DE AMSTERDAMMER, .WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 19 Jan. '18. No, 2117 als derde punt van zQn programma voor den wereldvrede: verdwijning voor zoover mogelijk van alle economische slagboomen en de vestiging van gelijkheid van handelsvoorwaarden onder alle volkeren, die de vredesovereenkomst goedkeuren en zich aan sluiten voor de handhaving daarvan." De gedachtengang van den President der Vereeoigde Staten is duidelijk: in een program voor den wereldvrede is geen plaats voor een stelsel, waarbij de groepen, die nu elkaar a coups de canons bestreden, na het staken van die vijandelijkheden zouden beginnen elkaar d coups de tarifs te lijf te gaan! Wat zou eigenlijk de vrede beteekenen. indien hij een tarieven-oorlog inluidde? Tech is dit niet ondenkbaar. Oe groote moeilijkheid een der groote moeilijkheden althans zal dan ook zijn, den vrede te vestigen op zulke grondslagen, dat geen der mogend heden daarin een aanleiding vindt om den strijd op economisch gebied voort te zetten. Hoe moeilijk zulk een regeling zal zijn, is nu reeds gebleken. Men spreekt over en weer thans druk over het vraagstuk der nationaliteiten, over het zelfbeschikkings recht" der volkeren, maar men ziet zeer wel in, dat de teepassing van dit be ginsel leiden zal, leiden kan tot verschil lende gevolgen op het gebied van den handel, dus van de handelspolitiek. Een lltHHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIHIIIIIIIIIHIII III Illinilllllllllllllllllllllllllllllll voorbeeld daarvan levert de Poolsche quaestie. Wanneer dit land wordt opge nomen in de Oostenrqksch-Hongaarsche monarchie, dan voert dit tot allerlei conse quenties ten aanzien van verkeer en goederenrull. Er loopt van Oostenrijk naar Polen slechts n spoorweglQn, er loopen er negen van Dnitschland naar Polen. En de uitvoer van Duitschland naar Polen is 17 maal zoo groot als van Oostenrijk l In Polen is een belangrijke weefgoederen-nijverheid. De Poolsche industrie arbeidt vooral voor de Russische markt, zendt (zond) daarheen meer dan het 3/5 van haar voortbrenging. De bloei der Poolsche nijverheid was een factor van beteekenis voor de Duitsche, want deze vond in gene een belangrijkste afneemster van haar goederen. Een tol verbond tusschen een zelfstandig Polen en Rusland zou vóór Duitschland zeker een betere oplossing zijn dan een inlijving van het veelbetwlste ge bied in de Donaumonarchie *). Ziedaar nu maar even, met een enkel voorbeeld belicht, hoe ingewikkeld en samengesteld de vragen zijn, dte opgelost moeten worden, en in welke overwegende mate de handels- belang' n betrokken zijn bij de af wikkeling der vraag stukken, welke wij van den te sluiten vrede wachtende zijn. Zal op dien vrede een tarieven-oorlog volgen? Voor een belangrijk deel zal het llllllilllltlllllHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllNUIMIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII antwoord op die vraag m. i. beheerscht worden door de wij ze, waarop en de stemming, waarin men zich ten slotte om de groene tafel zal zetten. Zal een der beide groepen na zoo lange en bange worsteling zich moeten beschouwen als de overwonnene; zich de voorwaarden voor de beëndiglng van den krijg zien voorschrijven; demachtsmeerderheid van de andere moeten onder gaan; ja, dan is het begrijpelijk dat de mentaliteit van de verslagene in een toestand van verbittering en wrok geraakt, dat men van die zijde zint op weerwraak, op pogingen om, in de toekomst, den trotschen over weldiger te r>nadeeïen en te isoleeren, hem afbreuk te doen door hem ook voortaan met economische wapenen te bevechten. Maar is de afloop anders; is het einde een padie remise"; komt men bijeen, tot elkaar ge dreven door wederzijdsche, onweerstaanbare oorlogs-moeheid, door de erkenning dat verdere voortzetting slechts beduidt ver meerdering van de nu reeds gekweekte ontzaggelijke ellende en verarming; dan zal men allicht bereid zijn tot ontzien van elkanders economische belangen, zal men geneigd wezen tot een schikking, waarbij men over en weer wil medewerken aan den opbouw eener nieuwe wereld op de pulnhoopen van de verwoeste. Aan voorspellingen omtrent de eene gebeurlijkheid of de andere waag ik mij niet; toch wil ik wel zeggen dat op 't oogenblik en na zoo langen duur van den oorlog de tweede oplossing mij waarschijnlijker voor komt dan de eerste. Maar zelfs al zou het anders zijn, mogen wij dan nog niet hopen, dat n het gezond verstand n de macht der feiten meer dan ne mogendheid zal afhouden van de toe passing van een stelsel, dia immers is als een tweesnijdend zwaard l Het gezond ver stand verzet zich tegen een handelspolitiek, die de verarmde burgers van een staat noopt duurder dan noodig is, van elders te be trekken, wat zij zich in hun eigen land niet kunnen verschaffen. En de macht der feiten zal hen leeren, zoo zij 't nu nog leeren moeten, dat het in den oorlog gepredikt ideaal van den zlchzelven genoegzamen" (?self-supportirg") staat voor geen verwe zenlijking vatbaar is, dat de siaten op het stuk van goederen-ruil elkaar niet missen kunnen, omdat in laatste instantie de natuur voor een groot detl den aard der voort brenging van grondstoffen, ook van fabri katen, beheerscht. Daarom ben ik voor mij niet geneigd nu reeds aan te nemen, dat wij straks de oude wereld en de nieuwe zullen gescheiden zien in twee groote tol-unies. Wel kan ik mij denken, dat onder de werking van allerlei factoren en den druk van velerlei invloeden dit of dat land na den vrede weer terug drijft op de protectarische stroomingen, waarin het zich vroeger reeds bewoog. Doch ook al zal zich dat voordoen, dan nog zie ik voor Nederland daarin allerminst een grond om ons beproefd vrijhandels-stelsel vaarwel te zeggen. Integendeel! Hoe be zwaarlijk de voortbrengings-voorwaarden zich ook mogen openbaren na de algeheele liquidatie" en voor welke moeilijkheden de weder-opbouw der wereld uit déruïne van thans ook moge staan; ons deel in dien zwaren, noodzakelijken arbeid zullen wij slechts te ruimer en te lichter kunnen ver vullen, wanneer wij hier blijven het land van de goedkoope voortbrenging. En dat, om dit te blijven, wij ons van .bescher ming" ver hebben te houden, heb ik, naar ik hoop, reeds vroeger aangetoond. Protectie zal, naar mijn inzicht, onder geen beding en onder geen denkbare omstandigheden voor ons helaas onze toevlucht" moeten of kunnen zijn. Maar vrijhandel zal (en moge!) gelukkig altijd onze kracht uit maken. SMISSAERT *) Aldus de Berlijnsche correspondent der Nieuwe Courant, van 8 dezer. lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinHIIIniHIIIIHIIHIIIIIIIHJIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimH N.V. Eerste Nederl. EbeÉofabrieli DE KROON " Binckhorststraat - DEN HAAG ?. Levering vau .. Natte-, Droge- en Buidelelementen benevens Vorliehtingskistjes Tel. Interc. H. 5800 Hoof d vertegenwoordiger: TECHN. BUR. MARYNEN - Dan Haag ALGEMEENE Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente. DAMRAKi?4 AMSTERDAM Onze DISCONTOPOLISSEN verzekeren: a. eene uitkeering op vasten termijn; b. eene uil keering bij overlijden; c. eene tijdelijke rente bij overlijden van den verzekerden binnen den over eengekomen termijn; en openen de mogelijkheid van het vestigen van een weduwenpensioen. Hoofd-Inspecteur: H. DOYER, Wilhelminastraat 14, Den Haag. * Inspecteur voor Amsterdam: J. F. GORTMANS, Jacob Marisstraat 5, Amsterdam. Kapitaal beschikbaar als Ie Hypo theek op hulzen, tuinen en landerijen, tegen billijke rente en onder aannemelijke voor waarden. Inlichtingen verstrekt: S,C,VAN KAAIWIJR VAN DOORN Singel 64 -«Schiedam Telefoon Intercommunaal n. 181 De Makelaars W. C. DEENK Zin., W. C. DEEMR J r. c.B., zullen op Maandag 18 Februari 1918, ten over staan van de Notarissen 3. P. SMITS, F. H. VAN DEN HELM en E. TH. KOOPMAN, in het Openbaar Ytrkoopen: Het bijzonder gunstig ge lagen HEERENHUIS met uitgebouwd Achterhuis, grooten Tuin, Tuinhuis en Erve, aan de Hetrenpciit 516 talienViizelslr.BnlIeguliersgr. Kad. Sectie J, No. 1108, groot 3 Aren 35 Centiaren. Aanvaarding l Mei 1918. Bezichtig» g met bewijs van toegang op Maandag en Don derdag van 2?4 uur. De Makelaars W. C. DEEK1K Zzn., W. C. DEENIK Jr. c.s., zullen op Maandag 18 Februari 1»1S, ten overstaanvanXot.W.U.TOSKUlL, des avonds na zes uur, in het Terkooplokaal Frascati", in het Openbaar Terkoopen: liet bijzonder gunstig ge legen HEERENHUIS met grooten Tuin en Erve, aan de Keizersgracht tBsscbenSpiigel-inLeidsclislr,, Kad. Sectie I, No. 5335, groot 3 Aren 64 Centiaren. waar in den voorgevel de gedenksteen van Mr. Jaeob van Lennep. Hetzelve rerkeertlin uitstfkenden staat van onder houd, is voorzien van electrische lichtaantag en voor gegadigden te bezichtigen «p Maandag en Donderdag van 2-4uur metbewijs van toegang. rarÉo l tamto 191 taneert U op bel Nieuw Algemeen Effectenblad (50ste Jaargang) het meest uitgebreide financieele blad! Bevat o. m. vol ledige Prijscourant van alle op de Amsterdamsche beurs verhandeld wordende fondsen, waarbij naast elk aandeel het laatst uitge keerde dividend wordt ver meld; voorgestelde dividen den, prijscourant successie recht, uitlotingen enz enz. Zoolang de voorraad strekt ontvangen H.H. nieuwe abonné's de Tabel der laagste en hoogste koersen" 1917 gratis. Proefnummers op aanvraag gratis l Uitgave: M. M. OLIVIER, Rokin 70, Amsterdam ElltCH EBE Hotel Restaurant MEN D EL A A.R" HATERSTR AAT 33 Firma H. J. MENOCUM Bak. Tem. W. L VKSf R lahetceotrwn «er stad PWrtd«)<HKll-l HoUandjo* M Dnttack Bier 5 WWwhDimWIIanle - T*L Man. tt\ WINDSHEIMIR MIKERAAL WATER Prima Tïfelw»ter met erkende geneeskrachtige eigenschappen tegen JICHT-BHF.IIMATIEK-SI.ECHTFSPIJSVER. TEEBl&tt - SLlKEBJtlEKTE &1ERL,1.I1>EN. Alg. aan bev. door H.H. Doktoren.Verkrijgb. bQ eken Ie kl. Detaillist Hoofddepöt voor Nederland: A. IE BELLE, VrooLkstraat 128, A'dam. Tel. Znid 4866. HAARLEM en Omstreken DE BESTE Telefoon 831 en 2535 AMSTERDAM HOTEL FLEISSIQ FRANS FLEISSIG, Elg. : Warmoesstraat 127?129 l Tal. Int 5972 en 5977. Tel.-Adres: Flelsslg-Amit Logies met Ontbijt vanaf l 1.75 M kamera, electr. verl. en modern Ingericht, Diner» en Dejeunen vanaf f 1.?, t 1.25 en hooger Onderlinge Levensverzekering VAN = EIGE.N HUT P. = YGravenhage, Kortenaerkade l. Tel. Haag 2297. Op l October 1916 zijn belangrijk verlaagde tarieven ingevoerd, waarbij de volle winst aan de verzekerden blijft komen. Vraagt deze tarieven en gij zult Uwe Levensverzekering sluiten bij de O. L. v. E. H. - - Look here ; 65) koO^ ^&BUSSUM:*; K HOUTMAM ???NASSAULAAM.IS* ? TELEFOON INTERC.ie-* ? ?BEHANGER1J -MEUBELMAKERIJ ? BEDDEMMAKER1J ? De Woning-Inrichting VA IV C. L. VAI DER DOIK is VERPLAATST van WAGENSTRAAT naar Laan v. Meerder voort 6 Hier ter stede geen Filiaal f 75.00 H. V. Eerste RotteÉmsch Verkoophyis MOZES KNAP & ZOON Oude Hoogstraat 1, Amsterdam DE BEST K KLEEFSTOF TER WEBELD, voor kantoor-, huishoudelijk- en fotografisch gebruik. Uiterst zindelijk en sterk. Hollandsen fabrikaat. Voor engros verkoop BAMLLSHUS ..MLLAM", Urethl-Amsterdam. Lauwerecht 69 - Utrecht TELKPHOON 515 Expeditie en Verhuizingen SLEEP* H |J XXXXXXIIXXXXXX DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost siechts f 2 25 o. kwartaal XXXXXXiIXXXXXX "HOLLANDSCHE LIKEUREN' . - G. EN U. COO L. AMSTERDAM.. ROTTERDAM.. UTRECHT.. '" ? tof HCO*CMT77 MCtRINSTffAAT* BIITMR4MT10 BEV Illustraliedruk-papier van de Firma C. O. A. CORVEY, Keizersgracht 285, Amsterdam, Tel. H. 1202 en 585 Typ. Amst. Boek- en Steendrukkerfl, voorheen Ellerman, Harms & Co.