10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBL A D . VOOR NEDERLAND l Dec. '17. No. 2110 e. ~ * l M jr ? r De Hypotheekbanken in 1916 De derde jaargang van het Jaarboekje van de Vereenlglng van Directeuren van Hypo theekbanken is dezer dagen verschenen en bevat, als gewoonlijk, van de bij de Vereeniging aangesloten banken de balansen en winst- en verliesrekeningen over 1916 benevens een aantal wetenswaardige bizonderhcden, o.a. de statutaire bepalingen bij elk dier maatschappijen betreffende het sluiten van hypotheken, de uitgifte van pand brieven enz. Bovendien is aan het boekje een tabellarisch overzicht toegevoegd van het aandeelenkapitaal, de reserves, uitge keerde dividenden, bedrag van uitstaande pandbrieven en hypotheken enz. per 31 Dec. 1916 van alle, ook van de niet bij de vereeniging aangesloten banken. Uit dat overzicht, vergeleken bij dat van den voorgaanden jaargang, blijkt, -dat het totaal bedrag der uitstaande pandbrieven van f509325.650 tot f527.312.200 dus met f 17,965.550 of ruim 3% pCt. is toegenomen. ?) De aandacht verdient het, dat de beide grootste hypotheekbanken in Nederland (de Nationale en Rotterdamsche) die niet bJj de Vereeni ging aan gesloten zij n, met f 90 millloen pandbrieven in omloop, ruim f4 millioen of circa 4^ pCt. achteruitgegaan zijn, zoo dat het avans der overigen met een pandbrievenomloop van f 415 millioen in 1915 en f437 millioen in 1916 circa f 22 millloen of 4& pCt. bedraagt. In het verslag van den secretaris der Vereenlglng kan dan ook gewezen worden op eene bevredigende ontwikkeling van het bedrijf in 1916, terwijl verschillende om standigheden medewerkten om de winst marge nog eenigszins te verhoogen. Die meerdere winst heef t echter over het algemeen niet geleid tot uitkeering van hoogere divi denden, maar is in de eerste plaats gebruikt tot versterking der reservefondsen. Deze zijn nml. van In het totaal f 10.001.208 einde 1915 tot f 11.377.276 einde 1916 gestegen, dus met f 1.376.000 of 13% pCt. Is deze toename der reserve op zich zelve be vredigend, toch wil het mij voorkomen, dat eene totale reserve van f 11.377.276 bij een pandbrieven-omloop van ruim f 5/7 millioen of nog geen 2% pCt. niet bizondër hoog kan geacht worden. Wel moet daarbij in aanmer king genomen worden, dat in de nog verplichte storting van f54 millloen op het aandeelen kapitaal een additioneele reserve van 10 pCt. schuilt, zoodat, afgescheiden van de overwaarde der onderpanden boven het daarop aan hypotheek verstrekte bedrag, daarin menschelijkerwijze gesproken, een meer dan voldoende waarborg voor de pand brieven gelegen is. Intusschen is, met het oog op de tegen woordige hooge waarde van onroerende goe deren, de waarschuwing van den secretaris niet overbodig, waar hij schrijft: Voor de directies der hypotheekbanken zal het bij voortduring geraden blijven de noodige terughouding in acht te nemen en de be langrijk verhoogde waarde als een voorbij gaand verschijnsel te blijven beschouwen. Ook al zouden als gevolg van die houding tijdelijk gelden ongebruikt moeten blijven of zelfs pandbrieven moeten worden afge lost. Eene inkrimping van het bedrijf heeft evenwel verreweg de voorkeur boven eene uitbreiding, waaraan een onevenredig groot risico zoude zijn verbonden." Ten aanzien der verhoogde grondprijzen bevat een artikel van den heer van Vliet, Directeur der Hollandsche Hypotheekbank, voorkomende in het mengelwerk van het Jaarboekje, een aantal belangwekkende ge gevens. In dat artikel, geschreven met de bedoeling om de wenschelijkheid van het sluiten van Gemeenschappelijke Hypotheken te betoogen, doet de schrijver uitkomen, dat, naarmate de groote steden zich uitbreiden, de grondwaarde in de centra van verkeer gestadig moet toenemen. En ten bewijze daarvoor haalt hij voor Amsterdam de op brengst Tan perceelen bij publieken verkoop aan den Dam, Kalverstraat, Leidschestraat enz. aan. Prijzen van f 300 tot f 500 werden per M2. daarbij meestal bedongen, in enkele gevallen belangrijk meer, terwijl voor een viertal perceelen zelfs boven de f 1000 per vier kante Meter betaald werd, nml. in 1908 voor een perceel Dam, groot 66 M2, f 1.015, in 1906 voor' een perceel Kalverstraat, groet 35 M2, f 142860, in 1917 voor een perceel Leidscheplein, groot 25 M2., f 1600, en voor het perceel Leidschestraat hoek Keizers gracht, groot 40 M2., f 1200 per vierkante Meter. Dit zijn echter uitzonderings-prijzen geweest voor betrekkelijk kleine oppervlakten, ter completeering van aangrenzende groote complexen tot fancy-prijzen gekocht, of als bij het perceel Leidschestraat hoek Keizers gracht, waar bij eene kleine oppervlakte een zeer groote frontruimte werd verkregen. Intusschen is de stelling in het algemeen juist, dat in alle groote steden de grond waarde, naar gelang de terreinen in of nabij de centra van verkeer gelegen zijn, een voortdurend stijgenden tendenz aantoonen. De schrijver haalt o.a. als voorbeeld aan, dat in 1234 door een schoenmaker te Parijs in den Faubourg Montmartre een terrein van 270 are gekocht is voor 2450 francs, dat tegenwoordig eene waarde van minstens 27 millioen francs vertegenwoordigt. Zonder echter zoover in de grijze oudheid terug te gaan, vindt men niet alleen in de oude wereld, maar wellicht nog sterker in NewYork en Chicago tallooze voorbeelden van enorme waardevermeerdering van onroerend goed in de laatste 50 a 100 jaar. In die gestadige verhooging van waarde ziet schrijver dan ook een krachtig argu ment voor het verstrekken van hooge hypo theken op groote winkelcomplexen en dergelijke, aan zoodanige centra gelegen. Waar nu de dadelijk beschikbare middelen van ne enkele hypotheekbank in den regel niet voldoende zijn om in de aanvragen voor zulke groote bedragen te kunnen voor zien, bepleit hij voor zulke gevallen het slui'en van Gemeenschappelijke Hypothe ken", d.w.z. dat eenlge hypotheekbanken zich combineeren om gezamenlijk het ge vorderde bedrag te verstrekken. Eene der gelijke combinatie bestaat reeds tusschen de Amsterdamsche Hypotheekbank, de Hol landsche Hypotheekbank, de Mpij. voor Hypothecair Crediet en de Utrechtsche Hypotheekbank, die tot nu toe reeds 14 gemeenschappelijke leeningen tot een totaal van f3301.000.?afgesloten hebben. Schrijver somt de voordeelen van het stelsel, zoowel voor geldgevers als geldnemers op en wijst er o.a. op, dat het voor laatstgenoemden in den- regel voordeeliger zal uitkomen, het benoodigde geld van hy potheekbanken te verkrijgen, dan door uit gifte van eigene obligatieleningen. Tot zekere hoogte kan ik met deze opvatting medegaan en zeker, zoolang het, als in boven aangehaalde gevallen, blijft bij leeningen van gemiddeld niet meer dan twee a drie ton. Komt men echter tot een millioen en hooger, dan verdient m. i. het sluiten van eigene obligatieleeningen de voorkeur. Want, hoezeer het in het algemeen waar moge zijn, dat de grondwaarde in de verkeerscentra eene voortdurende stijgende is, toch mag niet uit het oog verloren worden, dat aan zulke kostbare complexen ook eigenaardige risico's verbonden zijn, die onder zekere omstandigheden de realiseerbare waarde al zij het ook maar tijdelijk -T- van het onderpand belangrijk kan beïnvloeden. En daarom meen ik, dat zeer groote leeningen minder thuis behooren bij hypotheekbanken, waar het onderwerp dienen te zijn voor af zonderlijke obligatieleeningen, waarbij de geldgever elke leening op haar eigene merites moet beoordeelen. Ten slotte Js in het Jaarboekje nog een tabel opgenomen van de verhooging van den prijs van enkele bouwmaterialen sedert het uitbreken van den oorlog. Ik ontleen daaraan de volgende cijfers: Juli 1914 Nov.1917 Vuren ribhout per M.3 . f 40. f 100. Stalen balken p. 100 K.G. f 9.44 f 34. Gevelsteenen p. 1000 stuks f 16.?f 40. Porti. Cement p. 1000 K.G. f 19.?f 100. Bladzink per 100 K.G. .f30?f185. Menie per 100 K.G . . f 30.?f 200. Verfstoffen per 100 K.G. f 15.- f 150. Draadnagels per 100 K.G. f 11.40 f190. Heipalen per meter . . f 1.10 f 2. J. D. SANT[II.HANO *) Ofschoon deze vermeerdering nog iets grooter is dan in de onmiddellijk aan den oorlog voorafgaande jaren en belangrijk grooter dan in de jaren 1906/10, bleef zij aanmerkelijk ten achteren bjj die van de laatste jaren der negentiende en eerste jaren van de twintigste eeuw. Verschillende buiten gewone omstandigheden hebben nml. van 1906 tot 1910 de- ontwikkeling van het hy potheekbanken-bedrijf tegengehouden. Daar op volgde eene geleidelijke verbetering die echter nitt geleid heeft tot een terugkeer tot het acress van de jaren vóór 1906. De volgende cijfers, ontleend aan een artikel in het 25ste jaarverslag der Nederlandsche Hypotheekbank te Veendam, indertijd te dezer plaatse uitvoerig besproken, toonen de groei van de pandbrieven-uitgifte in die jaren aan: Totaal bedrag Vermeerdering bij pandbr. in omloop het voorg. jaar,' (in mill. guldens). (in mill. guldens). 1897 1898^ 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 203 223 245 268 290 320 358 389 425 421 422 428 436 4421/s 458 472 484 498 509 527 16 20 22 23 22 30 38 31 36 3Vs H 6 8 61A 16 14 12 14 11 18 IS HET MOGELIJK IETS OMTRENT DEN AARD VAN DEN AANSTAANDEN WINTER TE VOORSPELLEN? In den namiddag van den Uden October passeerden de eerste vluchten wilde ganzen de Bilt, 17 October gevolgd door bonte kraaien; of dit vroeg dan wel laat genoemd moet worden is ons niet bekend, velen zien hierin echter de voorboden van den winter. Ook zonder ganzen en kraaien weten wij wel dat de zomer afscheid heeft genomen onze gedachten gaan den tijd vooruit en iillliriliifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiililiiliijliiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiuijiiiiiiiiiiiiiuiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiit/iiiiiiiiiiiiiiiiii iiHiiiiiiiiiiMiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii DE TWENTSCHE BANK AMSTERDAM. ROTTERDAM. 's-GRAVENHAGE. Settori kapitaal f 16.000.000.?. Reserven f9.850.000.--. ten volle aansprakelijk voor verbintenissen VM: B. W. BLIJDENSTEIN &Ce., 55 56 Threadneedlestmt Lnin E.C. B W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEOEBOER & Co., Almelo. Kekenlng-Coarant met Rentevergoeding. b-en Terko«p W lsn«lg op binnen en Buitenland, Yreemde Mut, C*ip«u. laeaMMring op Binnen- en Buitenland. BeMboflrfirrmHfteit in Noord- en Zuid- Amerika. b- en ferkoop Effecten. lemen van Geldwu op Prolongatie met bewaring rrnahet onderpand bg de Twentüche Trast Mij $ewarUg van Waarden. Safe Drpestte. YerMkering tegen verlies bij uitloting vaa foodsoL YoerMhottm op Fondse» en Grederen. Gredieten aan Handelaren en Indngirleolen bf hare afdeeltnf CRlBIETYfeKEENlÖlNtt, hetzij tegen borgstelling, cxediethypotheek ?f andere zekerheid, hetzij in b'anco. Rente voor .DEPOSITO'S. Direct opvorderbaar ......... ..... ^ Tien dagen opzegging ............. % Een maand vast ............... 2 Drie maanden opzegging ............ 3 pCt. Zes Maanden Een Jaar 3Vs ?) *) Van den dag der opzegging af wordt H pCt. minder rente vergoed. - BANK AMSTERDAM f» K «XJiyMrra». OUEH. - AU.BONNIM. AdJ-Bt OAAtU fLTl INCASSO-BANK AMSTERDAM - ALMELO - ARNHEM - DORDRECHT 's GRAVENHAGE - ROTTERDAM - ZAANDAM Volgestort Kapitaal f 12.000.000.Reserve f 1.664 000. Vreemd BankCheques, (papier Buitenl. Wissels Efiectenordars Coupons Prolongaties GEVESTIttD TE 's-GRAVENHAGE, MOLENSTRAAT No. 39, geeft 41|2 /0 Pandbrieven uit in stukken van f HKMV > f 5OO,?en f 1OO.?. ONTTAE-eflBETAALKAS N, Doeleoslr. 20-22, Amsterdam. Kapitaal in Reuma ? 5.500.000 Renteverg. voor gelden a deposito. met l dag opzegging. . XpCt. Bedr. tot ? 20.000.- terst. betaalb. met 10 dagen opzegging Ji pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. SAFE DEPOSIT INRICHTING, geopend: op Werkdagen van 8& tot 5 uur. op Zaterdagen en Beursvacantled. van 8% , 2 , Loketten van ? 2.50 per maand (? 10.?per jaar) en hooger te huur voor bg de Directie bekende of geïntroduceerde personen. Hypotheekbank voor Nederland OPGEBICUT 1889 Amsterdam Keizersgracht 482. 4 en 4'/2 pCt. I?ancll>rieven (stukken van f 1000, f 500 ea f 100) tegen Beurskoers. Onvoorwaardelijk voor rente en aflossing gewaarborgd door de AL«KMEESK WAARBORfilSAATSeBiPriJ Mr.A.H.VANNiEROP. Mr.P.PEELEN, Directeuren. Assurantiekantoor J. Hepin, Scholier, Keizersgracht 391 Amsterdam. Telefoon N. 329. iutomobielverzekEring Alle soorten Brand-, Diefstal- en TransportVerzekering. DE HAARLEMSGHE HYPOTHEEKBANK. 4 i/j % Pandbrieren tegen Amsterdamsfihen Beurskoers mmmm (BUIT MPIIIIl/ilIlIIIl - Sllllllllli BUIE/UMi Hoofdkantoor: AMSTERDAM Agentschappen te: 's-GRAVENHAGE en ROTTERDAM Vestiging in het Oosten: Batavia, Soerabaja, Samarang, Bandoeng, Weltevreden, Cheribon, Tegal, Pekalongan, Djember, Solo, Djokjakarta, Tjilatjap, Padang, Medan, Tebing-Tïnggi (Deli), Langsa, Kota-Radja, Palembang, Telok-Betong, Pontianak, Bandjermasin, Makasser, Singapore, Penang, Rangoon, Hongkong en Shanghai. In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten.?Incasseeringen en Financieeringen. Schriftelijke of Telegrafische Credieten. Reiscredieten. Deposito's. Rekening-Courant. Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken. RENTEVERGOEDING VOOR DEPOSITO'S: Met 12 maanden opzegging ... ..... 4 pCt. Oirkzwager's Scheepsageiituur Maassluis en Hoek van Holland Opgericht 1873 Belasten zich met het rappor teeren van schepen en het behan delen van scheepszaken op den Nieuwen Waterweg R feu we Itargfitgaat schappij Maasslais Opgericht 1887 Contracteeren voor het bergen van gezonken schepen en ladingen, op de rivieren en buitengaats; be lasten zich met het Instellen van dulkeronderxoek, ene. eni. 4 pCl. nUNSCHE IEEN1NG1917 groot Frs. 10,000,000,000,?effectief. Coupures van Frs. 100.-, Frs. 500.- en veelvouden van Frs. 500.-. Prijs van Uitgifte Frs. 68.60 per Frs. 130.- kapitaal. De voistorting geschiedt in Hollandsen Courant bij de inschrijving, tegen den geldenden wisselkoers. Coupons betaalbaar 16 Maart, 16 Juni, 16 September en 16 December. De eerste coupon vervalt 16 Maart 1918. De stukken en de coupons zijn vrij van alle tegenwoordige en toekomstige Fransche belastingen. De Fransche Regeering behoudt zich de bevoegdheid voor 'eventueel tot geheele of gedeeltelijke aflossing over te gaan, echter niet vóór 1 Jannari 1943. M. PIMENTEL, Accountant Leeraar Boekhouden M.O. Taleriusstraat 108, Amsterdam. TELEFOON Zuid 2422. Nederlandsen-Indische Brandwaarborg-M5^ Oizericït li 1MO.?BBTestizd (B iiiterdam. SLUIT VERZEKERINGEN tegen Jchade door Brand op Woon» em Pakhuizen, Inboedels, JHeultiltür, Fabrleken,EtablI«se««cnteM. Kantoor: Singel 262, Amsterdam. Kali Besar-West, Batavia. (S.1.W VANBUUREN. Directeuren:) M. A. VRIESENDORP. j E. LANKHOUT. Gemachtigde: NEUMANN & Co,, Batavia. De AMSTERDAMSCHE SUCCURSALE DER BANQUE DE PARIS ET DES PAYS-BAS, daartoe gemachtigd, bericht dat zij de inschrij vingen op bovengenoemde leening te haren kantore centraliseert. De gelegenheid hiervoor is van 26 NOVEMBER tot 16 DECEMBER opengesteld. Een bericht, bevattende den officieelen tekst van de leeningwet in het Journal Officiel van 27 October en 2/3 November 1917, voorzien van eene toelichting in de Hollandsche taal, is te haren kantore verkrijgbaar. .DIAMANT Jz.,Accountant, BAEBMSTBAAT 14O, AMSTERDAM Telefoon Int. Zuid 912. pCt. PANDBRIEVEN pCt. Centraal Accouotants-Kantoor onder Directie van Mr-. T». O. «H. J3O!» Lid van het Nederlandsch instituut van Accountants LICHTEGAARD No. 8, UTRECHT. Tel. 140 NED.-IND. ESCOMPTO MAATSCHAPPIJ OPGERICHT IM 1857 KAPITAAL ?25,000,000.waarvan uitgegeven en volgestort ..... 15,000,000. RESERVE 3,000,000. Hoofdkantoor: BATAVIA AGENTSCHAPPEN te: Soerabaja, Semarang, Weltevreden, Padang, Bandoeng, Cheribon, Macassar, Djokdja, Medan, Tegal AMSTERDAM '»-«KAVKNHA«E Keizersgracht 573/5 Prins Hendrikplein 14 Bankzaken in het Algemeen Uitvoering van Effectenorders RENTE VOOR DEPOSITO'S: met l dag opzegging 2 pCt. 10 dagen . 2h f gedurende l maand vast 21/* . gedurende 3 maanden vast 3 pCt. , l Jaar vast. . 4 . OPGERICHT 1865 SPUISTRAAT 172, AMSTERDAM Kapitaal en Reserven ruim f 7,250,000 Incasso van wissels en quitantiën Rekening-Courant Bewaring van Prolongatie-onderpanden Gesloten bewaargeving Open bewaargeving met volledige administratie Beheeren van vermogens Deposito's SAFE DEPOSST Heb het uitstekendste aan te bieden dat iemand wenschen kan hoe zal de wereld het weten, indien gij niet adverteert ? JOHN P. ROCKEFEJ.LER