Historisch Archief 1877-1940
21 Sept '18. No. 2152
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
PAVILLON DU VIEUX DOELEN
SCHEVENINGEN
Maaltijden volgens da kaart en tegen vaste prijzen
THÉ-, DINER- EN SOUPER-CONCERT
AMERICAN DRINKS i
fi. SINEMOS
20 LE1DSCHESTRAAT 22
AMSTERDAM
TELEFOON H. 5118
HEMDEN
HAAR HAAT
STARK'S
'OXYOOL'
(CHLORAS KALICUS TANDPASTA)
45 cent p. Tabs.
Naaml. Venn. STARK & Co.
S
DEN HAAG
Opgericht t33O
de beste hoeden in Holland
Qrfisfieke Combinatie
uan d
Reproductie Pianofjffeugtf
-JOGflONAso
^
l
Een enkele druk op de
elecMsche knopen men genie* in
eigen woning van het piano
spel der beroemcbfeRianisten
He1 pianospel wordt natuur
getrouw en tot in de kleinste
njnheden geheel zelfstandig
(pneumatisch electrïschj
weergegeven*
In Piano «sis Vleugel onzicht
baar gebouwd
Haf rollen als met de hand
Ie bespelen.
Vfraagt
gaarne ten geflocra.
KETTNERs
Heiligeweg ai/25
AMSTERDAM
CHAMPAGNE
| Comta de BRIAUCOURT g
O REIMS o
m. lACQUES, mumi BREDA i
o o
OOOOOOOO©
HEERENKLEEDING
H.J.LOOR, Utrecht
LIBCRTY
vu Oflïvrae.1 IÏT eiceurfl
eenice BALCM
PCRZISCHe
Ki.ee ojes
TerïTOOMCeSTÊLD l M
onze
AMSTERDAM
Tot het bouwen van Villa's en Landhuizen zijn prachtige heuvel
achtige BOSCHTERREINEN te koop in HET OOSTERPARK te
Lage prijzen, mooie wegen, gat,
electr. licht, water.
«fat
nn'?'?Haat*9WIIUH Dir.jj.
Tel. Int. 38 & 48
BSf
Stenografle
Riënts
Balt
Zelfond. 9O C/t. In d. Boekh. en na postw. bij
RIËNTS BALT, Den Haag, b| wien ook mond. en schr. ond.
Reeds jaren gebruik ik Uw Sten. voor het opnemen van
v» fcDIti VOK1X.INGE1V van bekende wetensch. en polit.
Sprekers met SUCCES." (w. g.) O. te A.
U
n
EENIGE SPECIALITEIT
£fl
£B
S| KRIMPVRIJË|S
SI GEZONDHEiDS- ||
B^f k
OHDERGDEDEREN «S
Bit]
il HET
Nederfandsch Fabrikaat
TRiCQTHUlS
RES.BREESTRAAT.35
TEL. 5066 N.
«l
El
iiiiumiiiiuiiiiiimiimiiiiiimiiiiiiimiiiiiimiiittiniitmiiitimiiiimninmiiiim
EPAETOGEEN:
HET WÓNDER,
DAT GEZONDHEID
GEEFT EU KRACHT.
HET KRACHT-PREPARAAT
BIJ UITNEMENDHEID.
VERKRIJGBAAR. IN DE
VOORNAAMSTE APOmEKEM.
\fèAMT~ZOO NOODIG
RECHTSTREEKS TOEZENDING
AAN DE. E.P.NV.EXPL.M/J.
VOOR EIWIT PRODUCTEN.
KEIZERSGRACHT 790 AMSTERDAM.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
.Typisch hè?" zei ze, dat ik nu bij jou
kom teaen."
Vin je," vroeg hij.
Ja, jij niet?"
Maar hadden we ciet afgesproken om
vrienden te blijven?"
Zeker, waarom vraag je dat?"
Nu, dan is het toch gewoon, dat je bij
mij komt theedrinken."
Je vergeet schijnbaar, dat wij nog eens
verloofd geweest zijn."
Heeft dat dan invloed op den graad van
onze vriendschap?"
Och, je wilt me niet begrijpen," zei ze.
Ik sterf van dorst.''
Een wonderlijk verschijnsel midden In
den winter," vond hij. Maar gemakkelijk
te verhelpen." En hij wees naar het theeblad,
dat zijn knecht binnenbracht.
Bob", zei ze, terwijl ze zich opkrulde in
den clubstoel, schenk jij?"
Met genoegen," zei hij.
Dat meen je niet."
Zeker. Elke verandering kan een genoegen
zijn. Geen suiker, nietwaar?"
Hè," zei ze pruilend, vél suiker juist."
Ach ja, ik vergis me, ik dacht aan
en tegelijk een winst voor ons vaderland;
een verlies, omdat wij noode mannen als
hij was kunnen missen; een winst omdat
de Nederlandsche naam door hem over de
geheele wereld wordt geëerd."
En de Koningin, die op l Juli 1914
Thomson's laatste garnizoenplaats, Gronin
gen, bezocht, hield in de kazerne, waar het
geheele garnizoen vereenigd was, eene toe
spraak, waarin o.a. deze woorden voor
komen : Wij allen gevoelen ons op een
gansch bijzondere wijze n in rechtmaligen
trots op den zoon van onzen stam, die in
den vreemde getoond heeft wat
oudNederlandsche plichtsbetrachting en moed
beteekenen".
Verdient de man, van wie zóó getuigd
werd, geen monument, zijner waardig ? De
vraag stellen is haar beantwoorden.
Zet iiiaar iryens neer," ~fi "c.
Nee, nu herinner ik mij."
Aan wie dacht je?" zei ze, haar hand
schoenen uitstrekkend.
Ik speel nooit mijn dames-vrienden tegen
elkaar uit," zei hij.
Ba, wat ben je akelig," zei ze.
Akelig? Dat spijt me. Hier is thee voor
je en sandwiches, of wil je liever cake?"
Ze had nu haar ellebogen op haar knieën
gestut,haar hoof d in haar handpalmen gelegd.
Zoo staarde ze in het vuur, haar wenk
brauwen gefronst.
Zet maar neer ergens,'' zei ze, met een
onverschillig sehouderschokken.
Maar zei je niet, dat je stier f van dorst?"
Och, ik zeg zooveel."
Hij zweeg, ging zitten aan den anderen
kant van den haard, terwijl hij langzaam
zijn thee roerde. Toen zei ze, zonder van
houding te veranderen, alleen gleden haar
vingers weg ia haar blor.de haar:
Ik haat je."
Dat spijt me."
Ja, ik haat die akelige, zelfgenoegzame
kalmte van je."
Dat sluit dan zeker het eind van onze
vriendschap in."
Ja, ja zeker, 't Was een krankzinnig idee
van me, om te denken, dat ik met jou, met
jou dat jij mijn vriend zou kunnen blijven."
Het spijt me, dat ik in jouw oogen te
kort geschoten ben."
Het spijt je niét. Je zult blijlzijn, wanneer
je heelemaal vrij van me bent."
Je thee wordt koud."
Och", zei ze, is dat je eenig antwoord?"
Een ander antwoord geloof je niet."
Ze stond op, rukte haar bont van den stoel.
Ik ga," zei ze.
Ik zal je wegbrengen."
Nee," zei ze, dat zal je niet."
Ze was al bij de deur, toen ze nog eens
rond zag in de kamer, die haar altijd zoo
lief geweest was, het hoekje bij den haard
en de houtblokken, die opgestapeld lagen
achter het haardijzer en de ijsberenvacht
voor den divan, die ze samen gekocht hadden.
Toen zag ze op zijn bureau, achter de tinnen
kan met bloemen haar portret staan- Ze trad
terug van de deur, haar stem klonk zachter.
Bob, daar is.... daar staat mijn portret
nog op de oude plaats...."
Ja. Nóg op de oude plaats", zei hij.
Dat is lief van je Bob."
Het was alleen nonchalant van me."
Hoe bedoel je?"
Ik had het vergeten."
Haar gezicht was wat hulpeloos geworden,
IMII wiliimiiiiilinii. iiiiiiimnliiiniiiiiiiliiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiliiiiimmiiimiiimiimiiiiiiitmiiiiiimmi
culeerd wordt, bewijzen helaas de dagbla
den in de verschillende landen gedurende
deze oorlogsjaren maar al te zeer. De
massa denkt niet bij het lezen van een
artikel aan een persoonlijke meening, maar,
geholpen door de anonimiteit, zal zij alles
wat de krant haar vertellen wil als de
Waarheid aannemen. Stond er een naam
onder, zou ze dan niet eens aan mijnheer
Zus of Zoo's wijsheid twijfelen gaan? Nu
Is alles zooals het gedrukt staat. Een pes
simistisch redacteur verwekt door een paar
met aplomb geschreven regeltjes, in zijn
plaatselijk blad als mirakelspreuk verkon
digd, een angst en vreeze als geen tien
vurerde kanonnen veroorzaken kunnen; een
optimistisch heer sust de menschen in
slaap al liggen ze ook op doornen. Zou
dat gevaar niet voorkomen worden door
de verplichting van onderteekenen ? Of
dunkt u dat gevaar zoo groot niet! De
duistere bron van het gedrukte woord,
is als strijdmiddel voor alle doeleinden
te gebruiken. Dankbaar wordt dat wapen
dan ook gehanteerd, besluipend
daarNog eens Anonimiteit in de Pers"
Het artikel over Anonimiteit in de Pers"
van den heer Redacteur van het Vaderland
lokte mij tot schrijven. Na diens meening
als man-van-het-vak de mijne als
krantetileezende-leek. Hij pleitte voor afschaffing
der anonimiteit terwille van journalisten;
laat mij het dan doen terwille van het pu
bliek.
Het dagblad is door z'n beïnvloeden der
massa in onze samenleving een geweldige
macht geworden en dus, als alle krachten
goed gebruikt worden een weldaad, doch mis
bruikt een misdaad.Jan Publiek slikt alles wat
zijn krant hem te slikken geeft als Ware
Wijsheid en hoe welbewust daarop
gespehet blonde haar viel met een zachte vleiïng
over haar ooren. Ze trok haar bont dichter
om zich heen, alsof ze het koud had.
En laat je het nu tóch staan Bob?"
Dat zal van jou afhangen."
Hoe zoo? Hoe bedoel je?"
.Je hebt gezegd, dat je me haat en ik
kan toch niet het portret van iemand, die
me haat, op mijn bureau laten staan. Dat
is te pijnlijk."
Ze schuifelde met haar voeten over het
tapijt.
Dat heb ik zoo niet gemeend Bob."
Dus toch vrienden?"
Ja als jij nog wilt."
Zeker", zei hij rustig en stond op. Mag
ik je nu thuisbrengen?''
Ja. En het portret Bob?"
Dat blijft staan tot jij het opeischt."
Tot ik het opeisen," herhaalde ze zacht.
Dan kwamen er vreemde flikkeringen in
haar oogen. Ze liep op het portret toe, bekeek
haar lachend, uitdagend gezicht. Hij wachtte
op haar bij de deur. Ze draaide zich om
naar hem.
Misschien eisen ik het gauwer op dan
jij denkt Bob."
Dat geloof ik niet," zei hij en hield de
deur voor haar open.
* * *
Vier dagen later kreeg hq haar briefje:
Bob, nu kom ik je vragen, of ik mijn portret
terug mag. Je moet het me zélf brengen
morgenmiddag om vier uur. Ik denk, dat
tante Lucie dan hoofdpijn zal hebben,
zoodat we een ongestoord, rustig afscheid
kunnen nemen. Want een afscheid wordt
het Mab."
En den volgenden middag om vier uur
zat ze op haar kamer. Op een tafeltje had
ze al zijn cadeaux gelegd en zij n portretten
en zijn ring. Ze tuurde op haar leege linker
hand. Dan sprong ze op, trok de gordijnen
dicht voor de ramen, liet een schemerlamp
aangloelen in het hoekje bfl den haard en
wachtte, tot ze hem komen hoorde; zijn
stap in de hall, zijn hand aan haar deur
knop. Ze leunde achterover in haar stoel,
wuifde hem een plaats toe.
Ga zitten."
Hij keek naar het tafeltje naast hem,
waarop, als een uitstalling, lagen zijn cadeaux
met den ring, glanzend in het open
blauwfluweelen neslje, er boven op. Dan keek hij
haar aan.
Een afscheid In optima-forma, geloof Ik.'
Ja, wat had jij anders gedacht?"
Ik had er me geen voorstelling van
gemaakt."
Omdat het je niet genoeg interesseerde?"
Omdat ik niet kon weten, hoe je de
enscèneering maken zou."
Je moet niet hatelijk worden Bob, denk
eraan, dat dit ons afscheid is."
Daarvan ben ik doordrongen," zei hij.
Maar je hadt niet alles zoo moeten uit
stallen. Vind je 't niet een klein beetje
banaal?"
Ik wou je laten zien, dat ik het meende.1'
O. maar daaraan heb ik niet getwijfeld.''
Het was stil tusschen hen. Een klok tikte.
Het vuur in den haard knetterde. Ze boog
zich over naar den gloed.
Bob, ik moet je iets zeggen."
Ik luister."
Ik heb iemand ontmoet zijn naam doei
er niet toe hij is een jeugdvriend van
me geweest. Ik heb veel van hem gehouden
vroeger. Toen ging hij naar het buitenland.
En nu nu is hij teruggekomen. En Bob
hij houdt rog van me."
Jaa?" zei hij, toe ze zweeg. Ze knelde
haar handen in elkaar.
En ik ik houd ook nog van hem Bob."
Mag ik je gelukwenschen?" zei hij, terwijl
hij zijn hand uitstrekte. Ze keek naar zijn
gezicht. Het was rustig als altijd. Ik stel
het op prijs, dat je het mij, als je vriend,
het eerst toevertrouwt." Hij drukte vragend
op eerst."
«Ja, jij bent de eerste, die het weet."
Ik stel het zeer op prijs."
Hij," zei ze, en ze aarzelde even als
beschroomd. Hij zal nooit willen, dat ik
jou nog zie Bob. Hij is heel jaloersch."
Dan is het beter, dat ik nu maar ga. Ik
wil niet, dat je om mij onaangenaam
heden krijgt."
Hij komt straks," zei ze. Maar je kunt
nog wel even blijven. Het zal zoo vreemd
zijn, als we elkaar nooit meer zullen zien.
Weet je nog.hoe je eiken dag kwam vroeger?"
Ja, dat herinner ik me nog wel."
En hoe ik eiken dag bloemen van je kreeg
Bob? En weet je nog van onze lunch in dat
aardige, oude huisje midden in het bosch?
Wat kan het toch gek loopen in de wereld
had jij ooit gedacht, dat wij zoo "
Dat wij zoo," herhaalde hij.
Zoo zouden scheiden?"
O jawel."
Jij wel. Ik nooit, 't Is een openbaring
voor me geweest, toen ik hem terugzag
mijn eerste liefde " zei ze droomerig.
Ik dacht eigenlijk, dat tante Lucie open
baring voor je gespeeld had," zei hij.
nniiiiniiiiiiniii
mede zijn prooi zonder kans van
tegenweer. Wordt die macht niet aangewend
door het van de Pers gebruik maken om
eigenbelang te dienen, ten koste van het
Recht? Ieder met wat rijken invloed kan
er de voordeelen van trekken en die weelde
kunnen de menschen niet dragen. Zou dat
wapen den jager naar macht niet uit handen
gerukt worden door Openbaarheid en daar
door Rechtvaardigheid zegevieren?
N. M. MARSH
Nieuwe Boeken van deze Week:
IR. R. VAN DER BROEK D'OBRENAU,
Bevloeiing in Nederlandscti-Indii; (serie: Onze
Koloniën) 47 pag. Haam, Hollandia-drukkerij.
PROSPER VAN LANÜENDONCK, Verzen,
116 pag. Amsterdam, Mij. voor Goede en
Goedkoope Lectuur.
Het boek Jesaja, eerste gedeelte, vertaald
door A. B. DAVIDS, met inleiding, en
aanteekenirigen van den vertaler. 96 pag.
Amsterdam, Mij. voor Goede en Goedkoope
Lectuur.
Zij heeft er den stoot aan gegeven, maar
dat andere...." Ze brak af.
Déhart-pang," zei hij. Ze spiedde naar
zijn gezicht.
Jij zult ook wel niet altijd alleen blijven,"
zei ze.
Nee, ik zal zeker niet altijd alleen blijven."
Hij stond op. Ze keek op de klok.
,,0a je r,u al? Wil je niet eerst een kop
thee? Toe, dan bd ik even.'
Ncc, laten wc het afscheid niet ver
schuiven," 'P' hij. Hij st.ekte zijn hand uit.
7.ij n Eczlclil was heel onbewogen.,,Ik wensen
je een zonnige toekomst,Mab." Haar wimpers
knipten een paar maal.
Dank je," zei ze. Ze liet haar hand in de
zijne, maar hij sloot zijn vingers open.
Toen liep hij naar de deur, zonder wachten
meer, draaide den deurknop om. Ze stond
nog bij den haard en hield haar handen in
elkaar gekneld.
Bob," riep ze dan, en haar stem klonk
heesch.
Ja."
,,7e slikte een paar maal, Mijn portret."
Dat stuur ik je wel met al het andere."
Hij trok de deur open, en in haar hersenen
klonk al de slag van den buitendeur in
het slot.
Bob, ga zoo niet weg," smeekte ze op
eens. Hij streek over zijn haar.
Wat bedoel je? Je hebt toch zelf ons
afscheid voorbereid?"
Ja," zei ze, ja, dat heb ik. Maar O
Bob", en ze liep op hem toe, duwde de
deur dicht, ga zoo niet weg. Blijf bij
me... Bob."
Toen ze weer voor den haard zaten, zij
met haar armen om hem heen, als om hem
vast te houden, zei ze:
Je vraagt heelemaal niet naar den ander
Bob."
Er is geen ander," zei hij.
Hoe weet je dat?"
Ik weet zooveel."
Ook, dat ik, dat ik niets van dat alles
gemeend heb van ons afscheid, bedoel ik?"
Ja, ook dat."
Daarom bleef je zoo ijzig kalm zeker."
Misschien," zei hij. Toen dacht ze
even na.
Tante Lucie heeft toch wel gelijk," zei
ze dan. We passen niet bij elkaar, jij zoo
ferm en ik, en ik zoo'n kind nog. Maar ik
zal mijn best doen Bob."
Beloof niet te veel," zei hij en streelde
heur haar.