i-' 22 Juni '18. No. 2139 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND AAG ROTTERDAM AMSTERDAM 'OXYDOL' (CHUMAS KAUCUS TANDPASTA) 45 oomt p. Taho, Naam). Vran. STARK & Co. Fibriik $ Iifli DEM HAAG Opgefloht 1830 F.Ï.DHBEDE 'i-er»T«l.w«g. - T«L 1160 ARTISTIEKE UUBILEERMG SPECIALE ONTWERPEN DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland toet elechte f 2.25 per kwartaal Ontbijt voodzaam smakelijk , gozond } mot Borgon op Zoomsohe Anmjovlm ONDER RlJKS-CONTRÓLE Bomtel 991» vaa1]o van WO mtuk» bij do isÉMisarïonfabriok JUIM", Hup op Zoom De premie voor eene r\ tot £m polis bedraagt voor een inboedel van f 10.000.- slechts f 30.- per jaar Hiervoor is gedekt ALLE SCHADE door: BRAND, INBRAAK, DIEFSTAL (ook zonder braak), WATERLEIDING en tal van andere oorzaken, terwijl bovendien Uwe REISBAGAGE, WASCHGOEDEREN etc. verzekerd zijn. Indien het brandrisico elders gedekt Is wordtoenoreductloopdopremïogegovon Prospectus te verkrijgen bij Uwen Assurantiebezorger of bij BLOM & VAN DER AA, AMSTERDAM, Beursplein 5, (Effectenbeurs) HEERENKLEEDING H.J.LOOR, Utrecht HEEREN MODE-ARTIKELEN - HEEKENST1UAT 12, GRON1NQKN TELEFOON 10M BERICHT De Directie van het Hotel De Oude Doelen" den Haag, maakt hierdoor bekend, dat het nieuwe restaurant Pavillon De Oude Doelen" te SCHEVENINGEN geopend zal worden op Zaterdag 22 Juni 1918, 7 uur des avonds LIB6RTY MeTZ&CO AM5TGRDAM ,795 795 PRIJSVeRMINDeRIMG iimiHiiimiimmiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiitiiiiiM EPAETOGEEN: HET W&NDER, DAT GEZONDHEID GEEFT EN KRACHT. HET KRACHT-PREPARAAT BIJ UITNEMENDHEID. VERKRIJGBAAR IN DE. YOORNAAMSTE_ APOTHEKEN. VRAAGT zoo NOODIG RECHTSTREEKS TOEZENDING AAN DE E. P. N.V. EXPL. M IJ VOOR EIWIT PRODUCTEN. KEIZERSGRACHT 79O,, AMSTERDAM. (Avondblad) komt een hoofdartikel voor riteld, Een Marine-debat over de vloot Ned.-Indle", waarvan de schrijver blijk baar ook voorstander is van de z.g. kleinmaterieel vloot Daarin wordt o.m. het navolgeode betoogd; Het onderzeebootwapen is in staat, mits In groot aantal beschikbaar, onder alle omstandigheden In den Indischen Archipel (cursiveering van schrijver dezes) een ge weldige guerilla ter zee te voeren, een oorlog, waarbij elk vijandelijk schip, groot of klein, kans heeft ala slachtoffer te zullen vallen. Beter dan een vloot met een luttel aantal slagschepen zal het in «nzen Archipel de toegangen kunnen afsluiten, den overvoer van een transportvloot kunnen beletten en hare communicatielijnen ernstig bedreigen". Dat ieder schip kans heeft als slachtoffer te zullen vallen, is nog geen erg krachtig argument voor het onderzeebootwapen, in het algemeen t«ch\ heeft in oorlogstijd elk schip kans te vallen als slachtoffer van een aanvalsmiddel, hetzij dat dit kanon, mijn of torpedo is. niniiiiinuiiiuiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii LIEFDESBRIEVEN VAN VROEGER DOOR QARDA HADING Je brief kwam niet onverwacht. Wat Maggy betreft, dat is onverklaarbaar. Ze was, voor haar verloving, een frisch, aardig kind met gezonde begrippen en een beetje talent voor een beetje alles. Ze schreef een beetje, ze speelde viool, ze zong, ze las. Toen leerde ze dien griezeligen jongen kennen. Een joegen van niets. Hoe, waar? Niemand weet er iets van. 't Is geloof ik, de zoon van een rijken timmerman en zélf ook in het vak. Ja, ik ken hem wel. Ze waren wel eens samen bfj me en dan hinderde zij me meer dan hij. Dan was ze zoo stil en onderdanig ei dutfde bijna niet spreken. Maar dat het zoo ver zou komen, dat zij, die toch uit meety bfj hem blijft, haar opofferingswaanVan meer belang komt ons evenwel de algemeene strekking voor van de omschrij ving van den werkkring der onderzeebooten; immers bfj die opvatting van de taak der vloot beginnen we al onmiddellijk met ons op te sluiten in den Indischen Archipel als eene slak in haar huisje. De toegangen worden afgesloten, daarbinnen woedt de guarilla, doch Indiëis geheel geïsoleerd en gaat reeds daardoor onherroepelijk voor ons verloren. Nog zou men kunnen denken aan een onwillekeurig verzuim van den schrijver van het aangehaalde artikel, waardoor het vrij houden der overzeesche verbindingen ten onrechte niet genoemd wordt. Al dadelijk moet het echter niet waarschijnlijk worden geacht, dat zulk een cardinaal punt over het hoofd wordt gezien, doch het wordt be grijpelijk, dat dit punt niet is aangeroerd, wanneer men bedenkt, dat de feiten van dezen oorlog hebben bewezen, dat de onder zeeboot-vloot tot het vervullen van het ge noemde doel niet In staat is. Het volgende moge dienen tot staving dezer bewering. imiiiiniiMllHli ililiiiliiiiliiililllii zin zóó ver zou drijven dat ze zich tot slavin zou maken van die griezelige burgergeest. Van Amy hoorde ik dat ze nu al niet meer alleen uit mag, dat ze jou noch mij meer schrijven mag en dat ze zelfs Jaap niet meer zien mag. Jaap, die toch boven alle verdenking van wereldschheid verheven is en in strengste ascese zijn leven vergissend verliest. Ze schijnt zich opgewerkt te hebben tot het waanidee, dat dat nu echt manlijk is, als een man zoo de baas speelt, dat dat nu eerst heerlijk is, zoo geregeerd te worden en dat 4e rol van een vrouw is, de zwakke te zijn en zich te laten beschermen. 't Bewijst natuurlijk alleen hoe sterk ze is, dat ze haar kracht zóó op zij kan zetten. En verder, wat een ellendige zwakkeling hij is en hoe inferieur hfj zich voelt. Zou hij anders zoo bang zijn voor alle anderen ? HQ is toch alleen bang haar kwijt te raken. Als hij zijn liefde sterk genoeg voelde om de hare te behouden, bestond die angst toch niet? Begrijp ik haar? Och ja. We begrijpen toch alle .zieken" wel? zq is ziek. Die jongen is maar toevallig haar jongen. Zij was een flirt, een schromelijke flirt, maar iimiiiiHiiiiiniiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi De blokkadelinie door Groot-Brittanni onderhouden vanaf be Schotsche kust over de Shetiand-eilanden naar de kust van Noorwegen en in het Eng. Kanaal belet alle Duitsch zeeverkeer en kan door de Duitsche onderzeebooten niet worden verbroken. Men zal hiertegen aanvoeren, dat zulk een beperkt terrein veel gemakkelijker is te bewaken, dan een gebied van de uitgestrektheid van den Indischen Archipel, doch dat laatste is .volstrekt niet noodig. Immers Java is het hoofdeiland; daar bevindt zich de zetel van het Bestuur, het leger en de vlootbasis en daar zal het ophouden van invoer zich het eerst en het pijnlijkst doen gevoelen. Indien Java wordt geïsoleerd is het doel van den vijand al grootendeels bereikt. Waar nu schepen, die voorraden aanvoeren, bfj een eenigszlns voldoenden toevoer, noodwendig moeten lossen in havens of op daarvoor geoutilleerde reeden, is het niet zoo be zwaarlijk de in aanmerking komende punten of de daarheen leidende zeewegen af te sluiten voor schepen, die aan de oppervlakte varen, hetgeen, waar wij slechts over licht materieel beschikken, met eenvoudige mid delen kan geschieden. Eene dergelijke afslui ting kunnen we met onderbooten niet ver breken, zooals de practijk in deze jaren heeft geleerd. Van onderzeevt acht vaart is althans binnen afzienbaren tijd niet veel te verwachten, onder meer, omdat slechts een klein percen tage van de waterverplaatsing beschikbaar kan worden gesteld voor het vervoer van goederen. Het staken van de vaarten der Deutschland" wijst trouwens reeds uit, dat de onderzeeboot als vrachtvaarder niet zeer bruikbaar is. Beschikken we evenwel over een eskader slagschepen, steunende op een basis in Straat Soenda, dan staan we er veel beter voor. Het is n.l. practisch ondenkbaar, dat een vijand in staat zal zijn beide uitgangen van die Straat af te sluiten. Komt de aanval uit het Noorden het meest waarschijn lijke geval?dan behouden wij het mees terschap ter zee in den Indischen Oceaan, komt de aanval uit Zuidelijke richting, dan blijven wij meester ter zee in de Noord waarts gelegen wateren. In beide gevallen blijft althans n weg voor den overzeeschen aanvoer open. Reeds om de hierboven ontvouwde redenen zal dus niet kunnen worden volstaan met een vloot uitsluitend bestaande uit licht materieel. Maar zelfs de geweldige guerilla in den iiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMfiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiittiii iiiiiittmiiiiiiimiiiiimiii iiimmiHiiiiiiiiiimiiiimmiMii 't lukte zelden en door een paar eigenschap pen, had ze betrekkelijk weinig succes. Toen liep ze tegen dien jongen aan en hield zijn burgerlijke tyranie voor sterke liefde. Haar behoefte aan liefde is zoo groot en was zoo groot. Daar profiteerde hq van, zonder het te willen; of neen, zonder het te zoeken, hij wilde het wél. Ik zal nooit vergeten, dat ze eens bij me binnen stapte en a bout portant vroeg: Wat moet ik nu doen ? Moet ik het aan houden of uitmaken. Ik houd niet van hem, maar ik heb zoo'n meel ij met hem. Hij is zoo zwak en tuberculeus en God weet wat hij doet als ik het afmaak." Wat anders kan je dan zeggen, dan, maak het als je blieft af, in zulke verhoudingen is meelij uit den booze. En of hij zich van kant maakt of niet, want dat bedoel je, is van geen gewicht. Aan dergelijke slappelin gen heeft de wereld gén behoefte. Boven dien, hij brengt zich niet om. En als hij het doet, is het niet om jou. Dergelijke daden doen we om onszelf, om als in ons innerlijk wat sterker is dan de levensdrang." Zij zei toen: Hij is een cynicus." .Die zijn er meer. Maar ze leven rustig, zoo niet lustig voort, cynisch of niet. Ze hebben lief als anderen, zijn ontrouw als Indischen Archipel" zal niet tot ontwikkeling komen, daar de vijand de steunpunten onzer onderzeebooten zonder veel moeite kan afsluiten; eenige versperringen, gel.-gd buiten het bereik van het kustgeschut en bewaakt door jagers, kruisers e.d., zijn voldoende om het in- en uitloopen onzer booten te beletten en waar we slechts over licht materieel beschikken, kunnen we die hindernissen niet opruimen. Zonder basis zijn onze onderzeebooten natuurlijk weldra bulten gevecht gesteld en van de gevreesde guerilla komt niets. Een eskader van slagschepen onzerzijds maakt zulk een optreden van den vijand onmogelijk, daar hij nu niet kan volstaan die versperringen met kruisers, jagers, enz. te bewaken; deze toch zouden zeker door onze overmacht vernietigd worden. Degenen, die deze beschouwingen te theoretisch vinden, mogen we verwijzen naar de door meerdere Engelsche en Duitsche schrijvers genoemde reden, waarom het niet mogelijk is de Duitsche onderzeebooten in hare steunpunten op te sluiten. Die reden is het bestaan der Duit sche slagvloot en waar zoowel van Duitsche als van Britsche zijde belanghebbenden in eerste instantie de juistheid dezer stelling wordt erkend, daar is het niet meer mogelijk de waarde van de zware schepen ook in dit opzicht te ontkennen. Hoe voorts onze on derzee vloot den over voer van een transportvloot moet beletten is niet duidelijk, als men wederom let op de ervaringen van den huldigen oorlog. Practisch zonder veel stoornis, brengt Enge land transporten over van ongekenden om vang, niet alleen over het Kanaal, doch ook door parages van honderden mijlen uitge strektheid, waar Duitsche onderzeebpoten met alle macht en kracht ageeren. Blijkens de rede door sir Eric Geddes uitgesproken op l Nov. j.l. in het Lagerhuis, werden tot dien datum door de Marine 13 millicen man over zee vervoerd, waarvan slechts 2700 verloren gingen tengevolge van actie van den vijand! In het licht dezer feiten lijkt het uitge sloten, dat wij met onderzeebooten alleen den overvoer van een transportvloot wél zouden kunnen beletten. Ongetwijfeld zullen we 's vijands commu nicatielijnen kunnen verontrustten, doch zeker niet in dusdanige mate, dat die vijand zijne onderneming moet opgeven. Ten slotte nog een actueel voorval om het vorenstaande te illustreeren. Voor de jongste onderneming der DuitiiHiimiimmitttmmiMHMmitttm anderen en als ze zich al eens boven het leven stellen is het als ze oordeelen over anderen, voor zichzelf zitten ze er, als 't kan, nog een pietsje dieper onder dan wij." We hebben dien dag lang gepraat en toen ze wegging voelde ze wel, dat opofferen een onzin is. Zoodra we het gevoel hebben een offer te brengen, brengen we al niets meer. De ander kan alleen ten volle nemen, nemen, zoodat hij of zij er iets aan heeft, als we vol en gansch ons zelf zijn. Offer vooronderstelt bij die het brengt, het gevoel van slachtoffer. Hoe kan daar vreugde bij het nemen zijn. Ze ging wep, besloten eerlijk te zijn, ook met zichzelf. En den volgenden dag schreef ze me, hoe het haar speet, dat ze me niet meer schrijven mocht. 't Was alles toch weer goed tusschen hen en des avonds zou hij haar vader om haar hand vragen. Sedert heb ik niets meer gehoord dan van Amy, dat ze zelfs met haar zuster niet alleen uit mocht 's avonds... en hoe hij haar met scènes zoet hield. Begrijp ik het ? Ach ja. Ze is toch in den leeftijd van het martelaarschap. Ze wil zich toch ongelukkig voelen. Ik begrijp alles wel maar ik blijf het jammer vinden. Er blijft n hoop, dat ze voor den dag van schers tegen de Golf van Riga was eene aanzienlijke macht bijeen gebracht aan oor logsschepen, waarvan een deel was bestemd lot dekking van de vrij groote transportvloot. Het resultaat, bereikt door de onderzeebooten van den verdediger tegen dit prachtige doel was nihil. Mag men al aannemen, dat van Russische zijde geen ernstige tegenweer is geboden, dan gaat dit toch zeker niet op voor de in de Oostzee aanwezige Engelsche onderzeebooten en voor de Russische onder zeebooten met Engelsche bemanning, zooals er verscheidene waren, getuige het bericht in de pers, dat onlangs, in verband met den gewijzigden toestand, 250 Engelsche zeelui, die dienst hadden gedaan als bemanning van Russische onderzeebooten, over Zweden naar hun vaderland waren teruggekeerd. De vergelijking met eene vijandelijke onderneming icgen Nederlandsen-Oost-Indle ligt voor de hand! Laten we er voor waken, dat ons oordeel omtrent de waarde der onderzeebooten niet wordt vertroebeld door de resultaten van een handelsoorlog, die door ons nooit ge voerd zal kunnen worden. Het duikbootwapen is zeker onmisbaar, het kan aan vele eischen voldoen, doch men moet er ook niet meer van verwachten dan het geven kan. Slagschepen en onderzeebooten behooren beide thuis in het verdedigingsstelsel voor Ned.-Oost Indie, zij vullen elkander aan en vormen samen een geheel waarin men niet ongestraft het eene deel buitensporig kan ontwikkelen ten koste van het andere. Tegenover de zeer eenzijdige voorstelling, gegeven in hocgergenoemd artikel in de Nieuwe Courant mag er dan ook nog wei eens den nadruk op worden gelegd, dat algemeen door de zeeofficieren, die deelnamen aan het debat in de marlne-vtreeniging werd erkend, dat ten slotte de ruggesteun uit zware artillerie-schepen niet kan worden gemist. Wanneer men verder bedenkt, dat uiter aard bij een debat in hoofdzaak wordt ge sproken door hen, die met den inleider uit meening verschillen, in casu door voorstan ders van een giooteonderzeevloot, dan voelt iedereen, dat na vorenbedoelden uitspraak de bewering, als zoude voor de verdediging N. O.-I. met een z.g. klein materieel-vloot kunnen worden volstaan, niet zonder meer kan worden aanvaard. .u; A. VAN HENGEL, Luit. ter Zee der Ie kl. iimimiiiiMHflliimmiiMimt het huwelijk tot inzicht komt. Anders moet ze zoo gauw scheiden. Want vér over het huwelijk strekt die waan niet. Zoodra ze het niet meer voelt als het verbodene (dat komt er óók nog bij dat haar vader zijn toestemming geweigerd heeft) is het gauw uit. Ik geloof niet dat ze zóó heldhaftig is als ze wezenlijk uit de waan bevrijd is, de tragedie om de bui tenwereld" te verlengen. Of of hij moest er haar geestelijk totaal onder gebracht hebben, wat óók nog kan en dan, nu, dan is er aan haar ook niets meer verloren. Eén meer of minder die ten onder gaat l En toch. Ze was een frisch, aardig kind met een beetje talent voor alles. Twee wegen staan open : De n, als een eenvoudige, werkzame vrouw, voor wie het volle, rijke leven zijn deuren opent. D'ander, een nietswaardige sloof van een nog minderwaardiger tyran. e post brengt nu hun huwelfjksaankondlging, Maggy en dien vent. Sie ist geiëchtet !" en niet meer te redden. O