4 Mei '18. No. 2132 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND STARK'S 'OXYDOL' (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) 45 cent p. Tube* Naaml. Venn. STARK & Co. Chemische Fabriek 's-Hage" DEN HAAG Opgericht 183 O Fr SINEMUS 20 LEIDSCHESTRAAT 22 AMSTERDAM TELEFOON N. 5812 HEMDEN MAAR MAAT Dames, Den Isten Mei verscheen het Eerste Nummer van den 13en Jaargang van het Maand schrift De Vrouw en haar Huis" Prijs per jaargang f 6. fr. per post . . . 6.50 Op aanvraag zenden wij U gratis proefatievering. Uitgave van: Van Holkema en Warendorf AMSTERDAM. Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel achtige BOSCHTERREINEN te koop in HET OOSTERPARK te Lage prezen, mooie wegen, gas, electr. licht, water. ? ? i ^B 'f ? ? ?SfüTinn '?V.QIaatg.totEiploit.vanlIetOoiterpark L ? »J^»J|ni*iailwl1 Dir.J.J.STODIANS&OTTOSCHÜLZ l^k ??^???^B Tel ,nt 38 & 48 DE BILT 2)e nieuiüsfe artistieke Combinatie uon da i Een enkele druk op de eiecIrjsche knop en men genie* in eigen woning van het piano spel der beroemdsteRianisten Hef pianospel wordt natuur getrouw en tot in de kleinste fijnheden geheel zelfstandig (pneumatisch electrischj weergegeven. In Piano at Vleugel onzicht baar gebouwd Met rollen als met de hand te bespelen. Steeds gqameTengaioors. Vraagt géU!usfr.Ccfalog«s. DAS KETTNERs Heiligeweg 21/25 AMSTERDAM Onze gekruide Sa rd el la WclS in 1916 onbekend. In 1917 een succesartikel. gebruikt gij het nog niet als boter en toespijs? Conservenfabriek Mantua", Bergen op Zoom HET BESTE FINANCIEEL NIEUWSBLAD KAPITALIST | : Keizersgracht 215- Tel. 6925 en 6241 N.- Telegr.-afo «BA LIBCRTY HOCD VAM FIJM TACAL 5TROO H06D VAM SOCPCL 5TROO in BRUIN Ih eCRU,GRIJ5.GROÜ1.MARIMe ULA.GROeiï.BLAUW. TERRA* ROOD. LILAaZWARl STROOGARIieeRinG STROOGARn£eRinGs.Blr1NeriRArtD in coriTRASTeeRenDe KieuRen in coriiRASTeeRehDe AMSTCRDAM SGRAVÖIHAGC mmm^m ?????i I Villa Park Wassenaar! Pracht Speculatie | Groote en kleinere, geheel beplante en beboschte vruchtbare Villaterreinen, te koop aangeboden, gelegen in het mooiste gedeelte van het Park Grout Haeseubroek" te Wassenaar. j Dit Villa Park, omgeven door breede verharde wegen en in de onmiddellijke nabijheid der aan te leggen Electriselie tram Huag-Wassenaar-Lieitlt n en Katwijk a;Zce, leent zich bijj I uitstek voor groot Landgoed, diverse kleine Buiten plaatsen of \ illaboiuv. Voor inlichtingen wende men zich tot de li.V, VOORUITGANG" Schimmelpennincklaan 24, Den Haag. EPAETOGEEN 15 HET KRACHT-PREPARAAT BIJ UITNEMENDHEID VOOR VOLWASSENEN EN KINDEREN, INZONDERHEID VOOR ZIEKEN. ZWAKKEN EN HERSTELLENDEN. Men heeft mij veel goeds van u verhaald broeder." 't Ware mij liever, dat een hofwachter u de wilde daden van den ridder vertelde." Waartoe? Ik leerde berusten." Ik niet," en met zijn woorden kwam er leven in zijn gelaat, de oogen stonden te flonkeren als zonneglansjes op het water, fel en on gestadig. Dan knarste een tak met schurend geluid langs de muur. Het geluid veront rustte haar in haar cel. Ga heen," zei zij o, als iemand kwam en u hier vond." Hij bleef rustig : Hier komt 's nachts niemand." Maar als anderen waakten en u zagen in den hof?" Niemand ziet mij." O, gij weet het niet, ge weet het niet." Maar onver stoorbaar herhaalde hij: Niemand ziet mij" en toen hij zag, dat zij hem nog niet ver trouwde, zei hij het wonderlijke: Want ik ben hier niet Ludegonde." Daarna langzaam trad hij achteruit tut zijn gestalte vervaagde legen de muur, zijn lichtende oogen glommen nog even na. Ludegonde voelde zich plot seling zwaar vermoeid en sliep terstond. Als zij ontwaakte, scheen de zon al fel in het vensterke, bulten lag vredig de hof, haar cel was leeg en stil, allee was als gewoon, doch Ludegonde peinsde over de wondere nachtwake. Plots dacht zij met schrik hoe verre tocht hij maken moest, hij kon niet voor den middag weer boven zijn, zoo zou men hem missen op de weide bij het morgengebed, zou dan niemand onraad vermoeden of begrijpen ? Het sloeg haar met beklemmende angst. Zij was nauwe lijks gereed toen de klok begon te luiden. Met bang hart liep zij naar de poort en sloot open. De herders kwamen een voor een, als gewoonlijk, de bleeke kloosterling-e trilde, nu, nu zou men hem missen. Zij tuurde gestadig naar de andere zijde om geen aandacht te vestigen op zijn niet ver schijnen. Maar toen de klok zweeg wendde zij zich als onwillekeurig om en deed een stap terug van schrik: uit de kluis trad Olmerik en knielde, als gewoonlijk. Zïj kwam laat in de kapel dien morgen en haar aan dacht wilde er geheel niet toeven. Na de dienst aan de poort staande wendde zij zich heimelijk tot de laatste der herders: Ik hoorde," zei zij, dat broeder Oimerik een kundig beeldsnijder is, ik wenschte wel, dat hij voor mij een kruisbeeld sneed. Wilt gij heengaan en mijn boodschap overbren gen ?" De herder schudde zeer beslht het hoofd : Hoe zou ik, eerwaarde zuster, ware het drie uur gaans, ik deed het gaarne, doch dit is een reis van twee dagen." Maar er is toch zeker een kortere weg langs de afgrond?" Er Is er geen, er is alleen de weg door het dal, een dag gaans." Een dag. gaans en er is geen andere weg ?" Er is geen andere," bevestigde de man en als Ludegonde zwijgen bleef lichtte hij zijn muts en ging heen. Zij keerde tot haar werk en verbaasde zich over al het wonderlijke, zij had hem gezien en gesproken en na enkele uren was hij een dagreis ver. Zij herdacht zijn woorden: Want ik ben hier niet." En onder haar doening prevelde zij ze gestadig als een nieuw gebed. Toen werd de winter n puur wonder, een droom van alles wat onmogelijk is en toch als klaar bestaan geschapen schijnt. Zoo dikwerf zij des nachts bleef waken, zag zij de kluizenaar in de hof en sprak met hem. Eerst waren 't kleine, enkele woorden, die moeizaam tastten naar ver binding tusschen hem en haar, doch a'lengs vlood het praten lichter en werd voor hun verbeelding al de weelde van 't verleden weer gebouwd. Zij zagen dan de zwaar besneeuwde hof als zonnige kamp plaats vol van ridders op hun paarden en de stilte van het wijde bergland was gevuld met het gejuich der vrouwen en de min streelsliederen van liefde en van trouw. Zoo in de glans van visioenen joegen de uren van de lange nacht voorbij. En immer weer achter den rug der Russkche regeering om, via den Zwitserschen gezant te Petrograad en ondtr het diplomatieken zegel, te communiqueeren met den in Rusland vertoevenden leider der Jong-Socialisten" of Zwitsersche Boljsjevlki, Rotoert Grimm, om zoodoende met behulp der Russische Boljsjeviki den later gesloten vrede van Brzesc Litewski te bespoedigen, welken Duitschland noodig had voor zijn Fransche offensief. Toen evenals de vorige ook deze fraude aan het licht kwam moest eindelijk de vertegen woordiger van het Hoffmann-regime, zij het uilerst schoorvoetend, zich in privaten kring terugtrekken. Het spreekt wel van zelf, dat na al, wat voorafging, dit een zware slag was voor het prestige van heeren bestuurderen". En daar komt nog allerlei bij. Niet alleen in het leger doch ook onder de niet-gemobiliseerden heeft hun voor de reactionairen toegeefelijk bewind, gepaard aan de keerende fortuin hunner administratie indirect propaganda gemaakt voor den groep der anti-militaristische en anarchistiscne, zoogenaamde, Jong-Socia listen". Anderzijds hebben de Roomsche, zich noemende, Conservatieven", alsook de, zich noemende, Liberalen", door niet alle ideologie voor louter economische adminis tratie te verzaken en door bovendien niet regeeringspartij te zijn, zich gevrijwaard voor tegenslagen als die der gouvernemendes morgens zag Ludegonde Olmerik daar op zijn verre weide knielen. Zij durfde niet te vragen hoe hij ging, bang de toover te breken met een te scherp woord, en als zij prevelde: Ik ben hier niet," vergat zij ten laatste nog te peinzen. Eens, 't was in de midden-winter, had een der zusters zich een nieuwe boete opgelegd en ging te middernacht een ommegang rond het klooster. Toen Lulegonde haar in de hof zag komen, in haai zwarte wade als een schaduw op de blanke sneeuw, stond haar hart bijkans stil van schrik en ijlings gebaarde zij Olmerik, dat hij, zich zou ver bergen achter de heesters. Maar hij lachte licht en sprak luid, als altijd: Vreest niet." De boetegangster kwam al rader en Lude gonde vreesde, dat zij gerucht zou maken als zij een vreemde zag. Daarom plots riep zij zachtjes de zuster aan. Die schrok even bij de zoo onverwachte stem, kwam dan naderbij. Zuster Evangeline," zei Lude gonde, zult gij niemand zeggen, wie gij in de hef gezien hebt ?" De non begreep haar niet en vroeg: Dat ik u aan 't venster zag?" Dat ook, maar meer nog, dat er een ander was, een wel gewijde, maar toch niet beoorloofde. hier in den hof." Ik versta u niet, zuster Ludegonde, wat meent gij toch?" Toen duidde Ludegonde naar Olmerik en zei: Daar, ziet gij den kluizenaar, verraad hem niet." Maar de non herhaalde: Ik versta u niet, ik zie niets, er is niemand hier." Dan, goedhartig, vervolgde zij: Het is een te zware taak zuster, elke nacht te werken, geef het op en ga slapen." Dan ging zij verder naar de poort, geluidloos haar ge beden zeggend. Ludegonde zatj haar na en naast de verluchtende blijheid was er een stille wrok over de overspanning haar door de ander toegedacht. Dan zag zij weer naar Olmerik, die roerloos op dezelfde plaats stond en zeide: Zij zag u niet," en hij herhaalde de wondere zegging: Want ik ben hier niet." teelen en zelfs, gelijk bij cantonale verkie zingen blijkt, niet weinigen uit de gelederen dezer laatsten naar de hunne overgebracht. Geschokt vertrouwen in het prestige der centraliseerende regeerings bosses" zet bovendien den Romaansch-Latijnschen vleu gel der radicalen" tot frondeeren aan, terwijl ten slotte deze partij nog dreigt te worden verscheurd door de kinderen, welke zij zelve voort- en groot bracht. In de eerste plaats Is er het ambtenarendom, met welks talrijke scharen wij werden bedacht door het centraliseerende bureaucratisme der regeeringspartij. Met zorg zijn deze ambtenaren gekozen uit de zuiverste regeeringskringen. Thans blijken zij zoo goed zich de leer der beglnsellooze baten te hebben eigen gemaakt, dat zij zich en met name in plaatsen als Bern, waar zij het talrijkst geconcentreerd zijn tot het afdwingen van materieele voordeeien ver eenigen in klezersgroepen, die gouverne menteel of anti-gouvernementeel zijn, naar gelang der tegemoetkomendheid van het gouvernement. In de tweede plaats heeft men de boeren. Zij vormden een der pilaren, en niet de minste, van de regeeringspartij. Naast hotelhouders en winkeliers profiteerden vooral de boeren van het baiig saldo. En het radicale" pro tectionisme was niet in de laatste plaats ingericht op hun gerief. Thans echter liep Toen de sneeuw van de velden wegdooide en de lawines begonnen te rollen, zag zij hem al vaker, eens zelfs toen zij alleen was, in het duister van de kapel, maar toen zij tol hem spreken wilde verdween hij weer. Eindelijk na een warme dag, die een groen waas hing over alle struiken, kwam hij 's avonds trotsch en hoog in een blinkend harnas en een vederbos op het hoofd, deze was puur wit. Als zij hem vroeg wat deze kleur beduide, zeide hij: dat haar vroegere kleuren waren gebleven op haar burcht, nu voerde hij het teeken van de blankheid van haar bestaan. Dan plots zei hij: Ludegonde zeven jaar als kluizenaar is lang, doch niet lang genoeg om de liefde van een man te dooden. In deze winier brak ik mijn inge togenheid en werd mensch. Ik kan niet meer leven in mijn kluis en bidden en rustig zijn. Ik ga van hier naar het vreemdeland ginds in 't westen en gij Ludegonde zult met mii gaan, zooals het leven ons eens bestemde." Zij wilde iets zeggen van twijfel of ont kenning, maar hij luisterde niet en herhaalde: Gij zult met mij gaan, het moet. Morgen tot de middag zal ik u wachten op de weg naar het dal, twee mijl van hier. Gij zult komen Ludegonde, om ons verleden en als gij mijn leven wilt." Dan nog eer zij een woord kon uitbrengen was hij verdwenen. Die nacht sliep Ludegonde niet, en toch was er geen twijfel in haar: zij wilde gaan. Na de morgendienst wilde zij in de hof treden en zoo heimelijk wegsluipen, doch de abdis riep haar terug in de kapel en vroeg haar te helpen bij een nieuwe altaar versiering, waarvoor zij zelf nog een kleed gemaakt had. Ludegonde repte zich, 't was nog vroeg en twee mijl niet ver, doch in haar haast, deed zij de dingen gansch ver keerd en stiet telkens kaarsen om, die weer opgezet moesten in hun wankel evenwicht. Eindelijk dwong zij zich kalmer, toen ging het beter, doch trager en gestadig werkte het mis. Wel maakten de boeren ook nu nog winsten, ja, grootere winsten dan ooit te voren. Doch, gulzig naar hunnen aard, meenen zij met en door de kans ook het recht" te hebben er nog veel grootere te maken, zij het ten koste van hunne benarde mede burgers. Hierin worden zij verhinderd door de maximum prijzen, welke de regeering genoodzaakt is geweest te bepalen. Ook de Boerenbond Is dus van plan zich af te scheiden. Op sommige plaatsen, zooals in het canton Zürich deed hij het reeds. Wat blijft er op deze wijze, vragen heeren bestuurderen" zich angstig af, nog over van onze geweldige meerderheid ? En de uitslag der verkiezingen te Bazel, Bern, Zürich, en elders bevestigden de regeeringsvreeze maar al te zeer. Dan maar water in den wijn! dacht men op het Bondshuis, en een scheut van dit edele vecht ging in den federalen btker. In Hoffmann's plaats benoemde men den heer Ador, die een decentralist is en met hand en tand zich zoude verzetten tegen eene herhaalde poging tot machtsaanmatiging van reactionairen en militaristen. Trouwens ook de heer Schulthess, de man op wiens schouderen Hoflmaan's prophetenmantel der radicale" almacht afgleed, is nooit een voorstander geweest der mili taristische richting, waarmede wij dus nu wel voorgoed schijnen te hebben afgerekend. L«usanne I. I. BRANTS de abdis naast haar. Als de non, moe van haar spanning, even verzonken was in de aanschouwing van een nieuw beeld ving opeens een klok te kleppen aan. De abdis zeide: Angelus". In Ludegonde schokte het samen: middag. Even zag zij niets als een vage warreling, dan een gelijke grijze nevel, toen, door lange tucht geleerd, aanvaardde zij het onont koombare, knielde neer en bad. Drie dagen later spraken de nonnen met verwondering, hoe het toch zijn zou, dat Olmeiik niet meer geziïn werd op de weide. Zwierf de kluizenaar wellicht op pelgrimsreize? De vijfde dag kwamen de eerste herders weer boven en hen vroeg de abdis naar nieuws. Als bij 't middageten Ludegonde haar weerzag, was zij vol ongedurigheid en vroeg opeens naar Olmerik. De abdis zag haar streng aan: de regel was te zwijgen aan lafel, dan na de maaltijd zeide zij enkel: .Broeder Olmerik is in zijn kluis gestorven." Ludegonde liet een luide kreet: Aertewijn, door mijn schuld is hij gestorven." Dan zonk zij op de grond en moest naar haar cel worden gedragen. Haar vreemde klacht liet de abdis geen rust en zij boodschapte het den vorst. Hij liet hoffelijk danken voor de tflding, doch ridder Aertewijn was uit het land gebannen en niemand had hem ooit zien keeren, er was geen nieuws van hem aan 't hof. Sedert bij 't wisselen der lichtpetijden, bidden de nonnen voor de rust van Olmerik, doch Ludegonde zit in haar cel en is zin neloos van smart.