e. 2114 Zaterdag 29 December A 1917 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ONDER REDACTIE VAN Prof. Mr. J. A. VAN HAMEL, Prof. Dr. H. BRÜGMANS, Mr. E. S. OROBIO DE CASTRO Jr., Dr. FREDERIK VAN EEDEN en H. SALOMONSON Prijs per No. f 0.15. Per 3 mnd. f 1.90. Abonn. loopen per jaar | | UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WAKENDORF, AMSTERDAM | | Advertentiën omslag f 0.35 p. regel, binnenpag. f 0.4Q p. regel | BERICHT Wegens de hooge papierprijzen wordt de abonnementsprijs van De Amsterdammer", Weekblad voor Nederland, met l Januari a.s. tijdelijk slechts met 35 cents per kwartaal verhoogd, en dus van f 1.90 gebracht op ? 2.25 (franco per post). Afzonderlijke num mers kosten dan 20 cents. Amsterdam VAN HOLKEMA & WARENDORF De inhoud staat op pag. 11 DE AMSTERDAMSCHE GEEST Nog vaak komt in verscheidene hoeken van ons land eene zekere gebetenheid aan den dag op Amsterdam. Het is, alsof van de oude tijd, toen de machtige koopstad zich inderdaad wel te los tegenover het overige land stelde, de sporen nog steeds voortleven. Men wil nu en dan wel de beteekenis van Amsterdam waardeeren, en deszelfs aantrekkelijkheden genieten. Maar zeer gauw is toch Amsterdam te verkwistend. Of: Amsterdam te zelf ingenomen. Of: Amsterdam te rood. En: Amsterdam niet nationaal. Nu, in dezen oorlogstijd, is voor menigen kring, waar de hartslag van Nederland niet zoo krachtig als in de hoofdstad slaat, de Amsterdamsche geest zelfs bijwijlen te Nederlandsch. Nergens vinden zulke anti-Amsterdamschc gevoelens meer voedsel dan in de Haagsche kringen, waar 't aan Amsterdam's ware levenskracht eigenlijk nooit ve!geven wordt, anderer zelfge noegzaamheid en would be zwaarwichtig heid steeds in de schaduw te blijven stellen. Het is van ons land eene bijzonderheid, en zeker ook een onjuistheid, dat de natuurlijke hoofdstad niet tevens de regeeringsstad is. Daardoor wordt aan de regeerders, de ambtenaren, de staats lieden, de energie onthouden, die elders een Parijs, een Berlijn, een Londen van zelve geven. Alleen in Washington heeft men eenigermate hetzelfde als bij ons maar ook in Washington wordt dan ook over dit gebrek geklaagd. Omgekeerd mist ten onzent de hoofd stad den steun van het staatkundige leven, dat van Binnenhof en Plein uit gaat, en nog krachtiger uitgaan zou, wanneer het tevens over den Dam en het Y strijken kon. Nu worden van uit Den Haag de ziel en de belangen van Amsterdam vaak te kleingeestig bejegend, en sputtert men gaarne tegen de stad, die toch inderdaad het hart van Nederland is. Aan deze tegenstelling moeten wij ook weer voor een zeer groot deel een de/er dagen te 'sGravenhage verschenen geschrifttoeschrijven.dateenlangeaanklacht vormt tegen Den Amsterdamse hen (leest". Het is waarlijk jammer, dat de schrijver, de heer H. Groeninx van Zoelen, heeft gemeend zijn betoog, in menig opzicht de moeite waard, te moeten inkleeden in eene akte van beschuldiging tegen Amsterdam. Hij komt op tegen slapheid van ministrieel beleid: tegen inhoudloozc neu traliteitspolitiek; tegen kortzichtigheid in de staatkunde; tegen materialisme in den tegenwoordigen gang van zaken. Hij richt zich tegen een zelfzuchtig en stoffelijk liberalisme: tegen on-nati onale koopmanspolitiek. Maar heeft zich nu een dusdanig requisitoir te richten tegen Den Atnstcrdamschen Geest? Men zou zou zeggen, dat kringen, waar dit gedacht wordt, óf te veel, óf te weinig aan geschiedenis en in elk geval niet genoeg aan de moderne wer kelijkheid hebben gedaan. En er loopt cok wat van de weibehagelijke verbittering'' der Haagsche sociëteiten onder! Er is inderdaad in het verleden van ons land een tijdvak geweest, - en niet een kort, maar meer dan honderd jaar, waarin het Amsterünnsche systeem, van nationaal Nederlandsch standpunt beschouwd, een gruwe! was. Dit systeem nog eens onder de oogen te zien, is zeker niet kwaad! Want uitgestorven is het in Nederland nog allerminst, al is het nu juist aller minst Amstcrdamsch meer. Er is een tijd geweest, dat du Am sterdamsche kooplieden zich alleen maar aan hunnen handel, en bitter weinig aan het behoud van het vaderland, gelegen lieten liggen, of. liever gezegd: geld verdienen was voor hen het behoud van 't vaderland. Daarom hadden zij er iri den Spaanschen tijd reeds geen been in gezien, ondanks alle verboden, den vijand rijkelijk munitie en graan te verkoopen. Het lucratieve ,,trading with the enemy", heeft aan heel wat Nederlandsche kapitalen't aan zijn gegeven! De anti-militaire politiek van Jan de Witt, waardoor het land op 't randje van den afgrond kwam en zich bijkans vrijwillig aan de veroveringszuchtige natie van die dagen, Frankrijk, in den muil geworpen heeft, is voor een groot deel door de Amsterdamsche handelsheeren bepaald geworden. De Prins ging tegen hen in. Oranje bleef steeds tegen de Amsterdamsche, de staatsche politiek ingaan. De stadhouderlijke partij vertegenwoordigde de duurzame nationale belangen, tegenover de meer voor de hand liggende materieele be langen van het oogen blik. Die werden de politiek van het zoo genaamde Amsterdamsche systeem", de koopmanspolitiek, en het is akelig l e e r z a a m, na te gaan, hoe daar door in den loop van de 18e eeuw de Fransche diplomatie, stap voor stap er in geslaagd is, Nederland van zich af hankelijk te maken. Dat begon economisch. Maar de toeleg was politiek'. En de inlijving op het eind was 't nood wendige gevolg van wat, sinds honderd jaar, de slimme Fransche regeerders en hunne beste gezanten: d'Avaux, Fénélon, d'Affry en de la Vauguyon, met Nederland hadden beoogd; wat Nederland niet tijdig heeft beseft; en waaraan de heerschende partijen in Nederland zaligweg toegaf. Er zat esprit de suite in hunne in structie: om de Hollanders naar onzen zin te zetten, moeten wij hun handelstractaten aanbieden en hanelelsvoordeelen voor oogen stellen, -?dit pakt beter dan nóg zoo groote legers en nóg zoo machtige diplomatie". En 't heeft, op Amsterdam en op alle handelsbelangen in Nederland, gepakt' * , * Holland wendde en keerde zijn staat kunde, naarmate Lodewijk XV het een voordeelig tarief voor oogen stelde, of dreigde het in te trekken. Onze Europeesche alliantie's, onze houding in de oorlogen, onze bewapenings maat regelen, onze neutraliteit en de stemming onzer staatkundige partijen werden niet door nationale gezichtspunten bepaald, doch door de economische belangen en vooruitzichten. Wanneer de Prins van Oranje den naderenden veroveraar zocht af te houden, trokken tegelijkenijk Amster damsche kooplieden ais een Marselis naar Parijs, om door overeenkomsten van toenadering aan te gaan ! Het werd langzamerhand in de F.uropeesche kabinetten algemeen bekend, zooals een het heeft uitgedrukt: ,,de politiek der Nederlandsche regeering hangt af van de beste vracht, die zij voor eert vat haring o l' de voordeeligste prijs, die zij voor een last zout kunnen maken'". Dit was het Amsterdamsche systeem" dat ook reeds op het eind, tegen het naderen van de Fransche overheersching en van de vijandschap met Engeland. vinnige bestrijding ondervonden heeft. Doch eerst de harde, dure les der ervaring heeft het genezen, toen 11 ei werkelijk verlies cier onafhankelijkheid deed zien, welk een rampen uit een te kortzichtige mercantiele politiek voort vloeien kunnen. De kooplieden zijn door de jaren van 1793 tot 18Ki van het ,.A::isterdamsche systeem" genezen geworden. Hn cle beterschap werd bezegeld, toen. onder den wijzen invloed van de Britsche raadgevers, de Oranjevor^t zijne inhuldiging zocht in Amsterdam, Am sterdam verklaarde tot de hoofdstad dc> lands, en den handelsgeest ais het ware aan het nationaal belang huwde In het Koninkrijk der Nederlanden mocht en kon van eene anti-nationale, Amsterdamsche koopmanspolitiek niet meer gesproken worden. Integendeel, Amsterdam heeft me.er en meer juist haar nationaal karakter :\l:~ hoofdstad des lands aangenomen. Hare belangen zijn meer gt-i-esti^'d en meer omvattend geworden. Hare eco nomische positie tegenover het buiten land onafhankelijker en vcelzijdiger. Het verkeer met de koloniën zoowel als met het binnenland hei'i'i sterke nati onale banden geknoopt, Andere takken van welvaart en leven, sociale belangen ook, hebben de stad met talniker veze len aan het ganschc land gebonden. Nu gevoelt zij zich een stuwkracht en voorbeeld ten algimeene nutte, liet is de trots der hoofdstad en van hare burgerij, een springbron voor.Nederland toekomst te zijn. De oude kracht werkt, in en voor wijderen kring. Trouwens, ook in haar vruegeren, geconcentreerden tijd is die kracht, hoe zeer vaak verkeerd gericht, toch we! steeds Nederlandsch van sap gebleven. Wie kan bijvoorbeeld vergeien, dat in 't nood|a;;r 1072 het de eigen. Arnsierdanisciie afge vaardigden ter Statcn-( eritraai ?ij>, ge weest, die tégen de a deren in de overgave aan den vijand hebben weerhouden en de voortzetting van den schier hopeloozen onafhankelijkheidsstrijd bewerkt ? En wat men in dezen oorlogstijd uit andere oorden aan den Amsterdamschen geest hoort verwijten, strekt hem juist tot eer: krachtige nationale gevoelens tot uiting te brengen, die menigeen elders niet aandurft en die elders worden gesust. Is intusschen de gevreesde en onna tionale geest van vroeger ten onzent geheel verdwenen? Verre van dien! Trof de schildering, die wij gaven, niet ook voor het heden nog als soms weer uiterst actueel ? Alleen: zij is niet specifiek Amsterdamsch meer. Eerder kan men evenwel zeggen, dat andere centra, van nog minder gevestigd handelsleven en door meer direct, een zijdig verband met het buitenland, er nu de vertegenwoordigers van zijn gewor den of dreigen te worden. Want, dat nog steeds zeer sterk in Nederland de staatkunde beheerscht kan worden door directe, economische be langen ; dat de inzichten omtrent de internationale politiek zich zeer laten leiden door .mercantiele overwegingen; dat het verderreikende begrip omtrent de nationale staatkunde, daardoor erg kan worden verduisterd ; dat buitenlandsche mogendheden en hunne pro pagandisten het ten onzent licht hebben, Nederlanders en de publieke opinie naar hun hand te zetten, door met materieele voor- en nadeeien te werken ; dat Neder land nog wel ongemerkt gepaaid en in gepalmd worden kan door tal van,,.li>kommens" - wien behoeft men dit nug \ nader te vertellen? | Gelukkig is het vaderland van nu | meer n in nationale begrippen en ge- j voelens, dan de oude Republiek. i lïr is meer eenheid en gevoel voor i t geheel. j Doch het ..Amsterdamsche systeem" i en zijn duurzame gevaren is niet dood. i Lieden r,is de heer * iroci!in\ moeten liet j echter niet hier ter stede zoeken. j Zij kunnen hei eerdei vinden, dichter j bij huis! Y. H. j Een Nieuwjaarswensch Het is jammer, dat het iaar li'17 op/ijne laatste heenen k-opt. Ik zou het r,o=; wei een "langer leven gedund hebban. Niet omdat ik mei een gemoed vol dankbaarheid ailes her denk, wat hef ons gebracht heeft. integer.deel. Het ga.it mij a's ht-t vrouwtje, dat aan Dionysius d .T. jongere te', lang leven toewenscht. zij had gehaakt naar den d;n>d va:i den vader, maar kreeg daar berouw over, toen zij den zr.or-, had ieeren kenner;; nu had zij maar on hft hühuirJ van den zoon: zij:'. opvolger zou het misschien nog erger maken. Daarom zou ik h» t j.-iar V'17 rog wei op de been willen houden, je kunt nooit weten, welke venassir.gen l'.UK ?,ii brenger.. Mis schien rog aange'aiiicr surprises dan de Russische revolutie v<m HM7 en dt: gevol gen van dien. Als hft gttchreven" staat, dat UMs a:-.n (!?? Ui ';-j'S een overwinning ? ral bezorgen, mag 'j;4 e-:;i poosje weg Duitschland en de Sovlet (Passing Show) c p het west: lij ki rt* t vooi tv, ij u pa blijven De [>.ritseïK Ktizt-r schijnt dr.ar goede hoop op te ',,. htien. ''.'''t ja ir met zijne grocte veldslagen hè-'.:' r>cv,izen, dat het ' uilsc'itvolk 11; den H>er der heirschare; een vaster. anvO'';rwaarde'"ken hwüdgenoot heen, waar op hei kan bouwen ais op i-en rots ; zor.dcr Hem zou liet niet ge^an zijn." ,,Vv'at wij nog voor den boeg hebben, weten wij met, maar hoe in deze laatste vier inrer. God's hand verraad heef? gestr-<f-. en dappere vol harding beloond, dat heb' gij allen gezien en d-arui! kunnen wij het v,: :te vertrouwen putten, dat cle Heer dei reirücharcn ook verder niet ons za! zijn," Zoo i/i? het r, :<n<i i .'t' knecht l er wij! ds. er a'1.!! front van VeMUï! st.-üd te creëren, bedacht Hindenburg reeds /ij;; Kerstgroei aa.i hei Duitsche volk- , De zr^en ( i-jds rustte in li'lT op on/.e wapi-'iie!1. Hij ?a: in r'i>> onze r-, chtvnardigi1 zaak tol s-en goeci einde bierg-'n.' De Hft-r der heirsv. ha-es: -,taai volgers htt klornptn:;iaker<geloof, d-'tt in wapen ge lult een bewijs var: Goüs genade ziet al';;-i aan de zijde der winnende partij Edelmoe dig schijnt riit riet. Maar net kan MI eentn.ici! riet a-idvrs. Hvl prestige l'<-:i ,.v,-( ,?; i :,/d z/'u lij :er '.T: oe veronderstelling, 'lat hij (-p hi" v? r i; --tde- p-ard gewed h->d. Ook zou men ;i;v :\:\--< "/.<}:«? Vo.uzierighcic! ga;<n twijfelen Hij kei-! imkers tevoren de" IM slai.' vu': Ciei) s'rijil, ':i;;e zo:. H.j d.-ui /.ijne gunst Fehi-ïkei: aan d f partij, van *-?,? ,.;m':.-i' dal zij h: l moei veriiv/.e'-. .-? riaa» levert ini-nerïh i bewiu,, ,d veiiaSer, wie door Her.i ges-e'ireven" Juist de n wie door s'erkt is '? zrjiien rnt-cr,-: a'Mi Ka 11! i . Dtogneda u dankte de ons waakt, m^r. er ir. de nv.ddtK-ev.we-: : de aaiH'.'i vn:: hel vuistr'"chr Di'.i-.-v1. Ze.iïhel'NjiïUit op den aüe ni.'ier.ih.-hbers van het '??vv jv.'iichi. CromwcH en de. '\ G:-d's vonnis te voltrekken ',:> iiaiiiïi \a;i den Ou:"- i esl,\j. ',- der \'. r.tkc moordden /il i. ; ,',ibe;iptert'j ge'tmi'ue 'iie;d. i:, da1 rij i', 'de worsielirt: : 1-,'a ?ill.-en 's!,::p.- ,; KI '< ie' l-n (}'ii :e veri't :. i»,-zus uheid die a'ti', dankbetuiging tot Lenin en de maximalisten; maar zij zijn wel zoo verstandig dezen niet te noemen ; zij weten ook wel, dat Lenin het hun niet eens kwalijk zal nemen, dat zij zijne diensten verlooche nen ; hij zou het niet aange naam vinden, als hij en niet de Heer der heirscharen, werd geprezen als de vaste bond genoot, waarop het Duitsche volk kan bouwen als op een rots". In werkelijkheid is Lenin echter de rots, waarop het Duitsche volk zijn verwachtin gen voor het jaar 1918 bouwt. Wat ook het resultaat moge zijn van de onderhandelingen, die thans te Brest-Litowsh worden gevoerd : of zij zullen leiden tot een afzonderlijken vrede met Rusland dan wel tot een verlenging van den wapenstilstand voor onbepaalden tijd; n ding is zeker: Rusland zal niet meer deelnemen aan dezen oorlog. Daarom schreef zooals Van der Goes op het Kerst congres te Utrecht mede deelde de Bremer B rgerzeitung, een orgaan van de meerderheidspartij der Duit sche sociaal-democraten, zoo dra de wapenstilstand tusDuitsche Generaal: Zonder Uw uitstekende hulp, schen de Russen en de mijnvriend, zoudezeoverwinning niet mogelijk zijn geweest" centralen beklonksn was: kunnen de Duitschers met frisschen moed hunne (roepen naar het westelijke front brengen om ook daar de overwinning te bevechten. Dit moet men de sociaal-democraten tot hun eer rageven : zij praten, in de vreugde des harten, hun mor d soms aardig voorbij. De Bremer Bürgerzeitung zal siraksweleen reprimande krijgen van Scheidemann ; zooiets mag je we! meeren, ook al ben je een Duitsch sociaal-dernocraat, maar je moet het niet uitspreken. De Keizer en Hinder.burg doen dat ook niet. Zij zijn het met de Scheidemannsociualdemccaten we! volmaakt eens, maar openlijk leegen zij geen vt-rband tusschen wat er in Rusland gebeurd is en wat straks, r:aar zij hopen, aan hei westelijk front za! gebeuren. Zij spreken liever van den Heer der heirscharen, die tot dusverre de DuiUche wapenen hetft gezegend, en bevelen zich bij voortduring in Zijne gunst aan. indien de vijand geen vrede wil" zoo besloot de Keizer zijne redevoering (hij zei er niet bij op welke voorwaarden; niemand kent die voorwaarden nog; uit de jongste redevoering van den minister van Koior.'iën Solf is alleen gebleken, dat Duitsehiand vergrooling van zijn koloniaal gebied za! tischen; maar de rtbt rnag men nog raden) dan moeten wij de wereld den vrede brengen door mei ijzeren vuist en blinkend zwaard bij hen, die den vrede niet willen, de poorten in te slaan." De ijzeren vuist'' en hei blinkende zwaaid' zijn zeer oude bekenden; ook het van de poorlen" klinkt niet geheel bben wij dat vroeger eii in October 1916 het mislukken van den aanval op Verdun moest worden goedgepraat; als het die! van dien aanval werd toen genoemd: de uitvabpoort van Frankrijk te sluiten en haar vervolgens naar den kant van frankrijk in te rammelen.' Met hei ..inrammeien" ging het toen niet naar wensch; zou -- dank zij Lenin - de poging nu hernieuwd worden? De Keizer sprak tot de troepen voor Verdun, en de Kroonprins is tot dusverre door den Heer der heirscharen slecht bedeeld. Zou het eerste groote offensief aan het westelijke frort, waartoe Lenin de Uuitschers in staat hetft gesteld, Verdun gelden r Dan luidt mijn nieuwjaarswei,sch : moge in H'08 wederom de morgenrotp van den Gallischen haar, op de tinnen van Verdun bewaarheid worden : //i ne passer on! pas.1' stand, en die in het bijzonder waakt over de wegen der l'ransche revolutie'. Do Dui'sche Keizer eu Hindenburg volgen sltchts een eeuwenoude traditie, wanneer zij den Heer rter heirscharen in hunne zaak betrekken. Hij vtrletnt nu eenmaal Z'jn zegen aan de sterkste parlij: c'est son métier'1, Maar zij hadden toch ook, ai was het maar met een enkel woordje, van Lenin en rotzky moeten gewagen. Want deze heeren zijn krachtige ;-i>trLü:;ent(.u geweest in handen van d e i'. i>.ui:-crH'Li Gü!-\ Op de keper beschouwd, is hei nondgenooischap met Hem, zoneier Wien het niet gegaan zou zijn'1, meer aan den dag gekomen in de Russische revolutie dan in de groote. veldslagen", waarvan de Keizer sprak. En het lijkt een weinig op ondankbaarheid, wanneer de Keizer en Hindenburg zich van der. domme houden en ge? n woord over hebben voor der; diei^t. dien de lieer der heirscharen hun op a- der terreiu dan hei s>lagveid lietfi bcwtzin. immers van slagveld-: n gesproken : was sent, toen de Hngelschen de Duitsche G . Baydad en jeiu/.aieri! namen, totn de Duit schers in het voorjaar van 1!M7 motsten terugtrekken aan het front tusschen Atrecht en Soissons, toen zij later moesien wijken in Vlaanriereri en aan den Chemin des arnes? Heeft Mij hen ook in ', Uist-Afriks in den st. e k g; later Men zou kun--eii veronderstellen, dat de Duitsche God /.ij:ie zorgen i:lei over deze oorlogstfTreiren hetit kunnen uitstrekken, j -??"?"" '-'j- *?».>.. v^ omdat Hij te veel in beslag werd eenomendoor .'"Slaan van de poor </,/; w.<ck<-nten duikbo toorlo^, i [;u.u.w ; . wan"fr f he .,,,, s gehoord.' juist: tuei Maar zelts tegenover een Duitschen God zou i mislukken van A?n a: ik deze veronderstelling toch niet durven maken. Een <;ii, in Wiens naam hof-püaai- ' schepen zijn ge orpedeerd en onzijdige vis- | schers vermoord en Xederlandsche schepen, ? die kolen uit Engeland gingen halen, in den booul - a;;n het bestaan van zulk een God wil ik toch liever niet gelooven, zelfs niet aan het bestaan van zulk een God in de gecachienwereld der Duitschers. Neen, wanneer de Duitsche Keizer en HinJenburg God.s naam misbruiken, dan denken zi; niei aan den verscherpten duikbooiooilog misschien niet, omdat zij er niet heeiemaai zeker van zijn, o! bij het opmaken vat; ce balans deze post e-en credit- ',,'! et:; debcipost moet worden : tegenover c f. wiris' van de getorpedeerde koopvaardijschepen siaat immers de deelnernirg van e Vereenii>de Staten aan den oorlog. dan ce,-;ken zij ook niet aan net westelijke ti'jni, r.och minder aar. Bagdad en It-ruzakn: en Uust- -Afrika, maai aan van liet Russische t.ftensnf -.', aan de inntming van Riga, van de eilanden in de Guit' var, Riga en de jongste overwinningen op dt' Italianen. Ai deze gebeii--tsnisse:i hebben terecht den Keirxi ..-11 H'.nctenburg met dankbaar heid en !:-jop voor de toekomsi vervuld. Maar a! de ze- gebeurtenissen zijti het gevolg van een andere, verreweg cle grootste van hei icsar l <;T: tic rcvolu/i'. in Hüslti-td. Hel otier.sief in ost-Gaiiciëzou voorde Russen met op- een terugtocht zijn uiigeloopen, waiiiieer de soldaten het niet veitikr hadden om ie vechten ; en zij vertikten liet, omdat de revolutie voor hen vrer'-e'' teU-ekende. Riga en de eilanden zouden niet ,,p,eva'Hei; zijn, wanneer er alweer te:'; uevulye der revolutie -?? geen Verraad v.-;.s gepiefftd door de Russiscne. bevel hebber er. er geen anarchie had geheerschi ep de kuss'sc.he Oostzee-vloot. De over winning op de Italianen zou niet beiiaaid 2'~. Dec. l'.'l' G. W. K" EK N K A M i zijn, wat.neet waarschijnlijkheid tri.", r. om dat ,:ers Ie zwijgen van u immers fie tkkiikt:' -~- C (ji-nburg lk-t kan geider. ( eiok een deel van de door de Russische .lige'.jst de centraien nog eu ruoc'teii houden met het ,i; cr< da» zij dit niet meer doen, was alweer ecu gevolg c!"e r.-volts; e. - 1'cschuuwri en ik beloc tde diggel: op de krper te zullen : dank van den Keizer en Hmi dt gebcusteMssen in Ruslar.d vi r hes hoofd van den Heer beier cas; cr.s beperkt ver-- , der heirtcharen1' [heeii riciiten zij hunne NEDERLAND EN DE BARRIÈRE POLITIEK DER ENTEIS TE De opwinding, die de publicatie der l ransch-Russische iractaten iewetg heeft gebracht, is zooals alle emoties in dezen oorlog al heei gauw geluwd, doordat de snelle opeenvolging der gebeurtenissen eene langdurige concentratie t p een enkel feit onmogelijk maakt. Daaidoor vermochten ook dit maal deze interessante onthullingen de aandacht van het groote puhlitk niet langer dan enkele dagen te trekken; toen eischten nieuwe, even gewichtige, gebeurtenissen weer de volle belangstelling en spoedig vervaagde de in druk, dien dit kijkje op de geheime diplo matic had gewekt. Slechts de demoraliseerende invloed van dit alles bleef bes.U-.an, vooral bi> de kleinere S'.alen, die nu il ooi hun versterkt wantrouwen tegenover de groote mogendheden mei nog meer zorg de toekomst tegemoet zagen. Alleen 'm ons land werd deze zeer natuur lijke oninioidiging getemperd door de groote opluchting, die htt bekend worden vanden inhoud dezer tracfater. mei zich bracht. ,-';j maakten n.l, een eir-di. aan de alarineerende geujchtt-n, die in de laatste weken vó»r de pubhic.-iiie, telkens weer waren opgedoken over eene aantasting van ons grondgebied ten behoeve van Beieië, ten plan, dat juist in deze o1 -ereei.komp'en tusschen Frankrijk en Ruslard zou zijn btknoeid. F.n nu sprak de lekst dezer verdragen siech's van den linker Rijnoever, die van Duitschland zou