fel. 26 Jan. '18. No. 2118 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND U POSTHUMA EN T VOEDSEL Motlto: Hij moet veel brljs hebben, die elk den mond zal stoppen Teekenin? voor .de Amsterdammer" van Joh. Braakenslek De man die de pap biedt, spreekt : Wat heb ik menig vuur gestookt! Wat heb ik dikwerf pap gekookt! Wat heb ik menig' mond gestopt, Ja, tot de tanden volgepropt. En toch, zoo is het evenveel, Schier ieder heeft een open keel, Schier ieder houdt een vollen mond, Dat is een diepte zonder grond. Want, 'twijl ik hier den lepel bie, Zoo is 't, dat ik daar iemand zie, Die gaapt van nieuws 'k en weet niet hoe, En splijt tot aan zijn ooren toe... Uit: .Achterklap-klap en Berisping" van JACOB CATS IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllMIIIIlllllllllIIII DANKBETUIGING Aan allen, inzonderheid aan redactie en uitgevers, mijn oprechten dank, voor de vele bewijzen van hartelijkheid en belangstelling, die ik heb ondervonden bij de herdending van mijn zilveren jubileum. K. C. DE J o N a E Redacteur der Damrubriek" llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltltllnlIMMlnlIIIIIIIIIIIIIMIMIIIMIIIII BILJARTSPORT LEXICONS- EN ANDERE WIJSHEID In deze rubriek heb ik het wel eens meer gehad over het ietwat zonderlinge verschijn sel dat niet alleen de technische finesses van het biljartspel bij het overgroote deel der biljarters vrijwel onbekend zijn, maar ook de gebruikelijke spelvormen, en meer in het bijzonder de regels daarvan, nog alles behalve voor ieder geopenbaarde waar heden" genoemd kunnen worden. De oorzaken daarvan liggen in hoofdzaak in de omstandigheid dat men meestal biljart uit louter tijdverdrijf en het zoo'n beetje in de menschelijke natuur ligt om gemakshalve maar niet veel verder te kijken dan z'n neus lang is; in gemis aan lectuur betreffende het biljartspel, en, wat nog veel erger is, aan foutieve lectuur daaromtrent. Meyer's Konversations Lexicon vertelt onder meer bij het woord billard: Urn bermassige Ausbeutung dieses Kunstgnffes zu verhüten, teilt man jetst bei Wet t kampte n die Tafel durch Linien in eine giössere anzahl Rechtecke, und innerhalb eines jeden derselben dürfen nicht mehr als 4 karambolagen hintereinander gemacht werden." Lust U nog boontjes? Dit moet natuurlijk voorstellen een uiteen zetting van het cadrespel. Wat er aan voor afgaat is een explicatie van de serie ame ricaine." Vergis ik mij niet dan wordt het cadre noch de serie americaine" met name daarin genoemd. Maar al ware dit wel het geval, welke voorstelling moet de lezer die zijn kennis van het biljart uitsluitend uit zoo'n Lexicon zou putten van het cadre hebben? En dan die ,4 karambolagen" die hinter einander" in elk vak gemaakt mogen worden. En nu denke men niet dat hiermede mis schien een lokale vorm van het cadre bedoeld wordt. Want die bestaat niet. Het t weestootcadre is plus minus 40 jarea, het nstootcadre ongeveer 10 jaren in zwang. Het wordt in alle landen op dezelfde wijze gespeeld en een 3- of 4-stoot-cadre heeft nooit be staan, ook in Duitschland niet. Alleen wordt in de buitenlandsche Academies de Billard, waar de sterkste professsenrs der wereld spelen, en bij de wedstrijden om het eerste klasse kampioenschap voor amateurs in Frankrijk het indertijd in dit blad uiteen gezet ancre gebezigd, maar dit is dan ook al het verschil wat er isDie onbekendheid met de regels van het spel kan ook wel eens komische gevolgen ??aillllllltllllllllllMIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIHIIMIIIIIIIIimillliiiiiiiiiiliiill H. BERSSENBRUGGE, PORTRETFOTOORAAF ?ZEESTRAAT 65, u»| Ptnoiant DEN HAAG. Tel. 153a iiiiiiiiHiiiitiiiiiiuiMiiimiimiMiiiiiimuimiiuiiiiMMUimiiMiittiMiHHm HUIIIII NEDERL. HUMT HOL.JLAND'8 BESTE CENTS S1GAJLS IIIIHIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIII1IMIIIIIIIIIII1IIIIIII1IIIIIIIII11IIIIIIIIII hebben. Zoo herinner ik mij dat een jaar of tien geleden na afloop van een tweedaagsche wedstrijd voor eerste klasse spelers, en waar dus cadre gespeeld werd, de ver slaggever van een der groote dagbladen de vraag stelde: wat die lijnen op het biljart toch eigenlijk moesten beteekenen." Zoo mogelijk nog komischer was het geval dat zich kort geleden voordeed in een onzer Amsterdamsche clubs. Tot goed begrip dient hier een kleine toelichting aan vooraf te gaan. De hoogste serie op het groot biljart cadre, 45 c.M., is eenige jaren geleden door den Amerikaan Willy Hoppe gemaakt (622). Wie zelf nooit op zoo'n biljart speelde, kan onmogelijk beseffen welk een ontzaglijk meesterschap en uithoudingsvermogen er vereischt word om zulk een resultaat te bereiken. Meesterschap niet alleen in het overwinnen, maar vooral in het voorkomen der talrijke moeilijkheden van onderschelden aard, welke in het spelen op dit biljart niet van de lucht zijn; kortom, een serie als deze is niets minder dan een wonder! De grootste serie op het klein biljart libre (men zie voor libre en cadre nummer 2103 van dit blad), werd door den Duitschen prof. Hugo Kerkau, op een concours in Ziirich, gemaakt (7EOO). De seiie americaine" in het librespel (het in driehoekspositie houden der ballen bij een der banden), berust op hopgatens een tiental trucjes en dit stempelt m.i. dezen spelvorm tot een, bij het cadre vergeleken, zeer minderwaardige. Vervelend om te zien en vervelend om te doen, wijl de lengte der serie volstrekt onevenredig is aan de te overwinnen of te voorkomen moeilijkheden, kortom, een serie als deze is een wonder van verveling! Op zekeren dag nu was ineen onzer clubs een Duitscher geïnvlteerd en het gesprek kwam al heel gauw op de groote series die er alzoo op het biljart gemaakt waren. Hoppe zei een der leden hat sechs hundert zwei und zwanzig gemacht". Ach was ist das repliceerde de invite unser Kerkau hat sieben halb tansend gemacht". Ja, aber das war libre". Nein! neinl das war Kerkau!" was het niet weinig hilariteit verwekkend antwoord van den gast. Ofschoon de onbekendheid met eenige zaak zelden op zoo lachwekkende wij ze aan den dag komt als in bovenstaande gevallen, zijn er niettemin alleen in ons land al duizenden biljarters die het verschil tusschen libre en cadre niet kennen en dezelfde fouten zouden kunnen maken. Ook de biljartwereld, wou ik maar zeggen, maakt alzoo geen uit zondering op datgene wat blijkbaar een natuurwet is, het verschijnsel namelijk dat men het meest positief praat over de dingen naarmate men er minder van weet, zooals ook in den regel zij die het meest praten het minste te zeggen hebben. B. BSHffiSB VRAGENRUBRIEK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men gelieve de vragen voor deze rubriek In te zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag het motto .Leekensplegel", en onder opgave van naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden beschouwd.) J. G. P. Ie U. Bestaat er ook een Hand leiding of Gids betreffende de wapens en vlaggen van de verschillende staten van Europa ? In elke binnen- en buitenlandsche encyclopaedie kunt U de vlaggen en wapens der verschillende landen vinden. U kunt die zeker raadplegen in de Universiteits-Bibliotheek en de Openbare Lees zaal in uw woonplaats. Verder kan uw boekhandelaar U wel een goede en daarbij niet dure, nederlandsche of buitenlandsche, vlaggenkaatt bezorgen. J. C. W. te A. M et genoegen lees ik steeds de stukken en stukjes van uwen medewerker Melis Stoke, wel begrijpende dat dit een schuilnaam is. Dezer dagen lezend in De geschiedenis van Woutertje Pieterse" van Multatuli, vtnd ik in het voorwoord vermeld: Ik heb erg gesukkeld met dit vel, door lezen in Wagenaar en Melis Stoke." Kunt u mij ook zeggen: Wie was of wat beteekent toch .Melis Stoke"? Melis Stoke was een Nederlandsch dichter uit de middeleeuwen. Hij leefde In het laatst der 13de en het begin van de 14de eeuw. Waarschijnlijk had hij voor geestelijke gestudeeid; het is echter niet zeker dat hij de wijding daartoe had ontvangen en als priester geplaatst is geweest. Zijn meest bekende werk is een Rijmkroniek, welk werk voor de kennis van de geschiedenis van de graven Floris V, Jan II en gedeeltelijk ook van Willem III een uitmuntende bron is. CORRESPONDENTIE X. Het rapport van de Jury voor de Kracht en Warmte-prijsvraag is zoo goed als gereed, doch vermoedelijk zal zij gaarne kennis nemen, van 't geen u aan uwe zending nog buiten mededinging wilt toevoegen. NIEUWE UITGAVEN F. KROON, Waarom in hot moet Indi weerbaar gemaakt worden ? 93 pag. Amster dam, Algemeene Uitgevers-Maatschappij. Het Koersverloop aan de Amster damsche beurs in 1917 H 6. Rubber- en Tabaksaandeelen, 29 Dec. 30 Dec. «Mdenpr. 1917. 1916. 1913. Amsterdam Rubber 236 K 246% 173 Amsterdam Tapanoeli 126 97 42 Kol. Rubber Cultuur 83 74 55% Nederl. Rubber Mq. 132K 83tf 62 Rotlerdam Tapanoeli 150 159 137 Serbadjadi 314 320 144K Amsterdam-Deli 220 228 446 Amsterdam-Langkat 234 232 281 Amsterdam-Serdang 160 160 92V» Besoeki 167 155J4 131 % Deli Baravia 443 411 492 Deli cultuur 187 182 144 Deli-Maatschappij 527 506 580K Krapoh 11434 83*i 91X Medan 220 >* 186^ 236 Vs Rotterdam-Deli 279 231 316 Senembah 576 502 Vg 556 Het koersverloop voor de aandeelen van bovenstaande rubriek is, in overeenstemming met de vooruitzichten en resultaten der diverse ondernemingen nog al verschillend geweest. In het algemeen genomen toonen echter de aandeelen der rubber-maatschap pijen sedert het begin van den oorlog eene belangrijke verbetering aan, als natuurlijk gevolg van de zeer aanzienlijke verhooging van den prijs van het product. De moeielijkheden met de verschepingen veroorzaakten later een lusteioozere stemming, maar niet temin konden verreweg de meeste soorten vrijwel hare hoogste koersen handhaven. Voor tabakswaarden was het koersverloop der aandeelen van de oudere groote Sumatra- maatschappijen minder gunstig. In het eerste oorlogsjaar ondergingen zij eene scherpe reactie, waarvan echter een groot deel in den loop van 1916 kon herwonnen worden, terwijl op enkele uitzonderingen na in 1917 nog een verder avans kon behaald worden, zoodat over het algemeen deze afdeeling het jaar besluit, zooal niet op de hoogste koersen, dan toch betrekkelijk niet belangrijk beneden die van vóór den oorlog. De aandeelen van enkele der kleinere maat schappijen, als o. a. Amsterdam-Serdang, Deli cultuur en Krapoh, wijzen echter per saldo eene vrij aanzienlijke verbetering aan, deels in verband met gunstiger productie, deels ten gevolge van de betere resultaten der rubberaanplant op hare bezittingen. De levendige handel, die vóór 1914 in deze afdeeling was waar te nemen, is in het afgeloopen jaar echter sterk ingekrompen, Tante weet hoe 't hoort (Passing Show) Bah, vieze jongen l Blaas niet in je thee! Waar zijn anders de schoteltjes voor uitgevonden? 434 253 301 3U 197'/2 277'/2 295 i. 1967/s 263 .1340 265 265 445 310 405 '/ 165 165 1793/i 219 164'/2 177'/2 169'/2 907V2 173 176 294% 259% 194 113 121 104 126'/* 160 109 ';; 154 1571/* 150 151 'A 112 98 niet onwaarschijnlijk, omdat de speculatie thans in andere afdeelingen objecten vindt, die meer de belangstelling wekken van hen, die speculatief aangelegd zijn. 7. Scheepvaart-aandeelen. Midden 29 Dec. 30 Dec. koers. 1917 1916 1915 Holl.-Amerikalijn Holl. Stoomboot Java-China-Iapan Kon. Holl. Lloyd Kon. Ned. Stoomb. Kon. Paketvaart Muller & Co's Stoomb, Ned. Scheepv. Unie Nievelt Qoudriaan&Co. Rott. Lloyd Stoomv. Nederland Stoomv. Ooslzee Vrachtv.-Mij. Bothnia Deze afdeeling van de markt heeft in de oorlogsjaren eene gestadige en zeer belang rijke verbetering ondergaan, terwijl de handel in bijna alle tot deze groep behoorende aandeelen voortdurend zeer levendig was, herhaaldelijk zelfs buitengewone afmetingen aannam. De oorzaak hiervan is niet verre te zoeken. De enorme stijging der scheepsvrachten in alle oorden van de wereld ver schafte de scheepvaartmaatschappijen vroe ger ongekend hooge inkomsten. En ofschoon de belemmeringen in het verkeer, hooge kolenprijzen, assurantiepremies enz. een groot deel dezer inkomsten verslonden, bleef er nog meer dan genoeg over om schitterende winsten aan te toonen en zeer bevredigende dividenden uit te keeren. Deze dividenden zouden nog belangrijk hooger hebben kunnen geweest zijn, ware het niet, dat de besturen der leidende maatschappijen het noodlg geoor deeld hadden eene uiterst conservatieve dividend-politiek te volgen en zeer ruime bedragen voor afschrijvingen aan te wenden. En zeer terecht, want hoe gunstig de oorlogscoojunctuur in de eerste oorlogsjaren ook voor de betrokken maatschappijen moge geweest zijn, men mag niet uit het oog verliezen, dat bij een langer voortduren van den oorlog het scheepvaartbedrijf hoe langer hoe bezwaarlijker wordt. Reeds nu is het met vrij groote zekerheid aan te nemen, dat de resultaten over 1917, alhoewel op zich zelve nog zeer bevredigend, verre zullen achterstaan bij die der beide voorgaande jaren. En welke toestanden het einde van den oorlog voor de scheepvaart-industrie zal brengen, valt zelfs bij benadering niet te gissen. Terwijl velen van meening zijn, dat nog jaren na den oorlog hooge scheepsvrachten zullen kunnen gehandhaafd blijven, ten gevolge van het verlies van millioenen tonnenmaat aan scheepsruimte, de behoefte aan transportgelegenheid om overal de sterk verminderde voorraden levensbenoodigdheden, bouwmaterialen voor het herstel van het door den oorlog verwoeste en wat al niet meer, ten spoedigste aan te vullen, is er voor eene lijnrecht daartegenover staande meening evenveel te zeggen. Het valt toch niet te ontkennen, dat de koopkracht van de bevolkingen door dezen langdurigen wereldbrand zoo sterk vermin derd zal blijken te zijn, dat, zelfs bij het grootste verlangen om net verwoeste zoo spoedig mogelijk weder op te bouwen, de uitgeputte voorraden aan te vullen, het zeer de vraag is of de middelen kunnen gevonden worden om dat alles te betalen. Daarbij komt, dat de menschheid niet enkel in de oorlog voerende landen, maar ook in de neutrale staten in de laatste jaren noodgedwongen er gewend aan geraakt is, zich in zijne uitgaven te beperken en de gevolgen daarvan zich ook later zullen doen gevoelen in verminderde consumtie-vraag. Daarbij komt, dat het erniiiiiiiMiiftiimiHiiiiiiiiitiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiimiuimiMiimi J AGENDA NED. OPERA. . G. H. KOOPMAN. Zondag 27 Jan., Holl. Schouwb., Matinee. MIGNON. Paleis voor Volksvlijt. CARMEN. Maandag 28 Januari, Paleis v. Volksvlijt. LOHENGRIN. Dinsdag 29 Januari, Stadsschouwburg. DE TOOVERFLUIT. Woensdag 30 Januari, Den Haag. WALKüRE. Donderdag 31 Jan., Paleis v. Volksvlijt. HUGENOTEN. Vrijdag 1 Februari, Leiden. BOHÈME. Haarlem. BUTTERFLY. Zaterdag 2 Februari, Rotterdam. FAUST.