De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1917 6 oktober pagina 3

6 oktober 1917 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

6 Oct. '17. No. 2102 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 005TEQBEEK MEUBHEERIMQEN Fr.SMEMUS 20 LEIDSCHESTRAAT 22 AMSTERDAM. TELEFOON N. B8I2. HEMDEN NA1B MJUT. TUMPOLLE ^^ Kalverstraat 69 - AMSTERDAM DEN HAAG -:- -:- ROTTERDAM Schotsche Reis-onAuto-Plaids In elke GOEDE zaak vindt U onderstaande artikelen: S AR DELLEN BOTER Vervangt boter en toespijs. Zeer smakelijk. Hygiënisch bereid. FIJNE NOASCHE GEKRUIDE ANCHOVIS. fl. 1.?, fl. 1.6O, fl. 2.5O, fl. 3.5O enz. Vischconservenfabriek HOLLANDIA". Bergen op Zoom Tel. 278. Hoofdvertegenwoordiging voor Nederland : LUTOMIRSKI" Tel. 6708. Amstel 64. AMSTERDAM. WO gultien PREMIE betaald H. G. THIEME aan Ned. Chr. Sclentists die eene wetenschappelijke diagnose inzenden van BLINDHEID AAN EEN OOG, van de geboorte af dateerend N. V. Maas- en Waterweg Maatschappij tot bevordering van de vestiging van Industrieën te SCHIEDAM EN OMSTREKEN Lange Haven 3 Tel. 23 Schiedam Verleent haar bemiddeling bij den Aan- en Verkoop van Panden en Industrieterreinen en het verschaffen van Bedrijfskapitaal. Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop in HET OOSTERPARK te DE BILT Lage prijzen, mooie wegen, gas, electr. licht, water. - BaatÖ-tot fo»l«it TUI Bet Oosterpark Tel. Int. 38 & 48 'OXYDOL' (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) 45 cent p. Tube. Raamt, eno, STlil t Co. Chemische Fabriek ,,'sVGRAVENHAGE. Stenografle Biënts Balt Kelfond. 9O i)t. In d. Boekh. en na postw. bij RIËNTS BALT, Den Haag, bij wien ook mond. en schr. ond. Bij het notuleeren der Raadsvergadering heb ik reeds zeer veel gemak van de Stenografie." (w. g.} A K. te A. Racahout E. P. per flacon f 1.50 en f 0.80 wordt meer en meer gevraagd. EEIDLL0TÖN iiiiiiiiiiiiiiiiimi luiiMMMimtiiim DISTRIBUTIE-LEED DOOR MINCA VERSTER-BOSCH RE1TZ Hij rekte zich lui in z'n bed, onderdrukte moeizaam een geweldige geeuw; 't was zoo behagelijk om eens lekker, zoo heelemaal sans-gêne, uit te geeuwen, maar dat doe je nou eenmaal niet als je, enfin, nog altijd graag een goeden indruk op je vrouw wilt maken, en mét haar, hoogere begrippen van een verfijnd intellectueel leven tracht te cuttlveeren 't Was laat geworden dien vorigen avond; ze hadden opgezeten, bij kaarslicht natuur lijk, gas- of electrische geleiding bestond «iet in hun buitenhuis, en petroleum be hoorde al sinds onheugelijke tijden tot een weelde, waarvan zij met waardige kalmte afstand hadden gedaan. Hij had die eerste avonaen van bepaald lugubere duisternis gevloekt, geketterd; zij had in 't verborgen geïnformeerd, hoeveel wel een electrische aanleg kosten zou. 't Gevolg van beider gemoedsuitingen was geweest, dat zij in 't magisch schijnsel van kaarslicht berustten, er zelfs een hoogere, intieme bekoring in begonnen te vinden, en zichzelf en elkander geluk wenschten, met bepaald uitbundige blijdschap, dat de lucht in kamers en keuken wonderbaarlijk verbeterd was, omdat 't er nu goddank nooit meer kon ruiken naar 'n walmende lamp of dito petroleumstel En bij dat magisch schijnsel had hij dien vorigen avond, haar, Wllson's Speech on flag Day" voorgelezen En nu, den volgenden morgen, nadat hij zijn geeuwzucht met man nenmoed had overwonnen, stonden trillend van fougueuse kracht, als jonge helden, die den strijd verlangen, Wilson's fiere, bezie lende woorden, hem voor den geest We are ready to plead at the bar of history, and our flag shall wear a new lustre. Once more we shall make good with our llves and fortunes the great faith to which we were born, and a new glory shall shine in the face of our people".... Hij sprong opeens uit zijn bed; als je je dag begint onder de auspiciën van zoo'n zielverheffende, heldhaftige, grootsche geest dan, ja, dan voel je je opeens van binnen zoo ruim, zoo zoo extatisch worden als ware je zélf Amerikaan geworden, en geen Hol lander meer... En toch... een Hollander kan toch ook groot zijn! Waarom niet? groot in alles, waarin een kleine Hollander groot kan zijn... Toen schoot hij 't badkamerlje in, en beplensde zich met 'n koude douche. Toch voelde hij dat zijn hoogere stemming ge bleven was; hij zong uitbundig de Stars and Stripes" die bepaald angstwekkend tusschen de hooge kale wanden van 't besteenenvloerde en betegelde badkamertje weerkaatsten, en toen zijn stem, en zijn stemming nog op dezelfde exuberante hoogte hieven, zette hij de Marseülaise in, de Vlaamsche Leeuw, en 't Is a long way to Tipperary," om eenlgszins weekhartig te eindigen met de Liefste Plek" en 't Vlaggelied". Toen was zijn adem op, en zijn toilet klaar. Hij ging veerkrachtig naar beneden, naar de ontbijtkamer, hij voelde zich schoon en frisch en krachtig, met een elastisch, onstuimig tartingsbesef tegen alles wat 'n gewoon mediocre mensen de omstandig heden" noemt en waarvan hij in minder verheven gemoedsstemming, zoo vaak de neerhalende invloed had ondervonden. Maar nu stond hij er boven l 'n Speech als die van Wilson werkte universeel... God, god hoe kon in zoo groote en grootsche dagen als waarin je nu leefde, 'n mensch zich laten vermiezeren en verpieteren in 't klein gedoe van 't alledaagsch leven!... En toch waren er sukkels! Zeuren over duurte dit, en gebrek dat! en nood daar aan, en schaarschte ergens anders aanl... Je moest er trotsch op zijn om te ontberen! Was 't niet 't eenige heldenfeit, wat nog voor je overge laten was ? A new glory shall shine in the face of our people!... Lieverd" zei z'n vrouw, en als ze dat zei, met dien wat vaag-verlegen Intonatie, dan zat ze meestal voor een dilemma,waar ze niet dadelijk, of in 't geheel niet, een oplossing voor wist. weet jij wanneer de nieuwe broodkaarten beginnen... zie je... de oude zijn op... weet je... heelemaal... en eigenlijk krijgt de bakker van vandaag nog 250 gram, maar hij is erg geschikt, en zegt, dat-ie 't wel van de nieuwe kan af houden " Z'n gedachten dwaalden maar half be grijpend van the new glory" naar de brood bak op de ontbijttafel, waarin twee smal vierkante hooge broodhobbels, grauw en hoekig als 'n paar straatkeien, tegen elkander In lederen Boekhandel: Je Gebonden f 0.95 per deel. MEUBILEERING-MAATSCHAPPIJ HOLLAND" N. Z. VOORBURGWAL 274 AMSTERDAM TEL. 5974 N. BIJ HET INRICHTEN UWER WONINQ HEBT GIJ 3 PUNTEM IN HET OOQ TE HOUDEN i DUURZAAMHEID HARMONIE BEHATIBDEH PRIJS DAT WIJ IN ONZE INRICHTINQEN DEZE EIGENSCHAPPEN VEREENIBEN, BEWIJZEN DE TALLOOZE TEVREDENHEIDSBETUIQINQEN, WELKE WIJ VOOR U TER INZAQE HOUDEN. IN KLEUR EN LIJN HET BESTE FINANCIEEL NIEUWSBLAD NIEUWE KAPITALIST l 3 3 CD U m.: Keizersgracht 215 -Iel. 6925 en 6241 N.- elegr.-ailres: KEMA de archieven van verschillende regeeringen. Laat elke regeering deze perkamenten aan het vredespaleis afstaan, daar behooren ze! Om politieke redenen kan men' besluiten geen tractaat jonger dan 25 jaar op te nemen. Wat 'n feitenmateriaal, wat al bronnen studie, wat al psychologische gegevens! Daarbij eene tentoonstelling van gravares, portretten en platen op de verschillende vredesconferenties betrekking hebbende en de Internationale tentoonstelling is gereed. Een tentoonstelling van den Vrede! Mis schien is deze gedachte vroeg uitgesproken 't mag zijn, maar hopentlijk niet te vroeg. Vredesbonden, historici, anti-oorlogsraad en wie verder dit domein tot het zijne meent te behooren: Wilt de gedachte overwegen, onderzoeken en tracht te bevorderen, dat ons dierbaar landje in de toekomst nog meer dan vroeger worde: een middelpunt van vrede". leunden. Waar waren de tijden, dat die zelfde bak luxe-broodjes, goudgele profeetjes, gem ber- en roombroodjes in zijn wijden schoot tentoonspreidde. Nee", antwoordde hij berustend, maar ik kan straks wel eens informeeren... alle machtig ja... vandaag moet ik de nieuwe gaan halen." Hij schokte van z'n stoel op, lamme boel je kreeg daar, als je zoo in de rij stond op 't gemeentehuis, 'n demoraliseerend gevoel van bedeeld" worden over je. Enne ... Henk, luister eens" vleide nu heel vaag verlegen haar stem, zie je dan óók kans, nog wat brandstof los te krijgen", en van onder haar vingerdoekje kwam een groot plakkaat rouwkleurige, geperforeerde bons voor den dag, weet je Henk... ik kom er niet uit wat nu wel 't voordeeligst zou zijn... ik bestudeer 't heusch al haast een uur"... ze keek schichtig op 't schoorsteenpenduleke, streek toen gejaagd over haar voorhoofd, 't Kost allemaal zooveel tijd weet je, en ik wil toch alles goed be hartigen, met 't oog op den winter " Maar haar vinger dwaalde langs vele halve H.L. anthraciet, of steenkolen, of eierkolen, of gascokes, of bruinkoolbriketten, of turf ,Zie jij er 'n gat in, Henk?" Haar afhankelijk vragen om zijn hulp streelde hem, en hoewel hij een gepronon ceerde minachting voor alle huishoudelijke gewichtigmakerij had, greep hij 't geperfo reerde rouwblad en studeerde. Je kan 175 turven tegen 150 briketten krijgen en ,3.t H.L. gascokes tegen H H.L. anthraciet, steen- of eierkolen... dat scheelt je op 't een, 25 stuks en op 't ander V4 H.L." We nemen natuurlijk 't meeste"... viel ze hem in de rede, met de hebzucht van iedere ware huisvrouw, die in zich iets van 't roof dier herbergt... Maak jij daar vandaag dan óók eens werk van ?... Ik weet niet wanneer die bons geldig zijn, zie je, enne.... We hebben eigenlijk niets meer te branden... er mag niets meer buiten bons afgeleverd worden, 't is erg vervelend" zuchtte ze. Maar in hem daagde weer the new glory".... hij lachte bemoedigend, worse things happen in the trenches.... ik zal overal eens op uit gaan".... Toen greep hij naar een der groezelige keien in de broodbak, begon boterhammen af te zagen Henk" kwam nogmaals haar lieve stem tot hem, zal je niet te... abondant ont bijten ?... n van de twee broodjes is voor de keuken.... Mina staat nogal precies op haar rantsoen".... Hij keek haar onthutst aan. Moeten wij j itiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiMiiiiiiniMiiii VRAQENRUBRIEK voor Algemeene Wetenswaardigheden v. G. & Co. te A. In mijn anthradte heb Ik deze keer heel veel fijn gruis, dat zooals het daar is, niet bruikbaar voor den kachel blijkt te z\jn. Kan men dat nu op eenvoudige wijze bewerken, zoodot het voor brandstof weer bruikbaar wordt? De eenvoudigste wijze om dit gruis te verstoken, zooals wij dat in onze omgeving met succes hebben zien doen, is o. i. om het, als gewone steenkool, met water flink nat te maken en het zoo te verbranden. Men probeert ook wel om het gruis met andere stoffen te zamen tot briketten te vervormen. De grootste moeite daarbij is om een geschikt bindmiddel te vinden, en daarna om de briketten goed droog te krijgen. Velen die tot de eigen brikettenmakerij zijn overgegaan, zijn er weer mee opgehouden omdat de moeite groot en de resultaten niet naar verhouding zijn. dan samen op dien eènen homp teren ? Dat gaat toch niet ?" 't Is al 250 gram van de nieuwe kaart".... prevelde ze berouwvol.... ik.... ik gebruikte oud brood voor de kippen...." Maar dat is strafbaar!" zei hij nog onthutster, en z'n eene hand rustte op 't broodkei-tje als 'n despoten-hand op de rijksappel, en z'n andere hield 't broodmes geheven als Themls haar zwaard van gerechtigheid. Ze kleurde van verlegenheid en berouw over haar weinig waardig huishoudelijk ge drag, ik kan ze toch niet laten verhongeren" pleitte ze zacht, en bovendien, ze leggen zoo best" De herinnering aan veel kersversche zachte eitjes bij zijn ontbijt, stemde hem eveneens zacht, nou... verhongeren! dat hoeft nou wel niet... kippen eten alles! geef ze rijst! daar zijn ze dol op" Rijst... mag niet... van de distributie" viel ze bekommerd in. Nou ... gort dan!" Ook distributie". Wat uit 't veld geslagen zocht hij in z'n geheugen naar voedsel voor die dieren, die toch immers alles" aten. Toen had-ie 'n openbaring. Als ik toch op 't gemeentehuis ben voor brood en brand stof, zal ik kippenvoer aanvragen" Dat dee ik al vier maanden geleden" biechtte ze, om jou te verrassen, omdat jij je niet graag met al die nesterijen in laat, en ik zag, dat 't spaak liep met hun voedsel".... Nou? en?" vroeg hij verwachtingsvol. Nou..." ze haalde haar schouders op, we staan ingeschreven... voor 22 kippen... maar in dien tijd zijn er alweer 19 kuikens bijgekomen, en... als er nou nog meer kuikens komen dan hebben we geen recht meer op gemeentevoer, want dat is alleen voor"... ze zei 't bepaald plechtig .voor pluim veehouders van minder dan 50 kippen"... Hij had zich nog nooit in de waardigheid van Pluimveehouder" ingedacht, was steeds tevreden geweest met zijn belastingbillet als journalist" in te vullen. Maar nu voelde hij een bepaalde wijding, maar ook de ver antwoording voor die al te veel kuikens uitbroedende kippen. Was overbevolking niet altijd 'n plaag voor elk volk geweest, en, waar had hij 't toch pas geleden nog gelezen, in verband met den oorlog, hoe Darwin zelf dwaalde, toen hij redeneerde, dat de strijd om het bestaan, door overbe volking teweeggebracht, opzettelijk moest worden gaande gehouden om een gelijk soortige vooruitgang te waarborgen als er in 't verleden door veroorzaakt was... 't Is Verzen van een Afrikaner BESLUIT Vlr N. N. Kom, ik gaan weer sterk wees, En jong en vrolik ook. Aanbidding gaan mij werk wees, En verder, gaan ik spook l*) Ik gaan geen enkel grief hé, Ik gaan geen smarte vrees. Wat skoon is gaan ik Hef hé, En heerlik sal dit wees l Nou dat mij weemoed weg is Gaan ik die wereld in. Of ik verkeerd of reg is, Dit traak mij waarlik min! En als mij wereld klein is, Vergeef mij als ik jou Die lief en skoon en rein is Te veel aanbid, o Vrou! A. D. KEET *) strijden, worstelen. UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE Jan' je' s Teekeningen op de Tentoonstelling Vanaf 10 October a.s. zijn in den kunst handel van den heer Eissenloeffel aan het Rokin alhier tentoongesteld teekeningen van Jantje, waarvan velen in reproductie in dit blad zijn verschenen. gewoon ongepast" mompelde hij bepaald afkeurend. Ja hè... als de gemeente 't op zich neemt, dan behoort ze ook te zorgen ..." Och nee... die massa kuikens" viel hij in de rede; toen, met een vijandige blik naar de aschgrauwe lamfers, waarin hij zijn kei verzaagde laten we dan voortaan in 's hemelsnaam maar met havermout ont bijten". Havermout wordt gedistribueerd", zei ze lijdzaam. Voor de kippen of voor ons?" vroeg hij sarcastisch. Maar dien ochtend kon zij niet tegen plagen; ze werd zenuwachtig rood, en haar oogen schoten vol... Toe, wees niet zoo vervelend," zei ze zoo bits als hij nog nooit van haar gehoord had, ik sloof mij suf tegenwoordig op de huishouding, telkens moet ik 't eene gat stoppen door een ander gat te maken... je gedachten draaien in een satans martelkringetje: 'n bon voor dit... 'n bon voor dat... 't is of er geen ander, hooger leven meer bestaat dan eten, je war men, en rondkomen..." Hij staarde haar verschrikt aan; wat een uitbarsting... Meende ze 't?... Hij ging naar haar toe, streelde haar, kuste zacht haar afgewend gezicht... Ben je mal... Moet je daar nu om huilen... dat is toch die heele distributie niet waard!... Zijn eerste ochtendstemming kwam weer over hem... we are ready to plead at the bar of history, and our flag shall wear a new lustre..." Vooruit Mol! cheer up, toon dat een Hollander niet leeg van hoofd en van hart wordt, al begint zijn maag danig op een ongebruikt pakhuis te gelijken! Geef me een zoen en 'n kop thee, dan tijg ik naar 't gemeentehuis voor je diverse bons..." 'n Zoen kan je krijgen, maar thee heb ik niet" prevelde ze zenuwachtig, omdat ze nog niet gewoon was hem iets te moeten ontzeggen S?nVn. ? ? m'n 26ste brood-lijven had ik verscheurd... en... de 27ste waren niet geldig en... en de 28ste zijn pas... pas... overmorgen gangbaar!"... Sacrrr " vloekte Henk en kreeg lust iets stuk te gooien. Toen keek-ie naar z'n Mol"... die er zoo geslagen" uitzag... En opeens schaterde hij 't uit... pakte haar in z'n armen. Vooruit Mol, dan alleen maar 'n zoen! maar 'n flinke hoor! 'n stevige l... voor dat we daar ook nog bons voor moeten afgeven... l" En ze lachte ook, door haar tranen heen, en... dien dag had 't distributie-leed geen vat meer op haar...

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl