Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
12 Jan. '18. No. 2116
TJIT HE
VAN 'T STEMBUREAU
Poging tot een voorloopig verslag.
Dat is ns, lezer, en verkiesbare lezeres,
maar nimmer, nimmer weer!
Nooit, nooit van z'n leven zal
ondergeteekende nóg eens zitting nemen in een
stemcommissie.
En dan zóó eene!
Dat duurt nu al zes dagen, en het lijkt
er nog niet op, dat er ooit een eind aan de
boel zal komen.
Eerst leek het zoo aardig en zoo eenvoudig.
Telefoontje van de redactie:
Of de heer Melis Stoke zitting zou willen
nemen in de stemcommissie tot verkiezing
van een vrouwenparlement".
Ondergeteekende: Watte"?
Een vrouwenparlement!"
O: Gut, meneer, ik weet niets van een
vrouwenparlement af, of van vrouwenkies
recht ..."
Driftige stem: Dat is ook niet noodig.
U hebt alleen briefjes te tellen l Het Is zoo
eenvoudig mogelp!"
Nu weet ondergeteekende bij ervaring,
dat vrouwenquaesties nooit, nooit, een
voudig zij n t
Eerst lijkt alles heel aardig en heel een
voudig, en heel mooi... maar 't loopt altijd
op herrie uit.
Hij vervloekt dan ook het oogenblik, dat
hij, aan de telefoon, niet aanstonds zijne
mannelijke instincten gehoor gevend, de
haak ophing.
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiniiiii
NEDE1UL. MUNT
HOLLAND'S
BfiMTE
CENTS
SIGAAR
Instede van dien echter stamelde hij:
Gut, meneer, ik heb nooit in een
officieele commissie gezeten...;''
Driftige stem: Ja of neen mijnheer!
Vanmiddag drie uur l"
Dien middag om drie uur, trad Melis
Stoke, gekleed in een veel te nauwe ge
huurde, gekleede jas" het redactiebureau
binnen.
Hij stamelde iets van: effevoorstellen
commissielid:"
Men wees hem een zitplaats aan.
Achtereenvolgens traden nog eenige dames
en heeren binnen, en toen nam de heer van
den Berg het woord.
Met ontzag luisterde ondergeteekende naar
de uiteenzetting van het nieuwe verkiezings
systeem. Men droeg hem op 't hart allen,
die in gebreke bleven te stemmen, daartoe
met alle middelen der wet te dwingen.
Het bleek ernst te zijn. Zenuwachtig, en
vol bange voorgevoelens, schoof hij op zijn
stoel heen en weer.
Maar toen kwamen de uitgevers binnen,
en men bracht flesschen champagne; de
commissie werd geïnstalleerd.
Het erge kwam pas den volgenden dag.
Een nauwkeurige beschrijving is onmo
gelijk,
De dagen van Maandag tot nu, waren
als n lange benauwde droom.
De commissie zat in een overigens
rijk gestoffeerd tuinvertrek.
Daar brachten loepjongens vrachten en
vrachten stembiljetten aan.
Maar dat was het ergste niet.
Er kwamen ook mannelijke en vrouwelijke
kiezers. Zij kwamen n voor n binnen,
maar in de gang was een geweldig gedrang.
Voortdurend hoorde men schreeuwen en
tieren; het paneel van de deur werd gemid
deld eens per uur ingedrukt en weer ver
nieuwd.
Telkens als de deur open ginp, om een
nieuwe stemgerechtigde door te laten, was
het een geschreeuw en gevloek van belang;
stokken, paraplules en dreigend gebalde
vuisten werden door de deuropening ge
stoken. Men zeide, dat het op de stoep en
buiten nog veel erger was.
Ondergeteekende wees met eentonige
«tem, iedere kiezer op de te vervullen
plichten. Hij gaf ze het biljet van den juisten
kieskring, en wierp de ingevulde biljetten
in een bus.
Met de mannen had hij het minst te stellen,
aan de meesten hunner had hij, zooals dat
in de volksmond heet geen kind".
Maar met de vrouwen was dat anders
gesteld. Verreweg de meesten hunner,hadden
nog nimmer aan een verkiezing deelgenomen.
Zij morsten vreeselijk met inkt, en er waren
er bij, die niet minder dan 38 hokjes zwart
maakten. Ook wilden sommige mér dan
n biljet invullen, onder het motief, dat
hunne echtgenooten of dienstboden, schoon
stemgerechtigd, verhinderd waren.
Dan schudde ondergeteekende ernstig met
het hoofd, of dreigde met politie.
Op het eind van den eersten dag, waren
de stemketels (bussen waren te klein) voor
een derde gevuld. Er waren 3% Hectoliter
briefjes aangeboden.
Nog drie, vier, vijf roerige dagen volgden.
Het commissielid Melis Stoke was ziek
en duizelig.
Toen vroeg men hem, ten overvloede, nog
een voorloopig verslag van de stemming te
schrijven.
De definitieve uitslag wordt eerst in het
volgend nummer gepubliceerd.
Doch hij heeft gemeend, dat te mogen
f^3|ii5g
J'AN? MUSCH
Hoe Jantje hem (niet) interviewde
Oom l" zeide mij Jantje, en 's bengels
groote blauwe oogen keken vol verwachting
tot mij op oom! ik heb een wensch!"
Welnu ?" glimlachte ik, oom, goedig.
.Ik wilde Jan Musch interviewen," sprak
het wijsneuzig knaapje.
Maar Jan, bracht ik in het midden,
JanHef, weet ge dan niet, dat heer Musch reeds
door andere en wijzere krantenschrijvers
dan wij ondervraagd en gehuldigd wierd ?
Weet ge dan niet, dat deze stumperd aan
tientallen nieuwsgierige nieuwsgaarders heeft
moeten verhalen omtrent zijn jeugd, zijn ver
leden, zijn heden en zijn toekomstplannen?
Zijt ge er dan onkundig van dat er geen
uur, geen avontuur en geen feit in heer
* Musch's leven is geweest, waarvan niet het
haarfijn relaas gepubliceerd werd in't Leven,
de Telegraaf, de Prins, het Nieuws, Pak me
Mee, Querido's Forens, van Os's Haagsche
Post en Morks Maga/ijn? heeft men u niet
verteld, dat heer Heijermans, zijn vriend,
een artikel in de pen heeft getiteld Mein
Freund Spatz" en bestemd voordeToekomst?
., Is het u niet ter oore gekomen, dat de
veelgeplaagde Musch in de laatste weken
79 maal verhaald heeft, in welken rol hQ
het eerst, het liefst, het laatst, met het
meeste succes, en het meest aantal malen
optrad? Welke sigaren hij rookte, welke
Ik wil naar heer Musch" ...
n zoo geschiedde het, dat ik hem, op
een namiddag van hagel en sneeuw, aan
de hand meevoerde naar het Grand Theatre.
Met een kleur van opwinding volgde hij
mij, zijn leitje in de hand.
*
Wij traden de vestibule binnen. In het
loket zat een entréekaartjes-handelaar. Mijn
hoed lichtend, sprak ik dezen toe, en uitte
mijn (gelijk Jantje's) wensch den heer Musch
te mogen spreken.
De handelaar sprak: hij is en scène!"
Ik keek Jantje aan, en Jantje vroeg:
Waarom is die heer boos? Spreekt hij
Fransch ?"
De heer sprak door een telephoontje,
ditmaal in min of meer gesolgneerd Dietsch.
Jantje, nijver als immer, teekende in zijn
kladboek.
Hij teekende nog, toen ik hem 's hande
laars beslissing overbracht :?datted niet ging."
Toen barstte Jantje in snikken uit en de
dikke tranen die hij schreide, bevuilden het
kladschrift....
. Arm Jantje
koffiehuizen hij bezocht... weet gij niets j * * *
van dat alles...? j Maar gij, vriend Musch!
Doch de knaap herhaalde stampvoetend: ' Gij waart en scène en onkundig van het
weigeren.
Nu hij eenmaal In de comissie zit moet
hij ook al zijn tijd aan de zittingen besteden.
Daarbij komt, dat hij wilde, maar nooit
met die ellende begonnen te zijn.
De stemming duurt tot 15 Januari.
Welk een tijd nog ...
En nog immer stroomen de briefjes binnen.
Laat hem dus volstaan met de
mededeeling, dat het een reuzen-verkiezing is.
Maar als er ooit een echt vrouwenparle
ment komt...
Neen! dan ikke niet in de commissie!
Ik niet, hoor!
MELIS STOKE
Volgende week definitieve uitslag.
XBiEEÜXKU
VRAOENRUBRIEK
voor
Algemeene Wetenswaardigheden
Men gelieve de vragen voor deze rubriek In te
zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag
het motto Leekenspiegel", en onder opgave van
naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden
beschouwd.)
J. M. te A. Hoeveel jenever wordt er hier
nog gestookt voor binnenlandsch gebruik;
hoeveel brood zou men van dat gi aan kunnen
bakken en hoeveel haarden branden?
Van l Januari tot l December 1917 werden
van het door de Regeering verstrekte graan
in de gezamenlijke branderijen circa 30.000
ton verwerkt, waarvan aanzienlijke hoeveel
heden ongeschikt waren voor menschelijke
consumptie.
De kolenvoorziening aan de stokerijen
richt zich op het oogenblik uitsluitend naar
de gistbehoefie in het land.
J. B. te W. Gaarne zou ik van u ver
nemen of het den fiscus geoorloofd is, bij
het jaarlijksch inkomen in verband met de
raksinkomstenbelasting in rekening te brengen
Ie eenjaar soldij als korporaalbijde infanterie
en 2e voor voeding en kleeding als militair
per jaar ?200.
Het bedrag waarnaar de aanslag in de
rijksinkomstenbelasting wordt vastgesteld
omvat ALLE inkomsten welke in het
afgeloopen jaar genoten zijn, dus ook de door
u genoemde.
IIMIIlmlIIIMIIMIIIIIIII
005TERÖEEK
MEUBILEERDEN
drama, dat zich, verre van
uw tooneel, in de vestibule
veeleer, afspeelde.
Het was een zeer oprecht
drama, zonder decors, of
grime of souffleur.
Jantje weende, omdat hij
u niet mocht huldigen. Gij,
vriend Musch, die kolommer.
vel lof en anecdoten om
trent uzelven gepubliceerd
zaagt, gij, vriend Musch,
zult ook deze oprechte
kindertranen willen aanvaarden.
Het was een vreemd inter
view, en voor u een gemak
kelijk...
Het is er een, dat u, wellicht, in al zijn
negatieven eenvoud deugd zal doen.
Intusschen weet gij dat Jantje, die een
stukje publieke opinie is, weende, omdat
hij u niet mocht toespreken ...
En dan, ziet in vertrouwen, wil ik u iets
zeggen. Ik stel mij daarbij voor, dat ge
tegenover mij zit, in Americain, tusschen
uwen kaalhoofdigen snaakschen vriend, en
dien met de immense brilleglazen.
Ik zie uw eerlijke, lachende kop, en gij
knipoogt mij toe, terwijl ik fluister:
Jan Musch als Nathan in de Violiers
Jan Musch als Krelis Louwen
jan Musch in Eva Bonheur
En wat zoudt ge mij, en Jantje, en ieder
een, nog voor nieuws hebben kunnen ver
tellen?"
Immers niet anders, dan de belofte, die
in al uw daden en werken reeds jarenlang
duidelijk is als het licht zelve:
Dat ge zult voortgaan, met uw eerlijk,
beschaafd en knap spel?
Kom, stoot uw glas tegen dat van Jantje
en het mijne!
Prosit, vriend Musch! Nog vele jaren.
MELIS STOKE
Teekeningen van Jantje en van Jol:, van Hel