Historisch Archief 1877-1940
5 Jan. '18. No. 2115
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
De Russsische Revolutie en de Vrede
Geachte Redactie,
Daar ik wensch dat uwe lezers ook uit
maximalistisch oogpunt worden ingelicht om
trent deze kwestie, vraag ik als Rus en
maximalist een plaatsruimte over dit
onderwerp.
Het Russische volk dat heel lang in slavernij
verkeerde, verbrak de samenbinde ketenen
en na de uitbarsting van Maart j I. koos
het zich een regeering.
Miljoekoff, Scheidse, Kerensky dat zijn de
veelbesproken werkers der eerste dagen der
revolutie, die aan het bewind kwamen en
het oude Bureaucratlsch-Scantische regime
op zij hebben geschoven.
Toen de omwenteling zegevierde dacht
men een ideaalstaat voor zich te hebben.
Men wandelde met roode vlaggen in de
straten van Pctrogad met vaandelopschrif
ten: Vrijheid-Qelqkheid-Broederschap. Overal
heeft men feest gevierd, ook werd in het
buitenland vergaderingen gehouden en wij
allen verheerlijkten den daad te Petrogad.
Algemeen was men blij met de revolutie en
zag men nieuwe tijden in het verschiet.
Daarna de werkelijkheid: de duurte, de
schaarschte der levensmiddelen, hoewel ook
natuurlijkerwijs de loonen hooger werden
en wat het meest het menschdom ergerde,
was dat de oorlog werd voortgezet. Vooral
het bekende Juli-offensief en als reactie moet
Ik In herinnering roepen de bloedige
Julidagen te Petrogad zoo was de regeering
van Kerensky.
Het was klaarblijkelijk voor hem te on
bereikbaar met de Entente-regeeringen te
breken.
De macht der Bolchewiki die in het open
baar voor den vrede agitatie voerden werd
met den dag grooter en den 7den November
kwamen Lenin, Trotsky en Madame
Kolontay aan 't bewind met het bekende program:
Vrede grond verdeeling verbetering
der oeconomische welstand der bevolking.
Daar deze eisenen door het volk daar
zij eenvoudig de behoeften der menschen
weergaven werden begrepen konden de
maximalisten de macht kt5gen en een nieuwe
regeering samensellen ditmaal van volks
commissarissen geen ministers en
konden zij daardoor de door vele menschen
uitgesproken verlangen naar den vrede mtt
den daad bevestigen. Er kwamen vredes
onderhandelingen en eindelijk de wapen
stilstand.
Het is een groote gebeurtenis dat temidden
van een internationale broedermoord een
der grootste mogendheden de hand naar
de vijanden heeft uitgestrekt, dat zij niet
vergeten heeft dat ook de vijanden men
schen zijn, dat zij ook lijden en dat ook
zQ genoeg van de oorlogsellende hebben.
Het duitsche militarisme kan ook in tijd
van vrede worden bestreden men behoeft
daarvoor niet alle jonge mannen der geheele
menschheid te slachten. De offers die een
oorlog van ons eischt materiëele offers
behalve de groote oeconomische verwarring
zijn verschrikkelijk.
In deze 3 jaren heeft ons de oorlog laten
zien wat het vechten beteekent, wij kunnen
nog niet alle gevolgen overzien. Daarom
heeft de daad der max imalistische regeering
een groote beteekenis, het is de eerste
schrede tot een algemeenen vrede. Het artikel
in de Neu Freie Presse .aan het engelsche
volk" in Engeland Lord Landsdowne,
Asquith, Hendersen bevestigen voldoende dat
de menschheid moe is van het vechten en
dat spoedig een einde moet en zal komen.
Mijn inziens staat vast, dat de daad der
maximalisten ons nader gebracht heeft tot
den vrede, ons herinnert en duidelijk heeft
laten zien dat wij menschen zijn, nadat het
masker van vijandschap van ons afgenomen
Is, nog steeds menschen blijven, die na een
vreeselijke strijd, nog in vrede kunnen leven.
Het verlangen naar den vrede is iets dat
zeer besmettelijk werkt.
Door het optreden der maximalisten zijn
wij nader tot den vrede gekomen en de
toekomst opent voor ons schoone perspec
tieven misschien de verwezenlijking van
het socialisme op aarde?... wij zullen
leven misschien zullen wjj iets schoons
beleven
Hoogachtend,
Ii.IA OUDE
De Salarisnood der Rijksleeraren
bij het M. O.
Ettelijke j wen geleden verscheen in dit
weekblad een artikel van den heer J. Aalbers,
een artikel, waarin de noodzakelijkheid der
verbetering van de salarissen der leeraren
aan de Rijks hoogere burgerscholen werd
betoogd. In de financiëele positie der Rijks
leeraren is sedert niet de minste verandering
ten goede gekomen.
Sedert dien zijn de crisis-jaren gekomen
met hunne enorme prijs-s'ijging van vrijwel
alle noodzakelijke levensbehoeften in den
ruimsten zin van het woord.
De regeling, volgens welke deze salarissen
worden bepaald, dateert van het jaar 1901
en is tot op heden, kleine wijzigingen
daargelaten, blijven gelden. In 't kort gezegd,
komt die regeling daarop neer, dat het salaris
van den leeraar bepaald wordt, n door het
aantal wekelijks door hem te geven les-uren,
n door den tijd, dien hij als leeiaar in
dienst van het onderwijs heeft doorgebracht.
Een zoodanige regeling heeft ongetwijfeld
hare goede zijden; zoo op deze wijze een
behoorlijk salaris verkregen werd. Dit laatste
is echter geenszins het geval! Zoo geniet,
om een voorbeeld te noemen, een
Rijksleeraar voor 24 lesuren een aanvangssalaris
van f 2060; na 18 dienstjaren bereikt hij
zijn maximum, dat voor hetzelfde aantal
wekelfjksche lesuren f 2940 bedraagt. Geeft
hij meer dan 24 lesuren in de week, dan
vermeerdert daardoor zijn salaris met f 40
tot f60 voor elk wekelij ksch lesuur.
Op verschillende manieren en met velerlei
argumenten kan worden aangetoond, dat
een dergelijke lalarieering veel te laag is.
Men zou kunnen wijzen op de beteekenis
van het leeraarsambt, op de voorname plaats,
die de hoogere burgerschool in onze tegen
woordige maatschappij inneemt, op de moei
lijke en veelal kostbare opleiding van den
leeraar, op de velerlei moeilijkheden aan
zijn ambt verbonden. Steeds zou de con
clusie moeten zijn, dat zijn salaris te laag,
ten opzichte van de huidige omstandigheden
veel te laag, is.
Ik wil dit hier echter niet doen. Evenmin
wil ik de positie van den Rijks-leeraar ver
gelijken met die van zijne colega's aan
gemeentelijke hoogere burgerscholen.
Ik wil de onhoudbaarheid van de positie
van den Rijks-leeraar, zoowel van dien te
Groningen als te Utrecht, te Middelburg,
ja overal waar een Rijks hoogere burger
school gevestigd is, aantoonen door deze
te vergelijken met die van zijn collega aan
de gemeentelijke hoogere burgerschool te
Winschoten, het stedeke van nog geen
15000 zielen in het Noord-Oosten der
provincie Groningen.
Deze gemeente telt onder hare gemeen
telijke inrichtingen een gymnasium en een
hoogere burgerschool. De laatste had tot
voor kort een drie-jarigen cursus, doch is,
toen de behoefte aan een vijf-jarigen cursus
zich hoe langer hoe dringender deed ge
voelen, tot indien zin uitgebreid.
Te meer is zulks te waardeeren, als men
bedenkt, dat een dergelijke conversie met
een belangrijke vermeerdering van kosten
gepaard gaat en dat deze gemeente reeds
groote offers, in den vorm van belastingen,
voor de instandhouding harer
gemeentehulshouding van hare inwones vroeg.
Maar de Raad der gemeente Winschoten,
de waarde van degelijk onderwijs ten volle
beseffende, is door deze vermeerdering van
kosten niet alleen niet teruggedeinsd, doch
heeft bovendien begrepen, dat de leeraren
van hare scholen voor middelbaar en gym
nasiaal onderwijs een behoorlijk salaris
toekomt.
Krachtens de regeling, onlangs door den
Raad vastgesteld, geniet een leeraar te Win
schoten voor 18 tot 24 wekelijksche lesuren
een salaris van f2500 tot f3500, al naar
gelang zijner dienstjaren. Het maximum,
f3500, bereikt hij na 14 diensjaren.
De rijksleeraar ontvangt voor 18 weke
lijksche lesuren een bedrag van f 1800 als
aanvangssalaris en f 2520 als maximum na
18 dienstjaren; voor 24 wekelijlescne les
uren zijn deze bedragen resp. f 2060 en f 2940.
Geeft hij 24 wekelijksche lesuren en heeft
hij 14 dienstjaren, dan staat de Rijksleeraar
f 780 achter bij zijn Wlnschoter collega. Na
18 dienstjaren wordt dit verschil iets minder,
doch blijft nog altijd f 560 bedragen.
Geeft de Rijksleeraar 18 wekelijksche les
uren, dan blijft hij f 1160 bij zijn Winschoter
collega ten achter, zoo belde een 14-jarigen
diensttijd hebben; bij een 18-jarigen dienst
tijd van den Rijksleeraar wordt voor 18
wekelijksche les-uren het verschil f 980.
Waar de feiten zoo sterk spreken, kan elk
commentaar achterwege blijven.
Utrecht Dr, P. G. T i D D E N s
Papiernood en Bureaucratie
Spel in elf bedrijven
Een landstorm-man, onlangs opgeroepen,
heeft nog eenige weken gevangenisstraf te
ondergaan. Hij maakt gebruik van zijn
grondwettig recht, en dient schriftelijk bij
H. M. de Koningin een verzoek tot gratie
in. Het Kabinet der koningin zendt dit stuk
om bericht en raad aan het departement
van justitie. Men ontdekt daar ('t is Justitie!)
dat onze soldaat zijn verzoek heeft ge
schreven op ongezegeld papier. Aangezien
zulk een nalatigheid de- grootste ongelukken
zou kunnen na zich slepen, moet het stuk
terug aan den schrijver opdat deze alsnog
voor de zegeling zorge.
Maar waar den man te vinden?
Het adres is geschreven in het militaire
kamp te A. Justitie zendt het dus natuur
lijk met een schrijven er bij aan den
burgemeester van de gemeente waaronder
het kamp behoort. Burgemeester vindt den
naam niet in zijne registers, maar veronder
stelt dat het hier geldt een in het kamp
verblijvend militair. Zendt dus de stukken
natuurlijk met een schrijven er bij
aan den kommandant van het kamp.
Kampkpmmandant zendt die stukken natuur
lijk met een schrijven er bij aan den
kommandant der Ie compagnie.
Compagniekommandant heeft den gezochten man niet
onder zijne bevelen, en stuurt nu de stukken
natnurlijk mét een schrijven aan zijn
collega van de 2e compagnie,
Nu komt er licht in de duisternis. Kom
mandant 2e compagnie haast zich aan
kampkom mandan t te melden alweer met een
schrijven dat de persoon in kwestie wel
tot zijne compagnie behoort maar voor
't oogenblik straf ondergaat in het huis van
bewaring te B. Kampkommandant zendt nu
de stukken natuurlijk met een schrijven
aan den directeur van het huis van bewaring.
Directeur ziet zich verplicht de stukke»
natuurlijk m e. schr. terug te zenden aan
kampkommandant onder mededeeling dat
de adressant inmiddels is overgebracht
naar de strafgevangenis te C. Kampkom
mandant zendt nu natuurlijk m.e. schr.
de geheele paperassenboel, die aangegroeid
is als een rollende sneeuwbal, naar het
college van regenten over de gevangenis
te C. En wat blijkt hier? Dat de gezochte
persoon juist den vorigen dag wegens het
eindigen van zijn straftijd ontslagen is.
College van regenten zendt de stukken
natuurlijk m.e. schr. terug aan Jusiitie.
Moge het dossier daar verder rustig
slapen! W. J. R.
lllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllltHIIIIIIIIIIIIIIIIllII
111*14
A HSTEBD A H
ESTORT KAPITAAL EN RESERVE F 7.500.000.
Geeft voorschotten aan hare rekening-houders Belast
zich met alle Bankzaken Uitvoering van Effectenorden
RENTEVERGOEDING YOOR DEPOSITO'S l
met n dag opzegging 1% pCt.
, tien dagen . 1% .
. een maand , 2 ,
. drie maanden 3 .
. een jaar . 4 ,
SAFE-DEPOSIT
RESIDENTIE
HYPOTHEEKBASK-HAA6
4'/2 pCt. Pandbrieven tegen Beurskoers.
Raadpleeg voor Belegging en Speculatie
't Financieel Nieuws- en Uitlotin§sUad,
versch|nt 2 maal per week, abonnementspHjs ? 8.5O per jaar.
Proefnummers op aanvrage kosteloos en franco aan de
bureelen: DEN HAAG, Noordeinde 144 (Postbus 84, Tel. H. 6374)
AMSTERDAM, Heerengracbt 154 (Postbus 420, Tel. Centr. 506)
Tevens verkrijgbaar ó 5 tent* per nummer bij alle klotken
en bjf elke» tpoorwegboekhandel In Nederland.
K.DL%r«Ai\T.Iz.Jccountant,
VAN KAEUI.KSTllAAT 14O, AMSTERDAM
Telefoon Int. Zuid 913,
Disconto
en
Effectenbank
AMSTERDAM - ROTTERDAM
's-ERAVENHAGE
Aan- en Verkoop van
Fondsen.
Incasseert Wissels en
Coupons.
Verstrekt Voorschot
op On geaccepteerd
Handelspapier.
De Rente- Cassa,
Heerengr. 179, (geb. Assoc.-Cassa),
AMSTERDAM.
Kapitaal . . ?
1,000,000.Beserres . . 1.266.275,38
DEPOSITO-RENTE:
Met l dag opzegging (bedragen tot
/ 5000 direct te ontvangen) K pCt.
, 10 dagen opzegging . & .
Voor l maand fixe . . 1^ ,
. 2 en 3 maand, fixe Itf .
. l ]aar flxe. . . 8% .
Prolongatieconditie (tot beperkte
bedragen) Vi pCt. onder den Pro
longatiekoers, met een maximum
van 2 pCt.
Standaard HyjoUeeBiató te Rotterdam
Directie: Mr. H. H. C. Castendijk en
Jhr. H. F. Scbuurbeque Boeye
Dt Bank verstrekt gelden
ondc. eerste hypothecair ver
band en geeft onder
e<mtrdle van het Algemeen
Administratie en
Trustkantoor 4Vi K PANDBRIEVEN
uit lege» beurskotrs.
Vaderlandsche Hypotheekbank - 's-Gravenhage
31
Dec
1914
1915
Gesloten
Hypothecaire
Leerlingen
f6.401.449.50
- 6.618.749.50
Ontvang \?SSn
Aflossingen Leeningen
f 3.324.481.85 f 3.076.967.65
- 3.680 834.85 - 2.937.914.65
In oml. zijnde
Pandbr. en
Spaarpandbr.
f 3,063.0.95.32
- 3. 170.71 9.86S
Opvraag
baar
Kapitaal
f 900.000.
-
900.000.Saldo
Winst- en
Verliesrek.
f
14.968.- 16.020.43
Totale
Reserven
f 43 227 885
-48.362.99
Divi
dend
8X
8%
a <u
1916 ? 7.841.619.50 j 4.108.01«.60 j - 8.238.608.?? 8.499 554.40 j - 900.000.?- 21.164.725 j- 50.865 8»
Vr-aag-t uitgebreid
verslagAMSTERDAMSCHE
SCHEEPSVERBAND BANK,
Prins Hendrikkade 125?Amsterdam.
5pCt. Pandbrieven-Roers 100 pd
DE DIRECTIE:
J. BOS JANSZEN en Mr. E. P. DE MONCHY.
SCHRETLEN & C£
AMSTERDAM, Sophiaplein 2. NIJMEGEN, Stadsgracht,
int.Tel. N 570! en M 9128. Int.Ter. 1379 ea 1701.
Deposito en Rekening-courant.'
ONZE KANTOREN
zijn gevestigd:
'sGRAVENHAGE
Veenestraat 1
ROTTERDAM AMSTERDAM
's-GRAVENHAGE
KAPITAAL en RESER V EN / 65,000,000
AMSTERDAM
Weteringschans 229
LEIDEN
Rapenburg 43
BATAVIA
Noordwiik 34
UTRECHT
Minrebroederstraat ?2
SEMARANG
Heerenstraat
SOERABAIA
Willemskade 8
Handels oredieten
Voorschotten in Rekening-Courant
Deposito's
Cheque-Rekeningen met rente-vergoeding
Gelegenheid tot open en gesloten bewaargeving |
SAFE DEPOSIT
u
Oppencht n 1864
Vtlteckeai liatuk. Upitul /S.MI.IOI.
Verstrekt geld op eerste hypo
theek londer vooruitbetaling van
rente. Voor inl. wende men sicb tot
het kantoor der Bank, Qed. Bierha
ven 25 te R'dam of tot hare Agenten
in de hoofdplaatsen des Riks.
De Dir. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK.
De Hollantt ToorschoU
HAARLEM, JANSWEO 42.
Bijkantoren: Amsterdam.Damrak 99
Rotterdam, WJnhaven 129a.
's-Gravenhage, Qed.Burgw.38.
Maastricht, Stationstraat 36.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van
f 5OO en verkoopt 4H pCt. schuld
brieven io stukken run 11000,
f500, 1100 en 150.
NILLMIJ...1859
Pretoria Hypotheek Maatschappij
5 % Pandbrieven a 97i/a %
in 25 jaar aflosbaar
telken jare 4 van het
geplaatste bedrag
Uitgifte van 5 % Pandbrieven
tegen den koers van 100 %.
De Diractonr Mr, W C. MEES.
Utrechtsche Hypotheekbank
Kapitaal Hypotheken
f3.000.OOO UTRECHT, DRIFT 17 f 88.461.190.77'
Be«erve'« TFLEF 241 PandbrieTen
f435.197.7* f
88.*9tt.OOO.DE BANK GEEFT UIT:
\ O/
Pini1
2/obnmn
in stukken van r 100O.?. I'SOO.?, f 1OO.?en f 5O.?tegen den koer»
van >9','a pCt. Voorts 4'., |>(H. Pandbrieven met verplichte uitlotingvan
ton minste drie ten honderd per jaar, te beginnen in 1920, in stukken van
f 1OOO?tegen den koers van 1OO pCt.
De Directie'
Mr. L. VAN LIER.
Jhr. H. J. M. VAN ASCH VAN WIJCK.
Directeur: H. S. GRATAMA Jzn. - Den Haag.
Na 10 jaar opvorderbaar a 100 pCt,
O Verkrijgbaar tegen 98 * pCt.
! DE
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 2.25 per kwartaal