Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD- VOOR NEDERLAND
7 Juli '17. No. 2089
:: VERHUIZEN ::
MEUBELS BEWAREN
E. J. VftN SCHflICK
BOOTHSTrJART UTRECHT
'ANVLAANDEREJH
De Vlaamsche Opera
Eindelijk bezit Nederland een
Nederlandsche opera, die leefbaar blijkt.
Men zong in den Haag in het Fransch,
het Duitseh en het Italiaansch. Het Neder
landsen komt aan de beurt; werkelijk is het
niet te vroeg.
Maar het geldt niet alleen de taal, waarin
men zingt; ook eigen kunst moet in den
zang tot uiting komen.
Niet dat ik een opera als een soort
propaganda-instelling zou gaan beschouwen;
het geniepig dienstbaar maken van de
kunst tot een inpalming der geesten is een
praktijk, die men best kan overlaten aan
groote mogendheden, die nu eenmaal in het
teeken van deze tijden gedoemd zijn om
alles te bederven, waarmee zij zich in den
schoot der kleine naties bemoeien.
Neen, eigen kunst is ook op tooneel- en
opera-gebied eigen leven; eigen kunst is de
groei tot algemeen-menschelrjke gewrochten
van het eigen gemoedsleven eener natie.
Toen ik, vóór den oorlog, Nederlanders,
bij voorkeur Duitseh of Fransch hoorde zin
gen, dan had ik mfj niet af te vragen, waarom
Nederland het op het gebied der opera's
niet verder had gebracht. Voor hun muzikale
opleiding gingen de Nederlanders naar Ber
lijn. Te Brussel liet een Nederlandsch"
toondichter in een Fransche vertaling de liederen
ten gehoore brengen, die hij op Duitschen
tekst had geschreven! Gebeurde -het nog
onlangs niet, dat een orkestmeester aan wien
men verweet, dat hij uitsluitend Duitsche
muziek liet uitvoeren, de plechtige belofte
aflegde als tegenhanger... Fransche muziek
te geven? Een dergelijke Nederlandsche"
muziekkunst, hoe onberispelijk ook wat de
techniek betreft, lijkt voor ons Vlamingen
een bespotting.
Gelukkig, dat de beweging voor den
Nederlandschen volkszang overal wortel schiet,
en er een schaar toondichters aan het schep
pen zijn, die zich tegen de kosmopolitische
strekking weren, waaronder de Nederland
sche ziel dreigde te versmachten. Het werd
hier zoo niet, ondanks de meest schitterende
uitvoeringen van vreemde kunst, op muzi
kaal gebied een dorre woestijn.
Wij, Vlamingen, voelen dat veel meer dan
de Nederlanders zelf. Waarom? Omdat wij
nagenoeg in den zelfden toestand verkeerd
hebben. In de X'Xe eeuw is er slechts op
nieuw sprake geweest van Vlaamsche mu
ziek, toen onze toondichters zich ontworsteld
hadden aan een doodende vreemde traditie
en aan het dwangharnas van een oneigen
taal, toen 'onze toondichters onder de l
venwekkende bezieling van Peter Benoit opnieuw
de eeuwig jeugdige bron wisten te doen ont
springen van het Vlaamsche volkslied.
Over de frissche wisselwerking tusschen
het volkslied en de heerlijkste Vlaamsche
toonkunst zal ik hier niet uitweiden.
Immers wou ik het vooral hebben over
onze Vlaamsche opera.
Peter Benoit, de Rubens onzer Vlaamsche
muziek, voelde maar weinig voor de
eigenlijke opera's, die hij als een te
konventioneele kunst beschouwde.
Ook werden in 1890 te Antwerpen, aller
eerst lyrische drama's opgeveerd, onder
leiding van Edward Keurvels, een dier man
nen, wier offervaardige toewijding order de
beste kenteekens behoort van alle volkeren,
die tot nieuw leven geboren worden.
In den Vlaamschen schouwburg werden
opgevoerd Benoit's Charlotte Corday, Paci
ficatie en Karel van Gelderland, Weoer's
Preciosa.
Drie jaar later had Keurvels een flinken
medewerker aan Henry Fontaine, die thans
nog bestuurder van de Vlaamsche opera te
Antwerpen is.
Het Lyrisch Tooneel" werd geboren; een
opera-gezelschap werd samengesteld. Men
voerde er insgelijks vertaalde opera's op. De
eerste aan de beurt was de Vrijschutter van
Weber.
Werken van Lortzing, Smetana,
Humperdinck kwamen voor het voetlicht.
Nog had men maar weinig oorspronkelijke
opera's. De tijden waren niet rijp.
Peter Benoit wou, dat de Vlaamsche
muziek haar diepste bezieling zou putten
aan de milde bron van een heropgewekt
Vlaamsche volksleven, maar dat volksleven
was al te zeer verbasterd en ontwricht,
opdat er spontaan op elk gebied als bij
tooverslag zou uit oplaaien de gloed van
een eigen kunst. Slechts geleidelijk kon die
atmosfeer ontstaan, waarin oorspronkelijk
werk gedijen zou.
Elk eerste voorstelling van een Vlaam
sche opera werd tot een waarachtigen strijd.
De Fransch-Belgische pers stak met die
opera's den draak, betwijfelde zelfs, dat
er ernstig werk op Vlaamschen tekst kon
getoondicht worden; het was volgens die
pers nog steeds als ten jare 1847, toen
minister de Rheux antwoordde aan Prudens
van Duyse, die vroeg, dat de toondichtecs
in den wedstrijd van Rome ook op
VJaamschen tekst zouden mogen werken:
Un peu de réflexion suffit pour
indiquer flu'il ne peut s'agir que de la
langue franchise, la langue la plus
répandue, langue qui du reste est celle
de l'enseignement musical dans notre
pays"....
Ik herinner mij die nachtelijke reizen met
mijn vader, toen wij uit Antwerpen naar
Brussel terugkeerden, na een dier opvoe
ringen van het Lyrisch Tooneel" bijgewoond
te hebben met een onvolledig orkest, arm
zalige schermen en ongeschoolde krachten,
maar nog voelend in ons den gloed die
van alles uitging.
Antwerpen, het Vlaamsche volk kreeg
zijn Vlaamsche opera, waar men uitsluitend
in het Nederlandsch zingt.
iiiiliiiiiimiiiiimiiimll
illlllllllllllllllllllillllllllllinillllllllluillllllllliiiillliiliiiliilllllllliiitiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiii imimiiniiiiiiMiminmmi
OM DE AARDAPPELEN
Teekening voor de Amsterdammer" van George van Raemdonck
T^A-*-0^^ ^-OU^>%-^oU>-v*
j,.^.^,}
En geleidelijk ontstonden pok de werken,
die meer waren dan een strijdstuk of een
belofte. Ik vermeld slechts: De Bruid der
Zee, Herbergprinses van N. de Tière en
J. Blockx; Prinses Zonneschijn van P. de
Mont en P. G'lson; Quinten Metsys van
R. Verhulst en Em. Wambach; Reinaert de
Vos van R. Verhulst en Aug. De Boeck;
Winternachtsdroom van L. du Castillon en
Aug. De Boeck; Pinksternacht van M. Sabbe
en Oscar Roels.
Maar zelfs een loutere opsomming zou
mij te ver leiden.
Vast staat in elk geval dat er te Ant
werpen een Vlaamsche opera leefde en
groeide als uiting van dat alzijdige streven,
waardoor het Vlaamsche volk zich vóór den
oorlog aan het opwerken was.
Waarom zou, nu alles in Vlaamsch-Belgi
door den oorlog gebroken ligt, de
NederIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIMIIII1I1II1IIIIIIIIIHIII
landsche opera hare aandacht niet wijden
aan het wetk van Vlamingen?
Waarom zouden er in die opera ook geen
andere werken dan Fransche of Duitsche
worden ten gehoore gebracht?
... Ik beloof niet er dikwijls heen te gaan,
want een Vlaamsch hart heeft thans andere
zorgen, maar voor Nederlanders zouden die
opvoeringen een aanleiding kunnen worden
tot het bekomen van een beter inzicht in
den Vlaamschen landaard en de Vlaamsche
kunst, en tevens een spoorslag voor eigen
toondichters tot het leveren van oorspron
kelijk opera-werk.
\. HOSTE J r.
11minimi miiiiiiiimiiiiiiitiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiti iiitiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniimi
DE TWENTSCHE BANK
AMSTERDAM. ROTTERDAM. 'g-ÖSAVENHAGE.
Bottert kapitaal f 16.090 OM.-. Reeerven f9.850.000.-.
te« vrtto Mntprckettyfc vwr verUntenteseii van:
B. W. BUJOCMSTCM ft Co., SS M ThrMdnMtostrMt Lende* E.C.
B W. ?LUDCNSTCM Jmtor, Enteind*.
LEDEBOEH ft Oe., Atawto.
RekeatBff-CmtraMt »«t ReateTergotdtng.
!?- en TcrfcMf Whwelf op Manen en Botaotand, Vreemde Mnnt.Conponi.
! Inj op BiMta» «i Buitenland.
RembMirMr«4H<4Mi ta Noord- en ZuM-Amerika.
B«Mt«B.
In- en r«rk
Hemen raa
M| de Tweotwhe
Bewaring VM Wanr&a. S»fe B?pottto.
ifcertet te
t«m KSMtflb
fitoU*« oe Prolongatie met bewaring van het onderpand
«atwhe Trast H||
M Waar*». Safe Brpottto.
_ tegn verttes W| utttotiag van fcmdsea.
Yoornetottm op Foiidwa en O~*tferen.
CraitoUH aan BatHMnrm M )ndo»N1«i4«a Wj hare afdeeling
fRBIHüTTEttCBKieiNM, IwtxtJ tegea borfttalling, credlethypothcek
of and«re zekerheid, netzfl In Manco.
Rente voor DEPOSITO'S.
Mr«et tpwdvrbaar % pCt.
Tl«m dage» oplegging . . %
?m Maand nut. . . . % pCt. beneden den gemid
delden prolongatie-koers, met een maximum van . . 3%
Dm Maaiide» «pienfaw 3 ?)
; 3% *)
?«Maarte*
?«? Ja»
*)
?) Van dea dag der opzegging af wordt % pCt. minder rente vergoed.
^LEVENSVERZEKERING -BAN K
AMSTERDAM"
tLLJlSHHS «u OUEH. - l£J.BONhII\f. Adj-Dk u. AJVtU ELTS.
GEVESTIGD TE
's-GRAVENHAGE, MOLENSTRAAT No. 39,
geeft 4^2 /0 Pandbrieven uit in stukken van
f IOOO,-, f 500,?en f IOO .
OKTTANG-eDBETAALKAS
>,l)(M-lenslr.'2(1-22, \iiisirnlain.
Kapitaal u HtsirKn ? 5.500.000,
Renteverg. voor gelden h deposito.
met l dag opzegging. . H pCt.
Bedr. tot ? 20 000.- terst. betaalb.
met 10 dagen opzegging % pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement.
SAFE DEPOSIT INRICHTING,
.geopend:
op Werkdagen van 8% tot 5 uur.
op Zaterdagen en
Beursvacantied. van 8X 2
Loketten van ? 2.50 per maand
(? 10.?per jaar) en hooger te huur
voor bij de Directie bekende of
geïntroduceerde personen.
Amsterdam, 2 April 1917.
Hypotheekbank
voor Nederland
OPGERICHT 1889
Amsterdam Keizersgracht 482.
4 en 4'/2 pCt
(stukken ran f 1000. f 500 PB f 100)
tegen Beurskoers
Onvoorwaardelijk voor rente en
aflossing gewaarborgd door d«
ALUEfl El£ W
Mr.A.H.VAN NlEROP- Mr.P.PEELEN,
Directeuren.
NILLMIJ
KORT IS 'T LEVEN
ONS GEGEVEN;
DAAROA, NEEA
HET WEL IN ACHT.
BILDERDIJK
DE SCHIKGODIN ATKOPOS
'S RAVENHAGE, Veenestraat I. Tel. H. 1389
AMSTERDAM, Weteringschans 229. N. 9993
UTRECHT, Minrebroederstraat 22. ,. 2352
LEIDEN, Rapenburg 43. 1615
Dirkzwa^er's
Seheepsagreutuur
Maassluis en Hoek van Holland
Opgericht 1872
Belasten zich met het rappor
teeren van schepen en het behan
delen van scheepszaken op den
Nieuwen Waterweg
Jtieuwe
Maafsctinppij
Maassluis
Opgericht 1887
Contracteeren voor het bergen
van gezonken schepen en ladingen,
op de rivieren en buitengaats; be
lasten zich met het instellen van
dulkeronderzoek, enz. enz.
Disconto
en
Effecienbank
AMSTERDAM - ROTTERDAM
's-fiRAVENHAGE
Aan- en Yerkoop van
Fondsen.
Incasseert Wissels en
Coupons.
Verstrekt Voorschot
op On geaccepteerd
Handelspapier.
Assurantiekantoor
J, Herm.
Verzekering op Contract
voor 12 maanden
op afle soorten goederen
voor transport.
Keizersgracht 391,
AMSTERDAM.
De Rente Cassa,
Heerengr. 179, (geb. Assoc.-Cassa),
AMSTERDAM.
Kapitaal . . /
1,000,000.Beserves . . 1.2n6 «75,33
DEPOSITO-KUSTE:
Met l dag opzegging (bedragen tot
? 5000 direct te ontvangen) % pCt.
, 10 dagen opzegging . <U .
Voor l maand fixe . . \Y*.
, 2 en 3 maand. fixe l ^ ,
. l jaar fixe. . . »Vi .
Prolongatieconditie (tot beperkte
bedragen) l/j pCt. onder den
Piolongatiekoers, met een maximum
van 2 pCt.
Nederlandsche dadel-Maatschappij.
Gestort Kapitaal f 60.000.000. Statuaire Reserve f11,595,462
Hoofdkantoor:
Agentschappen te: '?-GRAVENHAOE en ROTTERDAM.
Vettiging in het Oosten. Batavta, Soerabata, batnarang, Bandoeng, Weltevreden,
Cheribon, Tegal, Pekalongan, DJember, «oio, OJokjaKarta, T|ilat)ap,
Padang, Meda«*, Teblng-TInggl (Deli), Langsa, Kota Ha<1|a, Paleinbang,
Telok-Betong, Ponttanak, Baudjermasla, ivlakaeser, Hlngapore, Penang,
Bangoon, Hongkong en Sbangual.
In- en Verkoop van Wissels en Telegraftticlie
Transfertcn,?Diicunaeerlnjfeii en Ff naneleerinffen. Schrif
telijke of TelegratWhe Oedleten. fteiacredleten,
iKCpositoX l&ekcnlii£-C ourarit. Administratie
van Kftecteo en alle andere Bankzaken.
met
RENTEVERGOEDING VOOR DEPOSITO'S;
maanden opzegging ... 4 pCX
DE HAARLEMSCHE
HYPOTHEEKBANK.
41/2 % Pandbrieven tegen
Amsterdamschen Beurskoers
ROTTERDAM AMSTERDAM
VGRAVENHAGE
KAPITAAL eHRESERVEN ? 52,000,000
Handelsoredieten
Voorschotten in Rekening-Courant
Deposito's
Cheque-Bekeningen met rente-vergoeding
Gelegenheid tot open en gesloten bewaargeving
SAFE DEPOSIT
U.lMAJ!lANTJx.,Accountant,
BOELOF HARTSTKAAT 139, AMSTERDAM
Telefoon Int. Zuid 912.
voor waarder\ belast .meb'vrucktgebruik er\ *"*
1 periodieke uitkeermgerv geyesbigd Ie s'GPAVENHAGE
Directie. R.5CHWARZ er» Mr. H.R. var, MAASDIJK .
Geplaatst irvaatschappeliJ'H kapitaal f 4.000.000. _
Reserves 644>I4.99
Pandbrievenkapitaal 18.000,000. _
De Bank geeft,.zoplarvg de voorraad strekt ,
4^.;«* 5% PANpiSPIEVEIN
luit tegen;;|ie.urskoers,ir\ stukken. var\
, MOÓO._, f 500._MOO._ ,
Centraal Ikccountants-Kaotoor
onder Directie Tan Mr. r». GJ-. H. OJP
Lid van kat N»d*rlaiëuli tustitoii van Aeenatants
LICHTEÖAABD Ho. 8, UTBBCHT. Tel. 140
EAS-VEBEES1G1NG
Neemt Gelden ft Deposito.
Met n dag vooraf opvragens tegen een rentevergoeding van X pCt.
Mits het geteekend opvragingsbiljet wordt overgelegd,
zijn bedragen tot ? £O,OoO op vertoon betaalbaar.
Met tien dagen vooraf opvragens tegen een rentevergoe
ding van .................. % »
Andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden.
Plaatst voor rekening van hare lastgevers gelden op Pro
longatie onder hare verantwoordelijkheid.
Belast zich met de Bewaring van Onderpanden Tan
ProiongatlBn en in het algemeen met Open en Gesloten
Bewaarneminjc.
VERHUURT SAFE-LOKETTEN
van ? 8.?per Jaar (? 2.?per maand) en hooger.
Tarieven en Voorwaarden zijn te haren kantore verkrijgbaar.
Amsterdam, l Juli 1917
GESTORT
A M ST K RI> A M
KAPITAAL EN RESERVE F 5.500.000.
Geeft voorschotten aan hare rekening-honderg Belast
zich met alle Bankzaken Uitvoering van Effectenorders
RENTEVERGOEDING VOOR DEPOSITO'S:
met n dag opzegging . 1% pCt.
. tien dagen 1% .
een maand 2
drie maanden . 3 »
, een jaar 4
SAFE-DEPOSIT
Raadpleeg voor Belegging en Speculatie
't Financieel Nieuws- en Uitlotingsblad,
verschijnt 2 maal per week, abonnementsprijs ? *.5O per jaar.
Proefnummers op aanvrage kosteloos en franco aan de
bureelen: DEN HAAG, Noordeinde 144 (Postbus 84, Tel. H. 6374)
AMSTERDAM, Heerengracht 154 (Postbus 420, Tel. Centr. 506)
Tevens verkrijgbaar a 5 cent* per nummer bij alle kiosken
en bij elben spoorwesboekhandel in Nederland.