Historisch Archief 1877-1940
*?
s;:
l Dec. '17. No. 2Ï10'
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
005TEQBEK
MEUEULURirKJEN
Fr.SIIEIIIS
ZO LEDSCHESTRAAT 22
AMSTERDAM.
TELEFOON N. MI2.
HEMDEN
HAAB MAAT.
Gebrs. F. s L DE DIODE!
Muntplein Amsterdam
Enorme Collectie Poppenwagens
N. V. Maas- en Waterweg
Maatschappij tot bevordering van de vestiging van
Industrieën te SCHIEDAM EN OMSTBEKEN
Lange Haven 3 Tel. 23 Schiedam
Verleent haar bemiddeling bfl den Aan- en Verkoop vaa Panden en
Industrieterreinen en het verschaffen van Bedrijfskapitaal.
MEUBILEERING-MAATSCHAPPIJ
HOLLAND"
N. Z. VOORBURGWAL 274
AMSTERDAM TEL. 5974 N.
'W^'^-llllllllllll^-W
BIJ HET INRICHTEN UWER WONINQ HEBT
BIJ 3 PUNTEN IN HET QQQ TE HOUDEN i
DUURZAAMHEID
HARMONIES
BEMATIBDEN PRIJS
DAT Wil IN ONZE INRICHTINBEN DEZE
EIGENSCHAPPEN VEREENIBEN, BEWIJZEN DE
TALLOOZÏTEVREDENHEIDSBETUIBIHrBEN,
WELKE WIJ VOOR U TER INZABE HOUDEN.
HET MEESTERWERK DER RUSSISCHE LITERATUUR
Heden verscheen de nieuwe druk van
DE GEBROEDERS KARAMAZOW
? Roman van
F. M. DOSTOJEFSKY
Compleet in 2 deelen, elk van ± 35O pagina's
Prijs per gebonden deel 95 cents
Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF te Amsterdam
PHILIPPS Kunstspel
Piano of
VUsïgël
l
Verschaft U het pianospel als
werkelijke kunst. 1O j. garantie.
NIEUWSTE VINDINGEN
Vraagt catalogus G.
DEN HAAG
Fa t F ""DOES K
l . U. l. DER UULÜrjUS1
MAASTRICHT
500 gulden PREMIE
voor wetenschappelijke uiténzettin g
van bevrijding van slachtoffer van
verstandelijke moordenaars
betaalt schrlj ver?Public letter toC.S.''
(openbare leeszaal) aan C. Scientists.
'OXYDOL'
(CHLORAS KALICU3 TANDPASTA)
45 cent p. Tube.
Haaml. Yeon, STUK i Cl
Chemische Fabriek V
'«-QRAVENHAQE.
Roomboter kost fl 1.75 per pond
Sardellenboter kost fll.00 per pond
Bij Roomboter vraagt Uw kind toespijs
Sardellenboter gebruikt Uw kind als
boter en toespijs tegelijk
Maakt zelf Uwe conclusie !
Conservenfabriek HOLLANDIA BERGEN OP ZOOM
HET BESTE FINANCIEEL NIEUWSBLAD
NIEUWE
KAPITALIST l
LEINE
CD
llllllllllllliiillliiiilllllli min illltiiiiliiiiiiiHliiiiillMiiilliiriiliiiiliiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiii
RTY
SU£D£ TASCH 5U£Oe TASCH SU?D?TASCH
m ORIJS en BRUIM >n GRIJS,üRoen.tia,BRum 'MORoen,BRuin,cRus
16x16CM 5.95 2lxZlcM.R.5.95 20x25cM.695
ZAKD06K01- ReUrv RSUrx- KeuK-
PORTR6TSAOHeT SACHET VAAS SACHCT LUST
7*6c» T6RRACOIIA i»- Q3O ^f TONne
O.ra iicflHoocl.65 s? 0.75 0.05
DO o R oen- HANDScHoencrt
DOOS DOOS. F, r.TS DOOS.
CReronrie KAnreriDOOS IÓXIÖCM. n.J.25
AM5T6RDAM
Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zQ n prachtige heuvel
achtige BOSCHTERREINEN te koop In HET OOSTERPARK te
Lage prijzen, mooie wegen, gas,
electr. licht, water.
S. V. fflaatfj. tot Kxploit van Bet Oosterpark
DE BILT
Tel. Int. 38 & 48
Stenografie
00 ?*? *?^> l f
?-^^\/-i
Riënts
Balt
Zelfond. 9O Ct. In d. Boekh. en na postw. bq
RIËNTS BALT, Den Haag, bij wlen ook mond. en schr. ond.
Toen U mij Uw Diploma gegeven had, heb ik direct
Opslag gekregen." x (w. g.) L. N. te R.
Racahout E.P.
per flacon
f 1.50 en f 0.80
wordt meer en
meer gevraagd.
IIIMttnUlllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIMIHIIIIIiniMlllllllUIMinillllllHIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
O Qod, nou het die aschman 'm weer
late staan!
Is hij nog niet eens geleegd ? Maar dan
heb jij je vanmorgen verslapen, natuurlijk.
Ik meneer?
Natuurlijk.
Nou meneer, als je nou zoo begint, dan
wou 'k net zoo lief dat je me Maar daalijk
me cente gaf. Om me nou 'nog tot October
te late peste dan mot je bij mijn nie wezen l
En zij ging. De deur viel met een smak
achter haar dicht.
Van Daalen lachte. Hij begreep, dat die
slonzige meid, nu hij haar den dienst had
opgezegd, al haar best deed hem gedurende
de laatste weken te ergeren. Maar hij liet
zich niet makkelijk uit zijn humeur brengen.
Daarvoor was hij te veel zakenmensch.
Hij kwam zoo juist van de reis een
lange, vermoeiende zakenreis en had pas
gedineerd met een diner, voor deze keer
gemakshalve bij Rlche besteld, en nu lag hij
daar met zijn onveranderlijk flegma van
rustige zelfvoldaanheid uitgestrekt in een
diepe gemakkelijke club-stoel, die tusschen
de openstaande glazen deuren van de tuin
kamer geplaatst was.
Ik geloof dat hij van Treurniet komt
en ik geloof ook dat ik 'm te pakken heb,
mompelde Van Daalen.
Hij legde den brief, ongeopend nog, op
het tafeltje dat bij zijn stoel stond en smakte
plastisch met de dikke lippen, terwijl de sterk
ontwikkelde kauwspieren van zijn bol, rood
gelaat, een korte nabetrachting hielden over
de etensresten, die hij met een zilveren
tandenstoker van tusschen zijn met goud
geDOOR H. VIS SER
Dankje meisje, zei Van Daalen, terwijl
hij den brief van buiten bekeek, die een
heetgebakerde dienstbode hem met een nijdig
gezicht overhandigde. Toen, met een hoofd
beweging naar buiten:
Zeg 's even, hoe komt 't dat die
smerige bak daar nog staat ?
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiiiiiiiuiiiiiiutiittiiiiituiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiitiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiii iininiii
monteerde tanden werkte. Vervolgensgelukte
het hem zijn linkerarm over zijn welvarend
onderlijf heen te werken om een
sigarenkoker uit zijn rechterbinnenzak te voorschijn
te halen. Met een gouden vuurslagdoosje
stak hij een groote, dikke sigaar aan en
keek bij die verrichting met zichtbaar wel
gevallen naar de drie voorwerpen die nu
zoodicht bij elkander onder zijn oogkwamen
het gouden doosje, de geurige sigaar en den
diamanten steen aan zijn vinger. En geani
meerd door het gezicht vaa die mooie din
gen, waarvan hij hield, haalde hij een fraai
gouden uurwerk, dien dag gekocht, te voor
schijn en verlustigde zich er in als een ge
lukkig kind in zijn speelgoed. Hij opende
de dubbele kasten, Het het repetitiewerk
slaan, ademde over het goud en wreef het
op met zijn zakdoek.
Van Daalen voelde zich recht gelukkig
hier, in zijn prachtige villa, temidden van al
het kostbare comfort dat hem omringde en
hij dacht met welbehagen aan den korten
tijd waarin hij dit alles verworven had. Drie
jaren, drie oorlogsjaren, waarin hij gehandeld
nadjn levensmiddelen, in vet, in aardappelen,
in groenten, in fruit, in varkens, in alles wat
maar bij mogelijkheid uitgevoerd mocht
worden, waaraan in het lieve vaderland
gebrek was, maar waarvoor in het buiten
land honderdvoudig betaald werd.
Drie jaren hadden hem van een eerzaam
kruidenier tot alvermogend millioenair ge
maakt.
Ik geloof dat ik 'm te pakken heb,
herhaalde Van Daalen, en nu, op zijn gemak
rookend, opende hij den briei. 't Was zooals
hij onderstelde, een brief van Treurniet, een
boer, die weder, en thaus voor de laatste maal,
aandrong op betaling van een partij varkens,
een goed jaar geleden geleverd en nog
steeds niet betaald, zooals Treurniet meende,
ofschoon Van Daalen de door den boer
geteekende kwitantie ik zijn bezit had.
Het was al een oude kwestie, die Van
Daalen met een enkelen wenk had kunnen
uitmaken, door deze kwitantie te veitoonen,
maar juist dat wilde hij niet. Hij was over
tuigd dat de boer hem wilde beetnemen en
zoo mogelijk, voor de tweede maal laten
betalen. Er was al heel wat over de kwestie
geschreven en gewreven.
Van Daalen had, een maand nadat hij de
varkens gekocht en betaald had, een beleefd
briefje van den boer ontvangen, waarin om
betaling van de geleverde varkens verzocht
werd. Van Dalen had dien brief onbeant
woord gelaten. Hierop had Treurniet een
tweede schrijven laten volgen, waarin in
meer krasse termen op betaling werd aan
gedrongen. De boer vroeg daaibij ef Van
Daalen soms meende dat de boeren tegen
woordig van den wind kunnen leven".
Het stond nu voor Van Daalen vast dat
de boer hem beet wou nemen en hij nam
zich voor hem met gelijke munt te betalen.
Hij had den boer geantwoord als volgt:
Geachte Heer. Het spijt mij, maar
maar het staat mij voor den geest dat ik
U de vijfhonderd gulden voor de varkens
reeds betaald heb. Ik kan mij vergissen,
maar ik geloof het tenminste. Herinner U
nog eens goed en zie U w boek nog eens na".
Hierop was een langdradige correspon
dentie gevolgd, waarin ons boeitje
met'tiadruk verzekerd had, dat het bedrag onmogelfi k
betaald kon zijn, daar het anders zou zijn
geboekt, en dat hij in dat geval toch steil'g
een kwitantie zou hebben afgegeven. Hij
achtte het ondenkbaar dat een man van
zaken als Van Daalen een som van f 500
zou betalen zonder bewijs van ontvangst te
vorderen, waarop Van paaien had geant
woord dat hij van een kwitantie niets af wist,
dat hij alles overhoop had gehaald maar
niets vinden kon. Misschien", zoo schreef
hij, is die kwitantie met de verhuizing kwijt
geraakt. Ik heb bij die gelegenheid ook veel
papieren verbrand". En hij eindigde met een
beleefde weigering om, zaoals hij het uit
drukte, iets te betalen waarvan hij bijna
zeker wist dat het reeds betaald was".
Ten laatste was nu eindelijk het ultimatum
gekomen. Het briefje dat Van Daalen nu
voor zich had behelsde een korte, vinnige
bedreiging om binnen een week te betalen.
De boer zou er anders rechtzaken van maken,
Van Daalen verkneukelde zich in 't geval.
Hij zou den boer zijn gang laten gaan, en
er hem deerlijk laten inloopen, Hij zou bij
zijn aangenomen houding zoo lang mogelijk
volharden, volstandig weigeren te betalen,
hierdoor de proceskosten rekken en eindelijk
in laatste instantie met zijn door Treurniet
geteekende kwitantie voor dea dag komen,
om dan den verbluften rechter te zeggen:
Nu heb ik me daar op 't laatste oogenblik
nog de kwitantie gevonden." jOns boertje
kon dan al de proceskosten betalen.
Dat was het plan de campagne dat hem
grof-schematisch door z'n hoofd speelde
en hij wreef zich vergenoegd de handen.
Uit de verte klonk een lied, door een
heldere kinderstem gezongen. Van Daalen
luisterde. Hij kon de woorden duidelijk
verstaan:
'k Ben wees en van ieder verlaten,
Van steun en van hulp gansch ontbloot;
Zoo dwaal ik langs de straten,
En bedel mijn dagelijks brood.
Geef mij wat,
Ik heb zoo lang geloopen,
Moe en mat,
Zoo dwaal ik door de stad.
Heb medelij,
Ik wou dat ik centen had,!
Om wat brood te gaan koopen.
Van Daalen stond op. Hij trok zijn stoel
in de kamer terug en sloot de glazen deuren.
Hij had een hekel aan bedelaars. Van achter
de vitrage-gordijnen staarde hij in gedachten
den tuin in.
Op dat oogenblik knarste het tuinhek en
een tengere knaap van hoogstens acht jaar,
broodmager en in vieze lompen gehuld,
sloop den tuin binnen en tastte zoekend
met zijn kleine handen in de vuilnisbak.
Het scheen dat hij weldra zijn gading
gevonden had, airhans hij bracht de gevulde
hand aan den mond en begon gulzig te eten.
Ah jasses!
Met een impulsieve beweging tastte Van
Daalen In den zak, haalde een rijksdaalder
te voorschijn, drukte de kruk van de glazen
deur naar beneden... maar toen, op eens,
bedacht hij zich, haalde de kruk weer naar
boven en stak het geldstuk weer in den zak.
Een truc, zei hij.
't Is een truc!
En hij lachte.
NIEUWE UITGAVEN
Van de Algemeene Geschiedenis door prof
dr. H. Brugmans en prof. dr. G. W.
Kernkamp, verschijnt bij A. W. Sijthoff's Uitge
vers Mij. te Leiden, een tweede, herziene
en bijgewerkte druk. De bedoeling van de
uitgeefster is het werk te doen verschijnen
in 37 afleveringen, elk van 3 a 4 vel druks
van 16 bladzijden. De prijs per aflevering
is bij inteekening f 0.65. Afl. l is thans
verschenen.
De inteekenaren ontvangen gratis een ex.
van het Historisch Platenboek der Alsem.
Geschiedenis, bevattende meer dan 600 af
beeldingen die betrekking hebben op de
Algemeene Geschiedenis van de vroegste
tijden af tot op heden.
KINDERVRIENDEN
(Ingezonden)
Het gaat nog niet, zooals wij hadden ge
hoopt. Wij hadden gedacht, dat 't geld ons
dit jaar zou toestroomen, want o, we
hebben zoo verbazend veel noodig. Immers,
al zouden we 't zelfde bedrag hebben, als
't vorige jaar, dan nog zou dat voor ons
slechts de helft beteekenen, zoo hoog zijn
de prijzen van suikerwerk, chocola, speel
goed enz. enz. Wat we dan onzen kleintjes
zouden kunnen aanbieden, zou zoo miniem
zijn, dat het haast den naam van feest niet
waardig zou zijn.
Die teleurstelling zoudt ge ze toch niet
willen aandoen. Wij richten ons vooral tot
u, gij, met meer aardsche goederen be
deelden, helpt ons onzen kinderen n dag
van onverdeelde vreugde te schenken, te
midden van deze donkere dagen. Stuurt
daarom uw gave, zoo spoedig mogelijk aan
Mej. C. Altmann, penningmeesteresse van
de St. Nic. Commissie uit den Bond van
Ned. Ond. en den Bond v. Onderwijzeressen
bij 't Voorber. Onderwijs, Ie
Helmersstraat 68, Tel. 3201 Z.
DE COMMISSIE