naast hem staanden mr. P. W. de Koning her haaldelijk zühet ook per ongeluk hard op het hoofd. Professor Hijmans verloor tot driemaal toe zijn knods en de heer Lehman geraakte zóó bulten adem, dat zijn com mando onverstaanbaar werd. Doch nauwelijks waren de verkeersagenten afgemarcheerd of reeds kwam de heer Klaas de Vries in vollen galop het grasveld op rennen. Hij bereed een vurigen volbloed, en op den schouder van zijn waaiende pelerine was een roos bevestigd. De arden n moesten dien bemachtigen. Brigadier Wibaut bracht zijn «nuivenden hengst vooruit, doch het dier steigerde en wierp hem af. Men hoorde een snijdenden gil van zijn collega Kleerekooper spoot Roüdluiyzen Vliegen, die achter hem een schimmel be reed, en op hetzelfde opgenblik zwaaide consul Merens triomfantelijk de bloem boven zijn hoofd. Toen trokken zij allen het zwaard en groetten den burgemeester, die, naar den aard der Madrileensche schoonen, een rui ker in het strijdperk wierp. Nu," vroeg Joan Schmitz in de pauze, wat zegje van mijn mannetjes?" Hij wachtte mijn antwoord niet af, doch fluisterde ge heimzinnig: ik moet mij nu gaan Meeden voor de Apotheose! Dan zal je wat zien!' Mij persoonlijk beviel de brandweer het best. Kwam het door de snuivende paar den, of de vurige kreten der brandwachten ? Verschenen de Burgemeester, de Hoofdcommissaris en do Wet houders .filta en de Vries in de eereloge sloeg de heer v. Rees.... Ik weet het niet! Maar het was een nig schouwspel. Op een gegeven moment stonden de wagens met n ruk stil. De slangen werden ontrold... en... Lezer, wat nu geschiedde is niet met woorden te omschrijven, of ja, toch met n: waterstraal. Uit tientallen buizen schoten de stralen omhoog, links, rechts... ik zag den spuitgast Stuart drijfnat achterovertuimelen, . Kleerekoper spoot den heer Roodhuyzen recht in het gezicht, en de heeren May en Roelvink trachtten gezamenlijk den spuitgast Tilanus op de been te brengen, die doornat was, en geheel verstrikt in een slang die hem als een boa-constrictor omkrulde. Het was een tafereel van de onbeschrijfelijkste wanorde. Toen geschiedde het, dat twee spuitgasten tegen elkaar aanbotsten, wat het gevolg had, dat een krachtige rechtwaterstraal in de eereloge plaste. Ik borst, ondanks mqzelve, en het ge vaar van de situatie in luid gelach uit. Doch helaas, ik had buiten den waard gerekend. Tien burgerwachten, mijne oneerbiedig heid bemerkend, snelden op mij toe. Zij Geen gebruikt rijwiel is meer gezocht dan de FONGERS. Dit bewijst de duur zaamheid van datfabrikaat schoten hunne revolvers in de lucht af om mij schrik aan te jagen. Ik schaterde. Zij grepen mij aan, en sleepten mij ter gend de trappen af en naar den uitgang Ik schaterde nog. Hoe is je naam ?" brulde brigadier Loopuit. Ik schaterde zóó, dat ik niet kon ant woorden, Wibaut en het hupsche paard De apotheose heb ik niet gezien, lezer, maar de portee ervan doorvoel ik diep: Veilig Amsterdam". Nachtmerrie van MEI.IS STOKE (Teekeningen voor de Amsterdammer" van Is. van Mens) VRAGENRUBR1EK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men gelieve de vragen voor deze rubriek ia te zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag het motto -Leekenspiegel", en onder opgave van naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden beschouwd.) P. v. d. B. te d. H. Bestaan er ook letter albums geschikt voor beeld- en steenhou wers en waarin ook de duitsche letters voorkomen ? Bij eiken boekhandelaar kunt u bestellen: K. van Leeuwen, Letterboek voor den tee kenaar en ambachtsman. 54 platen in kleurendruk met toelichting en omschrij ving. In portefeuille f 2.25 Het practisch letterboek, bevattende be kroonde Inzendingen eener prijsvraag uit geschreven door het Geïllustreerd Schil dersblad. Verzameld met tekst door J. Mammen. Met 22 platen f 2. Calligraphische voorbeelden ten dienste van schilders, steenhouwers, lithographen, bouwkundigen enz. in 32 genres. 2 dln., samen fl. J. de Haan, Sier- en kunstletters van allerlei vorm. 72 bladen in portefeuille f 4.50

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl