29 Sept. '17. No. 2101 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 DRUKTE IN DE TREINEN Teekenlng voor ,de Amsterdammer" van Joh. Braakenslek Hoe een reiziger, die per spoor reist, zich verbeeldt, dat zijn trein er uit ziet Redacteur: Dr. A. O. OLLAND A. R. Falckstraat 5, Utrecht Alle berlchten.deze rubriek betreff ende.gelieve men te adresseeren aan bovenstaand adres. 29 September 1917 EINDSPELSTUDIE No. 72 VAN ERCOLE DEL R1O (1750) ZWART a bcdefgh WIT Wit: Kh3, Dd7, pionnen e5, f6 en h6. Zwart: Kh8, Tg5, pionnen e6, f7 en h7. Wit speelt en wint. Oplossing over 14 dagen. Ercole del Rio gaf in 1750 teModenaeen; klein leerboekje anoniem uit. Zijn groote' schaakbegaafdheid besteedde hij eveneens om vruchtbaar mede te werken aan het schaakwerk, dat door zijn vrienden Lolli en Ponziani werd uitgegeven. (Tidskrift för Schack). BERICHT De oplossing van eindspelstudie No. 71 (van C. C. W. Mann) geven we pas over 14 dagen. We noodigen den liefhebbers uit aan deze fraai studie nog eens hun krachten te beproeven. CORRESPONDENTIE-TOURNOOI De eerste ronde van het Correspondentietournooi, uitgeschreven door het Algem. Handelsblad, is thans geëindigd. Van de drie in gang zijnde partijen won mr. Fick van te Kolstéen dr. Olland van Marchand, terwijl de partij te KolstéMarchand Zondag 23 Sept. te Amsterdam voor het bord werd uitgespeeld. Deze partij eindigde met remise, een resultaat waarmede Marchand tevreden kan zijn, want indien zijn tegenstander, in onderstaande stelling, in plaats van den zwakken zet 54. c4?c5 den juisten zet Kd3?c3 gespeeld had, zou Marchand de partij hebben verloren. Zwart kan n.l. niet beletten, dat de wittte koning over b4 en c5 in het spel van zwart dringt, terwijl na (Marchand) ZWART IIIIIIIIIIIIIMIUIIIIMHIIIintllMIMIlmlItllHJIMIHIMMIIMHIMIMMIIMIIIMHIIII 1. Kc2 te spelen. Na alle andere zetten is wit verloren. Wat de normale (korte) oppo sitie niet vermag gelukt aan de verwijderde oppositie, welke wit door 1. Kc2-verovert. ZWART VI ? ? ? a b c d e i g h Vfn 54... e4, 55. Ldl de pion e4 verloren gaat. In beide gevallen moet zwatt dan verliezen. Onderstaande tabel geeft den stand van den wedstrijd na de eerste ronde. 1 1 Mr. dr. Fick, Haarlem | 2 Dr. Olland, Utrecht, i 3 te Kolsté, 's-Hage. . | 4 Marchand, A'dam. . | 1 1 j 0 ! T 2 Yi Yi 3 1 1 1 Hl l 4 1 1 i 1 ! Y-i \ -\ 2Y> 2 1 i..( DE OPPOSITIE DER KONINGEN IN HET PIONNEN-EINDSPEL (Vervolg) Zooals in de vorige rubriek werd aan getoond, verliest wit in onderstaande stelling wanneer hij 1. Ke2 speelt. Hij is echter in staat het spel remise te houden, n.l. door a f g c d < WIT Wit aan den zet, maakt remise. Zwart aan den zet wint. Speelt zwart 1... Kf3 dan antwoordt wit met 2. Kd3; speelt zwart 1... Kg 3 dan ant woordt wit met 2. Kc3 en na 2... Kg4 kan hij zoowel 3. Kd4 als 3. Kd2 spelen, daar beide zetten hem in staat stellen na 3... Kf3! door 4. Kd3 de oppositie te houden. De eigen pion belet wit nu niet meer de korte oppositie vol te houden. Is in diagram VI zwart aan den zet, dan is het duidelijk, dat noch 1... Kf2 noch 1... Kg3 wint, omdat wit resp. 2. Kd2 of 2. Kei! zou antwoorden. Door 1. Kf3 of 1. Kfl, dus door verovering van horizontale zoowel als door verovering van de diagonale oppositie, kan zwart winnen, bijv. 1... Kf3, 2. Kd2, Kf2, 3. Kd3, Kei, 4. Kc3, Ke2, 5. Kd4, Kd2 enz. Schenken we thans onze aandacht aan de stelling, welke diagram VII weergeetf. Reeds vroeger hebben we aangetoond, dat in soortgelijke stelling met den witten pion op de 3de rij (d3, e3) het spel bij correcte behandeling remise is. In bovenstaande stelling, dus met den pion op de 2de rij, vermag wit aan den zet te winnen, n.l. als volgt: 1. Ke2 (ook 1. Kc2 wint op analoge wijze) Ke8! Nu we de beteekenis der ver wijderde oppositie kennen, moeten we dezen zet, waardoor zwart de oppositie wint, als den eenigen juisten beschouwen. Het is kenschetsend, dat deze zet niet in de leer boeken van het eindspel vermeld wordt, ook niet in Berger's leerboek. Dit ligt wel hierZWART Wit aan den zet wint. Zwart aan den zet maakt remise. aan, dat eerst in den laatsten tijd de beteekenis der verwijderde oppositie is be grepen. Het is vooral Johan Berger, die in de D. Schachzeitung er de aandacht op heeft gevestigd (D. Sch. 1915 pa« 225) en er de waarde van in het licht heeft gesteld. Revenons a nos moutons. Na 2. Ke3, Ke7, 3. Kd4, Kd6 zien we, dat zwart nog steeds in het bezit is der oppositie, maar na 4. d2?d3 moet zwart de oppositie prijsgeven, en na 4... Ke6 (4... Kc6 voert tot analoog spel) 5. Kc5, Ke7 (Ke4 dan 6. d4f) kan wit zoowel door 6. Kd5 als door 6. Kc6 het spel voortzetten, bijv. 6. Kc6, Ke6, 7. d4, Ke7, 8. d5, Kd8, 9. Kd6 (niet 9. d6 waarop 9... Kc8 volgt en het spel nog remise is) Ke8 of Kc8 10. Kc7 resp. Ke7 en de pion gaat door tot koningin. Is in diagram VII zwart aan den zet, dan verovert hij terstond door l...Kd7 de oppositie en na 2. Ke2, Ke6, 3. Ke3. Ke5, kan wit wel is waar een tempo winnen door met den pion te spelen, maar de pion belet dan den eigen koning de oppositie te be houden, bijv. 4. d3, Kd5 en wit is niet in staat te winnen. (Wordt vervolgd) Een bijzonder mooie ontleding, hoewel de eindslag niet nieuw is. Jammer dat nu de stand ook niet mooi is. De navolgende schijn-oplossingen zijn aanwezig 14-9, 22:11, 25:14 remise l of 13:4, 6-1, 1:25 14-10, 17:19, 25:14 8-12, 6:5, 5:50 en zwart wint!! Goede oplossingen ontvangen van M. Boom, A'dam, No. 166, 167, 168, K. J. Ham appel, Rijswijk, No. 166, 167, 168. P A R T IJ gespeeld, 20 September 1917, tusschen de heeren I. Presburg met wit en I. Hendrix met zwart, beiden te Amsterdam. (KAMPIOENSCHAP VAN AMSTERDAM) Onregelmatige opening Wit 34-30 33-28 31-27 27-22 1) 32:21 37-31 42:11 38-32 41-37 46-41 43-38 49-43 47-42 28:19 39-33 44-39 33-28 39-33 37-31 41-37 30-25 50-44 44-39 Zwart 1.17-21 2.21-26 3.11-17 4.18:27 5. 16:27 6. 26:37 7. 6:17 8.13-18 9. 9-13 10. 4-9 11. 1-6 12. 7-11 13.19-23 14. 14:23 15.10-14 16.13-19 17. 8-1312) 18.20-24 19. 2-8 20. 5-10 21.15-20 22.10-15 23.17-21! 3) 10) 31-274)24.11-16 ?VVV DAMRUBRIEK 14e Jaargang 29 September 1917 Redacteur: K. C. DE JONGE Van Woustraat 112!, Amsterdam AUTEURSOPLOSSINQ PROBLEEM No. 166 VAN DEN AUTEUR P. VISSER, UTRECHT Stand. Zwart: 9, 12, 13, 15, 18/20, 22, 23, 25, 35. Stand. Wit: 24, 29, 30, 32/34, 38, 39, 44, 48,50. _Wit: 32-28, 44-40^33-28, 28:8, 24:4, 4:491 Zwart? 2*437 35:4474473J A^l3:2, 3:35 A ~-"' 29:4°' 34:3' 3:171 22:33,720729725^45 Een voor de hand liggende oplossing; het aardigste is nog de variant bij den 3en zet. AUTEURSOPLOSSINQ PROBLEEM No.167 VAN DEN AUTEUR M. DEKKER Jr., A'DAM Stand. Zwart: 10. 12, 13, 1823, 2527, 29. Stand. Wit: 30, 34/38, 42, 43, 45/50. Wit: 50-41, 38-33, 43 39, 4938, 46-41,37:8, Zwart: i9:4U, 25:34, 34:43, 40:49, 49:32, 13:2, 33-28, 36-31, 47-41 ,_42:4^ 23:32, 26.46746:37 Een zeer onnatuurlijken stand. De zwarte schijven staan veel te ver vooiuitgedrongen. De oplossing hoewel tien zetten diep is zeer gemakkelijk. Wij hebben van dezen auteur wel betere vraagstukjes geplaatst en gezien. In dit zit niets geestigs. AUTEURSOPLOSSINQ PROBLEEM No. 168 VAN DEN AUTEUR H. LIZE, A'DAM Stand. Zwart: 7, 8, 13, 18, 20, dam op 6. Stand. Wit: 14, 16, 17, 22, 25, 27, 29, 44. Wit: 44-39, 16-11, 29-23, 27-21, 39-34, 25:14! Zwart720:9, 7: 6, 18:29, 16:Ï8, 6:30 37-31 40-34 42:31 35:24 45:34 25. 21-26 5) 26. 26:37 27.24-30 28. 20:40 29.14-20 Wit Zwart 25:14 30. 9:20 27-22 6) 31. 18:27 31:22 32.20-247) 48-42 8) 33.12-181 " ~ 34.18-22 35. 22:11 36.11-17 37. 16:7 38.15-20 39. 20-25 40. 8-12 41. 3-8 42. 23:32 43.12-18 44. 8-12 45. 6-11! 11) 46.12-17 47. 7-12 ?d». 48. 24-30 49. 30:39 50.19-24 51. 25:14 52.14-20 53. 20-24 54. 24:33 55. 17:28 56.11-16 57. 12:21 58.13-19 22-17 36-31 28-22 22:11 31-27 9) 27-22 42-37 37-31 32-28 38:27 43-38 38-32 31-26 32-28 34-29 39-34 33:44 29:20 44-39 39-33 33-29 28:39 27-21 21-17 26:17 12) geeft op. 1) Deze af ruiling is fout en doelloos. Wit maakt zijn eigen centrum stuk en bekomt eerder na- dan voordeel. Deze doellooze opruiming van een 8-tal schijven geeft den indruk dat wit gecompliceerde standen wil ontwijken. 2) Beter is in deze stelling 8-13 en 2-8 te spelen, dan de schijf op 9 naar 13 te brengen. 3) Een prachtzet! Men ga de gevolgen maar eens na en raadplege de volgende zetten. Wit heeft nu te kiezen tusschen 40-34,31-27jof 28-22, daar op 31-26 door zwart 21-27 enz. niet kan; 28-22 brengt na enkele zetten schijf verlies. Op 40-34 volgt natuurlijk 24-30, 20:40 enz., met het gevolg dat wit's kortsten vleugel geheel lam is. 4) Na bovenstaande uiteenzetting volgt dat deze dus gedwongen is. 5) Wederom de. zet! Wit heeft weder te kiezen uit drie zetten, nl. 40-34, 27-22 of 42-37. Op 40-34 volgt weder de verzwakking van den korten vleugel. Op 42-37 speelt zwart 6-11 en neemt een afwachtende houding aan. Op 27-22 volgt na enkele zetten een schijfverlies. 6) Deze afruiling brengt een schijfverlies, maar wit heeft niet veel beters. 7) Natuurlijk eerst de korte vleugel van wit werkeloos maken. 8) Speelt op het valletje 33-29, 43-39,38:7. 9) Nu kan 33-29 enz. niet meer geschieden, daar dit aan wit nog een schijf kost. 10) 't Gaat nu om de tempo's! 11) Op 7-11 volgt 22-17, zwart 11:22 gedw. wit 32-28, zwart 12-17 gedw., wit 28-23, zwart 18:38, wit 27:9 met remisekans of na 32-28 van wit speelt zwart 24-30, wit 28:8, zwart 13:2 en nu heeft zwart wel winstkans, maar moet zeer correct spelen. De voort zetting 6-11 was dus de beste om zich van een absolute winst te verzekeren. 12) Een door Hendrix keurig gespeelde partij. Van iedere zwakke zet is voordeel getrokken. Ons compliment. iliiMiiiiiimiiimiiiiiiiiiHimMiiiiiimiiiiMHiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiii HET LUTHERBOEK Uitgevers-Maatschappij v h. P. M. WINK - Zalt-Bommel. 160 bladzijden; - 6 illustraties; 9 bijdragen van professoren e.a. Prijs f 1.25. N.V.Concert&Theaterbureau J.H.L BQSSARD, den Haag VRAAGT INSCHRIJVINGSBILJET VOOR 3 ABONNEMENTSCONCERTEN DOOR HET HAAGSCH TRIO Willem Andriessen, piano; Sam Swaap, viool; Charles van Isterdael, violoncelle aan de NIEUWE MUZIEKHANDEL, Hailigeweg 5, AMSTERDAM. De Meesterwerken van GUÏDE MAD PASSANT Verschenen deel II nACHTIG ALS DE DOOD door GUY DE MAUPASSANT Vertaling van HERMAN SALOMONSON 95 cents Prijs gebonden in omslag van Is. VAN MHNS 95 Cents De inteekening is bij iederen boekhandelaar opengesteld. Amsterdam, VAN HOLKEMA & WARENDORF Drukkerij SCHXX.T Utrecht?Amsterdam. CATALOGI - TIJDSCHRIFTEN ENZ., - - tot in de fijnste uitvoering - Speciaal voor groote werken en voor groote oplagen CHEMIGRAFISCME KUNSTINRICHTING % DIRK SCHNABEL AMSTERDAM CLICHÉ'S VOOR /WART EN KLEURtNDkll» ONS NIEUW PROCEDt IS KOPERD1EPDRUK, GESCHIKT VOO» ELK PAPIUH. DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 1.90 p. kwartaal Hofleverancier 77 jaar in den Pianohandel ? Opgericht 184O Onze traditie getrouw leveren wij op Pianogebied het beste en meest volmaakte, terwijl PP' D U C A N O L A" kunstspel pianos en vleugels aan de hoogste technische en muzikale eischen voldoen, welke aan een apparaat gesteld kunnen worden. Men vrage onze Catalogus G met uitvoerige beschrijving. Gebruikte Piano's worden ingeruild VAN . DER DEN HAAG BREDA MAASTRICHT L. Houtstr. 9 N. Ginnekenstr. 11 W. Brugstraat 3