Historisch Archief 1877-1940
10 Aug. '18. No. 2146
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
HET VLOEKEN DOOR DEN ZWIJNDRECHTSCHEN GEMEENTERAAD STRAFBAAR GESTELD
Teekenlng voor ,de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek
Z WÜNDKECHT
Kom jij maar 'es even mee buiten Z wij ndrecht, vrind je, dan zal ik je eens precies zeggen hoe ik over je denk!"
uiiiiiMiniiin
?L3LUIT Uw LEVENSVERZEKERING BU
DE/ÏMSTERD/ÏMSEHE
VERZEKERD BEPRflG 58MILLIOEM
imiiiiiimiMiiiimiiiiiiiiiiii
Redacteur: Dr. A. O. OLLAND
A. R. Falckstraat 5, Utrecht
Alle berichten.deze rubriek betreff ende.gelieve
men te adresseeren aan bovenstaand adres.
10 Aug. 1918
PROBLEEM No. 94
VAN H. MENDES DA COSTA TE A'DAM
(Eerste publicatie)
ZWART
c d e f g h
WIT
Wit: Khl, Da7, Th4. Lel, Le4, Pc2, Pg5.
Zwart: Ke5,Tb6, Lf5, Pd6 en gl, pionnen a2,
M, e6, f4 en f6.
Wit geeft mat in twee zetten.
Oplossing in de volgende rubriek (14 Sept.)
OPLOSSINGEN
PROBLEEM No. 92
VAN H. MENDES DA COSTA
(Wit: Kf7, Dg4, Tf6, Lb6, Pb5. Pd3
Zwart: Kd5, Lfl, Lg3, Pal, Pa8, pionnen
«3, a4, c6, e4, e7 en f4).
1. Ddl, Ld3: 2. Te5f onv. 3. D sreeft f.
l ..... f3, 2. Da4, onv. 3. D of Tf.
l ..... Kc4, 2. Pa3: onv. 3. T of Pf.
1. . . ., Pb3, 2. Te5f Kc4, 3 Dc2f , enz
PROBLEEM No. 93 VAN J. VAN WEERING
1. Lf5.
PROBLEEM No. 94 VAN
1. Kbl, Lh5, 2. Tg6, onv.
Tg8 of Lg7f .
A. ANDERSSEN
3. Pg6, Pf7,
Goede oplossingen ontvingen we van:
J. F. Bloemkolk (No. 93) te Rotterdam,
J. Schoonbeek te Weiwerd (92 en 93), A. H.
Wefers Bettink te Sappermeer (92 en 93),
M. Dolman te Zeist (<*2, 93 en 94), C. van
Groen te Amsterdam (93), G A. C. te Ant
werpen (93), L. O. te Utrecht (93), J. S. te
Zeist (92, 93 en 94), H. A. de Jong te Den
Haag (92 en 93), J. Rietman te Dieren (92,
93 en 94), J. W. Keemink te Culemborg
(92 en 93), H. Mendes da Costa te Amsterdam
(94), J. F. de Kruyff te Arnhem (94), G. A.
Cremer te Veendam (94), C. J. Goudsmitle
Amsterdam (94), J. Torn te Waalwijk (94).
EINDSPELSTUDIE No. 87
VAN MEVROUW JOWES" TE ZEIST
Wit: Kb2, De6, Pd4, Ph7.
Zwart: Kd3, Ddl, Ph6, pionnen a6 en d6.
1. Dd5, Ke3, A 2. Pf5f Ke2, 3. Pg3f Kei,
4. Dhlf Kd2, 5. Pe4f Ke2, 6 Pc3f en wint.
Al. . ., Kd2, 2. Pc2f Ke2, 3. Dg2f Kd3,
4. Pg5! (Kc4 dan 5 Pe3f en wint), Dh5,
5. De4f Kd2, 6. De3f Kdl, 7. Delf of 4..
Dg4, 5. DfltKd2of5... De2.6. Dh3f Kc4 a,'
7. Db3f Kc5, 8. Pe6f! Kc6, 9. Pd4f en wint.
a/6... Kd2, 7. Pf3f Kdl (Kd3, Pglf enz.)
8. Dhlf en wint of 4... Pg4, 5.De4fKd2,
6. Pf3f en wint, of 4... d5, 5. Dd5:f Ke2,
6. Dg2f Kd3, 7. De4f Kd2, 8, De3f.
Op l... Dd2f volgt: 2. Pc2f Ke2, 3. Dg2f
Kd3 (Kdl, 4. Dfltenz.)4.Df3fKc4,5.Dc6t
Kd3, 6. Pf6! (Ke2,7. Dg2f enz.) Da5,7. De4f
enz., Df2, 7. Da6:f enz. Oh2, 7. De4f enz.,
De2, 7. Dd5f enz., D<?5,7. Da6:f Ke2,8.Pe4f
en wint) Df4, 7. Dc3f Ke2, 8. Delf Kf3
(Kd3, 9. Pb4t Kc4, 10. Dc3f Kb5, ll.Dc6t
Ka5, 12. Da6:f Kb4: 13. Pd5f en wint), 9.
Dflf, Kg3, 10. Ph5 en wint.
Op l ... Da4 volgt: 2. Pc2f Ke2, 3. Dg2f
Kd3 (Kdl, 4. Df3f enz.), 4. Df3f Kc4, 5.
De4f Kb5, 6. De8f Ka5, 7. Dd8f Kb5, 8.
Dd7t Ka5, 9. Dc7f Kb5, 10. Pa3f Kb4,
11. Dc3f.
Op l... Dg4 volgt: 2. Db3f Ke4,3.Pf6f
en wint of 2...Kd2, 3. Dc3f Kdl,4. Delf.
Enkele details in de oplossing meenen we
den oplossers te mogen overlaten. Een fraai
kunstwerk, dat de componist alle eer aandoet
en den napluizers veel genoegen verschaffen
zal door de fijne wendingen.
Goede oplossing ontvingen we van J.
Keemink te Culemborg en J. Rietman te
Dieren.
EINDSPELSTUDIE No. 85 VAN
C. C. W. MANN
Vele lezers wezen ons op de eenvoudige
nevenoplossing door 1. Pd6f en 2. De8f.
We verzoeken deze studie als volgt op te
stellen:
Wit: Kd5, Dfl, Pd6; Zwart: Kb8, Dc7,
pionnen f4 en f7. De oplossing begint dan
met 1. Dblf en loopt verder als aangegeven
in de rubriek van 8 Juni.
IN NEDERLAND
1861
ADOLF ANDERSSEN
7?17 Juli
II
Naar aanleiding van het artikeltje over
Anderssen (zie de vorige rubriek) was
Dr. J. P. Kloos te 's Gravenhage zoo vrien
delij ie ons een boekje toe te zenden getiteld:
Prof. A. Anderssen uit Breslau In Nederland.
Eene herinnering op schaakgebied uit de
maand July 1861, met toelichting voorzien
door den redacteur van S/ssa", Wijk bij
Duurstede, 1861. Uit dit boekje, waarmede
we met veel genoegen kennis maakten,
zullen we den lezers een en ander
mededeelen omdat de inhoud ook hun belang
zal inboezemen. De redacteur van Sissa"
een maandelijksch verschijnend tijdschrift
voornamelijk gewijd aan het schaakspel, .was
van af de oprichting, 1847, de geneesheer
W. J. L. Verbeek te Wijk bij Duurstede.
Een lange reeks van jaren, n.l. tot 1874,
een jaar nadat de Ned. Schaakbond was
opgericht heeft dit tijdschrift bestaan, dat
onder de onafgebroken leiding van Verbeek
er veel toe 'bijgedragen heef t om het schaak
spel in ons land populair te maken. Zoo
heeft o. a. de redacteur dezer rubriek zijn
eerste theoretische schaakwijsheid verkregen
uit dit tijdschrift. De heer Verbeek heeft
vooral uit een schaakhistorisch oogpunt
een zeer goed werk verricht, door de uitgave
van bovengenoemd boekje over Anderssen
in Nederland. Bij het bestudeeren van dit
toïk toch krijgen we behalve van Anderssen's
meesterlijk combiratierijk spel eenindrukvan
de schaakkracht der sterkste Nederlandsche
schakers van bijna 60 jaar geleden. Anderssen
speelde zijn partijen tegen onzelandgenooten
niet simultaan, maar n voor n, zoodat we
de resultaten van eik hunner tegenover een
zoo bekende schaakkracht als Anderssen
goed kunnen bepalen. Voor ons was het
betrekkelijke succes, dat door hen tegen
over Anderssen behaald werd, een niet ge
ringe verrassing. Ook Anderssen zelf was
getroffen door den geweldigen tegenstand,
welken hij over het algemeen ondervond.
Hij kwam zelfs zeer onder den indruk van
het spel van den Amsterdammer M. van 't
Kruijs, ongetwijfeld de sterkste speler, die
Nederland toen bezat. Anderssen aarzelde
dan ook niet, van 't Kruijs een der 10 sterkste
tegenstanders te noemen, met wie hij in
zijn geheele schaakloopbaan gespeeld had ;
een niet geringe lof, want Anderssen was
waarlijk niet iemand, die met vleierij zich
bezighield of gaarne groote woorden ge
bruikte. Trouwens, de zes partijen, die van
't Kruijs met Anderssen speelde, geveneen
bevestiging van Anderssen's oordeel. De
eerste partij, welke van 't Kruijs opende
met J-a2?a3, de zet, dien ook Anderssen
in zijn beroemde 6de matchpartij tegen
Morphy aanwendde, werd na een strijd van
4Vj uur in uitmuntenden stijl door van 't
Kruijs gewonnen. De tweede partij
(Hollandsche Opening), drie dagen later gespeeld,
werd remise; van 't Kruijs gaf n.l. eeuwig
schaak. Om welke reden hij zich met remise
tevreden stelde, is niet duidelijk, want in
weinige zetten had van 't Kruijs ook deze
partij kunnen winnen, zooals we later zullen
aantoonen. Eerst de derde partij, een
Siciliaan, van 't Kruijs zwart, werd, in 19 zetten
door Anderssen gewonnen. De vierde partij
had Van 't Kruys weder kunnen winnen,
maar wegens het late avonduur (zoo merkt
Verbeek op) stelde hij zich tevreden met
remise. De vflfde partij werd schitterend
door Anderssen gewonnen en de zesde en
laatste eveneens. Al deze zes partijen zijn
het naspelen dubbel waard. We stellen ons
voor er enkele in deze rubriek te publiceeren.
OOSTERBEEK
MEUBILEERIMÜM
Dr. Kloos deelt ons mede, dat M. van
't Kruijs een bescheiden, zelfs verlegen man
was, die echter algemeen te Amsterdam
als de primus werd erkend. Hij schijnt zich
later geheel uit het schaakleven te hebben
teruggetrokken. Mochten er on der de oudere
lezers dezer rubriek zijn, die iets weten
over de verdere schaaklotgevallen van dezen
grooten schaker, dan houden we ons voor
mededeeling aanbevolen. We weten alleen,
dat hij in hoogen ouderdom gestorven is.
Behalve Van 't Kruijs was de president van
het Amsterdamsen Schaakgenootschap H.
Kloos een waardige tegenstander van
Anderssen. Ook hij wist den grooten meester
in een zeer goed gespeelde partij te kloppen
en nog wel met zwart in een E vans-Gambiet,
waarin Anderssen zoo uitmuntte. Als merk
waardigheid wijzen we er op, dat Kloos in
deze partij dezelfde verdediging koos, welke
tientallen jaren later door den wereldkam
pioen Lasker als de beste werd aanbevolen.
De heer Kloos was na Van 't Kruijs, met
wien hij geregeld Donderdagavond speelde,
wel de sterkste speler van Amsterdam. Hij
wist in eenige fraai gespeelde correspon
dentie-partoen o. a. tegen Discendo
Discimus" te 'sGravenhage de eer van
Amsserdam op te houden.
Kloos stierf in 1873 op 56- jarigen leeftijd.
Behalve Van 't Kruijs en Kloos was ook
A. A. G. de Lelie voor Anderssen een waardig
partner, alhoewel het dezen niet gelukte een
enkele partij van Anderssen te winnen. Na
den dood van Kloos en het verdwijnen van
het schaaktooneel van Van 't Kruijs, was
De Lelie tot de opkomst der jongere gene
ratie, dus omstreeks 1880, de beste speler
van Amsterdam. In 1874 won hij den eersten
prijs in het tournooi van den Ned. Schaak
bond. In het boekje van Verbeek vinden
we geen enkele partij van De Lelie tegen
Anderssen, maar in het boek van Dr. H. von
Gottschall, Adolf Anderssen, sein Leb'en and
Schaffen, worden een drietal weergegeven,
welke alle getuigenis afleggen van De Lelie's
schaaktalent. Ook een niet-Amsterdammer,
n.l. K. de Heer uit de Beemster, die zich
de gelegenheid niet wilde laten ontgaan om
met den beroemden Breslauer te spelen,
gelukte het van twee goed gespeelde par
tijen er n tegen Anderssen te winnen.
Ook De Heer was ongetwijfeld een schaker
met veel talent. Tot de mindere
Amsterdamsche goden, die echter Anderssen het
niet gemakkelijk maakten, behoorden J.
Plnedo, de vurige schaak-enthousiast, en
M. van Paddenburg, die zelfs een partij
wist te winnen, zij het ook geholpen door
mindere oplettendheid van Anderssen.
(Wordt vervolgif)
IIIUIIIMIIIlllllllllHIIIIIIIIIMtlllllllnlIllllllltllllHIIIII
Steunend op zijn scherp zwaard . . ." dat wel eens te scherp kon blijken
Teekenlng voor ,,de Amsterdammer" van George van Raemdonck
Wie het Gevaar lief heeft, zal er aan vergaan
De oproep van keizer Wilhelm aan leger en
vloot Mdde: Vier jaar ernstige oorlogstijd
liggen achter u. Tegen een wereld van vijan
den heeft het Duitsche volk met zijn trouwe
bondgenooten zich zegevierend verzet, door
drongen van de rechtvaardigheid z(jner zaak,
steunend op zon scherp zwaard, in het
vertrouwen op God's genadige hulp."