De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1918 13 juli pagina 11

13 juli 1918 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

13 j«« '18. No. 2142 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 WIJNKOOP IN DE TWEEDE KAMER Teekaüng voor .de Amsterdammer" van Joh. Braakenttet Troelstra: Zal ik nog een rustig uur hebben?" IMIHIflHItlllHIIUlllHIfinilHI II IIIIIIIIIIIHlIllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIlIHIIIIIIIIlHIIIIlllllllllllllllllllMIIIIIIIMKinilllll SLUIT Uw LEVENSVERZEKERING BU /IMSTERD/ÏMSCHE VERZEKERD BEPR/)G 5SMILLIOEN «iiiiiiiin iiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiliii u i m ONTBOEZEMINGEN VAN EEN NIEUWBAKKEN KAMERLID in het net overgeschreven en inge zonden door VAN DEEKINOHAM Tja, de wil van het volk heeft zich doen kennen en mij, ? Cornelis Pieter Beerends, geroepen tot het lidmaatschap van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Wellicht herinnert ge u uit mijn vorige ontboezeming, dat de Vereenigde Puttenscheppers Partij mij nummer l op de gros lijst plaatste. Achteraf beschouwd begrijp ik niet hoe ik den kiesdeeler haalde, daar nummer 2 van de lijst ook een flink aantal stemmen op zich had weten te vereenigen, hoewel op een wijze, waarvoor mijn neus, die voor geen klein geruchtje vervaard is, «en ophalende beweging maakte. De schob bejak, mijn medecandidaat, niet mijn neus, heeft de unfaire praktijk toegepast van voor zich, door middel van stroobiljetten en advertenties, reclame te maken, zonder de partij, laat staan mij als eerste, te noemen. Ik heb hem daarvoor de huid volgescholden en eens flink de kuiten gewasschen. Ik geloof dat dit geval een uit vloeisel is van het stelsel der Evenredige Vertegenwoordiging, waarvan ik, als ge kozene, de laatste zal zijn om kwaad te zeggen, en de verbrokkeling der partijen, waardoor men kleine snertpartq'tjes, de goede, de V. P. P. bijvoorbeeld, niet te na gesproken, heeft gekregen, waarin elemen ten als mijn, zooeven genoemde, mede candidaat zfjn opgenomen. In een van de groote partyen, van de mannen met klinIfende-klok-namen, komt zooiets natuurlijk niet voor! Wellicht ben ik nog te politiek-onschuldig en te idealistisch, maar ik blijf gaarne het goede in mijn evenmensch zien. De laatste dagen bekruipt mij echter wel eens de vrees, dat ik, niettegenstaande mijn om gang met modder en ezels, een inteliectueel-gevormde vriend maakte de opmer king dat ik door mijne benoeming tot lid van de Kamer in een cirkel draaide, te blijmoedig ben. Immers de Burgemeester van Amsterdam haalde in de laatste raadszitting een gezegde van prof. Jonckbloedt aan: d a t e r i n d e Tweede Kamer geen plaats was voorgroote karakter s"; zoodat ook ik misschien binnenkort gedesillusioneerd van het Binnenhof zal terugkeeren. Of door mijne benoeming, en die van de negen en negentig andere, de volgende 'Kamer beter zal zijn ? Daarover wil ik eens «en volgend maal een boom opzetten, want -nu moet Ik mijn geloofsbrieven in orde maken... U weet nu in elk geval reeds dat ik gekozen bén. iiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiii AMSTERDAM ARNHEM VGRAYENHAGE - ROTTERDAM UTRECHT Redacteur: Dr. A. O. OLLAND A. R. Falckstraat 5, Utrecht Alle berlchten,deze rubriek betreffende.gelieve men te adresseeren aan bovenstaand adres. 13 Juli 1918 PROBLEEM No. 94 VAN ADOLF ANDERSSEN, 1842 ZWART d e WIT f K Wit: Kal, Tgl, Lf8, Pe5 en Pf6. Zwart: Kh8, Th7, Le8, Pg7. Wit geeft mat in drie zetten. Oplossing in de volgende rubriek (10 Aug.) ADOLF ANDERSSEN 6 Juli 18^8-6 Juli 1918 Det honderste verjaardag van den genialen Duitschen meester, geeft ons aanleiding deze rubriek aan zijn nagedachtenis te wijden. Na Paul Morphy is van af bet midden der vorige eeuw, geen schakersnaam met meer bewondering en eerbied genoemd dan die van Adolf Anderssen. Jaren lang was hij niet alleen Dultschland's voorvechter, maar gold hij ook voor de sterkste speler van Europa. Zijn bewonderenswaardige combi natiekracht is door geen enkelen meester, ook niet van den tegenwoordigen tijd, over troffen. Doch wat hem bovenal zoo hoog plaatst, dat is de ridderlijkheid, die hem bezielde, en welke hem altijd bereid vond den kamp aan te gaan met lederen tegen stander, met wlen hij het de moeite waard achtte om te vechten. Hoe toren hoog stak Anderssen in dit opzicht uit boven de moderne grootmeesters, die slechts schaken als er geld mee te verdienen valt, ja, die vaak eerst door een belangrijk bedrag aan klinkende munt er toe te bewegen zijn aan een meesterwedstrijd deel te nemen. Men denke slechts aan Lasker en het bekende tournooi te Petersburg. Anderssen speelde waarlijk slechts voor de schoonheid van het spel en om de eer. Geen angstvallige vrees voor zfjn reputatie weerhield hem ooit. We kunnen het slechts betreuren, dat de geest van Anderssen, welke immers ook Morphy bezielde, heden ten dage zoo geheel ver dwenen is. Maar des te grooter is het ge noegen, herinneringen op te halen uit het leven van dezen man. Anderssen, te Breslau uit behoeftige ouders geboren, heeft alleeen door eigen kracht en energie zich een eervolle plaats in de maat schappij weten te veroveren. Reeds op 9-jarigen leeftijd werd hij door zfin vader ingewijd in de geheimen van het schaakspel en spoedig was hij dezen de baas. De liefde voor het schaakspel vergezelde hem op het Elisabeth-Gymnasium te Breslau, waar hij met evenveel belangstelling schaakleerboeken bestudeerde als de oraties van Cicero en Demostfienes, zoodat het vaak voorkwam, dat deze groote redenaars tusschen hun redevoeringen diagrammen van interessante stellingen herbergden. Menigmaal ook werd stilletjes een correspondentie-partijonderde banken gespeeld, ja, Anderssen maakte zelfs wel eens een schobbertje om te schaken. Intusschen belette dit alles niet, dat hij in i 1836 een schitterend eindexamen aflegde en student werd aan de Breslauer hoogeschool. De vrije studententijd gaf Anderssen over vloedig gelegenheid zich aan het schaken te wijten, maar hij wist, als het noodig was, zijn schaaklust te bedwingen, zoodat hij zijn staatsexamen in de philosophie en de matheA. Anderssen matische wetenschappen kon afleggen. Na een paar jaar huisleeraar bij een familie in Pommeren geweest te zijn, keerde hij in 1851 in Breslau terug als leeraar aan het Friedrich-Gymnasium. Het eerst vestigde Anderssen de aandacht van de geheele schaakwereld op zich in 1842 en merkwaardigerwijze niet door een grootsche overwinning aan het schaakbord, maar door het schrijven van een schaakwerkje, getiteld Aufgaben für Schachspielei". Dit boekje, dat 60 problemen bevat, meest van drie en meer zetten, verwekte geweldig opzien en werd later meer dan eens herdrukt. Eerst verscheidene jaren later maakte Anderssen zich naam als schaakmeester. In zijn studententijd was hij nog lang niet opgewassen tegen de bekende meesters van dien tijd, zooals Bledow, Von der Lasa, Mayet en Löwenthal. Dit prikkelde hem echter slechts tot meerdere studie en systematischer oefening. Hierdoor be reikte hij dan ook, dat een match met Harrwitz in 1848 onbeslist bleef. Toen Anderssen in Pommeren huisleeraar was had hij zeer weinig gelegenheid tot spelen. Zoo vaak hij kon ging hij echter naar Berlijn of Leipzig. In 1846 verscheen te Berlijn de Schachzeitung", later Deutsche Schachzeitung" geheeten, thans ook nog een der beste schaak-periodieken welke bestaan. Anderssen was er, vanaf 1847, een ijverig medewerker -van. Tal van sterke BERICHT Van verschillende zijden is ons herhaaldelijk gevraagd de wekelijksche teekeningen van Jantje verzameld uit te geven. Aan dit verzoek hebben wij voldaan door de verschijning van Uit het Kladschrift van Jantje een bundel in oblong formaat van 64 pagina's in geïllustreerd omslag. Prijs 60 cent. Voor onze abonné's is deze bundel in lederen boekhandel ver krijgbaar en tegen Inzending van 65 cent franco per post bij Amsterdam de Uitgevers VAN HOLKEMA & WARENDORF lllllllHJIIIJIIIIIlIltllllll HniMiiiiiiiimii tiiiiiiiiu schakers stelde Anderssen te Berlijn in de gelegenheid zijn schaakkracht te vergrooten, zoodat hij in 1851 vol moed naar Londen toog om deel te nemen aan den eersten grooten internationalen schaakwedstrijd van Europa. Staunton, de beroemde Engelschman, was favoriet voor den eersten prijs, maar Anderssen kwam als eerste uit van de 16 deelnemers, onder wie de sterkste spelers van dien tijd. In dezen wedstrijd speelde Anderssen een partij, welke nog steeds de bewondering gaande maakt van de geheele schaakwereld en als de onsterfelijke partij" ten eeuwigen dagen beroemd zal blijven. Men vindt deze party hier onder. Anderssen's roem als kampvechter van Europa was nu gevestigd en vele jaren heeft hij dien titel behouden. Behalve bovengenoemde over winning, behaalde hij in 1862 wederom te Londen den eersten prijs in een groot internationaal tournooi. Verder won hij den tweeden prijs te Aken in 1868, den eersten te Hamburg 1869, den eersten in 1870 te Baden-Baden, den eersten in Leipzig in 1871 en te Altona in 1872. Eerst fn 1873 overvleugde hem Steinitz te Weenen, waar Anderssen den 3den prijs won, doch in 1876 was Anderssen weder eerste prijswinner te Leipzig. In 1877 won hij, wederom te Leipzig, den 2den prijs, in 1878 slechts den zesden prijs te Parijs en den derden prijs te Frankfort. In laatstgenoemd jaar was hij echter reeds niet meer de oude; een slepende ziekte ondermijnde zijn gestel. Als matchspeler heeft Anderssen lang niet het succes gehad, dat hij in de wed strijden bereikte. Zooals uit de volgende opsomming blijkt: 1848, Anderssen?Harwitz 5?5; Anders sen?Morphy, 1858 Parqs, 2?7?2; Anders sen?Kolisch, 1861 Londen, 4 - 3?2; Anders sen?Paulsen, 1862 Londen, 3-3?2; Anders sen?Steinitz Londen, 1866,6?8; Anderssen Paulsen, 1876, Leipzig 4-5?1 en eveneens te Leipzig in 1877, 3-5-1. Anderssen heeft ook eenige malen ons land bezocht, o.a. in 1861 na zijn match met Kolisch te Londen. Hij speelde met de sterkste Nederlandsche schakers, zooals met M. van 't Kruis, S, de Lelie, H. Kloos en Pinedo en gaf naar wij meenen ook eenige simultaan-séances. Betrekkelijk onver wacht, hoewel men wist dat Anderssen een ernstige kwaal had, kwam den ISdenMaart 1879 het bericht van zijn dood, dat de ge heele schaakwereld met droefheid vervulde, want hij werd ook tijdens zijn leven zeer vereerd. Een gedenksteen werd in 1880 op zijn graf te Breslau geplaatst. Anderssen was de meest populaire scha ker (na Morphy), die ooit geleefd heeft. Zoolang er schakers bestaan," zegt zijn levensbeschrijver dr. von Gottschall, zal men zijn naam noemen en het scheppende genie bewonderen, dat uit zijn combinaties spreekt." DE ONSTERFELIJKE PARTIJ Looper-Gambiet (gespeeld in 1851 te Londen) Wit: Anderssen Zwart: Kieseritsky 1. e2-e4 e7?e5 2. f2-f4 e5Xf4* 3. Lfl-c4 Dd8-h4f 4. Kei-f l b7-b5 Een door Kieseritsky geliefkoosd tegengambiet. 5. Lc4Xb5 Pg8-f6 6. Pgl-f3 Dh4?h6 7. d2?d3 Pf6?h5 8. Pf3-h4 Dh6-g5 9. Ph4-f5 c7?c6 10. g2?g4 Ph5?f6 11. Thl?gl! Een meesterzet en inleiding tot een ge heele reeks van prachtige combinaties. 11 c6Xb5 12. h2?h4 Dg5?g6 13. h4-h5 De6-g5 14. Ddl-f3 Pf6?j>8 15. LclXf4 Dg5-f6 16. Pbl?c3 Lf8?c5 17. Pc3?d5! Df6Xb2 18. Lf4-d6 ZWART Wonderbaar mooi! De raadsheer mag niet genomen worden, bijv. 18. Ld6: 19. Pd6: Kd8, 20. Pf7:f Ke8, 21.Pd6f Kd8, 22.Df8f. 18 LcSXgl 19. e4?e5! Snijdt de koningin van het veld g7 af. 19 Db2Xalf 20. Kfl-e2 Pb8?a6 21. Pf5Xg7f Ke8-d8 22. Df3?f6f Pg8Xf6 23. Ld6?e7f Niet minder schoon is de volgende partij, gespeeld te Breslau, Juli 1852. EVANSGAMBIET Wit: Anderssen Zwart: Dufresne 1. e2?e4 e7?e5 2. Pgl?f3 Pb8?c6 3. Lfl?c4 Lf8-c5 4. b2-b4 Lc5Xb4 5. c2?c3 Lb/i?a5 6. 02-04 e5Xd4 7. 0?0 d4-d3 8. Ddl-b3 Dd8-f6 9. e4?e5 Df6?g6 10. Tfl?el Pg8?e7 11. Lel?a3 b7?b5 12. Db3Xb5 Ta8-b8 13. L)b5?a4 La5-b6 14. Pbl-d2 Lc8?b7 15. Pd2?e4 Dg6?f5 Op 16... 0-0 volgt 17. Ld3:. Beter is echter 15... d2. 16. Lc4Xd3 Df5?h5 17. Pe4-f6f g7Xf6 18. e5Xf6 Th8?g8 ZWART c d e f g h WIT 19. Tal-dlüDh5Xf3 20. TelXe7f Pc6Xe7 21. Da4Xd7f! Ke8Xd7 22. Ld3-f5f De pointe van de schitterende combinatie. 22 Kd7?e8 23. Lf5?d7f Ke8-f8 24. La3Xe7f BERICHT De oplossingen van de problemen No. 92 en No. 93, benevens de oplossing van eindspelstudie No. 87, komen in de volgende rubriek. miimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiii lUllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIItllllllltlllllllHI ABM.ABM.ABM.ABM.ABM.ABM.ABM.ABM.ABM.ABM on arch AdzÜtl&& MEEREN-ARTIKELEN, UITRUSTINGEN. ABM A B fïl A B M A B M A 8

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl