De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1917 23 juni pagina 13

23 juni 1917 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

23 Juni '17. No. 2087 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 13 HET 285-JARIG BESTAAN DER AMSTERDAMSCHE UNIVERSITEIT Teekenlng voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek Het weerhuisje van het Westelijk front (Punch) De spade (Bystander) Hindenburg: Wie er ook naar buiten komt, voor mij is het alle dagen slecht weer l" De aanhouder wint of de recruut die bij het 13e onderzoek wordt goedgekeurd (Punch) MOBILISATIE-LUSTRUM Mine r v a: Wie zou gedacht hebben dat ik nog eens met een soldaat uit fuiven zou gaan" lllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHltHHIHIMHIIimilllMtllflIimillMmilll dan de meesten ook weer synoniem achten met volkomen zelfbestuur en de verwezen lijking van alle democratische idealen, be wijst dien schijn zijn goeden dienst. Hiertegenover dient gesteld, dat de burger lijke republiek al evenmin een waarborg is tegen de meest gevaarlijke, imperalistischkoloniale' avonturen, die onvermijdelijk naar den oorlog drijven, als het Keizerschap. Dit behoeft wel geen nader bewqs, als men maar naar Frankrijk wil zien. De strijd van een man als Jean Jaurès, van tien jaren voor zijn dood, tegen de politiek van zijn eigen land en hij was waarachtig toch geen slecht vaderlander is daar wel het meest overtuigende bewijs van. De Amerikaansche democratie is volsrrekt geen zoodanige; zij is een politiek systeem dat door geld en nog eens geld gecorrum peerd is. En de vrijheid" in dit land geldt slechts voor een bepaalde, uitteraard kleine groep van trust- en bankmagnaten en hun satel lieten. De groote overgroote massa wordt, in de meeste bondsstaten zelfs zonder noemenswaarde wettelijke bescherming, op de meest onbarmhartige manier, vroeg verbruikt en daarna weggesmeten. Dit is niet alles wat men van de demo cratie in Amerika kan zeggen en het is nog nog niet eens het ergste. En zoomin als Amerika en Frankrijk, bezit Engeland het monopolie van de democratie, Wie maar de geschriften kent, die van de imperialistische verwording van de politiek van dit land in de laatste kwart-eeuw ge tuigen, weet hieromtrent genoeg. Duitschland heeft inderdaad nog de volle last van de autocratie van Pruissen te torschen, maar het liet zeker in de laatste kwart-eeuw zijn arbeiders niet al werkende omkomen. De sociale verzekering was er tot voor kort, toen Lloyd George met zijn plannen was gekomen, die van de gansche wereld voor en zij is dit nog; als men hier in zeker opzicht Engeland van wil uitzonderen. En als de arbeidersklasse het algemeen kiesrecht van den Rijksdag ook voor Pruisen en zijn Parlement zal veroveren, dan is Duitschland als keizerrijk, volstrekt niet min der democratisch in dien plat-burgerlijken zin althans waarin het iedereen tegenwoordig misbruikt, alsEngeland, Frankrijken Amerika. Wat voor ons_ niets lofwaardigs inhoudt. De politieke gelijkheid voor de wet, in haar vollen omvang, is een van de idealen der kapitalistische bourgeoisie geweest; zij heeft na ruim honderd jaren nergens nog geheel en overal eerst na een feilen tegenstand van haar zelf, toepassing gevonden. Wij zwijgen maar geheel van de sociale en van de eerste voorwaarden om eenige werkelijke sociale gelijkheid van kansen mogelijk te maken, voor de steeds groeiende klasse, die overal zwoegt en dus overal het kind van de kapitalistische rekening is. Dat bij een overwinning van de Entente Over Oorlogsdemocratie Sedert in Rusland de staatsomwenteling een voldongen feit is geworden, doet ook in den oorlog, de democratie dienst als een geweldig wapen van de eene oorlogvoe rende partij tegen de andere. Nog niets heeft in Rusland zijn beslag gekregen; niemand kan nog zien of zelfs bij benadering eenige voorzegging doen, hoe het aldaar in de naaste toekomst gaan zal. Voorhands hebben 'wij in de omwen teling in dit land de geslaagde poging te zien van twee machten, die wél wisten wat zij waren begonnen, maar daarna feitelijk zich den loop van zaken nagenoeg geheel uit handen zagen genomen. Dit waren: de macht van Engeland en die van de imperialistisch-gezinde russische bourgeoisie, voor wie beiden het Tzarisme een dreigend ge vaar begon te worden. Niet juist in politiek opzicht, maar hoofdzakelijk voor wat het verloop van den oorlog betrof. De nood, door dien oorlog in het land veroorzaakt, deed het andere; de democratie, nu niet de burgerlijke maar de proletarische, heeft het roer van staat gegrepen en heeft ook weer voorloopig althans, door de rekening van de heeren Buchanan en Miljoekof een geweldigen streep gehaald. Sindsdien doet de leuze voor de Demo cratie!" en tegen de Autocratie!" sterk opgeld in de oorlogvoering. En omdat de wereld nu eenmaal toch op haar kop staat, het hardst is Amerika mee gaan schreeuwen in het koor van hen die zeggen: dat zij dezen oorlog voeren... om de democratie. Kortweg: als Europa gezegend zal moeten worden met de democratie, gelijk men haar in de Vereenigde Staten van N.-Amerika tot nu toe heeft verstaan, dan zal de over winning daarvan geen andere beteekenis hebben, dan dat de meest uitgesproken plutpcratie, onder een fraaien en vromen schijn, de opperheerschappij over de wereld heeft bemachtigd. De groote massa van de menschen is nu eenmaal nog niet bij machte, om den democratischen schijn van dit groot-kapitalistne en van zijn talloos vele en machtige aanhangers, van zijn plutocratischen en oligarchischen aard goed te onderscheiden. Zij laten zich door frazes misleiden: de Romanoff's zijn weg, nu ook de Hohenzollern's weg; en dan komt het duizendjarig rijk van den vrede en de vrijheid. En als den inhoud van die democratie: geen vorsten meer en een republiek, wat iHiiiMMimmiutiiiiiiiiMiiiiiiiiiimiiiiiiuMiiiiiiHmiMiimimimiiiiiii i IIIIIMIIV de positie van Engeland als imperialistische macht en ook die van Amerika sterk zou zijn gebaat, is evenzeer een feit, als het nu eenmaal waar is, dat wanneer de Centralen zouden gewonnen hebben, het Duitsche impe rialisme in beteekenis, omvang en macht zou zijn toegenomen. Wie in dezen oorlog als zoodanig, een wereldworsteling meent te zien tusschen democratie en autocratie, misleidt zich-zelf omtrent zijn aard of laat zich daaromtrent door anderen misleiden. Jos. LOOPUIT Redacteur: Dr. A. G. OLLAND A. R. Falckstraat 5, Utrecht Alle berichten.deze rubriek betreffende.gelieve men te adresseeren aan bovenstaand adres. 23 Juni 1917 EINDSPELSTUD1E No. 66 VAN A. TROITZKY ZWART, f g h a b c d e WIT Wit: Kcl, pionnen a5, c2, c5 en d4. Zwart: Ka4, Lg6, pionnen d3 en d7. Wit speelt en wint. Oplossing over 14 dagen. OPLOSSING EINDSPELSTUDIE No. 65 VAN H. RINCK Wit: Kbl. Lf2, Pb6, pionnen b2 en g6. Zwart: Ke8, Tf4, pionnen a6 en f3. 1. Pb6-d5, Tf4-c4(A), 2. g6-g7, Ke8-f7, 3. g7?gSDf Kf7Xg8, 4. b2-b3 en wint den toren. A. 1... Tf4-a4, 2. Lf2-c5, f3-f2, 3. Pd5?f6f Ke8-d8, 4. Lc5Xf2 en zwart kan niet beletten, dat pion g6 Dame haalt. Bizonder aardig en niet gemakkelijk. Goede oplossing ontvingen we van: J. S. te Zeist en J. Rietman te Dieren. EEN MERKWAARDIGE ONTDEKKING Den meesten onzer lezers zal het bekend zijn, dat in de Spaansche partij na de zetten 1. e2?e4, e7?e5, 2. Pgl?f3, Pb8?c6, 3. Lfl?b5, a7?a6, 4. Lb5-a4, Pg8?f6,5.0?O, Pf6Xe4, 6. d2?d4, zwart zelden 6. e5Xd4 speelt. Vóór 1007 gold deze zet zelfs voor inkorrekt, omdat wit, gelijk men vroeger meende, in het voordeel kon komen door 7. Tf l?el, immers na 7... f7?f5, 8. Pf3Xd4, Dd8?h4, 9. g2?g3, Dh4-f6, 10. La4Xc6, b7Xc6, 11. f2-f3, Lf8-c5, 12.c2-c3, 0-0, 13. f3Xe4, f5Xe4, 14. Lcl-e3 staat wit veel beter. In een correspondentie-partij tegen Berlijn speelde Riga echter (1906?'07) niet 7... f7?f5 maar 7... d7?d5 en na 8. Pf3Xd4 den verrassenden zet 8... Lf8?d6, waarop volgde 9. Pd4Xc6, Ld6Xh2, 10. Kgl?hl, Dd8?h4 en de stand ontstond, welke onderstaand diagram aangeeft. Berlijn vervolgde met 11. TelXe4f, doch verloor de partij in het eindspel *). (Stelling na 10...Dd8?h4) ZWART d e WIT f g Sedert deze belangwekkende partij werd de door zwart gekozen zettenreeks (6?9) de Riga-variant in de Spaansche partij ge doopt. Zeer veel is deze variant besproken en beanalyseerd. Ten slotte werd men het Il...de4: 12. Dd8f Dd8: 13. Pd8:f Kd8: 14. Kh2: Le6, 15. Le3, f5, 16. Pe3, Ke7, 17. g4, g6, 18. g5, Tag8, 19. Ld4, h6, 20. Lf6f Kf7, 21. Lh8: Th8: 22. Tdl, hg5:f 23. Kg2, Kf6 enz. De soort spade die iedere amateurtuinman meent te gebruiken, nadat hij twintig minuten zijn gemeente-tuintje omgespit heeft Bulten de perken (Bulletin Sydney) President van den krijgsraad: Wat wordt beklaagde Jones te laste gelegd? Sergeant: Met permissie, hij was dronken, hfj smeet de boel stuk en hij sloeg onbe hoorlijke taal uit. In n woord, hij stelde zich net aan of hij de kolonel zelf was. itiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiMiitiiiiimiiiiiiiiiimiiiiii er over eens, dat de variant uitstekend was maar zwart hoogstens remise verschafte, wanneer wit in plaats van 10. Khl slechts speelde 10. Kh2:, immers na 10... Dh4f 11. Kgl, Df2:f heeft zwart niet beter dan remise te houden door eeuwig schaak. Maar nu komt het verrassende, dat weer een prachtig getuigenis aflegt van den onuitputtelijken rijkdom van het schaakspel. Frank W. Neale heeft namelijk ontdekt (British Chess Magazine, 1917 pag. 168) dat de geheele Riga-variant niet deugt en dat Berlijn de partij snel had kunnen winnen, indien slechts in plaats van 11. TelXe4 gespeeld was //. Lcl?g5. Immers zwart moet dan wel antwoorden 11... Dh4Xg5 en na 12. DdlXdöDgSXdS, 13. Pc6?b4f heeft wit een gewonnen spel. Noch 13... Kd8 (waarop volgt: 14. Pd5: Pf2:f 15. Kh2: Le6, 16. Pf4, Lf5, 17. Kg3, Pg4, 18. Pc3, Pf6, 19. Tadlf Kc8, 20. Te7) noch 13... c6 (waarop volgt: 14. Pd5: b5, 15. Pd5-c3, 0-0, 16. Te4: Ld6, 17. Lb3) noch 13... Kf8 (waarop volgt: 14. Pd5: Ld6, 15. Te4: Le6, 16. Pd5?c3, Lf5, 17. Tel, Lc5, 18. Kgl, Td8) zijn voor zwart voldoende speelwijzen. Deze ontdekking van Neale zal niet nalaten onder de meesters groot opzien te baren. Voorloopig is in elk geval 6... e5Xd4 weer als inkorrekt te beschouwen. 14e Jaargang 23 Juni 1917 Redacteur: K. C. DE JONGE Van Woustraat 112', Amsterdam Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. SLAGZET ontleend aan de partij. Ingezonden door den heer H. W. Zitman, Haarlem. (Eerste publicatie) Zwart (16 schijven) l 6| 11 16] 21 26| 31 36| 41 46! 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Wit (16 schijven) Stand. Zwart: 3, 6/12, 14, 16, 17, 19/21, 24, 25. Stand. Wit: 26/28, 31/36, 38/40, 43, 45, 47, 48.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl