Historisch Archief 1877-1940
2 Jan. '18. No. 2116
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
9
gezichtjes half insluiten, de Haagsche
freuletjes en demi-mondalnetjes even gerild van
een genotvolle aandoening waar het scheen
of de geur van Pompea" en Séductlon"
nog was blflven hangen tusschen het fijne
linnen met kostbare kant....
En oude vrijsters hebben er theatrale
dingetjes bij gefluisterd, en nette heeren
hebben even verontwaardigd gedaan en allen
hebben er zich de leenige perverse Mata
Hari, die ze hebben zien dansen en die
hunne zinnen even heeft doen gloeien, in
voorgesteld de sorcière met duivelsche
schoonheid.
De ongelukkige noodlotsvrouw, die ver
acht en benijd is om haar durf van te leven,
verfoeid om haar schandelijk bedrijf in
Parijs, is, nadat ze neergeschoten werd,
nog ee»s pervers gehoond door allen die
zich verdrongen hebben voor en in haar
vroegere huis om het vergulde twee
persoons Bed op platform met sloopen en lakens
met kant en entredeux en een d kbed van
eierdons over de geheele breedte" te zien.
Geen bed, dat tenminste niet een
werkeIQk kunstmeubel is, heeft bfl een veiling
ooit zooveel belangstelling getrokken.
ARI
einde van 1917 per saldo eene belangrijke
vermindering zoude aanwBzen, vergeleken
bij het einde van 1916 en nog veel meer
vergeleken bij den stand in het laatste volle
vredesjaar (1913).
/ Teneinde eenigszins een beeld te kunnen
geven van het koersverloop In de verschillende
afdeelingen der beurs, heb ik in de volgende
tabellen naast elkaar geplaa'st de koersen
van eenige der toongevende fondsen op de
laatste beursdagen van 1917 en 1916 en den
middenkoers van 1913.
1. Nederlandsche Staats-, gemtentelyke-,
spoorwegleeningen en pandbrleven.
29Dec.30Dec. Mk.
1917 1616 1913
3 pCt. Ned. Werk. Sch. 69% 74% 77y,
2% . 59V8
Oblig. Amsterd. 90V*
Amst.1898 93
's-Gravenh. 91
Rotterdam 91
Rott. 1894/7
Holl. Spwg.
Staatsspoor 91
Ned.Ind.Sp. 92%
Gem.Crediet9l
Pdbr. Holl. Hyp.b. 91J/2
Het Koersverloop aan de
Amsterdamsche beurs in 1917
Binntnlandsche fonisen
Niettegenstaande in enkele afdeelingen der
beurs voor 1917 aanzienlijke verbeteringen
te iboekstaven zijn, valt over het algemeen
het koersverloop in bet afgeloopen jaar niet
mede en zijn het wederom vooral de fondsen,
welke in normale tijden als soliede en rustige
beleggingen beschouwd werden, die meer of
minder belangrijk in koers afbrokkelden.
Bedenkt men daarbij, dat het uitstaand be
drag van deze beleggingsfondsen in de hon
derden millioenen loopt, terwijl dat der
waarden, die het meest van den oorlogs
toestand geprofiteerd hebben, daar b 3 verre
ten achteren blijft, dan is het vermoeden
niet ongewettigd, dat, wanneer het mogelijk
ware een juiste balans optemaken van het
gezameniqk Nederlandsch effectenbezit, het
totaal in fondsen belegd vermogen aan het
4
3
4
4
3
4
4
4
4
4
4
4
4
4
5
4
4%
4V«
41/2
41/2
66
97%
91%
97%
61%
94
94
95
94
867/16
?-? 96'/4
96
95%
96
92
96H'
95
96H
95
97^ 100'/s
97% ?'
91
92%
94
91
951/4
91M
96%
94H
97%
96
97
98*4
het
Nat. 95%
Ned. 93
Rott. 93%
Westl. 92V»
H.LaPlata 96%
Ned.Am.L.pfj98H
North.W.Hypb.90%
Tweede, ,90
Pretoria 87^ 85^4 92V8
Eerste Ned.
Scheepsverb.
Maatschappij 91 92
4Vs » ,
Ned.Scheepshypoth.bank 92^ 94%
Op enkele uitzonderingen na, was
koersverloop voor alle fondsen in deze af
deelingen, waarvan de bovengenoemde
slechts als eenige typeerende voorbeelden
genomen zijn en waarvan het totaal uit
staand bedrag op minstens twee en een
half mlllard gulden (daaronder niet-begrepen
de sedert 19 5 uitgegeven leeningen van
hooger rente-type) mag geschat worden,
ongeveer gelijk. Na eene scherpe daling be
neden het niveau van de ante-bellum koersen
gedurende de eerste maanden van de her
opening der beurs in 1915, volgde in 1916
een geleidelijk herstet, dat omstreeks bet
einde van dat jaar zijn toppunt bereikte,
maar zich in 1917 niet kon handhaven,
Integendeel liepen de koersen belangrijk
terug en, met name voor de oudere Neder
landsche Staatsschuldsoorten (Irtegralenen.
Drieën) tot slechts weinig boven de in de
eerste crisismaanden bereikte koersen. Mij
ontbreken de noodige gegevens en ook den
tijd om eene gedetailleerde t becijfering te
maken van de effectieve waardeverminde
ring der tot deze afdeelingen behoorende
fondsen aan het einde van 1917, vergeleken
met de koersen van vóór den oorlog, maat
ruwweg schat ik het op minstens honderd
millioen gulden.
2. Nederlandsche Bank- en
Crediet-instellingen.
Midden29Dec. 30Dec. koers.
1917. 1916. 1913.
Aand. Amst. Bank 193M
Incasso-Bank 122'4
, Javasche Bank 279
Koloniale Bank 145Ji
N.-Ind. Handelsb. 246Vs
Nederl. Bank 220
Ned. Handel Mg. 193
184
122
270
160
231
240
192
190M
113
Rott. Bankv.
147
TwentscheBankv. 166 151
4 pCt. oblig. Ned. Mij.
voor Zekerheidsstell. 58
66
138
2SO
221
169
155
152
91'4
In deze afdeeling vindt men eene vrij
algemeene, ofschoon schijnbaar niet zeer
belangrijke koersverbetering, die zich in de
meeste gevallen in 1917 kon handhaven.
Daarbij dient nog opgemerkt te worden, dat
bijna al de tot deze afdeeling behoorende
instellingen in de oorlogsjaren meermalen
tot kapitaalsvergrooting zijn overgegaan,
waarbij de bestaande aandeelhouders meer
of minder waardevolle claims ontvingen,
zoodat zelfs bij gelijkblijvende koersen
kapitaafsavans werd verkregen. Bovendien
werkte het dasseeringsproces van deze
nieuwe aandeelen-uitgiften eene meer be
langrijke koers verhef fin g teeen, die anders
door de betere bedrijfsresultaten gewettigd
zoude geweest zijn. In zeker opzicht mis
schien zelfs meer dan bij later te behandelen
rubrieken, waar de koerswinst veel aanzien
lijker is geweest, omdat het bij de bank
instellingen niet onwaarschijnlijk mag
geacht worden, dat de uitbreiding en ont
wikkeling van het bedrijf tijdens den oorlog
voor een grooter deel zal kunnen gehand
haafd blijven dan bij vele ondernemingen,
die meer uitsluitend op oorlogswinsten zijn
aangewezen en waarop zich de speculatie
bij voorkeur geworpen heeft.
Tot de uitzonderingen in deze afdeeline
behooren de obligatiën der Maatschappij
voor Zekerheidsstelling, waarvan de achter
uitgang echter uitsluitend te wijten is aan
de omstandigheid, dat deze Maatschappij
verreweg het grootste deel van haar kapitaal
in de oo-logvoerende landen belegd heeft
en daardoor met aanzienlijke boekverliezen
op hare vordering aldaar, ten gevolge van
de daling der valuta te kampen heeft.
Intusschen vertegenwoordigt de in de laatste
weken ingetreden ve/betering dier valuta
een belangrijk voordeelig verschil voor deze
maatschappij en hare schuldbrieven.
3. Nederl. Industrieele Ondernemingen.
Midden30Dec. koers.
1916 1913
1 37 V»
lOOVs
29Dec. ?
1917
Aand. Amst. Superfosf. 162 164*
Insulinde Oliefabrieken 228 236
Gew. Aand Jurgens 289 289 234*)
Aand. N.-1. Porti. Cem. 136 132Vs 121
Werkspoor . . 1401, ISO 119U
Ned.GistenSpirf. 336 349Vs 371 K
N. Scheepsb-mij. 168 165 . 129
(gew.)Phil.Gloeil.350K 395 129
(pref.) 174 17458 107
R. S. Stokvis lim. 627 375 182V.
Westersuikerraff. 219^ 190 205
In deze afdeeling komen de resultaten van
de hoogere winsten tengevolge van den
oorlogstoestand reeds meer tot uitdrukking
in de waardeering van de koersen der
aandeelti. Op slechts enkele uitzonderingen na
(o.a. bij Stokvis limited, die, na reeds van
182X in 1913 tot 375 in 1916 gestegen te
zijn, einde 19i7 nogmaals in prijs bijna ver
dubbeld zijn en 627 noteerden) werden
echter in deze afdeeling de hoogste koersen
in 1916 bereikt en had sedert dien geene
noemenswaardige verdere appreciatie, veel
eer eenige teruggang plaats.
4. Cultuurondernemingen,
Handelsvereenigingen enz. in Nederland en Nederl.-Indlë.
Midden29Dec. 30Dec. koers.
1917 1910 1913
CultuurmpijderVorstenl. 219 246* 165M
Cura<;aosche Handelmpij 139?» 130 121K
Aand. Handelsv.Amsterd. 461 371 ^ 211
Insulinde Cultuur Syndic. 159% 167K
Intern. Credlet en Han
delsv. Rotterdam 220 20S
Java Cultuurmpij. 335 400
Linde & Teves 234?i 207
Moluksche Handelsver. i'43 246
v.Nierop(S Co.Handelmpij. 168 170
N. Afrik Handelsver. 111 87
Tels & Co's Handelmpij 170 145
Ook in deze afdeeling doet zich vrijwel
hetzrlfde veischijnsel voor als in de voor
gaande, nml. over het algemeen eene sterke
prijsverbetering in de eerste oorlogsjaren,
welke verbetering in 1917 op enkrle uit
zonderingen na, geene verdere noemens
waardige vorderingen maakt, maar zich
niettemin voor de meeste soorten goed kon
handhaven. Intusschen moet ook ten aanzien
*) Middenkoers van 1915.
205
26054
216
209
106
157
109
van verschillende fondsen in deeeafdeeling
opgemerkt worden, zooals o. a. tij
Handelsvereeniging Amsterdam en Java
Cuituurmaatschappif, dat de aandeelhouders einde
1916 en begin 1917 zeer waardevolle claim
rechten konden uitoefenen, zoodat zelfs
indien de koersen gelijk gebleven waren
het tegenwoordige koerspell reeds een be
langrijk hoogere waardeering vertegen
woordigt.
5. Petroleum-waarden. 29 30
MiddenDec. Dec. koers
1917. 1916. 1913.
Cert. Gecons.Holl.Petrol. 224 164'4 223
Aand Intern.Rumeensche 162 74Va 117
Aand. Koninklijke Petrol. 560 525 605
Aand. Perlak 69V4 55'A 56
Aand. Zuid Perlak 92Vs 84 48
Ofschoon het hoofdfonds in deze afdeeling,
aandeelen Koninklijke, in den loop der oorlogs
jaren sterk en he'haaldelijk gefluctueerd heeft
(n.l. tusschen 480 in 1914 en 688 in 1916)
vinden wij het aan het einde van 1917 slechts
betrekkelijk weinig veranderd, vergeleken
bij den gemiddelden stand van 1913. Ook
hierbij moet worden opgemerkt, dat in 1916
een waardevolle claim aan de aandeelhou
ders werd toegekend, waardoor de lagere
koers van thans, feitelijk eene hoogere
waarde vertegenwoordigt dan de hoogere
koers van 1913. Hoogst merkwaardig was
het koersverloop der aandeden van de in
Rumeniëwerkende maatschappijen. Na in
het eerste oorlof sjaar sttrk te zijn
teruggeloopen, herstelden zich de koersen in de
eerste helft van 1916 aanmerkelijk op betich
ten omtrent gunstige bedrijfsresultaten.
Toen echter Rumen in den oorlog be
trokken werd en de installatiën, onder leiding
en met medewerking der geallieerden, zwaar
beschadigd en vernield werden, daalden de
koeisen aanvankelijk weer tot op ongeveer
het laagste koerspeil. Spoedig daarop her
stelden zich de koersen echter wederom en
werden einde 1917 prijzen bereikt, die slechts
weirig lager waren dan die van vóór het
uitbreken van den oorlog, voor Internationle
Rumeensnhe zelfs niet onbelangrijk hooger.
Aan geruchten ter verklaring van deze
scherpe koers-Uuctualiën ontbrak het niet,
maar feitelijke gronden zijn tot nu toe niet
bektnd.*)
In een volcend nummer stel ik mij voor
deze beschouwing voort te zetten.
J. D. SANTILHAN
*) Eerst in de eerste dagen van 1918
werden officieuse berichten gepubliceerd,
die, althans voor de Internationale Rumeen
sche de koersverbetering verklaren; rml.
dat de bezittingen der maatschappij door
eene Duitse hèbelangen-groep zullen wor
den aangekocht. ;s
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllllllllllllllllllltllUIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMI
VERZEKER Uwe Gebouwen, Roerende Goederen, Levende Have, te velde staande
Gewassen, Bosschen, Effecten, Hypothecaire Belangen enz., tegen
Oorlogsschade en Volksoproer,
bij de MAATSCHAPPIJ TOT VERZEKERING VAN UITGESLOTEN RISICO'S te Zutphen
Bij deze Maatschappij zijn het grootst aantal Deelnemers tegen OORLOGSSCHADE en
VOLKSOPROER verzekerd, en de verzekerde intresten liggen over geheel Nederland verspreid.
Bijdrage (premie) voor een verzekering van 3 jaar ineens van bijv.
DRIE HONDERD DUIZEND GULDEN
f 120.?of slechts f 40.?per jaar. OMSLAG BEPERKT.
De schade bij den Bomaanval op Goes
van 22 December 1917, veroorzaakt aan onze bezittingen, is tot volle tevredenheid van
ondergeteekenden geregeld en het bedrag der schadevergoeding vlug betaald.
GOES, 27 December 1917. * *
? M. P. DE LOOFF. G. F. v. D. MEER MOHR?BANING.
W. G. WITKAMP. H. J. HANNINK.
JOH. VAN ASPEREN VERVENNE. J. VISSER?DUVEKOT.
Vraag inlichtingen aan het Hoofdkantoor der Maatschappij en bij hare Vertegenwoordigers
te AMSTERDAM: A. D. Beerends & Veeren, Fa. C. Klap, J. G. Fikken, R. van Kranen, Schip
pers & Schut, Korthals Altes & Co., A. Willing (Insp.), A. Heemskerk Jr., A. de Haan Bzn.,
G. H. Smit; ZAANDAM: K. Kat J.B.zn., Fa. W. van Orden; HAARLEM: P. van Cappellen (Insp.);
LEIDEN: Haaksma & Co., A. L. Reimeringer & Zoon, P. van der Most van Spijk;
'sGRAVENHA6E: L. Mazel, Falkenburg & Co., Bataafsche Bank; ROTTERDAM: J. & J. M. Voorhoeve,
C. Stibbe, Gebr. Chabot, J. L. Soudyn Jr.; DORDRECHT: W. H. van der Horst van LH,
Fa. Gerard Mauritz, Boonen & Vriesendorp, J. H. den Bandt; MIDDELBURG: Hendrikse & Co's
Bank, Nationale Bank; GOES: De Kanter & Hordijk's Bank; 1ILBUR8: Hub. Swagemakers,
Hub. Donders; EINDHOVEN: M. M. Priems & Zn.; ARNHEM: A. L. van Elten, G. F. Wiggers
(Insp.); DEVENTER: H. M. Scheeffer, H. Broens, J. J. Koning; ZWOLLE: J. C. Elemans,
G. Veenstra; GRONINGEN: Roders & Co. (Insp.), jorrit de Jong, P. F. Hekkema (Insp.);
LEEUWARDEN: N.V. Hoogslag's Assurantiekantoor, E. La Gro, Beerends & Veeren; SNEEK:
J. de Jong, D. J. Bouma; HEERENVEEN: L. Faber, enz. enz.
ACTIEVE VERTEGENWOORDIGERS GEVRAAGD TEGEN RUIME PROVISIE.
INCASSO-BANK
AMSTERDAM - ALMELO - ARNHEM - DORDRECHT
's-GRAVENHAGE - ROTTERDAM - ZAANDAM
Volgestort Kapitaal f
12.OOO.OOO.Reserve f
1,870.200.Vreemd
BankChèques. (papier
Buitenl. Wissels
Effectenorders
Coupons
Prolongaties
gevestigd te HAARLEM.
Kantoor Groote Houtstraat 149.
Verstrekt gelden onder eerste hypothecair
verband ZONDER vooruitbetaling van rente en
geeft 4' 2 % PANDBRIEVEN uit in stukken van
f 100O, f 50O en f 10O tegen den koers van 99 %.
P.PQ
JrM Amsterdam,
r- LjSJLIECtBAOHT 4».
in
Bekening(Beun).
VEENDAMMER HYPOTHtEKBANK
Boek
jaar
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
Pandbrieven j RB,.rvA. i
Diviin omloop ! "esenes dand
f 349.900,?' f
t 601 500,?: »
» 831.050,
»1.054 850,
? 1.451.600,
i 2
332.300,i a
522.550,» 4 050.900,
i 4 276 VSO,
l
5/145.350,CREDIETVEREENIGIN&
OPGERICHT IN 1853
AMSTERDAM: Hoofdkantoor Keizersgracht 277.
RUWAMTADPM f Stadhouderskade 118.
BIJKAN l UKtN J Am8telveenscheweg 189.
Kapitaal: f 5.000.000. Reserves: f 1.160.000
AGENTSCHAPPEN:
ALKMAAR, GRONINGEN, ROTTERDAM,
ARNHEM, LEEUWARDEN, TILBURG,
DEVENTER, MAASTRICHT, UTRECHT,
DORDRECHT, MIDDELBURG, ZWOLLE.
's-GRAVENHAGE, NIJMEGEN,
Credleten, Deposito's, Cheques, Inoasseerlngen, Safe Deposit.
Hypotheekbank
Holland-Amerika
onder Directie van M>. JP. G^. H. JOOT»
Lid van het Nederlandsch instituut van Accountants
LICHTEGAAED No. 8, UTRECHT. Tel. 140
SCHRETLEN &
AMSTERDAM,Sophiaplein 2. NIJMEGEN, Stadsgracht,
Int.Tel. N 5701 en N 9128. Int.Tel. 1379 en 1701.
Administratie van Vermogens.
5 pCt.
«EVEN T 16 D TG
's-GRAVENHAGE, MOLENSTRAAT No,39,
geeft 41|2 /o Pandbrievan uit in stukken van
?flOOO,-, f 500,?ew f
1OOPandbrieven
99
Verkrijgbaar bij alle Effectenhandelaren in stukken van:
f 1OOO.-, f 50O.?, f «50 en f
IOO.Bedrag Pandbrieven in omloop ruim
6 HILLIOEX UULDEN
-?*K A VJKMIIACUE.
200?l pCt
500,.
1000,?| 3
1.500,- ! A
2.350,?i 5
4.rwo,_ i e
8.600,?j 7
1C.OOO,?j 8
25000,- l 9
50.000,?i 10
«.688.850,?,, J00.000.?! 11 «
Rott.BypottóMToorMrlafli
Opgtrieht n 1864
filtetkeni laaUik. iapttul ? 5.MMOI.
Verstrekt geld op eerste hypo
theek sonder vooruitbetaling van
rente. Voor Inl. wende men ilch tot
het kantoor der Bank, Qed. Bierha
ven 25 te R'dam of tot hare Agenten
In de hoofdplaatsen des Riks.
De Dlr. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK.
De HollanUe Voorschotat
HAARLEM, JANSWEQ 42.
Bflkarjtoren.-Amsterdam.Damrak 99
Rotterdam, Wfnhaven 129a.
's-Qravenhage,Qed.Burgw.38. j
Maastricht, Stationstraat 36.
De Bank verstrekt gelden tot elk j
bedrag met een minimum van
f OOO en verkoopt 4H pCt.
schuldbrieven la stukke* vu f 1000,
f500, 1100 ra f50.
HOLL A NDSCHE
Git ONDKREDIETBANK
HEERENGRACHT 520
TELEFOON N. 8040
SERIE-TREKKING
15 JANUJLFtl e.k.
HOOFDPRIJS
140.000.Prijs per Premie-aandeel f 12.50
De premie-aandeelen zijn verkrijgbaar b(j de Bank, als ook by
H.H. Bankiers en Commission. in Effecten.
De Directie:
Jhr. C. M. AT. v. ASCH VAN WIJCK,
Mr. A. W. fACOMETTf,
C. G.
pCt. PANDBRIEVEN
a
Nederlanckch -Indische
Brandwaarborg-M^,
mriclt li 1890. &6T estin te imiterdam.
SLUIT VERZEKERINGEN tegen
Schade door Brand op
Woon- em Pakhuizen,
Inboedels, Meubilair,
»Kantoor : Singel 262, Amsterdam.
Kali Basar-West. Batavia.
!S. 1.W VANBUURKN
M. A. VRIESENDORP.
E. LANKHOUT.
Qtmachtlgdt : NEUMANN & Co.,
Batavia.
Standaard HynotïeefcliaDfc ts Rotterdam
Directie : Mr. H. H. C. Castendijk en
Jhr. H. F. Schuurbeque Boeye
U®Bxnk verstrekt geide
onder eerste hypothecair ver
band es geeft onder
«o»*rö!e f&n bet Algemeen
Administratie en
Trustkantoor 4Vi *? PANDBRIBVHN
«'t tegen
DE HAARUMSCHE
HYPOTHEEKBANK.
% Pandbrieven tegen
Zooeven verscheen de 2e druk van:
PETER ROSEGGER
De Zoons v:o dei Houtvester
Prjjs gebonden f 0.95
Uitgave van VAN HOLKEMA &
WARENDORF te Amsterdam.