De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1918 4 mei pagina 10

4 mei 1918 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 ? DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 4 Mei '18. No. 2132 HET LOT DER VOLKEREN Teekenlng voor de Amsterdammer" van Jordaan Leven of Dood... ?" Waardevermindering van het Fondsen belegd Nationaal Vermogen in De hoogst ernstige ontwikkelingen, die in den loop der voorgaande week plaats ge grepen hebben, zoowel op het gebied van onze staatkundige verhouding ten aanzien der oorlogvoerende mogendheden, als die welk? voortvloeiden uit de deconfiture der firma Erdmann & Hethey, konden niet na laten een zeer ongunstigen invloed op de beurskoersen uit te oefenen. En waar die gebeurtenissen kwamen aan den vooravond van den dag, waarop de aangiften voor de Vermogens-belastin g moeten opgemaakt worden, leiden zij er als van ze<f toe, in het kort na te gaan, welke wijzigingen er in het afgeloopen belastingjaar door deze en andere oorzaken in ons nationaal ver mogen gebracht zijn. Van deze andere oorzaken is de staking der rentebetaling op Russische fondsen de meest belangrijke. Ook al neemt men aan, dat het besluit der tegenwoordige Russische regeering om de geheele buitenlandsche schuld te annuleeren bij het teruekeeren van meer normale toestanden voor billijkere en wijzere inzichten zal plaats maken, zal men zich er toch reker schap van moeten geven, dat het nog gerulmen tijd zal duren, eer de remebetaling zelfs gedeeltelijk kan hervat worden. Van welke beteekenis de koersdaling der Russische fondsen voor de waard erlng van ons naHonaal vermogen Is, kan uit de volgende cijfers blijken. Volgens een dezer dagen gepubliceerde opgaaf van de Commissie, die zich gevormd heeft tot voorbereiding van het bevorderen der belan gen van de houders van Russische fondsen, waren op haar desbetreffende aankondiging lijsten ingekomen van houdrrs tot een ge zamenlijk bedrag van ruim 950 millioen gul den dier fondsen. Men mag dus aannemen, dat zich minstens voor een milllard aan Russische fondsen in ons land bevindt. Be denkt men nu verder, dat de meest toongevende soorten thans ongeveer 40 pCt. lager noteeren dan op 30 April 1917 (4 pCt.'s Russen 1880 op 21 pCt. tegen 617/w een jaar geleden, 4 pCt. Hope & Co. 20'A, tegen 61^6, 6de emissie 22'/« tegen 62'/4), dan beteekent dit eene waardevermindering van ca. vier honderd millioen gulden op het Nederlandsche bezit aan Russische fondsen. Hoewel niet zoo aanzienlijk, vertegen woordigt ook de koersverlaging van onze nationale fondsen een zeer respectabel cijfer. De nieuwste 4V2 pCt.'s leening van f500 millioen, ruim diie maanden geleden a pari uitgegeven, noteerde 29 April 91 pCt., dus een verlies van 9 pCt. of 45 millioen aanwijzende. Daarnaast komen Integralen met een verlies van 5% pCt. (55 '/< tegen 60%) op een nominaal kapitaal van ruim 570 millioen met ruim dertig millioen waarde vermindering; de 3 pCt.'s W. S. op 66, tegen 70% bij een kapitaal van ca f490 millioen met een verlies van ca. f22'/2 millioen; de 3'2 pCt.'s op 75 pCt. tegen 813/8 op een kapitaal van f 48 millioen met ca. f 3 millioen verlies; de 4''2 pCt.'s 1916 op 91 '/8 tegen 100'/3 bij een kapitaal van f 125 millioen met eene waardevermindering van ruim f 11 mil lioen ; de 4 pCt 's 1916 op 85! , tegen 93 bij een kapitaal van f 125 millioen met een verlies van ca. tien millioen en eindelijk de drie Indische leeningen tot een gezamelijk nominaal kapi taal van per resto ruim f 180 millioen op 95'/2 tegen 100 pCt., eene waardevermin dering van ruim acht millioen aanwijzende. Bijeengenomen is dus de marktwaarde van de Nederlandsche en Indische Staatsschulden sedert 30 April 1917 met rutm honderd en dertig millioen achteruit gegaan. Betrekkelijk gunstig steken hierbij af de koersen der binnenlandsche gemeente-leeningen en pandbrieven van in het binnenland werkende hypotheekbanken, te zamen een kapitaal van ca. l Ji milllard vertegenwoordigende, waarbij de koersverliezen sedert 30 April 1917 dooreengenomen 2 a 4 pCt. bedragen, dus eene waardevermindering van vermoedelijk dertig millioen vertegenwoordigende. Voeg daarbij een koersverlles van ca. 2 pCt. op de onge veer vijf honderd millioen binnenlandsche en Indische spoorweg-ob igatiën, dus ca. f 10 millioen, dan volgt daaruit dat de waarde vermindering op deze eerste klasse binnen landsche beleggingsfondsen ruim honderd en zeventig millioen bedraagt. Het is in het kort bestek van een week bladartikel niet doenbaar om op dezelfde wijze de waardevermindering van andere categoriën van fondsen te berekenen. Ik geef hier echter, de volgorde van de Amsterdamsche prijscourant volgende, eenige der meest eclatante verschillen aan : Naam van het fonds. Amer. Beet Sugar Hide & Leather . . . Smelters & Ref. . . . Smelting 5 pCts. bonds Anaconda Central Leather Studebakers Steels Comm Atchison Comm 4 pCt. Alg. Hyp. . . 03 Central Pac. 3Vs Chic. Rock Isl. per 2002. . . -J Denver Common w 4 pCt. oblig ca Chicago & Erie 5 pCt. obl. . ^ Erie Comm 4 pCt. gen. bonds . . . . *- Kansas City South comm. . . » pref. ..... 3 pCt. bonds . . comm ' 1ste hyp. .... 2de hyp Oreg. & Cal. 5 pCt Missouri Pac. pref Southern Pac. Aand 4 pCt. conv. . . . Southern Railw Union Pac. Aand 4 pCt. oblig.. . . Convert Koers op 30 April 1917. .' 59y, .' fiO'/J . 166 . 897/. . 88 V, 101' 88 M. K. & T. 61 15% 74^ lOOVs 28r* 58 24 55 63 663/s 383'4 98 '??!,; 46 93 ;K 277" 139* 39 Koers op 29 April 1918. 81 «4 47 70 71 123;/s 58 79J4 72 64% 40 6% 45 82 50_''6 44'* 51 5'A 50 23 81 K' 31 73 69 191, 116 76 7954 Verschil. 14 127;3 27 VWil 31;/8B 49 29 \ 227/16 16 23 9'4 29 \ 8_ 11 S 12 3'/g 16:'s 153/4 15'1(' 20> . 7^ 23 Ji 13 6% Ook voor Rumeensche oliewaardcn valt per saldo nog een flink avans te boeken, hoewel ook hier de hoogste bereikte koer sen van het afgeloopen jaar niet gehand haafd konden blijven. Intusschen verdwijnt het avans op deze fondssoorten in htt niet bij de waardever mindering van in het totaal ruim drie kwart milliard op de hierboven afzonderlijk be handelde soorten, waarvan vrijwel als zeker mag aangenomen worden, dat zij zooal niet geheel dan toch voor verreweg het grootste gedeelte in Nederland of Nederlandsch-Indiëgehouden worden. Terwijl in bovenstaande beschouwing vrij wel nauwkeurig kon worden becijferd het totaal bedrag, waarmede het in binnen landsche en Russische fondsen belegd natio naal vermogen sedert l Mei 1917 in waarde is achteruitgegaan, missen wij een der hoofdgegevens om hetzelfde te doen voor de beleggingen in buitenlandsche fondsen. Immers daarvan is het voor outsiders ook zelfs bij benadering niet bekend hoeveel daarvan in Nederland gehouden wordt. Toch zoude het juist thars, waar allerlei formali teiten gevorderd worden voor het innen van coupons en dividenden van buitenlandsche effecten, zeer wel doenlijk zijn de noodige gegevens te verzamelen voor het samen stellen van eene betrouwbare statistiek omtrent het Nederlandsen bezit aan buiten landsche fondsen. De Financieele Afdeeling van de N. O. T. onder wier controle thans bijna alle betalingen van buit-nlandsche coupons en dividenden moeten gesc ieden, zou ie in d>t opzicht onschatbare diensten kunnen bewijzen. Intusschen de statistiek is er nog niet, maar dat de waardevermindering ook op het gebied der buitenlandsche en meer be paaldelijk Amerik. waarden enorm moet zijn, kan blijken uit bovenstaande vergelijkende koerstabel (Tabel B), waarin ik alleen die fondsen heb opgenomen, waarbij de fluctuatie het aanzienlijkst is geweest en waarvan met groote zekerheid mag aangenomen worden, dat tientallen millioenen in ons land gehou den worden. Zooals reeds gezegd, is het niet mogelijk de kapitaalsvermindering, door deze aanzien lijke koersverlagingen veroorzaakt, ook bij benadering aan te geven, maar waar het in deze fonsen belegd kapitaal nominaal m.i. minstens even groot is als dat der Russische fondsen, schat ik de waarde vermindering op eenige honderde tnilHoenen. Buitenlandsche staatstondsen hebben zich betrekkelijk goed gehouden- De fondsen der Centrale mogendheden wijzen zelfs eene kleine verbetering aan. maar de groote daling heeft daar reeds vóór 1917 plaats gehad. Naam Aand. Kol. Bank . . Ned. Ind. Handelsb. . Nederl. Bank . . . Ned. Handel Mpij. . Oblig. Zekerheid . . Aand. Vorstenlanden. id. prefer. . . . < id. Actions . . . Handelsv. Amst." . J Insulinde Cult. Synd. u Int.Cred.enHndv.Rot. OQ Jav. Cultuurmpij. . . ,- Kalibagor 7* Kon. Petr H Amst. Rubber . . . Bandar Rubber. . . Deli-Bat. Rubber . . Koloniale Rubb. . . Preanger Rubb. . . Rott. Tapanoeli. . . Ver. Ind. Cult. . . . Amst.?Deli .... Arendsburg .... Deli Cult Dell Mpij Uitstaand bedrag. 11.000000 , 30 000 000 20.000 000 70 ooo.oro 30.000.000 8.248 000 2.000 000 31.254st. 15.000000 1.200.000 15000000 5 000 000 1.000.000 86.527 000 6.700 000 1.6' 'O 000 3100000 1.000.000 1.000000 2 000 000 3 500.000 4 000 000 l .000 000 2 400 000 9.000 000 Koers 30 April 1917. 157 222 220 186% 58 243 1A 309 f 253 355 172 2131/, 369 ;!, 320 520 231 X 140 16IK 79 1A 142 148 112 227 627 m* 485>i Koers 29 April 1918. 110 180 165 170 38 168 200 f 142 f 308 103 V» 185 225 207 V477V2 176 78 131 54 102 112 80 191 480 160 450 M -a H c IN au t irpr c* VCI o( 47 42 55 16" 8 20 75Vs 109 111 «7 68Va 281/3 14:?4 112* 42 i/j 55X 62 30^ 22 'n 40 " 36 32 26 147 2 P/4 35 Vs pCt. De waardevermindering der in de hierbovenstaande lijst opgenomen fondsen be draagt ongeveer honderd en veertig millioen gulden en zoude belangrijk meer zijn ge weest, indien de koersen van de voornoemde ' f jndsen niet sedert Vrijdag zich belangrijk hersteld hadden. Ruwweg genomen mag echter aangenomen worden, dat de totale waardevermindering voor alle cultuurwaar den, cultuurbanket), daaronder begrepen de talrijke hier niet afzonderlijk genoemde klei nere onderndemingen, zelfs thans nog niet ver beneden e 200 millioen blijft. Daartegenover staat, dat enkele fonds soorten, ofschoon in de laatste weken aanmerkelijk beneden de hoogste koersen van 1917 gedaald, toch nog altijd neemenswaardig boven het niveau van een jaar geleden staan Als geheel genomen is dit vooral het geval bij de aandeden der scheepvaartmaatschappijen en meer bepaal delijk bij die der Indische iqnen : zoo^ls ? PCt. Mei 1917 Java-China-Japan 229 tegen 172''i Paketvaart. . . . 237 V» 180'. Rott. Lloyd ... 245 175'/" Voor Zuid Amerikanen, waarvan voornamelijk Brazilianen hier in groote bedragen gehouden worden, is de daling niet zoo aanzienlijk geweest. In verhouding wel belangrijk is de daling van Italiaansche spoor weg-obligatiën, die hier altijd een geliefkoosd beleggings papier geweest zijn voor alle klassen van kapitalisten. De 3 pCt's. Zuid-Italianen notee ren thans slechts 27 tegen 40 % op 30 April 1917. Resumeerende leidt mij het bovenstaande tot de conclusie, dat het In fondsen belegd bestanddeel van het Nationaal vermogen op de in de eerstvolgende dagen op te maken aangifte-biljetten voor de Vermogensbelasting een cijfer zal aanwijzen, dat, behoudens het niet te schatten accress uit besparingen, minstens een milliard lager is dan het voor gaande jaar. J. D. S A N T l L H A N O 0 AMSTERDAM ARNHEM 'g-ÖRAVENHAGE ROTTERDAM UTRECHT leek nietig bij de slankheid en de smartuess" van zijn Engelsche collega. De sport? De renbaan-mismakingen, die jockey heeten, waren er niet meer. l n plaat s van de onooglijke stableboys, zonder boord, met een bont geruit vest, een rijbroek, en leggings, brachten de soldaten, die in het vroegere restaurant onder de hooge tribune zijn gedetacheerd, de paarden bij de weegplaats. De heerenrijders vervingen de jockey's en ook op het veld was die interna ionale bontheid van de tribune, reden Belgische Chevaliers, en een Engelsche officier met de Haagsche jonkers. Alleen het spel, het spel, dat oorzaak was van de verdwijning der rennen voor zes jaar, omdat Den Haag nog niet die mondaine kracht had, zonder deze attractie de courses in stand te kunnen houden, het spel was. sterk gedegradeerd. Toen gierden met breeden Oosterschen klank de bookmakers de cóte, van af hun breede plank en noteerden en werkten en bedienden een zich verdrin gend publiek; nu, nu slopen ze als sjofele knoeiers door de bezoekers, als bedelaars, die een gunst vroegen aan degenen, die klandestien een paar rijksdaalders bij hen wagen wilden] A R i imiimimiiiimiiMiiiniiiHimiHiiMiiiimuiuiiLiiiiniiMii De doode droomers door H. C. BUURMAN Er zonken zachte kleuren Langs de belommerde wegen En vreemde vochte geuren Uit de bermen stegen De avond kwam Ze zongen een lied Den vijand tegen Dat wisten ze niet. Een laatste glans van rood en goud Schoot door de boomen van het woud En koperde hun Verbrande wang Ze neurieden zachtjes een heel oud gezang. Over hun schouder lei hun geweer Ze dachten aan geen vijand meer. Hun voeten gingen op tragen maat Zooals een lustelooze gaat. Ze waren zoo moe, ze dachten aan huls Droomden hun droom op 't loovergesuis. Ze waren gist'ren in den strijd Die tijd scheen ver nu een eeuwigheid En op 't zachte windegesuis Dreven hun drooomen raar 't verre huis. Zoo mengde zich kommer thans met vreugd En maakte hun harten droef-verheugd Ze zongen wat luider hun oude lied Den vijand tegen ze wisten het niet. En, waar de weg zich ommeboog Een kogel voor elk hen tegen vloog. n hief zijn handen en zeeg in elkaar De ander draaide met grappig gebaar Voor hij voor goed ter aarde zonk... De aarde, die gretig hun bloed indronk. De avond werd grijzer, nog stiller het woud En langzaam werden hun lijven koud. Nu droomen ze rustig hun droomerslied Want geen mensch, die op doode droomers schiet. Een Vleugje Haagsche Wind ONZE COURSES Onze beaumonde," of society," is na den oorlog in den Haag uitgebreid en voort durend brillanter, eleganter en voyanter ge worden, nu zich de Belgische high-life, hier is komen vestigen, nu de smart Engllsh officirs" hier zijn geïnterneerd. Hoe schit terend deze elegance ook werd tentoonge spreid bij Peral's voorstellingen in de Princesse-schouwburg, op de beef-tea's in de Vieux-Doelen" en in de jongelui's bar in de Houtstraat en op de Heerengracht, nooit zagen we zulk een luister als Zaterdag op Duindigt, waar onze courses, die we zes jaren hebben moeten missen, werden hervat. We hadden nog een vage herinnering aan staleigenaars in geiuite spoitpakken, onder breede petten, in rijlaarzen met sporen; aan d'mi-motide met eeuwige lachjes op de wassen gezichtjes in costuumpjes van de kost baarste stoffen, aan de Barones met haar moo en ren^tal en het gekrioel van stable- boys en een slanke Engelsche manager, die meteen rijzweep sloeg en damned" vloekte als zijn jockey nem bedroog, door te verliezen als hij winnen moest, of omgekeerd, wanr.eer hij anders wedde dan zijn leider of meesteres. Toen kwamen er 's Woensdagsmiddags een paar honderd bezoekers, trouwe, vaste klanten, waaronder speelzuchtige proltten, zooals men ze in tweederangs koffiehuizen aliijd vindt, en vele rijke boeren, een troepje jonkers, die aan heeirijders rennen meededen, en een twaalftal mismaakte jockeytjes met kurketrekkerachtige lijfjes, en kromme tangen van beenen, Een vage indruk stond me bij van kostbare zomertoiletjes, van snoeren knikker-dikke parelen, gewaagde mode nouvautés, als een gouden band om een enkelije, en een zijde" rok, met een hoog ingeknipt split, waar et n ondeugend dungekousd been door gluurde, van een plank met protsige bookmakers die schreeuwden en waar zich tusschen iederen ren en draverij een kluwen wedders verdrong, 't Was bont, van elegance en pro's, van ordinaire chic en werkelijke voornaamheid, maar 't was toch een klein stukje den Haag met midden in het seizoen nog een kleine honderd vreemdelingen die nog het meeste cachet gaven. Wat zou er van overgebleven zijn, als het zwart-geel van de staf van jnr. Van Loon, het oranje en purper, van Barones van Brienen, en het blauw en zilver van Baron Creutz er aan ontbroken hadden! 't Was een onderafdeeling van onzen adel, die de paarder sport hoog hield.iederenWotnsdagmiddag, die in het eigenaren paviljoen hun thee en sherry en ch.impagne dronken, en daarom groepeerden zich de aan het spel verslaafden van allen rang en stand, en para deerde de demi-monde in duursten opschik, met hooghartige valsche voornaamheid. In een hek aan den o verkant van het paddock verdrong zich rondom den totalisator, koetsier en kellner en kapper en rijwielhersteller. Maar Zaterdag ? m"" »"» » » »mmiiiin i > i mn nm Zaterdag waren er Teeken/ng voor De Amsterdammtr" van Wybo Miyer ter gelegenop het paddock dui- gelegenheid van het 20-jariggedenkfeest van Mevr. Speenhof-Prinz. zenden bezoekers en de p ar honderd trouwe gasten van voor zes jaar gingen te loor in al die elegance. Zaterdag was foute la Haye" op Duindigt. Dezelfde demi-mondaine'jes van toen wa ren er, en geen enkele ontbrak en was ook maar in het minst ver anderd of verouderd, maar behalve deze oude renbaandecortjes waren er nog alle, die het lij dend Belgiënaar hier bracht bij den val van Luik en e verwoesting van Visé. Ze droegen ondanks de koude, lichte zomerkleeitjes en zware staarten en breede stre pen en heele dieren van bont torststen ze op de schouders. En even tal rijk als deze kleurige speelgoeddametjts, die den eigenaar kostbaar der zijn dan zijn ren paard, waren de spor tieve freuletjes, en tal rijker dan zij gezamen lijk, de gtïnterneerde Engelsche officieren. De highlanders waag den zich in groot uni form, en getailleerde kahki jassen kleurden het terrrin.als de eerste bruine blaren in het najaar het groene loof van de boomen in het bosch. De erkele Hol'andsche reserveluitenant in zijn fraai ste fantasie-uniform, NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP MotordienstvanTetenburg DAGELIJKSCHE MOTORDIENST UTRECHT LEIDEN DEN HAAG DELFT ltutinichewig. UtrethtschevterZG. FynjékadeS. Houttuinit* VICE-VERSA

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl