De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1917 21 april pagina 2

21 april 1917 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

21 April '17. No. 2078 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND MEUBILEERING-MAATSCHAPPIJ HOLLAND" N. Z. VOORBURGWAL 274 AMSTERDAM TEL. 5974 N. BIJ HET INRICHTEN UWER WONINQ HEBT fll) 3 PUUTEH IN HET 008 TE HOU DEK: DUURZAAMHEID HARMONIE BlMATieOEN PRIJS DAT WIJ IN ONZE INRICHTINGEN DEZE EIGENSCHAPPEN VEREENIBEN, BEWIJZEN DE TALLOOZE TEVREDENHEIDSBETUIQINGEN, WELKE WIJ VOOR U TER INZAGE HOUDEN. DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts ? l .90 per kwartaal 005TERBEK MEUHLEERIMCm Drijvend Hotel te Velsen (NOORDZEEKANAAL) Het grootste passagiersschip der Stoomvaart-Maatschappij Nederland" (de Jan Pieterszoon Coen") zal, bijzondere omstandigheden voorbehouden, gedurende de maanden JULI en AUGUSTUS voor het publiek als Hotel geopend worden. De pensionprijzen zullen overeenkomen met die van de omliggende eerste rang hotels te Zandvoort, Bloemendaal, Wijk aan Zee enz. Deze speciale prijzen gelden slechts voor een verblijf van minstens 7 dagen; kindereu beneden 12 jaren 25 pCt. reductie. Een bekend Tzigane-orkest zal gedurende het diner en op andere uren uitvoeringen geven. Uitstapjes in de omgeving ouder de beproefde leiding van het Neder landsen Reisbureau LISSONE & ZOON. Velerlei gelegenheid tot het beoefenen van verschillende soorten sport. Schoone wandelingen in de omgeving. Voor tarieven en nadere inlichtingen wende men zich spoedig en uitsluitend tot De Directie der Stoomvaart-Maatschappij NEDERLAND", Scheepvaarthuis, AMSTERDAM. FABRIKANTEN: Gfitr. . L ie Binder Amstel l)ij let Sojliajl AMSTERDAM1 GEVESTIGD SEDERT 1863 De ist Financieel Nieuwsblad Singel 848, A'dam TELEFOON ff. 6925 bevat steeds «ctneele arti kelen, betrouwbare cor respondentie, altlotingen van premleleenlngen, producties, koeralljat enz. Abonnement slechts 15O | ets. per kwartaal. Vraagt gratis Proefnummers H. G. THIEME, OUD-CHRISTIAN SjCIENTIST, Haag - Denneweg 25a, geneest zieke personen, die andere Scientists onbe kwaam bleken te genezen en speciaal Blind-, Doofstomen Idiootgeboren personen, die van af /1500, betalen. Zonder Genezing - Geld Terug! EENZAME PADEN BEN NIEUWE BUNDEL VERZEN VAN HELENE SWARTH Prijs ingenaaid / I.5O gebonden / I.9O, Uitgare: VAN HOLKEJU & WARENDORF, Amsterdam. Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop in HET OOSTERPARK te DE BILT Lage prijzen, mooie wegen, gas, electr, licht, water. cfaf i fin " *? "aatö.tot Eiploit fan Het Oosterpark 5Wllü" Dir. J. I. STOKMANS 4 OTTO SCHULZ Tel. Int. 38 & 48 ROBBER! KALFfsC AMSTERDAM. MONSTf KALEN v»n37MeTtt : HttBtrlGBACHT270 Filiaal DEN HAAG: Noordeind» 160. TAMINIAÜ'S ? JAM IHIIIIIMIIHIIIIII op te schorten, tot dat ook dat van de Franschen kon beginnen. Is het echter wel zeker, dat de gelijktij digheid der aanvallen de voorkeur had ver diend boven de opeenvolging daarvan ? Kan men, op zijn strategischer! schrijf- of praat stoel zittende, niet ook zoo redeneeren: het offensief van de Engelschen heeft de Duitschers genoodzaakt, een groote troepen macht samen te brengen aan weerskanten van Atrecht; daardoor is de kans vergroot, dat zij op een ander gedeelte van het front niet meer voldoenden weerstand zullen kun nen bieden ? Kan men niet veronderstellen, dat straks misschien een derde offensief, alweer op een ander gedeelte van het front, zal volgen; dat het juist de bedoeling van de geallieerden is om de Duitschers te nood zaken, telkens weer op een ander punt hunne kracht van verdediging te concentreeren, hen onzeker te maken omtrent de plannen hunner tegenstanders, hen uit te putten en dan eindelijk den beslissenden slag te leve ren daar, waar de kans op een overwinning het grootst is geworden ? Ja wat kan een leek eigenlijk al niet veronderstellen, wanneer hij goed op dreef is? In zijne vaart wordt hij niet gestuit door de rem van theoretische kennis der strategie, die belet hem het voorthollen niet. Maar ook wie deze kennis wel hebben, kunnen nog niet oordeelen over de gebeurtenissen aan het westelijk front, omdat zij in onzeker heid verkeeren omtrent de militaire macht, waarover de beide partijen beschikken; zij weten niet, of het voor de geallieerden mogelijk is, eenige malen achtereen, telkens op een ander punt, een groot offensief te ondernemen en dan ten slotte, hetzij dit offensief over het geheeie front uit te strek ken, hetzij een laatsten en allerkrachtigsten stoot te richten tegen een grdeelte daarvan; zij weten evenmin, of de Duitschers over genoeg levende en doode weermiddelen be schikken om het geheeie front krachtig bezet te houden en tevens nog een voldoende reserve af te zonderen, waaruit telkens hulp kan worden gezonden naar [de meest be dreigde punten. Zoo is er dus alle aanleiding voor den leek om zelf geen meening ten beste te geven, met gepast wantrouwen de oordeelvellingen en verwachtingen te bejegenen, die door de militaire medewerkers van de couranten 4IIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIII1IIIII iiiiniiiiiiiiiituiii De Kleerenmakers-dochter als Honderdste Vrouw DOOR H. SALOMONSON II Gedurende de eerste dagen viel het eilandleven haar erg mee. Trouwens, ditzelfde wordt van Napoleon gezegd, die intusschen dit op de kleerenmakers-dochter vóór had, dat hij eenmaal op zoo een eiland geboren wierd. Zoodra zij maar het nauwe straatje, en de oude, eerbiedwaardige tante verlaten kon, zoodra de groene huisdeur dichtbonsde, en zij de verweerde vensterhorren uit het oog verloren had... zoodra zij in de duinen kon ronddwalen, met haar steeds onverschillig neusje in den wind en de wollen muts op n oor... dan was zij gelukkig. Zij, de jonge zondares , stoeide met de lammeren, en met een grooten hond, met wien zij kennis gemaakt had op eene even weinig cerempnieele wijze, als met hare vele verderfelijke stadsvrienden, en, dit dient hier nadrukkelijk herhaald te worden met even weinig schuldige oog merken en bijgedachten, maar, evenals toen, louter uit behoefte aan jolijt. Zij sprong over de plaggenwalletjes, die de kleine grasvelden scheiden', en dolde IIMIIIIIlnlIIIIMIIIIIIIllllllllltlllllllllllllllHIIIIIIHIIIIlnlIllllllllllllllllltllllllllMIIIMnlllllHlllllllltlllllllllllllllMtlMIIIIIMIIIIMIIIIIIIIMIIIII mochten worden uitgesproken, en zich niet van de wijs te laten brengen door wat er reeds gezegd en geschreven wordt over het mislukken van den doorbraak". Afwachten blijft ook nu weer de boodschap; afwachten of het offensief aan het westelijk front wederom zal dood loopen, dan wel of het gestadig zal worden doorgezet en zich ook zal uitbreiden over die gedeelten van het front, waar het nu nog rustig, of betrekkelijk rustig is; afwachten ook, of er nog iets zal komen van den reeds zoo lang aangekondigden grooten aanval van de Oostenrijkers op de Italianen; afwachten ten slotte, of de stilstand van den oorlog op het oostelijke front het aan de Duitschers mogelijk zal blijven maken, verreweg het grootste ge deelte hunner strijdmacht in het Westen te gebruiken. Niet wegens den stilstand van den oorlog alleen richten de blikken zich nu vragend naar Rusland. Terwijl de geweldige wor steling in Frankrijk is aangevangen, worden daarginds misschien dingen voorbereid, die voor den uitslag van den oorlog van nog grooter beteekenis zijn dan de afioop van den strijd in het Westen. Wij hooren merkwaardig weinig van Rus land in de laatste weken; gebrek aan nieuws kan daarvan de reden niet zijn. Heeft het arbeiderscomiténu de leiding van de buitenlandsche politiek in handen genomen of berust die nog bij de voorloopig regeer ing? Is er een compromis gesloten tusschen hen, die den oorlog alleen willen voortzetten ter verdediging van den vaderlandschen grond, en hen, die instemmen met de oorlogsoog merken der Entente, zooals die te kennen zijn gegeven in het antwoord op Wilson's nota? Of handhaaft elk van beide partijen haar programma en wacht ons een nieuwe binnenlandsche strijd in Rusland ? Wij weten alleen, dat de sociaal demo craten van alle landen druk in de weer zijn om zich in betrekking te stellen met hunne geestverwanten in Rusland. Uit Engeland en Frankrijk zijn reeds deputaties te Petrograd aangekomen; Duitsche sociaal demo craten hebben in Zweden een ontmoeting gehad met hunne Russische vrienden; Nederlandsche zijn op weg naar Stockholm. De regeeringen van Duitschland en Oostenrijk-Hongarije putten zich uit in IIIIMlIIIIIIMHIIIIMIIMIIMtlllMmtHlIIIIHIIIIMIlmlIMIIIIIMIIIIIIIIIUImlII langs het strand... en de eilandbewoners, die haar zagen, en alras herkenden, vermoed den niet, dat dit vroolijk kind eene jonge boosdoenster was, eene, die door de grootestads-samenleving wierd uitgestooten. En zij herinnerde dan ook allerminst aan de voor stelling die men zich maakt van elementen, waarvan de maatschappij zich zoekt te zui veren ... integendeel! Ze was alleen jong en frisch en vroolijk Toen kwam de verveling. Op zekeren middag, toen het verlangen naar de stad haar weer kwam bekruipen, toen de herinnering aan vorige avonden, doorgebracht achter het Texelsch theeblad, en in geen ander gezelschap dan dat van de goedmoedig drinkende tante en van eenen spinnenden kater met groene oogen, haar deed opzien tegen den avond die ko men ging, op dien middag dan stapte zij mistroostig, en met groote nijdige passen, den weg langs, tusschen de plaggenwalle tjes, den eenige! Het was een warme voor jaarsdag, en er was zon en licht en wiiid in uitbundigheid. De schapen blaatten echter klagelijk, en het ruischen van de nabije branding was eentonig. Rechts van den weg lag het kerkhof, achter het vervallen kerkje, waarin zelfs Noor mannen gehuisd moeten hebben. Onverschillig, als gold het een Kalverstraatslenterijtje, stapte zij tusschen de zerken door; de meesten waren oud en brokkelig; er waren er, die gebersten waren, en overkropen van mos en onkruid, dat de namen van lang gestorven zeevaarders onleesbaar maakte; er waren kromme, verschilferde oude walrus-tanden, uit de tijden der Groenlandvaarders, en, hier en daar lag een nieuwe, netjes bebijtelde steen, zoo blanken rumoei iiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiitiiiiiiitiiiiiiiiiiiiniiiiiiniiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii pogingen om de vredesgezindheid is Rus land voedsel te geven. Van Duitsche zijde wordt de vrede bijna opgedrongen; reeds vroeger was te kennen gegeven, dat er geen plannen bestonden voor een offensief in de richting van Petrograd; na het voor de Duitschers gelukkige gevecht bij de Stochod heeft men het in Duitsch land oirbaar gevonden, een soort van ver ontschuldiging daarvoor aan te bieden: om tactische redenen was de aanval noodig geweest; maar de zaak zou verder geen gevolgen hebben; men behoeft in Rusland niet bang te zijn, dat de Stochod-affaire de inleiding was van een grooten aanval! Een afzonderlijke vrede met Rusland zou voor de Centrale een van de allerbeste din gen zijn; bij gebreke daarvan en er is bitter weinig kans, dat zij Rusland nu reeds afvallig zullen maken van de Entente zullen zij ook reeds tevreden zijn, indien Rusland zijne bondgenooten weet over te halen om toe te stemmen in de bijeenkomst van een algemeen vredescongres en om heel wat te laten vallen van de vredesvoorwaarden, door hen opgesomt in hun antwoord aan Wilson. Het is waarschijnlijk, dat de sociaaldemocratie van de onzijdige landen hare medewerking zal verleenen om dit laatste doel te bereiken. Het zou voorbarig zijn, op dit alles thans nader in te gaan; de onzekerheid omtrent deze dingen is nog te groot. Maar in dezen oorlog is reeds zoo dikwijls het onverwachte gebeurd waarom zou ook het einde ervan niet komen op een wijze, die niemand had durven voorspellen? 18 April 1917 G. W. KERNKAMP limilllllllIIIIMIMNIIII D UIT HET PARLEMENT De Eerste Kamer is even bijeen geweest, om met verbazingwekkende snelheid twee begrootingen, de algemeene beschouwingen mitsgaders het zomertijdwetje af te handelen. rig als eene jonge gedecolleteerde vrouw, temidden van mummelende en gebrekkige grijsaards. Deze zerken vermeed zij onwillekeurig, als waren zij haar al te zeer verwant, en zij slenterde voort, en trachtte de namen der overledenen te lezen. Op vele steenen las zij haar eigen geslachtsnaam, want op de eilanden zijn de familiën weinige, en wijd vertakt. Ergens in een hoek van den akker, vlak onder een brokkelig stuk muur, ging zij zitten op een gebarsten en ver weerden zerk; er groeide gras en onkruid uit de bersten, en groen, korstig mos kwam van uit de hoeken het opschrift overkruipen. Zij plukte nen-eus en gedachteloos de mosschilfers weg, totdat de letters bloot kwamen... als op een legkaard vond zij zoo het opschrift, ontcijferde het, en vond... haar eigen naam. En, toen zij verder zocht, vond zij ook hare eigen voornamen; geboeid bleef zij nu staren op den steen. Het waren brokkelige, met aarde gevulde, letters, waaronder, onduidelijk, een jaartal gebijteld was. Even gevoelde zij belangstelling voor deze gestorven naamgenoote, en, met haar zakmesje, begon zij netjes de letters schoon te krabben, niet lettend op het snerpend gekras van het staal over de ruwe randen. Daarbij deed zij ijverig allerlei gissingen naar de persoon van de overleden voorzate; blijk baar was zij oud geworden, en onge huwd gestorven. Misschien had zij, even als tante, gewoond in een nauw, hobbelkeiïg straatje, en achter groenige horren. Zij had wellicht óók zoo een grooten hoornen bril gedragen, en een beschilderd Zondagsch koekjes-presenteer-tromtneltje bezeten, en een Wie de zaal van onze senaat binnentreedt zou anders alle hoop op vlugheid van de heeren, daar aanwezig, laten varen, zoo hij op het eerste gezicht en ook gehoor afging. Intusschen, zij hebben het daar met elkaar maar weer eens aardig gelapt. En ik meende er geen gras over te mogen laten groeien; vandaar dat ik thans reeds m'n wedervaren van de overzijde van het Bin nenhof verhaal, uit vrees dat het anders wat oudbakken zou worden, een euvel den Eerste Kamerleden niet geheel vreemd. Toch moet ik n ding erkennen: leep zijn de heeren zeker. Ze begonnen met, als van ouds, een avondje van te voren bijeen te komen, d. w. z. in after dinner stemming elkaar even begroeten... en dan weer verdwijnen. Time is money. Tenslotte hebben ze dan toch in de ochtenduren echt" vergaderd en wel aller eerst in het bijzijn van alle ministers. In de kleine zaal, waar eens het Hof van Holland zetelde, heerschte een geheel andere stem ming dan die welke in de Tweede Kamer bij de algemeene beschouwingen over de Staatsbegrooting voelbaar is. Daar levendig, maar ook soms wel wat vinnig debat. Hier zwaar, saai gepraat, doch steeds in den vorm en uiterst welwillend. Zoo is het in de Kamer der deftigheden over het algemeen bon ton eiken spreker, indien hij niet al te vervelend is, met een belangstelling te volgen, die veelal zoo groot is, dat menige redenaar er zelf over ver stomd staat. Kortom de courteoisie viert in deze vergadering hoogtij. Vandaar dan ook, dat een roode" als Henri Polak op een trouw bezoeker van de Tweede Kamer meer den indruk van een gezeten oud-liberaal, dan van een socialist maakt. Zoo besmettelijk is het deftig cachet dat de leden dezer Kamer over zich hebben. Alleen Joop Kappeijne is en blijft immuun ; te midden van de meest serieuze vertooning kan hij met z'n ruige kop binnen komen stap pen, een mop al op z'n lippen. Een van de wei nigen die een dankbaar gehoor voorz'n gijn is, Mr. v. Nierop, moet het ontgelden. En dan schudden de twee grijskoppen van het lachen, schudden ze mijnheer, totdat de man van de Amsterdamsche Bank, nog het meest gevoelig voor decorum, tot de werkelijkheid komt en weer aandachtig gaat luisteren. Als ie zelf gaat spreken blijkt welk een iiitttiiiiiiMiMmiiimmiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiMMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii zwartzijden japon... ook zou zij wel kwaad gesproken hebben over buren en toevallige voorbijgangers...! Opeens wierp zij ongeduldig het mesje neer, kletterend op de zerk. Een onzegbare haat tegen alle duffe nvormig heid kwam in haar op...: haat tegen tante en de horren en het straatje... haat tegen het geheeie doode eiland, en tegen de doode naamgenoote onder den steen. Weer kwam machtiglijk haar ver langen naar de stad terug. Haar kregelige stemming duurde acht dagen, en brak niet uit in wanhoop, want zij was een meisje met gezond verstand, en begreep, dat wan hoop in een cel razernij moet worden. Den negenden dag ontmoette ze iemand, die in hare onverschilligheid zijn eigen stemming terug meende te vinden. Hij was een klein, sportief gekleed man netje, met een plak-scheiding, en spotachtig fonkelende brillen, in stevig goud gevat, op zijn neus. Zij wist, dat hij een Duitscher was, en in het hotel logeerde. Zij ontmoette hem op zekeren middag aan het strand, waar zij mismoedig slenterde. Hij sloeg met een stokje steentjes in het water. Hunne ontmoeting was zonder eenig enthousiasme; zij bleef bij hem staan, en keek naar zijn steentjes, die in het water vlogen, zooals een straatjongen bij een scharensliep wat blijft rondhangen. Langweilig hier", zuchtte hij, voortgaande met steentjes in het water te slaan. Ja, ziemlich!" antwoordde ze, terwijl ze schopte tegen een groote rose kwal. Hij keek naar haar puntig laarsje, en het traag-lillend kwallen-lichaam, en zeide met een zachte, zeer accentueerende stem: vuur er nog in hem schuilt. Met z'n hooge stem trekt hij reeds dadelijk aller aandacht, doch o pk door den inhoud van wat hij zegt weet hij zijn gehoor te boeien. Mr. v. Nierop doceert, maar niet als een geleerde, neen als de man van de praktijk, de man die door jaren lange ervaring n door studie ter zake kundig is. Aan de ministerstafel, waar sommigen opstandig geworden zijn, is het de promi nente" figuur van Treub, die, om toch vooral niets te verliezen van het betoog, ietwat naar voren gebogen, hand onder de kin, den spreker volgt, echter terstond gereed om snel een aanteekening te maken, die hij straks in het debat kan gebruiken. Zoo komt er waarlijk nog leven in de brouwerij, iets wat 's ochtends tijdens een speech van Mr. de Gijselaar nu niet bepaald het geval was. De burgemeester van Leiden is een lollig student geweest en een beste kerel; wan neer hij bij feestelijke gelegenheden op de studentenkroeg verschijnt, klinkt hem steeds het zeer welwillend gezang tegemoet van Er is maar eene goeie Leijenaar, dat is de Gijselaar, dat is de Gijselaar", enz. enz. Een hymne hem als hulde voor een of andere aardige toast toegezongen. Maar waarachtig, als hier in plaats van Eerste Kamerleden Leidsche studenten ge zeten hadden, zouden ze die zanghulde na deze speech van Lugdunum's burgervader achterwege gelaten hebben. Zoo vervelend is\ de man geweest, dat in strijd met alle decorum, z'n collega's niet meer luisterden, en dat wil wat zeggen. Om te vertellen, of juister, vrijwel voor te lezen (zoo nu en dan ter verhooging van de levendigheid met z'n lorgnette die voorop z'n neus staat, triomfantelijk rondzwaaiend), dat ie een goeie Leijenaar is, en als burgemeester heusch niet gezondigd had door een of andere socialistische optocht te verbieden, had hij toch heusch niet zoo lang hoeven staan praten. CAMERARIUS 4-4-4iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimifiMiimiiiiiiiill Zoo'n groote rose pudding zouden wij in de stad mooi vinden !" Zij haalde de schouders op, en deed on verschillig : (Slot volgt) MHiimiMiimiuimiiiiiHiiMiMii in Platina. Goud en Zilver. Nieuwsfe modellen. ffoogs/e accuratesse. ROELOF CITROEN KALVERSTR A AT l BD DAM AMSTERDAM

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl