12 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOÜR NEDERLAND 20 April '18. No. 2130 Geltyke en Algemeene Rantsoeneering Er wordt in deze dagen veel betoogd en veel gesproken heel veel helpt dit alles niet, maar ik wil toch mijn stem laten hooren, en wijzen op de groote onrecht vaardigheid, die dagelijks in ons midden geschiedt. Er is gebrek, er wordt honger geleden door de minder bevoorrechte klas sen der bevolking daarnaast moeten zij toezien hoe in de winkels der meer gegoede buurten de uitstalkasten opgestapeld liggen met .etenswaren, die tegen min of meer hooge prijzen in haast iedere hoeveelheid te krijgen zijn! Men kan koopen niet alleen voor den dag van heden, maar tot in verre toekomst kunnen de gegoeden hunne voor raden maken. Ik weet dat het niet mof elfik is om in alle opzichten gelijkheid te bren gen in de maatschappij ik geloof ook niet, dat dit wenschelijk zou zijn, maar waar het gaat om de meest elementaire levensbehoefte voedsel" daar mag een landsbestuur niet toelaten, dat de een be slist te weinig krijgt en de ander meer dan genoee. Zelfs al zou het in beslagnemen vatt alle voorraden in pakhuizen, magazijnen, winkels en bij particulieren geen overwegend groote verbetering in den voedingstoestand brengen, dan r.óg zeg ik, en ik geloof zeer vele gegoeden met mij: Neem dien steen des aanstoots weg, laat ons volk voelen dat wij zijn als n groot gezin, waarin alle gelijkelijk deelen, wat er te deelen valt; en mocht werkelijk de nood aan den man, komen, doch, dan is het niet meer dan billijk dat allen, ruk en arm, met een hon gerige maag naar bed toegaan. Alleen voor de kinderen uit alle standen zou dan extra gezorgd moeten worden. Is dit een utopie? eene illusie? Het lijkt zoo eenvoudig en redelQk! BURQERES * * * Eigen Tarwe en Rogge In deze dagen van distributie-misère en distributie-debatten trekt het de aandacht van menig aandachtig lezer, dat er heel wat wordt af gebroken,maar weinigopgebouwd; en daar komt het toch eigedik op aan. Het zij mij vergund, in deze netelige kwestie iets ter overweging te geven, zoo niet weer voor dit, dan toch wel voor vol gende jaren. In de eerstvolgende jaren zal vrij zeker in ons land, naast aardappelen, erwten en bonen, grote behoefte blijven bestaan aan zogenaamd wit zaad: tarwe, rogge, haver en gerst. In de eerste plaats wel aan tarwe, ons hoofdvoedsel. En welke maatregelen zijn nu genomen om in die behoefte te voorzien ? Slechts deze, dat men de geteelde tarwe (en rogge) opvordert van de verbouwers. (De premie op het scheuren van grasland komt aan de tarwe-verbouw slechts in geringe mate ten goede) m.l. een zeer onbillike maatregel, om niet te zeggen absurd. Wat toch is het geval ? Wie van de Regering artikelen ter distri butie ontvangt, als daar zijn: koffie, tee, rijst, gort. havermout, petroleum, brandstof, enz., heeft aan die artikelen zelf nimmer gebrek. Dit mag in theorie niet juist wezen, in de praktik is het wel waar. Doch, wie, niet van de Regeering, maar door eigen teelt, tarwe bezit, dient daar wel gebrek aan te lijden: hij mag het graan niet laten malen, ten einde er brood van te kunnen bakken, zooals hij altijd gewoon was. Dat is een schreeuwende onrechtvaardig heid, vooral in verband gezien met het vrij onbeperkt recht tot bakken van taart, tul band, enz., niet goed te praten met dikke woorden als: saamhoorigheid en gemeenschapsgevoel. En wat het ergste is, het geeft aanleiding tot minder tarweverbouw, daar onbillijkheid onwil kweekt. Dan verbouwt men ook maar liever fxportgewassen, wat nog beter loonend is bovendien. Men beproeve het in 't vervalg eens met bijv. de volgende bepalingen: a. Wie zijn bouwgrond bij Aren of Snezen (1/42 H.A.) telt, mag desgewenscht 25 a 50 pCt. van zijn geteelde tarwe voor eigen gebruik houden; . Wie zijn bouwgrond bij kwartbunders of garzen (-,'; H.A) telt, mag 10 a 20 pCt. van zijn tarweteelt houden; c. Wie zijn bouwgrond bij Hektaren telt, mag 5 a 10 pCt. houden. d. Van het opgevorderde gedeelten wordt vergoed 20 a ?25 per H.L. (80 K.G.) Dan zou er geen bouwer of boer meer in ons land zijn, die niet zijn eigen broodkoren teelde plus en suplus voor minder of meer burgers. Dan zou het niet meer voorkomen, dat groote bouwers uitsluitend werken voor het buitenland. Wat hierboven voor de tarwe op de kleigronden is gevraagd, zou in de zandstreken voor de rogge kunnen gelden. Dergelijke maatregelen zouden beter werken dan dwang, waaraan men steeds weet te ontkomen. L. REUVERS * * , Verborgen Kunstmest Als men de groote en kleine spoorwegen in Holland en Utrecht bereist, ziet men overal in de weiden wilgenbosjes, omgeven door een sloot. Aan velen is het onbekend, dat dit de begraafplaatsen zijn van het vee, dat tijdens de veepest van 1866 Is gestorven. Deze plaatsen zijn dus nu de magazijnen van vele millioenen kilogrammen beenderenmeel. Is het wel eens in de gedachte van onze regeerings-ambtenaren opgekomen, deze ge makkelijk te ontginnen mijntjes te cxploiteeren en, nu het zoo noodig is, voor den landbouw ter beschikking te stellen? Als Ik 't wel heb, zijn deze afgebakende vakken rfjksgrond destijds voor dat doel onteigend. W. * * * De kracht van de wind-watermolens Het extra-nummer over de Droogmaking der Zuiderzee heb ik met veel genoegen gelezen, in de overtuiging van het groote belang dat de drooomaking voor ons land beteekenen zal. Met het artikel van Prof. van Iterson kon ik mij echterniet vereenigen, waar hij schrijft over de wind-watermolens, en ik denk dan ook dat deze heer nooit een onderzoek heeft gedaan naar de kracht van de Noord-Hollandsche wind-watermolens, daar hij ze anders niet op zulk een laag peil zou willen brengen. Volgens hem zou een flinke water molen bij sterke wind per minuut 38 M'. water een Meter kunnen opvoeren. In werkelijkheid is de kracht van onze molens wel 3 keer zoo groot; ze hebben vijzels van 1.97 M. wijdte met een opvoer van 2 Meter en meer en worden 40 a 50 keer per minuut rondgedraaid. De veroordeeling van de wind-watermolens was dus niet in die mate noodig, al ben ik het eens met Prof. v, Iterson, dat de bamaling wel het best zal kunnen worden uitgevoerd door middel van de Dieselmotoren of door electrische bemaling, terwijl ik ook geloof dat een centrifugaalpomp beter zal zijn dan ten vijzel. A. GROEN Molenaar van den Polder Lagehoek bij Hoogwoud. Groepeering van Ijjsten bij het Evenredig Kiesrecht Het zal vermoedelijk velen geestverwante» zijn gegaan als mij, toen Ik ia De Standaard' van 5 Febr. aangekondigd zag het voor nemen van het Centraal Comitéom den Kiesvereenigingen voor te stellen, in alle kieskringen drie candidatenlijsten, CM wel gelijkluidend voor het geheele land te doen indienen, natuurlijk iedere lijst door 25 ver schillende kiezers. Uiteraard zullen in eiken kieskring de drie lijsten onderling overeenkomstig artikel 50 der Kleswtt verbonden moeten worden, ge lijk trouwens in de circulaire van het Cen traal Comitéop den voorgrond wordt gesteld. De eerste gedachte nu, die opkwam, was, of de wet eene zoodanige vereeniging tot eene groep binnen denzelfden kieskring toe laat. Immers, de wet wil voor de Kamer verkiezingen lijsten van hoogstens 10 candidaten en dezelfde candidaat mag niet binnen denzelfden kieskring op meer dan ne lijst voorkomen. Evenwel, de nadere bestudeering der wet stelde mij gerust. Ten overvloede heb ik het oordeel ge vraagd van den oud-hoogleeraar, thans Staats raad, Oppenhelm, die, gelijk men weet, als voorzitter van het Centraal Stembureau zal fungeeren. Deze nu bericht mij, dat zijns inziens de nieuwe Kieswet toelaat, in n en denzelf den kieskring meerdere lijsten met ieder tien candidaten in te leveien en deze, overeen komstig artikel 50 dier wet, te verbinden. Met zijn goed vinden doe ik hiervan mede-. deeling in het openbaar. De beslissing over de al of niet wettig heid berust (niet, gelijk enkelen schijnen te mee tien, bij het hoofdstembureau), maar bij het Centraal Stembureau, terwijl in hoogste instantie de Tweede Kamer op grond van artikel 135 der wet (helaas dus geen onpar tijdig college) uitspraak doet. Ho v v timillllllllltllHIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIUIMIIUmilllimilllUlllllimilllllllUmill niM)IMMI)nMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIItMIIIIIIIIIIIIIIII)lltlMIIIMHIMIMI)tMllMIMIIIIIIMItllllHHIIIIMt(MIIMIIIIIIE!IIIMIllllllllllll N.V. Eerste Neder!. " Binckhorststraat Droge Elementen voor - DEN HAAG - Draadlooze Telegrafie Tel. Interc. H. 5800 Hoofdvertegenwoordiger: TECHN. BUR. MARYNEN - Den Haag S O MI en Te Koop Heefenhulzen, Woon- en Winkeltanlzen. Fabrieks panden, Terreinen, voor Mandelen Industrie,Bouw grond enz. Inlichtingen verstrekt: 8L C. VAN WAALWIJK VAN VOORN, Singel 64, (hoek Twetde Tulnsingel) Schiedam. ?T* Steeds Particulier- en Bank kapitaal tot elk bedrag beschikbaar voor eerste Hypotheek, tegen billijke rente. Belangrijke Verknoping De Makelaars W. . DEEMK Zzn., WILH. J. DRAVER JOUzn., C.B. , zullen op Maandag 88 April 1918, ten overstaan van de Nota rissen J. P. SMITS, F. H VAN DEN HELM en E. TH. KOOP MAN, in veiling brengen: liet gunstig gelegen HOEKC8MPLEX van 3 perceelen, aan bet Weckepleintö-II enKeerengracht563 te camen groot l A11E 58 CENT. IN N KOOP. Te bezichtigen des Dins dags, Donderdags en op den Terkoopdag van 3?4 uur met bewrjs van toegang. BUNSCHOTEN & DE GOOYER Hofle-reraneienB. Indische Uitrustingen. UTRECHT, Oadegracht bij de Jansbrug, 51, 53, 55. EEM1G ADRES. Geen Filialen. 0. ADMIRAAL TUIN-ARCHITECT Amsterdam ? Tel. 12693 ? Bansbaal 22 sedert 1878 in den Handel zuivert het hoof d van alle onreinheden; bevordert den haargroei. VMT KkMlgaurit Unierti wBlulur Kantoorgebouw GROOT 7 Aren 91 Centiaren. j. j. F. F. MULLER, j. w. H. YAN STAA Jr. en j. c. SCUOGT Jr. c.s., Makelaars, zullen op MAANDAG 22 APRIL 1918, des avonds na zes ure, in het Verkooplokaal Frascati", ten overstaan van den Notaris H. WERTUEIM, in veiling brengen, het kapitale Kantoorgebouw, ter j dubbele breedte, aan het SINGEL 548 1 met het daarachter gelegen, nieuw en buitengewoon sterk gebouwde Magazijn gebouw, Gebouwd op een belasting van 1600 K.G. per vierk. Meter, aan de Reguliersdwarsstraat 5 gemeenschap hebbende met eerstgenoemd Gebouw, met hunne Erven en grenzende aan het terrein terjerbreeding van de Vijzelstraat,Kadaster Sectie l, No.7126, ter grootte van 7 Aren 91 Centiaren geheel bebouwd. Bezichtiging Dinsdags, Donderdags en op den Verkoopdag, van 10 tot 12 en van 2 tot 4 uur. Van het Zuiderzee-Nummer extra bijlage van De Amsterdammer zijn nog enkele exemplaren verkrijgbaar tegen tien prijs van f 0,6O. Uitgave van Van Holkema en Warendorf, Amst. Ge fotografische Ateliers C.). L VERMEULEN De Makelaars RUDOLF COHEN c.s., zullen op MAANDAG 13 MEI 1918, des avonds na Zes uur, ten overstaan van de Notarissen HENDRIK WERTHE1M en Mr. L. A. MICHEELS, in het Ver kooplokaal Frascati", openbaar verkoopen: Het bijzonder gunstig gelegen en royaal gebouwd Heerenhuis met een gevelbreedte van 8 M., met Tuin en Erve, aan de Sarphaüstraat 78, Kadaster Sectie O, No. 1655, groot 2 Ar en 2 4 Cenüaren, Het Huis verkeert in uitstekenden staat van onderhoud, is voorzien van geheet nieuwe closetinrichting, electrische lichtaanleg enz. en is te bezichtigen des Dinsdags en Donderdags, alsmede op den Verkoopdag van 2 tot 4 uur met bewijs van toegang. Dit Huis is in eigen gebruik en aldus onverhuurd en te aanvaarden op l November 1919. Nadere inlichtingen bijden DirectieMakelaar RUDOLF COHEN, Sarphatistraat 107 of bij de verder in het biljet gemelde Makelaars. Boekhouden per Brief onder leiding van 6 bekende accountants. Vraagt gratisprospectus: Bureau tot Publi citeit van Wetenschappelijk Nieuws, Keizersgr. 153, A'dam TAEIEVEN Verzekering van kapitaal uit te keereu bij overlijden. Premie per t'100.?kapitaal. Leeftijd Jurpnmie 20 ?1.41 25 ?1.61 30 ?1.87 35 ?2.21 40 ?2.66 45 ?3.23 Verzekering van kapitaal uit te koeren iia een bepaald aantal jaren of bij vroeger overlijden. Premie per f 100.?kapitaal. HAARLEM Opgericht 1870 Leeftfld 20 jaar 30 jaar 40 jaar Uitkeering na 10 jaar ?9.08 ,9.09 , 9.24 15 jaar ?5.70 ,5.73 5.94 20 jaar ?4.08 ,4.14 .4.41 25 jaar ?3.10 ,3.20 ,3.53 30 jaar ?2.51 ,2.64 .3.07 35 jaar ?2.13 2.29 Bij de N. V. Uitgeversmaatschappij DE ZONNEBLOEM" te Apeldoorn, verschijnt eerstdaags het nagelaten werk van Ds. S. K. BAKKER, een drama in verzen: ..Het Verbroken Juk". Met portret van den schrijver. Prijs gebonden f 1.65. Het drama speelt in de Middeleeuwen en in dat historische gewaad heeft de schrijver tal van ideeën op godsdienstig en maatschappelijk gebied gehuld. HOTEL?GROOT-BADHUIS ZANDVOORT RoosverdrQvend, antiseptlsch haarwater; voorkomt het uit vallen der haren. . Let op den naam J. BULOOS - Alkmaar Verschillende bekroningen G. v. H e ij n i n p & Zn. KLEEDERMAKERS OOR DAMES EH MEEREN Hoogewal 13-14 DEN HAAG Telefoon 590 Speciaal EMLSCHE SïOIFffl Gerbrand's Kunsthandel Oudkerkhof 46, Utrecht. Tnnl?ftnn*nllmn \ FfJIlS fa $W\W Tentoonstellins CÉOt _ _ _ _ m zijn gevestigd: DE!EMS: ? UTRECHT: - ROTTERDAM: Twttihik. n Hieuw» Gracht 50 Caolsinyel 22i UEFMI18I3 TELEFOON 150 TELEFOCI8293 MMria 3 TEIEFOOI 4144 En zijn bekend om hun artistiek werk en zeer lage prijzen Opening ZATERDAG 4- MEI a.s. - - Speciale arrangementen voor de Pinksterdagen - u WORPEN iff DE/ KORT5TEN TW DOOR - DE _ MONOlYFE - 1 J VAN SCHILT UTRECHT UITVOERING <®> CONCURREEREND lllustratiedruk-papier van de Firma C. G. A. CQRVEY, Keizersgracht 285,__flmsterdani, Tel. N. 1202 en 585 Typ. Amst. Boek- en Steeadrukkerl, voorheen Ellerman, Harras <S Co.