20 Oct. '17. No. 2104 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ZÜMPOLLE Kalverstraat 69 - AMSTERDAM OEN HAAG ROTTERDAM Reisdekens Thermos-flesschen OOSTERBEEK MEUBIIEERINÖEN WO gulden PREMIE bitaald H. a. THIEME un Ned. Chr. Sclentists dia een» wetenschappelijke dlignosi Inzenden van BLINDHEID AAM EEN OOG, nn d« geboorte af dateerend MEUBILEERING-MAATSCHAPPIJ HOLLAND" N. Z. VOORBURGWAL 274 AMSTERDAM TEL. 5974 N. "^-^^^^?UlllllllUI-^^^-^ BU HET INRICHTEH UWER WOHIHB HEBT BIJ 3 PUMTEH IN HET OOS TE HOUDEN i DUURZAAMHEID HARMONIE GEMATIGDEN PRIJS DAT WIJ IN ONZE INRICHTINQEN DEZE EIQENSCHAPPEN VEREENI8EN, BEWIJZEN DE TALLOOZE TEVREDENHEIDSBETUIQIN8EN, WELKE WIJ VOOB U TER INZABE HOUDEN. In elke GOEDE zaak vindt U onderstaande artikelen: SARDELLENBOTER Vervangt boter en toespijs. Zeer smakelijk. Hygiënisch bereid. FIJNE NOORSCHE GEKRUIDE ANCHOVIS fl. 1.?, fl. 1.60, fl. 2.5O, fl. 3.50 enz. Vischconservenfabriek HOLLANDIA". Bergen op Zoom Tel. 278. Hoofdvertegenwoordiging voor Nederland: LUTOM l RSKI" Tel. 6708. Amstel 64. AMSTERDAM. Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop In HET OOSTERPARK te DE BILT Lage prijzen, mooie wegen, gas, elecfr. licht, water. l «f atïnn 5 v- iaat'- tot E]*wt> an Bet »st«rPark 1 5 MIIUII Dir j j mmm 4 OTTQ S(mz Tel. Int. 38 & 48 CEBR>F>L DE RIDDER MUNT PLEIN R1E.TWERK Fr.SMEMUS 20 LEIDSCHESTRAAT 22 AMSTERDAM. TELEFOON N. B8I2. SAAB MAAT. 'OXYDOL' (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) 45 cent p. Tube. Haan!. Teoo. STiffi ft Ce. Chemische Fabriek ,,'s-Hage" 's-QRAVENHAOE. HET BESTE FINANCIEEL NIEUWSBLAD NIEUWE KAPITALIST l 3 3 CD Ak: Keizersgracht 215-Tel. 6925 en 6241 N.- Telegr.-adres: NEDINGA LIBCRTY BLOUSE VAM VCLA CLOTH MET HANDBORDUURSet I6èo BLOUSe VAM ZUDQ-i THALIA SATIM M6T CCBATIKTe PLASTROtt FRANCO AMST6RDAM N. V. Maas- en Waterweg Maatschappij' tot bevordering van de vestiging van Industrieën te SCHIEDAM EN OMSTREKEN Lange Haven 3 Tel. 33 Schiedam Verleent haar bemiddeling bfj den Aan- en Verkoop van Panden en Industrieterreinen en het verschaffen van Bedrijfskapitaal. Stenografle Riënts Balt Zelfond. OO Ct. In d. Boekh. en na postw. bij RIËNTS BALT, Den Haag, bij wien ook mond. en schr. ond. Bij het notuleeren der Raad s vergader in g heb ik reeds zeer veel gemak van de Stenögrafie." (w. g.) A. K. te A. iiimitiiimitiiiimiiiit i imimmmi miiimimmivmimtwimiiinnnniu uttitiittiiituttitiitiiitiiiHitinininiiiiniiiiiniiiinniiiiniiiiiiiiMiiiiiiiitiiiiiiii in ui 'iiiiiiiiiniiiiiii nu IK.IIIIIIIIIIIIIIMIMIIHMIMIII IHlMIMIlllllllllimillllHIIII .IMIIlllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllIlllllirilllIIIIIIIII Racahout E. P. per flacon f 1.50 en f 0.80 wordt meer en meer gevraagd. de bedreiging van een der sterkste konink rijken van die eeuw; dat nochtans zijn aanspraken^ deed gelden op recht, vrijheid iiiiiiiiiiiiiiiiiimfiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiifiiimiiiiiiiimMiiiimiiiiiiif 11:111 en onafhankelijkheid. Een van de eersten, die dat kleine volk in zijne moeielijke dagen de hand der i MOBILISATIE ? EN DE TOEKOMST VAN ONS LEGER IV KADERGEBREK BIJ 2e MOBILISATIE De schrijver wijst er op, dat in geval van oorlog reeds onmiddellijk gebrek aan kader -zal ontstaan. Waar geen wettelijke dwang ten dienste staat om nu reeds in deze leemte te voorzien, spoort hij de belanghebbenden aan zich vrijwillig voor te bereiden om in geval van oorlog een leidende functie te kunnen vervullen. Dit is een zaak op het oogenbtik niet geschikt voor wettelijken dwang, maar aangewezen voor het particulier initiatief. De gedurende de mobilisatie geleidelijk getroffen maatregelen om de onder de wapenen zijnde manschappen af te lossen hebben in 3 jaren het effectief, dat in geval van oorlog ter beschikking is, nagenoeg verdubbeld. Men heeft daartoe voor de mannen beneden den 30-jarigen leeftijd fei telijk algemeenen dienstplicht ingevoerd. Waar de toestand van oorlogsgevaar, volgens het oordeel der regeering, een vermindering van de onmiddellijk beschikbare troepen macht niet toelaat en de billijkheid meebrengt, dat de aflossing geregeld voortgang heeft, was het noodig naar een nieuwe bron voor die aflossing uit te zien. Het oproepen van landstormplichtigen van 30-jarigen en hoogeren leeftijd acht men om voor de hand liggende redenen niet wenschelijk. De regee ring meent echter voorloopig over voldoende troepen te kunnen beschikken door over te gaan tot een herkeuring der afge keurd e n. De eischen, die hier te lande bij de keuring voor het leger gesteld worden, zijn vrij hoog, heel wat zwaarder althans dan die, welke men op het oogenblik in de oorlogvoerende landen stelt. Om in de steeds blijvende behoefte aan nieuwe mannen te voorzien, is men daar gedurende den oorlog herhaal delijk tot herkeuring overgegaan, waarbij men telkenmale de eischen heeft verminderd. Reeds vóór den oorlog had men hier te lande ingezien, dat het wenschelijk was dekeuringseischen te verlichten en was aan den ge neeskundigen dienst de opdracht verstrekt een nieuw keuringsreglement te ontwerpen. Ook hierin is de ontwikkelingsgang van ons leger duidelijk te bespeuren. Zoolang slechts een betrekkelijk klein deel van de beschikbare jonge mannen werd ingelijfd, zoolang zelfs onder de geschikt geoordeelden door loting nog een schifting werd gehouden, verdiende het in alle opzichten aanbeveling bij de keuring zeer hooge eischen te stellen. Het beschikbare mate riaal liet ruimschoots toe van alle inge schrevenen tot zelfs 40 pCt. als ongeschikt af te wijzen. Nu echter de moderne oorlog eischt, dat het legerbestuur de beschikking krijgt over alle geschikte mannen, bleek het niet voldoende voor alle goedgekeurden algemeene dienstplicht in te voeren, maar zal de steeds blijvende behoefte aan nieuwe troepen hier te lande zelfs zonder oorlog leiden tot een vermindering van de keuringseischen. Bovendien kan men aannemen, dat bij herkeuring zal blijken,'dat velen, die, op 19 jarigen leeftijd ongeschikt waren, na verloop van tijd geschikt geworden zijn. Men behoeft daarbij niet alleen te denken aan degenen, die indertijd beneden de maat waren, doch na enkele jaren boven de mini mumgrens van l meter 55 gekomen zijn, maar vooral aan hen, die wegens z.g. alge vriendschap bood, was een republiek in Europa,waar de onafhankelijkheid dertdeinen immer beschouwd was geworden als een heilig goed. In dien staat was het, dat het hulpgeroep der opstandelingen" het hartelijkst werd beantwoord. Van dat land uit werd de sympathie voor hun zaak door middel van boek en geschrift over geheel Europa op gewekt; dat land was 't, hetwelk met gereede hand stoffelijken steun bood. Is het noodig, dat ik u nog verdere bijzonder heden in het geheugen terugroep van de wijze, waarop Nederland zich schaarde aan de zijde der Amerikaansche Revolutionnairen, toen uw volk volgens den loop van het menschelijk gebeuren zich erkenning trachtte te veroveren voor zijne souveraine rechten van zelfstandigheid en vrijheid ? De anti-Amerikaansche Tory" kwam bijna niet voor in de Nieuw-Nederlandsche Staten, die pevormd waren door een volk van Nederlandschen oorsprong. Toen de verklaring van onafhankelijkheid geteekend was namen vele Nederlandsche officieren dienst in uw vastelandsleger. De forten aan de Hudson-rivier werden geconstrueerd door een Nederlandsen inge nieur, die een intiem vriend was van Qeorge Washington. Reeds in 1777 werd te Amsterdam een oorlogsschip gebouwd voor de nieuwe natie. Haar vlag werd door Nederland, als de meene lichaamszwakte, wegens breuk of platvoeten indertijd zijn afgekeurd, terwijl de natuur of een operatie na eenigen tijd het gebrek heeft verholpen. Zeker is het, dat een herkeuring met verlichte eischen heel wat al te lichtvaardig afgekeurde mannen ter beschikking van het legerbestuur zal stellen. Zoo zal men dus gedurende heel wat tijd met de aflossing voort kunnen gaan zonder tot de inlijving van landstormplichtigen boven de 29 jaar genoodzaakt te worden. In geval van oorlog zal men echter ver moedelijk spoedig over de landstormplich tigen van hoogeren leeftijd moeten be schikken. Zij zijn daartoe geleidelijk inge schreven en reeds voor een groot deel ge keurd. Deze heeren vormen de reserve, die in geval van oorlog vermoedelijk in de depots zal worden opgeleid om later de gesneu velden en gewonden te vervangen. * * * Men kan veilig aannemen, dat maatregelen getroffen zijn om alle afgerichte troepen, die bij 2e mobilisatie onder de wapenen zullen komen, voldoende te encadreeren. De land storm moet daartoe in zijn eigen behoefte voorzien; bij de militie en de landweer wordt naar het schijnt' voldoende in het kader voorzien door de beschikbare reserveofficieren. l» geval van oorlog zal echter de dienst in de depots heel wat kader en niet het minst bekwame aan het leger te velde ont trekken. Bovendien zullen de verliezen aan kadernaar verhoudingheel wat hoogerzijn dan die aan ongegradueerden. Zoo schijnt het bul ten twijfel, dat in geval van oorlog aanstonds het met zooveel moeite opgeloste kader vraagstuk zal herleven en dat men terstond in een leemte zal moeten voorzien. En voor de vorming van dit kader zal men nieuwe krachten aan het leger te velde moeten onttrekken. Houdt men aan het voor een volksleger volkomen juiste beginsel vast, dat iedere lichting, ieder nieuw opgeroepen contingent in zijn eigen kader moet voorzien, dan schijnt het niet mogelijk nu reeds het kader eerste van alle vreemde landen, met kanon schoten begroet bij St. Eustatius. In 1782 werd John Adams door de StatenGeneraal in den Haag als afgezant van het Noord-Amerikaansche Congres ontvangen, waarmede tegelijk met Frankrijk voor het eerst de Vereenigde Staten officieel in Europa erkend werden. Het waren de Amsterdamsche bankiers, die hoogaoodzakelijke leeningen voor de strijdende kolonisten overnamen. De namen van Franklin, Trumbull en Adams kregen in Holland een populairen klank, terwijl Van der Capellen, Calkoen en anderen zich als vurige voorstanders van de Amerikaansche zaak deden kennen. Nog slechts enkele jaren geleden, in 1913, werd door Uwe landgenooten een gedenk plaat aangebracht in het gebouw te den Haag, dat eens het eerste gezantschapsge bouw van de Vereenigde Staten was. Het opschrift luidt: Ten teeken van de meer dan driehonder d jarige, hechte vriendschap en de groote erkentelijkheid van het volk der Vereenigde Staten van Amerika jegens Nederland." Deze feiten worden niet voor pogen ge steld om als een wisselbrief te dienen. Maar stellig mag ik er grooter waarde aan toekennen dan van een louter curiosum. Ik grond er op onze aanspraak op recht vaardigheid, billijkheid en trouwhartigheid, voor de troepen, die in geval van oorlog in reserve komen, te vormen. Het legerbestuur heeft over degenen, die daarvoor in aan merking zouden komen, op het oogenblik nog niet de beschikking en zal gesteld dat het daartoe bevoegd gemaakt werd in het belang der betrokkenen van die be voegdheid in vredestijd niet licht gebruik maken. Hier kan en dient echter het particulier initiatief in te voorzien. Het komt mij mogelijk en wen schelijk voor, dat van de nu wel haast ingeschrev en landstorm plichtigen van 30 tot 40 jarigen leeftyd, die slechts in geval van [oorlog zullen worden opge roepen, degenen, die door ont wikkeling en maatschappelijke positie voor het ka dei in aan merking komen, zich nu reeds zoogoed mo g el ij k vrij willig voor die oorlog s functie voorbereiden. Deze opleiding zou bijna uitsluitend theo retisch moeten zijn en niet meer tijd moeten kosten, dan n avond per week gedurende n of twee winters. Dit zou natuurlijk niet voldoende zijn om hen tot het vervullen van een leidende functie geheel te bekwamen. Maar ik meen, dat voor het minst de vroegere kaderreservisten en schutterijofficieren onder hen, in geval van oorlog althans na een zeer korte praktische oefening de hun toe gedachte functie in het leger zouden kunnen innemen. Men zal in die omstandigheden wel tot heel wat krassere-maatregelen zijn toevlucht moeten nemen. Bij de uitvoering van dit denkbeeld moeten heel wat moeilijkheden overwonnen worden. In de eerste plaats moeten de militaire autoriteiten medewerken door in de opleiding te voorzien. Men kan wel aannemen, dat zij, doordrongen van het gcoote belang, dat hierbij betrokken is, hiertoe bereid zullen zijn. De grootste tegenwerking zal men echter te overwinnen hebben onder de betrokkenen zelf. En al aanstonds zal men dit meest gebruikelijke bezwaar tegen nieuwigheden een beroep op welwillendheid en het af laten van dwang. Het zal u zeer zeker gemakkelijk vallen een redelijker houding tegenover Nederland aan te nemen. Ook zal het niet moeielijk zijn uwe bondgenooten van de noodzake lijkheid daarvan te overtuigen. Onder de herinneringen, die ik heb op gehaald is er een, die ons verhaalt hoe gedurende uwen Oorlog van 1812 de stad Baltimore in n ij penden voedingsnood verkeerde. Een Hollander, Klaas Taan geheeten, brak de Britsche blokkade en kwam de burgers te hulp met een aantal Nederlandsche graanschepen. Zijn nu de Vereenigde Staten van zins het tegenovergestelde te doen en het Neder landsche volk voor zich neer te doen buigen door een wreed stelsel van uithongeren en ellende? Dit stelsel zou zeker niet slagen! Voor ons zou het slechts beteekenen een voorbijgaande slag van het noodlot, voor u echter: een eeuwige onrechtvaardigheid. Ik houd vol evenwel, dat men niet be hoort het te beproeven. Waar wij op aanspraak maken is... een billijke politiek. Ik verblijf, heer President, met de meeste hoogachting Uw dw., 15 October 1917 VAN AALST moeten weerleggen: waarom men juut nu hiermede moet beginnen. Het antwoord luidt, dat de in de laatste maanden tot stand gebrachte inschrijving van oudere landstormplichtigen deze heeren van de 2e naar de 1ste reserve heeft overgebracht. Zij weten nu althans dit zeker, dat zij in geval van oorlog aan stonds ter beschikking komen. Al pleegt men bij de oproeping voor de keuring ook te vermelden, dat zij nog niet tot den land storm behooren, de ingeschrevenen kunnen wel niet twijfelen, dat zij in geval van oorlog deel uit zullen maken van het leger. Men heeft hier te lande gedurende de mobilisatie geleidelijk en schoorvoetend de maatregelen getroffen, die in de oorlog voerende landen reeds eerder waren genomen, om de geweldige hoeveelheid troepen, die de moderne oorlog eischt, te verschaffen. Dat de regeering wil overgaan tot een her keuring der afgekeurden en dat zij de aflossing voortzet, bewijst, dat zij op dien ingeslagen weg blijft voortgaan. Tot het voorzien in het kadergebrek, dat zich in geval van oorlog bij 2e mobilisatie aan stonds zal voordpen, schijnt op dit oogen blik het particulier initiatief te verkiezen boven wettelijken dwang. Ik heb een vorige keer de stelling ver kondigd, dat de wonderlijk tegenstrijdige Nederlandsche volksaard meebrengt, dat onze landgenooten tot het vervullen van hun militairen dienst niet gemakkelijk te vinden zijn, maar dat zij onder den drang der omstan digheden eenmaal tot het vervullen van dien plicht gebracht in ijver en bekwaamheid bij geen buitenlanders behoeven achter te staan. Zou de liefde voor hun vaderland onderde meer ontwikkelde landstormplichtigen van 30 tot 40 jarigen leeftijd, die op dit oogen blik nog niet dienstplichtig zijn, maar die het in geval van oorlog ongetwijfeld zullen worden, niet groot genoeg zijn om in deze voor de landsverdediging zoo uiterst gewich tige zaak het initiatief te nemen ? Of moet ook hier de dwang van den wetgever worden afgewacht? F L A v i u s