Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
3 Nov. '17. No. 2106
AARDAPPELREGELINQ
v Wel nimmer is nog een
regeeringsmaatregel inzake beslaglegging en
distributieregeling zóó eenparig door alle deskundigen
veroordeeld als de huidige Aardappelregeling.
Reeds van te voren kon men zeggen dat
een enorme fout gemaakt werd, een fout,
die het land een paar millioen mud kostbare
aardappels zal kosten door verrotting en
bederf. De regeling kwam n.l. minstens zes
weken te laat. Op de zandgronden waren
de aardappelen reeds voor een zeer groot
gedeelte gerooid en moesten ze bewaard
worden omdat het vervoer verboden was.
Den 9en October begon de regeling van
kracht te worden, waar ieder deskundige
aangeraden zon hebben kalmweg den Isten
September te beginnen. Mlddelerwijl was
het vervoer van slecht houdbare soorten
geoorloofd en sloeg men daarvan provisie
in of wel men gaf goede soorten een andere
naam (b.v. Eigenheimer) en slipte zóó door
de mazen van het net. Aardappels die an
ders in den herfst gegeten worden, worden
nu bewaard in kelders en leveren ongetwij
feld verlies door bederf.
Het uitstel tot 9 October verergerde de
overbelasting van alle transportmiddelen
zoodat de spoorwegen er heden nog niet
in slagen voldoende wagens beschikbaar te
stellen op den aangevraagden tijd, ondanks
de maatregel die het vervoer van brandhaut,
turfstrooisel, iandbouwwerktuigen enz. ver
bood.
Waar In normalen tijd slechts die personen
aardappels bewaren die daarvoor ingericht
zijn en dat werk verstaan, dwingt de regee
ring heden groote groepen van boeren tot
bewaring te velde, ofschoon zij daartoe de
middelen missen. Op vele plaatsen is dit
des te erger omdat vele boeren hun stroo
(dekmateriaal) verkochten alvorens te weten
tot welke dingen de regeering hen dwingen
zou. Bij tijdig vervoer naar aardappelhan
delaars of naar anderen die de risico van
bewaring aanvaarden willen zou het bederf
dat nu overal intreedt voorkomen zijn. De
regeering was bang dat de consumenten in
hun angst te veel zouden opslaan in kelders
en dat dan bederf zou optreden. Nu strijdt
zoo'n vermoeden toch met het feit dat zulks
in het nadeel der koopers zou zijn en dat
deze bij een gemakkelijk overzicht over
kleine voorraden eerder in staat zijn tot
goede bewaring en verkoop van hun surplus
als de boeren die groote voorraden te velde
hebben liggen.
Men schat de oogst op 30 millioen
eetaardappels en het gebruik in normalen tijd,
dus zonder rantsoeneering, op 20 millioen
mud. Gesteld dat deze schattingen beide
foutief zijn, dan nog is het absoluut zeker
dat er ruim voldoende is om de
aardappelmeelindustrie nog een kwantum toe te staan
voor latere broodbakkerij. Slechts het uitval
boven die 30 millioen mud, die kriel en afval
kan als veevoeder dienen.
Een rantsoeneering die wederom den
kleinen man uitsluitend treft, waar hij toch
reeds te weinig brood en te wetaig grutters
waren enz. kan krijgen. Een rantsoen van
4 K.Q. is voor vele arbeiders te weinig en
maakt het treffen van
uitzonderings-maatregelen wederom noodzakelijk, met al hun
lasten en noodwendige fouten in de uit
voering.
De bepaling dat ledere gemeente een reserve
voor zes weken gebruik opdoet is ook niet
in den haak. Het vervoer kan in den winter
voor langeren tijd uiterst riskant en verlies
gevend zijn. Bovendien zou uit die reserve
geput mogen worden als de aanvoer om
andere redenen uitbleef, b.v. vertraging door
fouten enz. Die reserve moest zóó groot
zijn dat de belofte van een minimum rantsoen
van 4 K.Q. steeds vervuld kon worden,
onder alle omstandigheden. Een reserve voor
zes weken is daartoe te klein.
De distributie van regeeringswege wekt
daarom ook groote ontevredenheid onder
de gebruikers omdat zij niet die soorten en
kwaliteiten krijgen die zfj gewend zijn. Het
is nu eenmaal een feit dat men de regeering
zou willen beschouwen als een prima le
verancier, en zij is niet in staat daaraan te
voldoen. ledere aardappelhandelaar weet hoe
merkwaardig verschillend de eischen van
htt publiek zijn en iedere huismoeder hoe
verschillend de eisenen van lederen aard
appel! Aan al die verschillende wenschen
en eischen wordt nu botweg een einde ge
maakt en dat wel zonder noodzaak. Immers
de oogst is ruim voldoende!
Ook in andere opzichten is de regeling
geheel anti-sociaal. Voor ieder vervoer moet
een bewijs aangevraagd wórden. Dit is
ten eenenmale ondoenlijk in die streken
(b.v. Brabant en Overijssel) waar talrijke
kleine varkenshouders het kriel bij de groote
boeren koopen en zelf van het veld halen.
Juist voor die voederaardappels, die door
politie en andere controle gemakkelijk te
herkennen zijn, had men meer vrijheid
moeten laten!
In het boerenbedrijf is het ook nood
zakelijk af aan toe?versche"pootaardappe!s
aan te voeren en dit wordt bij de huidige
regeling slechts mogelijk voor den grooten
schrijvenden" boer. De kleine verbouwer
schuwt deze aanvragen en brieven en pro
beert het opnieuw met eigen gewonnen
poters, hetgeen den oogst voor het volgend
jaar ten zeerste schaden zal. Het is bekend,
hoe de slechte aardappeloogst in
Duitschland in hoofdzaak geweten wordt aan het
nalaten van het gebruik van versche"
poters.
Reusachtige schade wordt geleden door
die boeren wier aardappels ten gevolge van
bodem en weer niet goed houdbaar zijn en
de regeering koopt wel al hun aardappels,
maar neemt geen risico! Tegelijk komen
tekorten voor in steden!
De kleiboer, wiens productiekosten lang
niet zoo stegen als die van den zandboer
(kunstmest!), ontvangt ?6.?per 100 K.G.,
de zandboer slechts ?5.?per 100 K.G.
Wél zijn die klei-aardappels beter houd
baar, maar de bewaring wordt ook door
de regeering beloond en de risico is bfl
den zand-aardappel veel grooter.
Onder de boeren groote ontevtedenheid,
ditmaal niet over de prijs in het algemeen,
maar over de onbillijkheid dat zij verhinderd
worden schade te voorkomen.
Onder de gebruikers eveneens ontevreden
heid, omdat zij gerantsoeneerd worden met
een artikel waarvan ruim voldoende aan
wezig is, omdat zij ongewenschte sporten
en kwaliteiten ontvangen, omdat zij niet
zooals zij steeds gewend waren winter
provisie op kunnen doen en steeds loopen
moeten naar de handelaren, en tenslotte
ook omdat een dergelijke reusachtige ver
koopsorganisatie onvermijdelijk fouten maakt
die niet te voorzien waren, maar waardoor
tekorten ontstaan terwijl ander voedsel ook
reeds zoo schaarsch is. En onder de han
delaars ontevredenheid omdat deze regeling
nimmer billijk voor allen kan zijn, omdat
zij hun vakkennis en hun relaties niet tot
waarde kunnen brengen en slechts als com
missionair-ambtenaar werken kunnen.
De aardappeloogst, verzending,
handel, bewaring en afzet, vormen
een reusachtig moeilijk probleem dat de
regeering, zes weken te laat begonnen,
poogt op te lossen. Alle risico van bedetf
en verlies is voor den boer en alle fouten
treffen het geheele aardappeleten de volk en
dan wel in hoofdzaak de menschen met
kleine inkomens.
P. H. BURGERS
" > '">'" i miiiiiiimiiliiinimi illii u iiniiii i minimi iiiiiniii miinimi n mii n IIIIMIIIIIIPNIIIII 111 m UMI nu < 141 i iiimimii inruim
Koran L m mm
ZEEVISCHMARKT 8, ROTTERDAM.
TELEFOON 11344.
Permanente tentoonstelling
4 van moderne Hollandsche
:-: :-: Meesters :-: :-:
Geopend dagelijks van 10?5. Zondags 11?4.
TOEGANG VRIJ.
VRAAGT
PRUS VOOR UW DRUKWERK BIJ:
DRUKKERIJ PLANTIJN
AMSTERDAM
ONGETWIJFELD BEEFT DIT
AANLEIDING TOT BESTELLEI
C. L. H. VAN DER LINDEN
ROKIN 88 - AMSTERDAM
Tentoonstelling
LÉFAUCONNIER
van nieuwe
werken van
FABRIEK VAN BRANDWAARBORGKASTEN
KLUISDEUREN, SAFE DEPOSITS ENZ.
OPGERICHT 1830
G. J. A. TRESTORFF
VOORHEEN G. VAN HEERDE
SINGEL 363-365 en SPUISTRAAT 306-310-312, A'DA M
TELEFOON 1551
- UITGA VEN VOOR DE JEUGD
DESCHOONEBATAAFSCHE
DOOR
D. J. DE KOFF
In prachtband f 2.25
IN DE BERGHUT
DOOR
HELENE DALMEN
In prachtband f 1.90
BREDERODE DE EDELSTE
DOOR
D. J. DE KOFF
In prachtband f 2.25
PRINSES EDELHART
DOOR
NELLY
HOEKSTRAKAPTEIJN
In prachtband f 1.50
UIT MIJN JONGENS1AREN
DOOR
BRAM BUYSER
In prachtband f 1.50
IN DE WILDERNISSEN VAN
DE GRAN CHACO
DOOR
MAX KERN
In prachtband f 1.90
HET WONDERKRUID
DOOR
NELLY
HOEKSTRAKAPTE1JN
In prachtband f 1.50
HET KIND DER PRAIRIÜN
DOOR
FRANS KELLER
In prachtband f 1.90
KLEINE BENGELS
DOOR
TANTE LOLJISE
In prachtband f 1.50
DE KINDEREN VAN
DENNENHEUVEL
DOOR
FREDERICA
QUANJER
In prachtband f 2.25
DE ONDERGANG VAN EEN
WERELDRHK
DOOR
KAPITEIN DANRIT
In prachtband f 1.90
PRINSES THEUDESUIDE
DOOR
D. J. DE KOFF
In prachtband f 2.25
HET GELUKSBLOEMP1E
DOOR
NELLY
HOEKSTRAKAP I EIJN
In prachtband f 1.50
DEHEERSCHERDERZQEN
DOOR
HERBERT STRAAG
In prachtband f 1.90
SPROOKJES
DOOR
NELLY
HOEKSTRAKAPTEIJN
In prachtband f 1.50
Verschenen bij G. J. SLOTHOUWER - Amersfoort
256 spuistraat Firma A. 4 B.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL 200
Kunstledematen -:- Bandages -:- Orthopaedische Apparaten
ARTIKELEN VOOR ZIEKENVERPLEGING, Invalidenwagens, Bedtafeltjes, Ziekenstoelen, enz.
VRAAGT PRIJSOPGAVE EN INLICHTINGEN.
KUNSTHANDEL
Jonge dame van nette
huize, die in bovenstaande
branche eenige jaren met
succes werkzaam is ge
weest, zag zich gaarne in
1e Klas Kunsthandel of
aanverwant artistiek vak
geplaatst.Uitstekende
referentiën staan ten dienste.
Brieven fr. Letter S. J.,
bureau van dit blad.
B. MOLLER
AMSTERDAM, Kalverstraat 119
DEN HAAG, Spuistraat 41
ROTTERDAM, Hoofdsteeg 33
UTRECHT, Choorstraat 1
HAARLEM, G. Houtstraat 20
NIJMEGEN, Broerstraat 9
ARNHEM, Rijnstraat 34
BOTTINES ROND LAK
nog voorradig:
zwart stof inzet.
glacé.
mat .
f 20.
25.
25.DE ZONNEBLOEM
hs GRAVENHAGES
SIER-EN GEBRUIKS
\m VOORWERPEN Bi
BEELDENDE KUNST
Ondergeteekende maakt
bekend, dat zij vanaf heden
als haar Alleenvertegen
woordiger voor Nederland
heeft ontslagen den heer
ALPHONS BELLM, Amster
dam, Valeriusstraat 162
en Singel 114.
De clientèle wordt drin
gend verzocht haar
eventueele bestellingen
onmiddelijk aan onderstaand
adres te willen opgeven
totdat de naam van den
nieuwen vertegenwoordiger
is bekend gemaakt.
Kunst-Atelier
FLORIGAZA"
Groenestr. 350 - Nijmegen
The Red Star Soda Water C°.
LONDON
HIGH-CLASS MANUFACTURERS OF
AERATEO AND MINERAL WATERS
Eenig importeur: P. J. V ER AAR
Amsterdam
.GKORSTEN
TA1RTECH
BUREAU
1:1.1.1:11»,
KDNINGSPLEIN.ADAM
TWEE HUMORISTISCHE ROMANNETJES
In de bekende Modern-Bibliotheek verschenen :
No. 16.
De Driedubbele Vrouw
door F. DE SINCLAIR
omslag van WILLY SLUITER
Prijs gebonden f O.95.
No. 17.
Olga Warnate's Schoentjes van Slangenhuid
door MINCA VERSTER?BOSCH REITZ
omslag van WILLY SLUITER
Prijs ingebonden f O.95.
De Meesterwerken van Guy de Maupassant.
Verschenen deel III.
DE BADPLAATS MONT-OR10L.
Door GUY DE MAUPASSANT. Vertaling van JAN VAN MIJLEN.
'.Prijs gebonden in omslag van Is. VAN MENS f O.*5.
In deze editie zullen verschijnen: Een Leven, bewerking van A. E. Zuikerberg.
Piet en Jan, bewerking van Herman Salomonson. Ons Hart, bewerking
van A. E. Zuikerberg.
Reeds verschenen: Deel I, Bel-Ami, vertaling van Herman Salomonson.
Deel II, Machtig als de Dood, vertaling van Herman Salomonson.
QUY DE MAUPASSANT is jong gestorven. Om zijn graf stonden vele ouderen,
die hem indertijd als jong schrijver in hun kring hadden opgenomen. Emile
Zola voerde het woord, zeggende: Dat bij de rust hebbe, die hij zoo duur
gekocht heeft, en vertrouwende in de overwinnende krachtigheid van het
werk, dat hij achterlaat. Het leeft, en zal hem doen blijven leven. Ons, die
hem gekend hebben, zal het hart vervuld blijven van zijn krachiig maar
droefgeestig beeld. En in het verloop der tijden zullen zfj, die hem slechts
door zijn werken kennen, hem liefhebben, om het etuwig liefdelied, dat hij
het leven toegezongen heeft".
Door deze goedkoope edilie worden de werken van GUY DE MAUPASSANT
gebracht in uitstekende Nederlandsche bewerking onder het bereik van de
meest bescheiden beurzen. Ieder werk, in keurige uitvoering, gebonden in
fraaien stempelband, met omslag in teekening van Is. VAN MENS kost slechts
O 5 C 12 IN' 1' W.
De inteekening is bij iederen boekhandelaar opengesteld.
AMSTEBDAM. -:- VAN HüLKEMA & WAKENDOBF.
Zoo juist verschenen :
E. MOLT
Slachtoffers en Helden der Fransche Revolutie
Geïllustreerd
Prijs ingenaaid f 1,75, gebonden / 2.25.
MARIE HUYGENS
UIT DEN KINDERMOND
Geïllustreerd door Is. van Mens
Gebonden f 1.5O.
AUCTOR
Tijl Uilenspiegel in Vlaanderen
Geïllustreerd
Een boek voor Oud en Jong
Ingenaaid f2.25, gebonden f 2.9O.
'n lederen faoekh. verkrijgb. en bij de uitg. v. Holkema& Warendorf, Amsterdam