DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 15 Juni '18. No. 2138 DE WEDLOOP DER RESERVES Teekenlng voor ,de Amsterdammer" van Jordaan Illlllllllllllllllll rement variable de logement, chauffage, clainge, etc., et de consommation alimentalre essentielle (pain, vlande, lalt, sucre, etc.), dont les prix de detail seront d termlnés régionalement par un service de statistique instltuéa eet effet. Chaque trimestre, une décision du tribunal des prud'horames de la région sanctionnera, en rapport avec ce taui des prix de détail, s'il a augmentél'augmentation correspondante des deux tien variables du salaire desjouvriers et employés". Een wetsontwerp, dat natuurlijk liggen bleef. Wie zou toen gemeend hebben, dat een zoodanige regeling binnen afzienbaren tgd ergens toepassing zou vinden? Moest men van werkgeverszijde niet een obstinaat verzet tegen deze denkbeelden, waarbij alle risico voor een ongunstige conjunctuur ten aanzien der loonbepaling van de arbeiders af en op hen werd gewenteld, verwachten? Doch ziet, nauwelijks zijn we 7 jaren verder, of hier te lande deed zulke een wijze van loonsbepaling reeds hare intrede. En dat nog niet eens bij de wet dwingend opgelegd, maar door de wederzljdsche orga nisaties van werkgevers en werklieden vrij willig bij overeenkomst aangegaan en door hen verplichtend gesteld voor alle leden in een geheel bedrijf voor het gansche land. Het betreft het kleedingbedrijf; een tak van nijverheid, waarin de organisatie zich langen tQd zeer moeilijk kon vestigen, aan werkliedenzflde ernstig belemmerd door het bestaan der huisindustrie, welke de menschen niet tot elkander bracht. Maar door noesten arbeid der organisatiebestuur ders gelukte dit in d« laatste jaren gestadig beter. Daartegenover ontwikkelde zich ge lijktijdig ook de patroonsorganisatie en ver leden jaar kwam een machtige landelijke bond van werkgeversvereeniglngen in de confectiebedrijven tot stand. Een concen tratie, die de toekomst voor de werklieden niet zonder zorg deed voorkomen. Ten onrechte, bleek het. Want de werkgevers organisaties (een combinatie van confectien maatzaken vereenigingen in het heeren kleedingbedrijf, waarbij zich het dames kleedingbedrijf aansloot) gaven, nu zij het geheele land beheerschten en geen deloyale concurrentie in eigen rijen behoefden te vreezen, aanstonds blijk van geneigdheid tot overleg over de arbeidsvoorwaarden met de wederpartij met het gevolg dat bovenliiiiiiiiiillllliniliiHimi PACIFISME !N SOORTEN We worden weer beetgenomen door een woord: Pacifisme". Ieder doet of hij weet wat het beteekent. Duizenden roepen het elkander toe. Pacifsme l Zeeker l NatuurIfjkl we zijn allen pacifist. En het geluid gaat door de waereld en groote stoeten loopen er achter aan. In meetings en ver gaderingen staat het als leuze booven de geestdriftige meenigte. Is er n soms die durft zeggen gén pacifist te zijn? Gooit hem er uit, het monster. Het woord Pacifisme is de baas, en vereenigt allen die prijs stellen op de achting van hun meede-menschen. Als een woord schik kan hebben, dan verkneukelt het woord Pacifisme zich thans zeeker In zijn succes. Als een herdershond loopt het bedrijvig rond de kudde en jaagt ze óp. Alles loopt mee. Alle schaapjes zijn bang in de pooten te worden gebeeten. U is toch óók pacifist?" Wel stellig, wie zou er geen pacifist zijn in deezen vreesselijken tijd." Kan iemand dan den oorlog nog vóórspreeken ? Schande oover den nietpacifistl" En nauwelijks vindt men er n, die aan dat woord pacifisme" de voorzichtige, door den ephemeeren Rtjkskanselier Michaelis beroemd geworden phrase durft toevoegen Wie ich ihn auffasse". Naar mi/n opvatting". En toch, zonder die veelzeggende toevoeging is het woord Pacifisme" een ijdel niets, een spook, een zinleedigheid. De herdershond is een spookhond, een schim, eenschaduw. En met die toevoeging? Ja, dan is er inderdaad wel iets dat Paci fisme kan heeten. Maar dan is het ook iets anders voor ieder mensch, al naar zijn op vatting. En die eendrachtige, eenstemmige bedoelde overeenkomst tot stand kwam, welke de werklieden in vele andere bedrijfs takken zich waarschijnlijk weldra als model zullen voor oogen stellen. De regeling is, overigens geheel van de zelfde gedachte als het Fransche ontwerp uitgaande, voor de werklieden nog gunstiger dan dat, wijl het niet volle 2/3 van het loon op losse schroeven stelt, doch het eenmaal verkregen loon als onaantastbaar erkent 1) en daar bovenop een met de duurte in voort durend verband te houden percentage toe kent. Dit percentage werd bij het afsluiten der overeenkomst voorloopig op 15 pCt. gesteld, maar daarnevens werd bepaald, dat aanstonds een crisis-commissie" zou wor den samengesteld, die uitspraak had te doen of het percentage in verband met de prijzen der levensbenoodigdheden als voldoende was te beschouwen 2) en zoo niet, welk hoogere dan (met terugwerkende kracht) in de plaats daarvan moest worden aangenomen. ledere drie maanden komt de commissie bijeen om te besluiten of de toeslag gewij zigd moet worden, met dien verstande dat hij niet beneden de 15 pCt. kan dalen. De crisis-commissie bestaat uit een gelijk aantal werkgevers en werknemers, aange wezen door de hoofdbesturen der werkgeversen werknemersbonden, die te zamen een voorzitter buiten beide partijen benoemen, tot welke functie schrijver dezes het voor recht had te worden geroepen. Indien een der werkgevers of werknemers door afwe zigheid niet aan een stemming kan deelnemen, moet de jongste in jaren van de andere partij zich van stemming onthouden. Bij staking van stemmen beslist de voorzitter. De eerste uitspraak der commissie leverde nu weer een, waar het hier een zoo teer punt als het loon aangaat, eersterangs voor beeld van het onjuiste der nog al eens ge hoorde bewering, dat in zoodanig parithetisch samengestelde commissies de voorzitter (die, als de oommissie een wettelijk ingesteld orgaan is, door de Kroon benoemd en dus een ambtenaar" zou zijn, wat sommigen de ergste vorm van mensch «schijnen te vinden) eigenlijk alleen de beslissing geeft, daar partijen toch steeds tegenover elkander zouden staan. Ik ben daar steeds tegen op gekomen, althans indien de commissie slechts uitvoering behoeft te geven aan een te voren uitgemaakte en welomschreven taak, bij welker vaststelling de economische macht gezindheid onder dat eene woord, als leuze, in nonsens. Niet alleen Wilson en Lloyd George noemen zich pacifist, maar ook Keizer Wilhelm, en zelfs Hindenburg en Ludendorf. Ze loopen allen gedwee mee, in de kudde, onder de heerschappij van dat woord. Zonder dat woord kwamen ze niet waar ze willen weezen. Ze moeten het gebruiken om hun doel te bereiken. Het is een bespottelijk schouwspel. Nooit heeft het menschdom een dwazer figuur ge slagen voor den oprechten, den taai-kritisch bezonnene, den significus. Natuurlijk zijn er evenveel soorten van pacifisme, als er menschen zijn die het woord opvatten". Ieder vat het op naar eigen trant, met eigen bedoeling. Al die opvattingen nauwkeuiig te ontleden en te onderscheiden is onmoogelijk. Maar men kan toch wel een grove Indeeling maken en twee hoofd-soorten van pacifisten onderscheiden. Zij gelijken in niets op elkander, ze zijn totaal verschillend. Maar toch vindt men ze in alle Vreedes-vergaderingen hoopeloos door elkaar gemengd en in hun begrippen verward. Vraagt men op zulk een verga dering: Wil jelui vreede?" dan roepen ze allen: ja, vreede! vreedel We willen allen vreede." Maar welke vreede willen ze? Keizer Wilhelm wil een Duitsche vreede. President Wilson wil een democratische waereldvreede. Trotski wil een socialistische revo lutionaire vreede. Vraag ik nu: moet het leeger worden afgeschaft?" Dan roepen ze weer allen: ja l ja l weg met de militairen, weg met de vechtersbazen, weg met de moordenaars!" Maar als ik dan vraag: en - wat zal jelui N.V. PAERELS Meubileering MIJ. COMPLETE MEUBILEERING -: BETIMMERINGEN : Rokin 128 Telef. 4541 N iilliiiiliiiiiiiiiiiitiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiMiiiiimii der wederzijdsche vakorganisaties als het een onderlinge, of de politieke machtsver houdingen als het een wettelijke regeling betreft, zich zal doen gelden 3); zouals nu het geval was. Toen betrouwbare statistische gegevens omtrent de prijsstijging 4) ter tafel kwamen, erkenden de werkgevers-leden aanstonds en eenstemmig dat het percentage van 15 pCt. te laag was en dat het voorstel der werknemers-leden, om het op 25 pCt. te brengen, diende te worden aanvaard. Hetgeen geschiedde. Amsterdam 1) Op de noodzaak daarvan werd reeds in Het Weekblad" No. 93 en94vanl910/'ll bij de bespreking van het stelsel-Braun door den heer Wibaut gewezen. 2) Een dergelijke uitspraak werd van de commissie verlangd ten aanzien van andere percentages, verband houdende met de bedröfsonkosten der kleermakers. Op dit verzamelen van goede gegevens, om daarop bedrijfsregelingen te baseeren, kom ik mogelijk spoedig terug bij een be spreking van den arbeid van het Norma lisatiebureau in de Metaalindustrie" ter voorbereiding van een collectieve loono vereen komst in dat bedrijf. 3) Vergelijk mijn artikel Over de ver houding van vakbeweging tot politiek" in het tijdschrift De Opbouw" van 15 Mei 1.1. 4) Nuttig gebruik is daarbij o.a. gemaakt van de belangrijke in 1917 verschenen publicatie van de Directie van den Arbeid: Arbeidersbudgetten gedurende de crisis", van welk werk de Amsterdamsche enquêteurs de juist verzamelde vervolgcQfers over het jaar 1918 welwillend ter beschikking van de commissie stelden. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIMHIIIIIIIUIlmlHIMINHHH KINDEREN NAAR BUITEN Een Algemeen Nederlandsch Belang door J. LUSSEN Nzn. Schoolarts te Amsterdam Volgens het Sociaal Jaarboek voor Neder land vonden in 1916 ongeveer 3500 kinderen in ons land plaats in de koloniehuizen van de vacantiekolonies. Men kan wel aannemen, dat daarmee in hoofdzaak de plaatsruimte was uitgeput. Daarnaast werden op be scheiden schaal kinderen uitgezonden in gezinsverpleging. Hieraan wijdden zich de vereeniging Vacantie buiten", opgericht door de Vereeniging van Chr. Onderwijzers in Nederland, de commissie Kinderen naar buiten" van de afdeeling Amsterdam van het Ned. Onderwijzers Genootschap, en sinds 1911 ook de Haagsche schoolarts Pigeaud. Alles te zamen kwamen eenige honderden kinderen uit ons geheele land in gezinsverpleging (Pais 1917 No. 9, 1918 NOS. l en 5). Dit laatste getal is, als men het vergelijkt met Kopenhagen, van waar reeds voor eenige jaren terug niet minder dan 13.000 kinderen per zomer in gezinnen op het land werden ondergebracht, niet groot. En toch gaat juist van deze soort van kinderverzorging een groote bekoring uit. De resultaten voor e verbetering van den lichamelfjken toestand zijn niet minder, dan die bereikt in koloniehuizen. Bij een uitzendingsduur van ten minste drie weken, nemen de kinderen van Vacantie buiten" gemiddeld 4 a 5 pond in gewicht toe; Haagsche kinderen in koloniehuizen in 1916 gedurende 4 weken 2.27 K.Q. De kosten zijn over het algemeen belangrijk kleiner, dan die in de koloniehulzen, al steeg ook het kostgeld, door Kinderen naar buiten'' vergoed, van f 0.35 per dag en per kind in 1913, tot f L?in 1917. Maar stellig is er geen twijfel aan, of het stadskind komt op MIIIMIIHHIIIM Illlll IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlHIIIHIIIIII doen als de vechtersbazen uit Dultschland hier den baas koomen speelen, als ze je huis binnentreeden, je vrouwen mishandelen, beslag leggen op je goed, je dwingen tot dienstplicht, wat zullen jelui doen? Zul je je verweeren? Zul je je onderwerpen?" Dan krijg ik zeer uiteenloopende en on bestemde antwoorden. Er zijn er maar dat is een kleine min derheid die zeegen: Als het zoover komt, zullen we ons niet verzetten. We zullen niet geweld met geweld poogen te keeren. We zullen den gewelddadigen vrij spel laten. We zullen hen, als ze de rok vragen, ook den mantel geeven. We zullen onze vrouwen en kinderen aan hun genade ooverlaten. En als ze ons willen dwingen te vechten, zullen we weigeren en ons gedwee laten f usilleeren." Dat ishetetne soort pacifisme we zouden het oer-pacifisme of pacifisme A kunnen noemen. Het is consequent en houdt zich streng aan het nieuwe testament, aan het woord van Jezus. Het is in zeeker opzicht schoon en eerbiedwaardig. Het vereischt onbegrensde offervaardigheid en martelaarsmoed. Maar is het wel waarlijk wat Jezus be doelde ? De vraag is niet ooverboodig, want Jezus heeft zijn volgelingen aangeraden zich een zwaard aan te schaffen. Ook heeft hij zich teegenoover de ternpelschenders wel tot geweld laten vervoeren. De kerkelrjken en confessloneelen hebben van Jezus bedoe lingen een andere opvatting". Zij dringen dan op verdeediglng van het Vaderland en op gehoorzaamheid aan de ooverheeden. En dan is het voor den Wijze wel altijd geraden alle verzet teegen het kwade te laten varen? Schuilt in dat martelaarsschap niet vaak dweepzucht en ziekelijke deze wijze in veel inniger aanraking met den grond en de bewerking daarvan. Eerst in de gezinnen van de buitenbewoners hebben zij kans zelf het land in te gaan, den bouw van dichtbij te leeren kennen, de groente te zien telen, het vee te zien verzorgen! De gezichtskring van deze kleine stedelingen ondergaat een geweldige uitbreiding. Daartegenover staat de moeilijkheid, ge zinnen te vinden, die bereid zijn kinderen op te nemen, die bovendien geschikt zijn, gezond, goed behuisd, goede slaapgelegen heid hebben. Een aantal vragen zitten hier aan vast, die door de genoemde vereenigingen niet in denzelfden zin werden opgelost. Moeten (alleen gezonde, of ook zwakke kinderen uitgezonden? Duidelijk is, dat in geen geval afwijkingen, die verpleging of geneeskundige verzorging behoeven, in aan merking komen. Dat kinderen lijdende aan, of verdacht van besmettelijke ziekten uit gesloten zijn, geldt natuurlijk hier, zoo goed als bij het kiezen van kinderen voor kolonie huizen. Moet voor de opname worden betaald, of moet juist omgekeerd op het voetspoor van de Chr. onderwijzers alleen kostelooze plaatsing gevraagd worden, ten einde gezinnen te vinden, die door naasten liefde worden gedreven en waar kinder exploitatie zou zijn buitengesloten ? Moet men plaatsing zoeken door het geheele land, of de verpleging beperken tot bepaalde centra, zoodat in eik centrum gemakkelijk door n persoon toezicht kan worden uitgeoefend ? Bij eenige overdenking van dit alles kan men het zich wel begrijpen, dat deze gezins verpleging-vacantiekolonies slechts langzaam uitbreidden. Kinderen naar buiten" zond in 1913: 104, in 1917: 135 kinderen uit; bij Vacantie buiten" waren de getallen in 1907: 22, in 1917: 261. Plotseling wordt in ons land getracht, dit alles te veranderen. Een crisis-gedachte l Maar n, waarvoor men zich bijna schaamt, dat eerst deze wrange tijd de prikkel ertoe zoo krachtig moest maken. Op voorstel van dr. C. Dekker, den secretaris-penningmeester der Ned. Centr. Vereeniging tot bestrijding van de tuberculose, is een centrale commissie gevormd tot uitzending van Nederlandsche kinderen naar buiten; voorloopig bureau: Statenlaan 70, den Haag. Toen in Duitschland de voedselschaarschte toenam, heeft men daar op groote schaal stadskinderen gedurende de zomermaanden in gezinnen op het land gestuurd. Verleden jaar was dit getal in Duitschland zelfs tot ruim 500.000geklommen. Bovendien gingen verscheidene duizenden naar het buitenland, waarvan 20.000 naar Nederland. Thans bestaat ook bij ons voedselbeperking en neemt ook bij ons de tuberculosesterfte toe. En ofschoon dit laatste zeker verschillende oorzaken heeft, de aansporing om de weerstandskracht van ons opgroeiend volk te verhoogen, wordt er niet minder dringend om. Zeer terecht meent dr. Dekker dat het nu toch mogelijk moet zijn, minstens zooveel kinderen als uit Duitschland hier kwamen, thans uit ons eigen land buiten te plaatsen, kinderen van 6?15 jaar, in hoofdzaak de armeren uit de groote steden en de indus triecentra. Ook nu hoopt men gezinnen te zullen vinden en denkt daarbij aan de mede werking van plaatselijke vereenigingen voor tuberculosebestrijding, aan Groene- en Witte kruis afdeelingen en aan afdeelingen van het Centraal-Genootschap voor kinderher stellingsoorden en vacantie-kolonies. Men hoopt met name op de hulp van de wijkverpleegsters ten platten lande. Misschien zijn sommige particulieren bereid, eenvou dige huisvesting te verschaffen aan een grooter aantal kinderen tegelijk. Voorts hoopt men gebruik te maken van een enkel, dit jaar in verband met de tijdsomstandig heden leegstaand, koloniehuis. Indien eenigszins mogelijk dient de uitzending niet tot enkele weken beperkt, maar moet liefst eenige maanden duren. Voor de kosten hoopt men op Rijk, Provincie en Gemeenten, en op particulieren. Belangrijke bijdragen werden reeds genoemd. Op het oogenblik zijn de consultatie-bureaux voor tuberculose-bestrijding en de schoolartsen te Amsterdam bezig een 5000tal kinderen voor dit doel uit te kiezen. Wie onze schoolbevolking kent, weet, dat het volstrekt niet moeilijk is een dergelijk aantal zwakken, voor wie een verblijf op het land een kostelijke lichamelijke versterking IIMIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII i iiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii H.VANDOOREN&C'I. AMSTERDAM - DEN HAAG - UTRECHT Bewaart gedurende de Zomermaanden Uw BONT in MOTVRIJE KLUIS lIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllIlllllllllllllllillllllllllllllllll eerzucht ? Moet ook de zachtzinnigste Christen niet vaak geweld pleegen, als het er op aankomt het heiligste te beschermen? Zouden wij giftige slangen, tijgers en neus hoorns niet moeten bestrijden en dooden? Is het bestrijden van draken en monsters niet steeds de opgave geweest van eedele Christenhelden als Sint Joris? Moeten wij ook het monsterachtige en duivelsche door zachtzinnigheid trachten te keeren, zooals de goede Boeddha deed, ook reeds vóór dat wij de magische krachten van den heilige bezitten, die den aanvaller verlammen eer hij nader komt? Er zijn menschen als de pruisische gene raals ook niet een soort monsters, die algemeen-menschelijke wetten en rechten aan hun laars lappen en zich hooghartig en zonder genade teegenoover het gansche menschdom stellen ? Men kan trachten op deeze vragen te antwoorden, en het is zeeker moogelijk de zuivere Richting tot God te bewaren, ook al is elk antwoord onbevreedigend. Maar belachelijk is het geestdriftig geschetter deezer oer-pacifisten, die op hpogen toon ieder beschimpen die aan hun ijdel en op pervlakkig vreedes-geroep niet meedoet, Het dwaasste is dat deeze A-pacifisten zich geheel solidair voordoen met die andere groep, die ook het leeger wil afschaffen en het Vaderland onverdeedigd laten, om daar door geleegenheid te geeven aan een socialistisch-revolutionair leeger, met internatio nale groepeering, om de waereld macht te verooveren. Dat zijn de pacifisten-B, die men wel het beste Vecht-pacifisten kan noemen. Bij hen is geen sprake van eenig Christelijk motief. Ze willen eeven goed vechten als de DE WARE VOLKSBESCHERMER Regen, regen, versche regen Doe de droge akkers goed, Plas maar ruischend naar beneden En bederf mijn hoogehoed. Overval me op mijn loopje Zonder jas of paraplu, Natte voeten en verkoudheid Ik verdraag ze graag voor u. Zie me daar dat veld met haver Zie die halmen toch eens aan... Hoe ze van genoegen rillend Onder uwe douche staan. Kijk toch welke malle foefjes Of de boerenkool vertoont, Heeft zij Zaterdagsche plannen Dat zij zich zoo frisch verschoont? En bekijk dan voorts de boonen Altijd zoo correct en fier, Doen z' een tikje familiaarder En bekennen hun plaisir. Let vooral ook op de bieten Met hun blaren naar benee, 't Is alsof ze zich wat schamen Voor hun diep décolleté. En dat troepje Brielsche Jammen Zwaaien of ze dronken zijn, Zie ze slikken, proeven, zwelgen Van de koele regenwijn. Wacht, de lieve freule Theeroos Opent gansch bedeesd een knop, Met een blaadje als servetje Snoep ze ieder teugie op. Kijk de grasspriet maar eens slurpen Wel, wat is die guit tevree, En van elke regendruppel Maakt hij kaas of foin-coupé. Nee maar, kijk nu die rabarber Dame, dat loopt strakjes mis, Die bedrinkt zich in haar eentje Denkt ze dat 't panje is ? Jou. ondeugend madeliefje Laat die boterbloem met rust, Is 't netjes dat die slungel Op je natte mondje kust? Al die bloemen, vruchten, planten Groeiend, bloeiend naar omhoog, Kijken dankbaar naar den Hemel En de rijke regenboog. Regen, regen, frissche regen Zegen wortel, blad en stek, Hoed die booze oorlogsmenschjes Toch voor honger en gebrek. * Regen, regen, malsche regen Zegen akker, veld en gaard, Een van uw millioenen druppels Is ons meer dan Wijnkoop waard. Meer dan moties en debatten Meer dan kletsen in de krant, Doet gij, Godgevallig dropje Voor mijn heerlijk Vaderland. J. H. SPEENHOFF IIÏIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIHIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIItllllHIt zal beteekenen, bijeen te brengen. Het is inderdaad zeer te hopen, dat het gelukken zal, de plaatsen voor hen te Vinden, zoo goed als dat voor kinderen uit het buiten land mogelijk bleek. pruissische generaals, maar dan teegen hen, en met een ander doel. Dit is zonder twijfel ook het pacifisme van Lenin en Trotski. Nu kan men het oorlogsdoel der Vechtpacifisten veel hooger stellen dat dat der gene raals en in het conflict hen dus van harte de ooverwinning toewenschen. Maar het gaat niet aan voor deeze soort pacifisten, met minachting te spreeken oover het militairisme en imperialisme van Wilson en de geallieerden, die precies als de pacifisten-B vechten voor een doel dat naar hun meening de meeste kans geeft op een duurzame vreede. Men kan het doel van Lenin en Trotzki hooger stellen dan dat van Wilson, Lloyd George en Clemenceau. Maar dan nog blijft het zeer te betwijfelen of het ineen storten van de weermacht van Rusland het werk der revolutionairen dat hoogere doel niet veel verder af heeft gebracht. Er zijn thans in Amerka volbloed socialisten ik noem alleen Upton Sinclair*) die geen andere kans zien op de verweezenlrjking van het socialistisch ideaal, dan door een zoo krachtig moogelijk voortgezette oorlog teegen de pruisische militair-heerschappij. In elk geval is het geraden, als men op meetings of in de spoor-coupees oover paci fisme praat, vooraf even nauwkeurig te informeeren: is u pacifist A? of pacifist B?" Dat zal nog wel niet geheel afdoende zijn, aangezien de significa nog pas zoo kort als leervak is opgenoomen. Maar het zou zeeker toch een stapje zijn tot de Vreede. FREDERIK VAN EEDEN ?) Men zie Upton Sinclair Monthly, Pasadena Cal.