Historisch Archief 1877-1940
23 Juni '17. No. 2087
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
13
HET 285-JARIG BESTAAN DER AMSTERDAMSCHE UNIVERSITEIT
Teekenlng voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek
Het weerhuisje van het Westelijk front (Punch)
De spade (Bystander)
Hindenburg: Wie er ook naar buiten komt, voor
mij is het alle dagen slecht weer l"
De aanhouder wint of de recruut die bij het
13e onderzoek wordt goedgekeurd (Punch)
MOBILISATIE-LUSTRUM
Mine r v a: Wie zou gedacht hebben dat ik nog eens met een soldaat uit fuiven zou gaan"
lllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHltHHIHIMHIIimilllMtllflIimillMmilll
dan de meesten ook weer synoniem achten
met volkomen zelfbestuur en de verwezen
lijking van alle democratische idealen, be
wijst dien schijn zijn goeden dienst.
Hiertegenover dient gesteld, dat de burger
lijke republiek al evenmin een waarborg is
tegen de meest gevaarlijke,
imperalistischkoloniale' avonturen, die onvermijdelijk naar
den oorlog drijven, als het Keizerschap. Dit
behoeft wel geen nader bewqs, als men
maar naar Frankrijk wil zien.
De strijd van een man als Jean Jaurès,
van tien jaren voor zijn dood, tegen de
politiek van zijn eigen land en hij was
waarachtig toch geen slecht vaderlander
is daar wel het meest overtuigende bewijs van.
De Amerikaansche democratie is volsrrekt
geen zoodanige; zij is een politiek systeem
dat door geld en nog eens geld gecorrum
peerd is.
En de vrijheid" in dit land geldt slechts
voor een bepaalde, uitteraard kleine groep
van trust- en bankmagnaten en hun satel
lieten. De groote overgroote massa wordt,
in de meeste bondsstaten zelfs zonder
noemenswaarde wettelijke bescherming, op de
meest onbarmhartige manier, vroeg verbruikt
en daarna weggesmeten.
Dit is niet alles wat men van de demo
cratie in Amerika kan zeggen en het is nog
nog niet eens het ergste.
En zoomin als Amerika en Frankrijk, bezit
Engeland het monopolie van de democratie,
Wie maar de geschriften kent, die van de
imperialistische verwording van de politiek
van dit land in de laatste kwart-eeuw ge
tuigen, weet hieromtrent genoeg.
Duitschland heeft inderdaad nog de volle
last van de autocratie van Pruissen te
torschen, maar het liet zeker in de laatste
kwart-eeuw zijn arbeiders niet al werkende
omkomen. De sociale verzekering was er
tot voor kort, toen Lloyd George met zijn
plannen was gekomen, die van de gansche
wereld voor en zij is dit nog; als men hier in
zeker opzicht Engeland van wil uitzonderen.
En als de arbeidersklasse het algemeen
kiesrecht van den Rijksdag ook voor Pruisen
en zijn Parlement zal veroveren, dan is
Duitschland als keizerrijk, volstrekt niet min
der democratisch in dien plat-burgerlijken zin
althans waarin het iedereen tegenwoordig
misbruikt, alsEngeland, Frankrijken Amerika.
Wat voor ons_ niets lofwaardigs inhoudt.
De politieke gelijkheid voor de wet, in haar
vollen omvang, is een van de idealen der
kapitalistische bourgeoisie geweest; zij heeft
na ruim honderd jaren nergens nog geheel
en overal eerst na een feilen tegenstand van
haar zelf, toepassing gevonden.
Wij zwijgen maar geheel van de sociale
en van de eerste voorwaarden om eenige
werkelijke sociale gelijkheid van kansen
mogelijk te maken, voor de steeds groeiende
klasse, die overal zwoegt en dus overal het
kind van de kapitalistische rekening is.
Dat bij een overwinning van de Entente
Over Oorlogsdemocratie
Sedert in Rusland de staatsomwenteling
een voldongen feit is geworden, doet ook
in den oorlog, de democratie dienst als een
geweldig wapen van de eene oorlogvoe
rende partij tegen de andere.
Nog niets heeft in Rusland zijn beslag
gekregen; niemand kan nog zien of zelfs
bij benadering eenige voorzegging doen,
hoe het aldaar in de naaste toekomst gaan
zal. Voorhands hebben 'wij in de omwen
teling in dit land de geslaagde poging te
zien van twee machten, die wél wisten wat
zij waren begonnen, maar daarna feitelijk zich
den loop van zaken nagenoeg geheel uit
handen zagen genomen. Dit waren: de
macht van Engeland en die van de
imperialistisch-gezinde russische bourgeoisie, voor
wie beiden het Tzarisme een dreigend ge
vaar begon te worden. Niet juist in politiek
opzicht, maar hoofdzakelijk voor wat het
verloop van den oorlog betrof.
De nood, door dien oorlog in het land
veroorzaakt, deed het andere; de democratie,
nu niet de burgerlijke maar de proletarische,
heeft het roer van staat gegrepen en heeft
ook weer voorloopig althans, door de
rekening van de heeren Buchanan en
Miljoekof een geweldigen streep gehaald.
Sindsdien doet de leuze voor de Demo
cratie!" en tegen de Autocratie!" sterk opgeld
in de oorlogvoering. En omdat de wereld
nu eenmaal toch op haar kop staat, het
hardst is Amerika mee gaan schreeuwen
in het koor van hen die zeggen: dat zij
dezen oorlog voeren... om de democratie.
Kortweg: als Europa gezegend zal moeten
worden met de democratie, gelijk men haar
in de Vereenigde Staten van N.-Amerika
tot nu toe heeft verstaan, dan zal de over
winning daarvan geen andere beteekenis
hebben, dan dat de meest uitgesproken
plutpcratie, onder een fraaien en vromen
schijn, de opperheerschappij over de wereld
heeft bemachtigd.
De groote massa van de menschen is nu
eenmaal nog niet bij machte, om den
democratischen schijn van dit
groot-kapitalistne en van zijn talloos vele en machtige
aanhangers, van zijn plutocratischen en
oligarchischen aard goed te onderscheiden.
Zij laten zich door frazes misleiden: de
Romanoff's zijn weg, nu ook de Hohenzollern's
weg; en dan komt het duizendjarig rijk
van den vrede en de vrijheid.
En als den inhoud van die democratie:
geen vorsten meer en een republiek, wat
iHiiiMMimmiutiiiiiiiiMiiiiiiiiiimiiiiiiuMiiiiiiHmiMiimimimiiiiiii i IIIIIMIIV
de positie van Engeland als imperialistische
macht en ook die van Amerika sterk zou zijn
gebaat, is evenzeer een feit, als het nu
eenmaal waar is, dat wanneer de Centralen
zouden gewonnen hebben, het Duitsche impe
rialisme in beteekenis, omvang en macht
zou zijn toegenomen.
Wie in dezen oorlog als zoodanig, een
wereldworsteling meent te zien tusschen
democratie en autocratie, misleidt zich-zelf
omtrent zijn aard of laat zich daaromtrent
door anderen misleiden.
Jos. LOOPUIT
Redacteur: Dr. A. G. OLLAND
A. R. Falckstraat 5, Utrecht
Alle berichten.deze rubriek betreffende.gelieve
men te adresseeren aan bovenstaand adres.
23 Juni 1917
EINDSPELSTUD1E No. 66
VAN A. TROITZKY
ZWART,
f g h
a b c d e
WIT
Wit: Kcl, pionnen a5, c2, c5 en d4.
Zwart: Ka4, Lg6, pionnen d3 en d7.
Wit speelt en wint.
Oplossing over 14 dagen.
OPLOSSING EINDSPELSTUDIE No. 65
VAN H. RINCK
Wit: Kbl. Lf2, Pb6, pionnen b2 en g6.
Zwart: Ke8, Tf4, pionnen a6 en f3.
1. Pb6-d5, Tf4-c4(A), 2. g6-g7, Ke8-f7,
3. g7?gSDf Kf7Xg8, 4. b2-b3 en wint
den toren.
A. 1... Tf4-a4, 2. Lf2-c5, f3-f2, 3.
Pd5?f6f Ke8-d8, 4. Lc5Xf2 en zwart kan
niet beletten, dat pion g6 Dame haalt.
Bizonder aardig en niet gemakkelijk.
Goede oplossing ontvingen we van:
J. S. te Zeist en J. Rietman te Dieren.
EEN MERKWAARDIGE ONTDEKKING
Den meesten onzer lezers zal het bekend
zijn, dat in de Spaansche partij na de zetten
1. e2?e4, e7?e5, 2. Pgl?f3, Pb8?c6, 3.
Lfl?b5, a7?a6, 4. Lb5-a4, Pg8?f6,5.0?O,
Pf6Xe4, 6. d2?d4, zwart zelden 6. e5Xd4
speelt. Vóór 1007 gold deze zet zelfs voor
inkorrekt, omdat wit, gelijk men vroeger
meende, in het voordeel kon komen door
7. Tf l?el, immers na 7... f7?f5, 8. Pf3Xd4,
Dd8?h4, 9. g2?g3, Dh4-f6, 10. La4Xc6,
b7Xc6, 11. f2-f3, Lf8-c5, 12.c2-c3, 0-0,
13. f3Xe4, f5Xe4, 14. Lcl-e3 staat wit
veel beter. In een correspondentie-partij
tegen Berlijn speelde Riga echter (1906?'07)
niet 7... f7?f5 maar 7... d7?d5 en na 8.
Pf3Xd4 den verrassenden zet 8... Lf8?d6,
waarop volgde 9. Pd4Xc6, Ld6Xh2, 10.
Kgl?hl, Dd8?h4 en de stand ontstond,
welke onderstaand diagram aangeeft. Berlijn
vervolgde met 11. TelXe4f, doch verloor
de partij in het eindspel *).
(Stelling na 10...Dd8?h4)
ZWART
d e
WIT
f g
Sedert deze belangwekkende partij werd
de door zwart gekozen zettenreeks (6?9)
de Riga-variant in de Spaansche partij ge
doopt. Zeer veel is deze variant besproken
en beanalyseerd. Ten slotte werd men het
Il...de4: 12. Dd8f Dd8:
13. Pd8:f Kd8: 14. Kh2: Le6, 15. Le3, f5,
16. Pe3, Ke7, 17. g4, g6, 18. g5, Tag8, 19.
Ld4, h6, 20. Lf6f Kf7, 21. Lh8: Th8: 22.
Tdl, hg5:f 23. Kg2, Kf6 enz.
De soort spade die iedere
amateurtuinman meent te gebruiken, nadat hij
twintig minuten zijn gemeente-tuintje
omgespit heeft
Bulten de perken (Bulletin Sydney)
President van den krijgsraad: Wat wordt
beklaagde Jones te laste gelegd?
Sergeant: Met permissie, hij was dronken,
hfj smeet de boel stuk en hij sloeg onbe
hoorlijke taal uit. In n woord, hij stelde
zich net aan of hij de kolonel zelf was.
itiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiMiitiiiiimiiiiiiiiiimiiiiii
er over eens, dat de variant uitstekend was
maar zwart hoogstens remise verschafte,
wanneer wit in plaats van 10. Khl slechts
speelde 10. Kh2:, immers na 10... Dh4f
11. Kgl, Df2:f heeft zwart niet beter dan
remise te houden door eeuwig schaak.
Maar nu komt het verrassende, dat weer
een prachtig getuigenis aflegt van den
onuitputtelijken rijkdom van het schaakspel.
Frank W. Neale heeft namelijk ontdekt
(British Chess Magazine, 1917 pag. 168) dat
de geheele Riga-variant niet deugt en dat
Berlijn de partij snel had kunnen winnen,
indien slechts in plaats van 11. TelXe4
gespeeld was //. Lcl?g5. Immers zwart
moet dan wel antwoorden 11... Dh4Xg5
en na 12. DdlXdöDgSXdS, 13. Pc6?b4f
heeft wit een gewonnen spel.
Noch 13... Kd8 (waarop volgt: 14. Pd5:
Pf2:f 15. Kh2: Le6, 16. Pf4, Lf5, 17. Kg3,
Pg4, 18. Pc3, Pf6, 19. Tadlf Kc8, 20. Te7)
noch 13... c6 (waarop volgt: 14. Pd5: b5,
15. Pd5-c3, 0-0, 16. Te4: Ld6, 17. Lb3)
noch 13... Kf8 (waarop volgt: 14. Pd5:
Ld6, 15. Te4: Le6, 16. Pd5?c3, Lf5, 17. Tel,
Lc5, 18. Kgl, Td8) zijn voor zwart voldoende
speelwijzen.
Deze ontdekking van Neale zal niet nalaten
onder de meesters groot opzien te baren.
Voorloopig is in elk geval 6... e5Xd4 weer
als inkorrekt te beschouwen.
14e Jaargang 23 Juni 1917
Redacteur: K. C. DE JONGE
Van Woustraat 112', Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
SLAGZET
ontleend aan de partij. Ingezonden door den
heer H. W. Zitman, Haarlem.
(Eerste publicatie)
Zwart (16 schijven)
l
6|
11
16]
21
26|
31
36|
41
46!
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Wit (16 schijven)
Stand. Zwart: 3, 6/12, 14, 16, 17, 19/21, 24, 25.
Stand. Wit: 26/28, 31/36, 38/40, 43, 45, 47, 48.