De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1918 27 juli pagina 5

27 juli 1918 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

27 Juli '18. No. 2144 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Eva Suffraglsta" ISuenos-Aires, 30 Jan. '18 Deze week bracht de El Hogar," een der grootste Argentijnsche geïllustreerde tijd schriften ander zijn notas y comentarios de actualidad" onder bovenstaanden titel het bericht, dat de Engelsche vrouw na haren langen strijd, het stemrecht hetft ge kregen. Dat is dus de nota. De comentario luidt ongeveer als volgt: The House of Lords," de vertegenwoordi ging der Brilsche tradities, de politieke groep, die de reactie is tegen elke vernieu wing, heeft zijne goedkeuring er aan gehecht. Door den oorlog zijn vroegere utopieën, de meest vreemde en warhoofdige idieeen. tot werkelijkheid geworden en worden op het oogenblik zelf i logisch gevonden. Wij hebben er niets tegen, dat de vrouwen van het blonde Atbion nu de politieke comités ter zijde zullen staan en haar stem doen gelden bij de politieke evoluties in haar land. Maar... op ons land zal dat geen Invloed hebben, onze vrouwen zijn gedistingeerd, we kunnen zeggen, meer vrouw." Niet dat ze inferieur zijn aan de Engelsche vrouwen wat intellectueele capaciteiten betreft, maar bij haar overheerscht het vrouwenlijk ge voel, met al de bekoorlijkheid, de lieflijkheid, met al de poëzie, die het woord vrouw in zich sluit, en die in alle tijden de inspiratie is geweest tot de schoonste scheppingen van den man. Wij kunnen ons inderdaad gelukwenschen. Of werkelijk de Engelsche vrouw het lang begeerde kiesrecht gekregen heeft? Ik weet het niet. Daarvoor moet ik eerst de Europeesche kranten afwachten. Er zijn hier wel eens vaker berichten in de kranten versche nen, waarvan ik te vergeefs bevestiging zocht in de Hollandsche bladen. Dat is het ook niet, wat ik wüde vertellen, dat weet men immers in Holland eerder en beter dan in Argentinië. Maar ik heb u door dit berichtje wel een juiste kijk kunnen geven op de hier heerschende meening en op de... achterlijke toestanden. Hoeveel jaren is het geleden, dat een Hollandsche courant zoo iets zou hebben geschreven? Toen voor eenigen tijd een mijner ken nissen, uit Holiand kersversch gearriveerd, me sprak van fietstochten, van uitgaan, van... vrouwenkiesrecht, toen heb ik haar maar gauw beter ingelicht. Een vrouw fietsen! Het zou trouwens heel wat moeite kosten, een damesfiets te bemachtigen. En dan, het eerste toertje zou een ieder van elke herhaling voor goed doen afzien. Een vrouw uitgaan! Ook dat gebeurt je geen tweede keer zonder gezelschap van het sterke geslacht, "want een vrouw, die zich alleen in schouwburg, cinema of caf vertoont, zou al te veel last hebben van de manlijke Argentijntjes. En vrouwenkiesrecht! O, lieve hemel, dat is de grootste absurditeit. Mevrouw kon het niet gelooven en be toogde met groote verontwaardiging: Maar we zijn toch in Amerika." Aha l daar zit 'm de kneep. Dat is een bijna algemeen misverstand in Holland. llllllllnilllllflIllllllllllllllllllllllltlllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII EET PADDESTOELEN De minister van Landbouw vestigt de aandacht der gemeentebesturen op de om standigheid, dat in boschrijke streken van ons land in groote hoeveelheid eetbare zwammen voorkomen. De voedingswaarde nu, welke zekere soorten voor consumtie in aanmerking komende paddestoelen bezit ten, is riet gering... enz. enz. Gij hebt de mededeeling wel in de bladen gelezen. Ik sla er geen enkele over, vooral, om mij te harden in zake van taal en stijl en logica. Maar ze zijn allemaal goed bedoeld. Deze paddestoelen-aanschrijving eindigt met de mededeeling dat door de Nederlandsche Mycologische Vereeniging te Haarlem een schema is opgemaakt voor distributie van het artikel, waardoor zooveel mogelijk kan worden voorkomen, dat vergiftige soorten in handen komen van het publiek". Dit is zeer geruststellend en als nu de gemeentebesturen een beetje liefhebberij en activiteit toonen, dan kon van nu af wat meer geprofiteerd worden van de millioenen kilogrammen heerlijk voedsel, die men tot nu toe ieder jaar roekeloos heeft laten ver rotten. Ik heb hier en elders al dikwijls de aandacht op onze paddestoelen gevestigd, maar mag deze gelegenheid niet laten voor bijgaan, om nog eens een duwtje te geven in de goede richting. Een kwart eeuw geleden werd er aan de studie der paddestoelen in ons land maar weinig gedaan. Alleen een paar plantkundigen hielden er zich mee bezig, o. a. de oude heer Kok Ankersmit te Apeldoorn en de Amsterdamsche professor C. A. J. A. Oudemans, die door zijn monumentale R vislon des Champignons" en door tal van bijdragen In het Kruidkundig Archief een breeden, degelijken grondslag legde voor de studie der Nederlandsche Zwammen. Lang zamerhand gingen nu ook de leeken-liefhebbers er zich mee bezig houden. Het is zeer interessant om in het tijdschrift De Levende Natuur" na te gaan, hoe de belang stelling zich gaandeweg uitbreidde, zoodat eindelijk de Mycologische Vereeniging kon Amerika! Niet waar, dat klinkt voor ons vrouwen zoovee) als: het Ideale vrQheidsIand, daar is de emancipatie zoo volkomen mogelijkl Maarer is een groot verschil tusschen Noord en Zuid-Amerika. Welk een desillusie, Indien men met de Idee Amerika l hier komt. We zijn hier zoo achterlijk In ontwikkeling: kunst, onderwijs, opvoeding, het laat alles te wenschen over. Geen wonder dus, dat de vrouw hier is, zooals ze is. Ziehier In 't kort de ontwikkeling van de Argentijnsche vrouw. De moeder laat dadelijk ra de geboorte de zorg voor de kinderen aan anderen over, indien ze dat kan betalen. Zoo weinig mogelijk last van de kinderen! Van een opvoedings systeem geen idee. Zijn de kinderen lastig, geef dan in godsnaam maar toe, anders heb je maar onnoodig gelamenteer. 't Gevolg is, dat de kinderen bijna altijd lastig zijn en bijna altijd hun zin krijgen. Verder wordt «r van hél klein af al veel aan kleeren besteed. Als het uiterlijk maar... rijk is. De kinderen zien er soms bespottelijk uit in hun zijden, opgedirkte jurkjes en hun lastige, groote, bebloemde hoeden. De kleeren en de juffrouwen beletten hun te spelen en gewoonlijk gevoelen de stijve, vroegoude kinderen daartoe ook volstrekt geen behoefte. Het kind wordt ouder en gaat naar school. Het leert er: Argentijnsche volksliedjes en Argentijnsche geschiedenis. En voor de rest heel weinig en heel slecht. Er wordt heel weinig moeite aan de kinderen besteed. De onderwijzeressen zelf weten niet veel. Als ze van school komen, kunnen ze gewoonlijk nog niet eens goed optellen en vermenig vuldigen. Het is voor ons immers onbe grijpelijk, dat jongens, die ra het bezoeken van de lagere school nog eentgèjaren studeerden", geen twee getallen kunne" vermenigvuldigen, zich niet eens de moeite geven omdat het toch fout wordt". De volkskinderen leeren lezen en schrijven, maar ook zij, die van betere scholen komen, schrijven meestal hun eigen taal vol fouten. Een meisje dat 14, 15 jaar is, is hier natuurlijk, als in alle zuidelijke Europeesche landen, verder dan een meisje van dien leeftijd in Holland. Ze is al meei vrouw. Dat wil hier zeggen, dat ze begint zich duur te kleeden, zich te poeieren en te verven, zich over het huwelijks-vraagstuk zorg te maken en zich derhalve zoo veel en zoo opgemaakt mogelijk laat zien. Denk niet, dat de Argentijnsche vrouw geen smaak heeft. Ze kleedt zich weliswaar heel duur, heeft behoefte aan veel diaman ten- en paatlenfooi, doch ziet er in haar kleeding toch zér gedistingeerd en zér modieus uit. Het doet ons misschien in het begin wat vreemd aan, als we de vrouwen door de straten zien flaneeren in costumes waarmee wij ons slechts op partijtjes of, als de entree hél duur is, in de schouwburg zouden vertoonen. De Argentijnsche is mooi, maar maakt den indruk van een beweegbare pop, ze hè; f t weinig naluurlijks meer. Ze loopt nooit al leen op straat, omdat dat niet zoo hoort, maar is altijd in gezelschap van een vriendin of een betaald meisje. Ze praat... over het weer, over de mode en over hare kennissen. Voor het overige kan ze niet converseeren en gaat haar belangstelling naar geen on derwerp uit. Zoo wacht ze, eiken middag door de Florida in haar beste plunje flaneerend, tot ze ge vraagd wordt. Haar leven ondergaat weinig verandering door haar verloving. Ze mag niet met haar verloofde alleen wandelen; waar ze is, is steeds een Ucheuse troisième aanwezig. De gesprekken blijven ook dezelfde, hij en zij spreken nu samen over mode, weer en kennissen. Het huwelijk brengt geen afwisseling. Mijnheer gaat 's morgens naar zijn zaken, komt thuis eten en gaat 's avonds... niet zijn krant thuis lezen of zich met zijn vrouw onderhouden, maar hij gaat... uit met zfln vrienden. Mevrouw blijft dure costumes, parfums en bijouterieën koopen, schminkt en poeiert zich als voorheen en vergeet haar wandeling door de Florida niet. Met de huishouding worden opgericht die thans tal van uitste kende kenners onder haar leden telt, daar onder ook de onvermoeibare propagandiste zoowel op wetenschappelijk als op culinair gebied, mejuffrouw C. Cool te Haarlem. Wie met de studie der paddestoelen wil beginnen kan dan ook niet beter doen, dan zich aan te schaffen Het Paddenstoelboekje" door mej. C. Cool en A. van der L«k. De aange schreven gemeentebesturen kunnen daar ook hun voordeel mee doen en eventueel hun griezel voor het vergiftig ontuig overwinnen. Toch mag wel in de eerste plaats gewezen worden op de vergiftige soorten, vooral op de vergiftigste van alle, deknol-Amanieten bemoeit ze zich al heel weinig. Aan de grilligheid van het interieur laat ze zich weinig geleeen liggen; vergulde ameublementjes, geschitter van overladen glazen of kristallen kronen, maar geen knus hoekje. De man beschouwt zijn vrouw als zijn bezit, als een duur, kostbaar bezit; en dat hij weinig eerbied voor haar heeft, bewijst de Houding der Argentijnen op straat en in publieke gebouwen tegenoven de vrouw. Zij spreken haar aan en fixeeren haar impertinent. De buitenlandsche vrouwen storen zich in zooverre weinig aan de Argentijnsche gewoonten, dat ze zich alleen op straat begeven en hun inkoopen doen zonder gezelschap. Het feit, dat ze vreemdelingen zijn verontschuldigt haar in de oogen van den Argentijn, behoeat haar echter riet voor zijn brutaal optreden. En de vrouw uit het volk? Ze is niet gewend te werken. Een nette, zindelijke werkmanswoning vindt men bijna niet. Ook de vrouwen uit de werkende stand geven zooveel mogelijk uit voor uiterlijk vertoon, om zich op straat in zijden japonnen, mét zijden kousen en zijden- of lakschoenen te kunnen vertoonen. Ze leven even weinig met hun mannen mee als de vrouw uit de beter gesitueerde klassen. Het is te begrijpen, dat hier geen verceniging voor vrouwenkiesrecht is; de Argen tijnsche vrouw staat nog te ver van de moderne Europeesche vrouw af. Argentini is een Latijnsch land, dus Katholiek. De Argentijn draagt zelf veel schuld aan het gebrek aan ontwikkeling en de praalzucht zijner vrouw, waarover hij zich dikwijls beklaagd. Nee, Argentiniëbehoeft niet te vreezen, dat men hier voorloopig het Engelsche voor beeld zal volgen, oaarvoor is het hier te weinig Amerika." M. G. iiiiiiiiiuimiii iiiiiuiiiiiiiiiiiimiiiiiimiMiuimmuun muit inn De Huishoudelpe Prestaties van Mary Met teekening van Guurtje Winter VI JAM MAKEN Mary begon het, sinds ze op huishoud school was, bepaald zonde te vinden om aardbeien, frambozen, kersen, bessen en andere vruchten, zóó als ze in Gods heer lijke natuur groeien, op te eten. Eiken mid dag wanneer er vruchten als dessert op tafel kwamen, sprak ze er over, welk huis houdelijke kunstbewerkingen je er allemaal wel mee kunt uithalen. Je kan ze inmaken op eigen sap, je kan er jams en gelei van bereiden, je kan er limonaóestroop uit maken, en van de bessen kan je heerlijke bessensap koken. Ze vond het zonder eenige bekoring en in strijd met de eenvoudigste huishoude lijke beginselen, om ze zoo van de planten of struiken geplukt op tafel te zetten. Doch haar moeder had te weinig vertrouwen in Mary's huishoudelijke bekwaamheden, om haar het jam maken of wecken of bessensap koken toe te vertrouwen. Daarbij had Betje ernstige bezwaren tegen het knoeien" van de juffrouw in de keuken, daar deze haar dan voortdurend van haar werk hield, allerlei dingen Het aangeven, en ten slotte nog een boel op te ruimen gaf. Het eenigste wat Mary mocht, was, de vruchten wasschen, en als er kersen waren knipte ze van elke steel een groot stuk af, tot ergernis van haar vader, die de onhygiënische gewoonte had ze met de handen van de schaal te grijpen, wat met de door Mary bewerkte kersen, moeilijk ging, en die het bovendien lastig vond, ze te eten, als je ze niet behoor lijk bij de steeltjes kan vasthouden. Edoch, de huishoudkunde schrijft voor, dat je de stelen van kersen voor het grootste gedeelte moet afknippen en daarbij moet iedere man daar hij toch geen verstand van zulke dingen heeft, zich reerleggen. Langen tijd was voorkomen, dat Mary ook maar n vruchtje inmaakte of tot jam of limonade verwerkte, tot ze in den laten aardbeientijd opgetogen van school kwam met een recept voor heerlijke aardbeienjam. Een groep van honigzwammen Foto G. Bosch zijn verwanten. Wie pas aan paddestoel voeding begint mag nooit een p!aatjeszwam eten, die boven aan zijn stengel een manchet heeft, onderaan een verdikten voet met een min of meer duidelijke beursvormige be kleeding en waarvan de plaatjes wit blijven. Deze drie ken merken veroordeelen den padde stoel voor goed. Er zijn wel enkele eetbare, zelfs zeer lekkere Amanita's, maar daaraan wagen zich alleen de ingewijden. Hiernaast geven wij een foto van een plaatjeszwam, die ook witte sporen heeft en een manchet boven om den steel, maar hij heeft geen dikken voet. Het is dus geen Amanita maar een Armillaria en wel de A. mellea, de beruchte honigzwam. Die beruchtheid heeft echter een heel andere oorzaak, want de honigzwam levert een heel goed voedsel. Alleen houdt men haar schade lijk voor den boschbouw; gij kunt haar in dichte groepen vinden op doode boomstompen. Ik heb een paar eikestompen in mijn tuin, waar ik ieder jaar een stuk of zes honigzwam-maaltjes van kan oogsten; het groepje van de foto staat op een eschdoornstronk. 't Is een zeer mooie paddestoel, vooral als hij pas te voorschijn komt ziet hij er smakelijk uit, met zijn honiggelen fijn gespikkelden hoed. Na eenige dagen gaat hij slap en modderig wor den, ge rnoet hem liefst eten in het sta dium, voordat de hoed zich vlak uitspreidt. Een eenigszins on plezierige omstandig heid voorde distributie is wel deze, dat de paddtstoelen in hun verschijnen nogal gril lig zijn. Dat har gt voor al af van het weer. In gewone jaren eten wij zoowat het heele jaar paddestoelen; de laatste Morieljes van Mei worden al spoe dig gevolgd door de eerste Boleten van Juni. Thans echter is dat anders, we zitten nu al twee maanden zonder, maar het is te verwachten, dat de heerlijke onweersre gens van de laatste we ken spoedig een verandering ten goede zul len brengen. Dan blijkt meteen, dat deze planten toch ook weer een zekere besten digheid vertoonen en dat men ze jaar in jaar uit op dezelfde plaatsen kan aantreffen. In De Levende Natuur heb ik daarover verschillende mededeelingen gedaan, vooral ever heksenkringen van verschillende soor ten, waarvan ik jaren achtereen de ontwik keling k/m nagaan. Met bijzonder genoe gen denk ik nog aan een kring van de paarse ridderzwam, Tricholoma nudum waarvan een stukje hierbij is afgebeeld. Die groeide in een boschje van eikenhakhout en breidde zich daar al meer en meer uit, totHet voortreffelijke van die jam was, dat er heele vruchten in bleven. Voorts was ze niet zoo zoet, dat de smaak er door ver loren ging en had nog veel meer kwaliteiten. Ze had ze zelf op school gemaakt en bracht als proeve een klein potje mee. Ze ver smaadde natuurlijk de versche aardbeien bfl haar boterham, voor deze verrukkelijke jam, en haar moeder kwam, na er van geproefd te hebben in de verleiding haar van die jam te laten maken. Mary schreef dien zelfden avond een op getogen relaas aan haar vriendin, die buiten woonde en volop aardbeien had in haar tuin, en vroeg of ze haar een kistje vol wilde sturen. Uit dankbaarheid voor het officieele recept van de huishoudschool, stuurde de vriendin den volgenden ochtend met de eerste stoom tram reeds een kistje aardbeien, en schreef Mary, dat ze ze van het station kon laten halen. Daar stond het kistje den geheelen dag in de brandende zon, tot Mary om 6 uur nadat ze getennisd had, de ballenjongen op Karels fiets stuurde om ze bij haar thuis te bezorgen. De jongen nam het kistje dwars op de schouders en zwalkte met fraaie slin gers en schoone bochten over den weg, terwijl hij grillig over het zadel gleed, van links naar rechts, en geluiden maakte van een autohoorn, om de voetgangers te verschnkken. Nadat hij genoeglijk met de aardbeien op deze wijze wat uit fietsen was geweest, bezorgde hij ze aan Mary's huis toen de familie aan het dessert zat. John vroeg of er dadelijk r_og niet een portie op tafel kwam. Natuurlijk niet, die zijn nu eens om jam te maken, en niet voor jnllie," zei Mary ge pikeerd, en vluchtte met het kistje naar de keuken. Ze zocht zelf gereedschap om het open te breken, en toen dit moeilijk ging kwam John binnen,!! met de opmerking, dat je duidelijk kon zien, dat ze op de huishoud school nog geen theorie kistje openen1' had gehad. Hij hielp haar, terwijl vol spanning, be halve Mary, haar moeder en Betje over het kistje stonden gebogen, als kraambezoekster over een wieg. Alle drie voelden een warme inmaaklust in zich ontwaken. Er hoeft alleen nog maar suiker bij en jam Is klaar," zei John terwijl hij de deksel wegtrok. Het kistje was half vol met een drabbige moes, waarin talrijke gesteelde bladerkranjes dreven, die verrieden, dat het van aarbeien afkomstig was. Dat kan je gerust weggooien," meende John toen de dames van verbazing sprake loos bleven. Ben je mal," zei Mary, door deze ver kwistende woorden van haar schrik beko men, daar kan je nog best iets van maken." De drab werd eerst in een groote soepterlne geschept. Elke schep kraakte van zand. Dertig vingers gingen grabbelen en kneeden en graaien in de aardbeienpap om de groene blaadjes er uit te halen. dat het helaas werd omgespit. Het is een zeer mooie paddestoel, heelemaal violet of amethystkleurig,maardehoed wordt bovenop al spoedig bruinachtig. De sporen zijn wit en zitten als een fijae rijp op de blauwige plaaljes. In het vierde jaar van den heksenkring kon ik er zes weken lang iedere week twee kilo paddestoelen weg!:a!en. Dat hindert aan de eigenlijke plant niet, die in den Kinderwijsheid Een zomersch heerlijk zonneschrjntje Een kinderjuf met aardig kleintje, Blij tripp'lend aan haar rechterhand. Stapt vroolijk over 't groene mosje, Door 't lage dichte eikenboschje Naar zonbeschenen vijverkant. En al de eendjes in den vijver. Die ziet men met een grooten ijver Al zwemmend naar den oever gaan. En wagg'lend op hun roode beentjes En kwakend, snafrend gaan die eendjes Aan land en blijven wachtend staan. En 't aardig kleintje aan juf's handje Loopt heel parmantig naar het kantje, Roept: Eendjes, ja het spijt me zeer, Heb je je broodkaart weer vergeten Dan moet je 't voortaan zelf maar weten, Maar ik breng je geen broodkruim meer." P. A. E. OOSTERHOF H. BERSSEfJBRUGGE, PORTRETFOTOGRAAF ZEESTRAAT 65, nasst Paraa DEN HAAG. Tel. 1538. Nadat deze arbeid was geschied, werd het zand er uitgezeefd en gespoeld in ver gieten en paardenharen zeeven, en eindelijk na middernacht, werd er van het gereinigde aardbeienbreilje, geen jam met heele vruch ten, maar iets van een limonadestroopje gemaakt, dat Mary later op het tennisveld met trots serveerde, maar dat niet de eigen schap bezat, zich met water, dat erop werd gegoten, te vermengen. A RI TT E Verzoeke alle stukken voor de rubriek Voor Vrouwen" in te zenden Koninginneweg 93, Haarlem. Perzische tlapijfen ^ ALLE SOORTEN OGSTERSCHE TAPIJTEn.ZELFS BESCHADIGD WORDE.1ÏTEGEN ZEER OOCE PRIJZEH in GEKOCHT DOOR GEHEEI_rtEDERLftHD TE OnTBlEDEM. f^ni/w.til'jn^ullCno SCHRIFTELIJK BAZIR Importeur. Zoutmansfraat.61 Dun HA AC. rasol-zwam en langs den binnenkant van den Zuiderzeedijk tusschen den Syphon en Schellingwoude wemelde het van de Inktzwam, Caprinus comatus, die In zijn jeugd zoo smakelijk is. Het scheelt niet veel, of paddestoelen zijn altijd en overal te vinden. Nu ben ik er zeer benieuwd naar, wat de aanschrijving van den Minister zal uitwerken. Zoo op zichzelf is er niets van te verwachPaarse Ridderzwam Foto G. Bosch vorm van een warnet van witte draden in den grond zit verscholen. Elk paddestoelzoeker heeft zoo zijn lie velingsplekjes, en die zijn niet, zooals 's ministers aanschrijving zou doen ver moeden, alleen beperkt tot boscli rijke streken. In de weilanden groeit vaak in groote me nigten de echte Champignon en de tamelijk lekkere Marasmius oreades, die 'oijna altijd heksenkringen vormt. In de gazons van het Vondelpark stond vroeger zeer veel de paten. Maar als de Mycologische Vereeniging in haar geheel in de zaak wordt betrokken zou het nog wel eens kunnen gebeuren, dat we voor goed een zeer aangename af wisseling en uitbreiding krijgen van ons zoo merkwaardig menu. En de menschen, die het zoo druk hebben over de zegeningen van den oorlog, hebben dan meteen een argurnenlje meer. JAC. P. T H ij s s E

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl