Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
5 Jan. '18. No. 2115
DBOUWZKKEÏ1H
LANDBOUW-POLITIEK
De heer Burgers, ervaren in
landbouwaangelegenheden zendt hieronder aan De
Amsterdammer" een door hem ontworpen
program voor landbouwzaken.
Voor de verkiezingen van 1918 beginnen
de polilieke partijen te weiken aan een
programma, speciaal voor den komenden
tijd bedoeld. Nieuwe organisaties hebben
reeds bepaalde punten van urgent belang
genoemd en algemeen is men overtuigd dat
het kiezersvolk beloofd zal worden krachtig
werk op economisch gebied in de eerste
plaats. Tegenover de programma's der nieuwe
organisaties zullen de oude partijen ge
dwongen zijn de economische kwesties op
den voorgrond te stellen. Reeds kwamen
A. S. P. en Economische Bond met een
urgentie-program voor den dag en vooral
het lijstje" van den E. B. heeft de aandacht
getrokken. Intusschen moet gewezen wor
den op een hoogst belangrijke zaak die de
E. B. absoluut vergeet of bewust negeert
en waardoor deze organisatie in breede
kringen wantrouwen moet wekken. Andere
politieke partijen zullen allicht trachten den
Bond daardoor een troef af te winnen. Het
drogramma van den Bond zwijgt n.l. over
den landbouw!
Dit is te meer merkwaardig omdat deze
Bond zegt na te streven de economische
kracht en onafhankelijkheid van Nederland.
Hoe dat bereikt zal worden als men den
landbouw negeert is mij ten eenen male
duister, vooral als wij nagaan hoe Nederland!
tot heden wel in hoofdzaak een
landbouwstaat was en juist aan de bijzonder inten
sieve bodemcultuur een groot deel van zijm
welvaart dankt, terwijl tegelijkertijd de wet
geving op dit gebied achterlijk en belem
merend is. Het is nu onverklaarbaar waarom
de E. B. zwijgt over den landbouw. Schoor
voetend noemt zij een punt en wel: herstel
van de bedrijfsvrfjheid ook voor den land
bouw" maar voegt daaraan toe zoodra
de omstandigheden zulks toelaten' rnet
die laatste zinsnede bewijzende hoe absoluut
vreemd de ontwerpers van dit program
staan tegenover het landbouwbedrijf in zijn
eenvoudigste begrippen! Herstel van de
bedrijfsvrijheid ja en in 's lands belang
voor den landbouw direct! De handel in
landbouwproducten kan nog niet vrijgelaten
worden, dat is zeker maar het boerenbedrijf
moet vrij zijn in zich ze//!
Het is de eenige plaats in het uitvoerige
programma van den E. B. waar de land
bouw genoemd wordt!
Men zou meenen dat de knappe economen
die dit lijstje" opstelden in een bloeiende
landbouw een gevaar zien! Spookt hier nog
steeds de belachelijke meening dat de land
bouw reusachtige oorlogswinst maakte? Men
weet nu toch wel zoo langzamerhand dat
uitgezonderd de boeren op de vruchtbare
klei en enkele boeren-handelaars, de winsten
van den landbouw matig waren en in de
kleine zand- en veenbedrijven de crisis heden
reeds is ingetreden?
En kan bovendien een oorlogswinst den
ondergang van dit bedrijf op den duur voor
komen als zulke wetgevers zijn belangen
moeten behartigen? Wetgevers die op hun
verlanglijstje" reeds dien landbouw abso
luut verzwijgen?
Het is in hooge mate te betreuren dat de
E. B. die zulk een frisschen wind laat waaien
door de politiek, dat ook andere partijen
zich zullen moeten hervormen, den land
bouw absoluut negeert! Het gevaar wordt
daarom groot dat de landbouwwetgeving
geheel achteraan zal komen sukkelen terwijl
zij juist meer dan ooit |te voren dringtnd
voorziening eiseht!
Een uitgewerkt landbouwprogramma
vereischt de studie van vooraanstaande
landhuishoudkundigen en als ik hieronder een
lijstje laat volgen van urgente eischen op
dit gebied doe ik dat niet bij wijze van
een voorstel maar om te laten zien dat er
tal van zaken zijn die de wetgever ter hand
zal moeten nemen indien het hem ernst is
met de welvaart in Nederland.
1. Intrekking van het wetsvoorstel tot wijzi
ging der grondbelasting. (Zie o. a. J. Smid
in Vragen des Tijds en het Rapport van
het Ned. Landbouw-Comitéen alle tot dusver
geuite meeningen door deskundigen!
2. Direct herstel der bedrij'j'svrijheid.
Zoolang de staat invloed wil hebben op
de productie is prijsregeling de eenige en
de beste weg. Lage prijsbelofte van over
bodige, hooge voor noodige producten.
3 Uniforme regeling en deskundige uit
voering van regeeringsbesluiten. Vervanging
van onbekwame uitvoerders door deskun
digen zoodra die te vinden zijn, maar vooral
billijke en uniforme regeling! Vermijding
der talrijke onbillijkheden die heden bestaan.
4. Verbetering van het pachtwezen.
Wettelijke steun en toezicht op het
pachtcontract. Wettelijke bescherming van der.
pachter.
5. Een Jachtwet.
Honderd jaar van politiek gescharrel, ver
schillende ontwerpen! En nog heden heerscht
een middeneeuwsche toestand l
6. Wet op de Ruilverkaveling.
Ook daaraan is gewerkt. Onlangs is door
de Ned. Heidemaatschappij de eerste groote
ruilverkaveling tot stand gekomen. Men heeft
ervaring en kan naar andere landen zien!
7. Wet op afwatering, polderwezen, enz.
Dringend eiseht het heele volk voorziening!
Krachtige staatsinmenging en steun !
8. Een boschwet.
Wij hebben een noodwetje, hebben wat
Staalsbosschen! De Staat moet veel meer
doen. Beteugeling van duinenverstuivingenz!
9. Uitbre'ding van landbouwonderwijs en
advies dienst.
En dan boven het kweeken van ambtenaren
een Hoogeschool aan Binnenlandsche Zaken,
niet onder het Departement dat de afge
studeerden noodig heeft als ambtenaar! enz.
10. Uitbreiding van steun en krachtige
leiding van de rasfokkerij en zaadveredelmg.
11. Landbouwkundige vertegenwoordiging
in het buitenland.
Naast handel en industrie heeft landbouw
deskundige vertegenwoordiging hoog noodig!
12. Verbeteringen in Coöperatie,
verkeerswezentenpla!telande,electriciteitsvoorziening,
Wet tegen knoeierij en vervalsching in kunst
mest en veevoeder, enz. enz.
Is het nu noodig dat er speciaal voor een
dergelijk programma weer een aparte organi
satie ontstaat, een Boeren-Bond? Is het
noodig na wederom vier jaren wachtens
dat de boer eindelijk de geheele zaak moe
wordt en zélf tegen anderen propaganda
gaat voeren, of zijn reeds bestaande mach
tige organisaties gaat werpen in den
politieken strijd?
Indien de E. B. en het daarmede gepaard
gaande streven der politieke partijen geen
succes heeft op landbouwgebied, indien de
boer met leege handen blijft staan waar
handelaars en industriëelen en politiekers
van allerlei kleur den staat dienstbaar gaan
maken voor hunne belangen, dan is het
zeker dat de boer zélf in het krijt gaat
treden, met zijn eischen en soms zér apart
staande belangen. .A/s de boeren zich organi
steren voor een of ander doel doen zij dat
langzaam maar... zeker l De reusachtige
ontwikkeling van de landbouworganisaties
op ieder gebied toont dat ten duidelijkste!
De teekenen zijn er reeds dat de boeren
het wachten moede worden en het feit dat
een economische bond die zegt buiten poli
tiek te staan en uitsluitend te willen werken
voor Nederlands welvaart, hun belangen een
voudig negeert, maakt dat inzicht dieper.
Tienduizenden boeren staan, hecht georga
niseerd in hun organisaties, klaar om op
het eerste sein, met voorbijzien van a'le
politiek hun vertegenwoordigers en hun
eischen, maar dan allicht ook hun over
dreven eischen te gaan stellen.
Indien de welvaart van Nederland bereikt
moet worden in een nieuwe antithese Handel
en Industrie tegenover Landbouw ziet het
er treurig uit.
Onmiddellijke, krachtige actie van de E. B.,
ook in den landbouw, zou dat kunnen voor
komen, alsook de wil der politieke partijen
om werkelijk krachtdadig in-het Parlement
de boeren-eischen in te gaan willigen
voorzooverre die eischen (als hierboven) zijn in
het belang van het geheele volk.
het belang van het geheele volk.
P. H. BURGERS
J.GKOR5TEN
SANITAIR TECHNISCH
BUREAU
KDNINGSPLHriADAM
DEBONT&LEYTEN'8
FIJNE CHOCOLADE
EN SUIKERWERKEN
G0ÖSEN & SWAGERMAN
VERHUREN
RUILEN
ORGELS
REPAREEREN
STEMMEN
DEN HAAG.BOEKHORST5TR=149.TELt205ll
Maatschappij v. Beeldende Kunsten l
v h LARENSCHE KUNSTHANDEL
Amsterdam, Heerengraclit 495, ''!
tusschen Koningsplein
en Vijzelstraat :-.
l
Abonnementsvoorwaanlen:
VOORNAME OF HEER
f4.VOOR" KUNSTENAARS EN
STUDENTEN f 2.50. ALLE
LEDEN HEBBEN RECHT OP
EEN DAMESKAART OF OP
KAARTEN VOOR LEDEN VAN
HET GEZIN AD fl.?. ALLE
KAARTEN ZIJN PERSOONLIJK.
LEDEN VAN f 4. ONTVAN
GEN JAARLIJKS ALS PREMIE
EEN ETS, EN MAANDELIJKS
EEN BULLETIN. ZIJ DIE ZICH
THANS VOOR 1918
ABONNEEREN KRIJGEN AANSTONDS
TOEGANO MET RECHT OP
DE PREMIE: EEN ETS
VAN PH. ZILCKEN
NAAR DE SCHILDERIJ DE
VLINDERS" VAN
THiJSMARIS.
Maand Januari:
- Liquidatie
Tentoonstelling
VAN DEN SCHILDERIJEN
VOORRAAD VAN OEN
LARENSCHEN KUNSTHANDEL,
TEGEN VERMINDERDE
PRIJZEN.
x OPEN VAN 9-5 uur :-:
ZONDAGS VAN 14 uur
Entree 50 ets. - Leden vrij'
CATALOGUS EN BULLETIN
WORDEN OP AANVRAAG
GRATIS TOEGEZONDEN.
?AaAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAg
^?i ^^
AMSTERDAM.
MAGAZIJN VAN
Echte Bronzen Pendule-fiarnituren
in alle stijlen.
Verlichtings-artikelen v. gas en eleo. licht
EaoflTtrtetaf oonUun ra let OHFETmtlE CHUffOFU
V E E R H O F F & Co. 42 Kalverstraat
fWWWWWWWfWWWWWt
(Hollandsch Fabrikaat)
uitsluitend verkrijgbaar bij
IheDutcliAngioïiüiigCompaiiy
Directeuren: iACS. S, WilSVISZ i Co.
Wagenstraat 167, Den Haag
Tel. 1119
Kantoor te A'dam Singel 183
Tel. 5259 _.
Deze belegging kan worden
uitgevoerd geheel volgens
teekening van H.H. Architecten
Op aanvrage zenden wij
g rat i s onze Catalogus
N.V. Keiler & IKacdonald's
Technisch-Bureau
Overveen
Electrische Licht- en Krachtleidingen,
Scheileidingen en Huistelefoons.
MOTOREN uit voorraad leverbaar.
nu*
?"*. . _
Speciaal r *>? J Adres
VATlDAM
Halverst r. 157 -Tel. 5900
? AAtSTEJRDAM ?
TeTens alle Artikelen om zelf te
maken. Ook KARKASSEN.
lm Trait (raico «Illiitr. Prjstoirait lo. 10
VAN" WIJ K X
wïSüS WIJNGAARD
JANSVELD 19
: UTRECHT. :
LEVERED LINtïEn
STEMPELEAMDEM AAM
M.M. UITGEVERS
HALF LEDEREN BANDEN
ENZ. Enz.
| PARTICULIER BIMDWERK
IMELH GENRE.
S ALBl^S ifl eLHE UITVOERIG
Dn ZAAN LAN gprcH^
ZILVERSMEDEN u
MONSTERS
EN PRIJZEN
WORDEN
AARME
TKKZOnOEfl
J"pecïaSsteit in
O i P ...o rv- t- 'J ? (-1 O .M Ni
L O ' K l -ïO 5 . hl' i_ A AM 19 C' 6 , b4 T&U-J^T EL ] 9 l O
ELiQen fabriek te Am./"tepdarr> c.
U tr>ec htyche dw. ./?t.r'aia't 66,60,70,72.
IIMlllllllllllllUIIIIIIIIUlllllllllllMIIIIHHIIIIIIIIIIIIIllllllllIIllTïinilllllKDIIIIIIIIlllllllllUlllig
CHEMIGIIAFISCME KUNSTINRICHTING
v/« DIRK SCHNABEL
AMSTtllDAM
CLICHÉ'S
VOOB ZWA»T
ONS NIEUW PROCKDt IN
KOPERDIEPDRUK
Crs< HIK I VI» m f l* PM'lt.M
GEBR. . H. & H. KOOLHAAS
| Makelaars en Aannemers
ELANDSGRACHT 14 :: TEL, N/7800
.$? -' Y. - -,? -. ' ' ? V ? ..-?'-'
Agenten dar Centrale Hypotheekbank te Den Haag.
Bijkantoor |van de Mij. van Brandverzekering voor
het Koninklijk der Nederlanden te 's-Hertogenbosch.
f BOUW-CREDIETÉN ^:^ W
MAISON DE BLANC
JACOBSON & MANUS
-:- KALVERSTRAAT 128
-:RESTANTEN
03
c
0)
0
00
O
2
K
UI
5ERIEMERKVAN 5toi12ct.
Onderscheldln^snameni
ONZE JONQEN5 5 et.
ONDEROFFICIER 6 et.
OFFICIER 7 et.
COMMANDANT 8 et.
GENERAAL (su«j i,_ ,
10ct.
ADMIRAAL (vwcTtrtj \i2ct
OPPERBEVELHEBBER gu, j ',.
m
z
o
>
N
n
z
=
8?3
CT
(?) CD
C
0)
W
Drukkerij SCHILT
Utrecht Amsterdam.
EERSTE KLAS HANDELSDRUKWERK
RECLAME IDEEËN IN ELK GENRE
"V" raag-t onze O n t AV e r p e 11