De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1918 19 oktober pagina 10

19 oktober 1918 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

?T"V 10** DErAMSTERD-AMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Oct. '18. .- No. 2156 rch w A ctetJtic& Sy MEEREN-ARTIKELEN, UITRUSTINGEN. 'M IA |B A B M A B iiiiiiiiiiiimuiiiiiimiifiimiiiiiiiiiiiiiiiiii gesprek met een anderen meneer. Een groote nieuwsgierigheid kwam bij m IJ op, Z»u hij wuen hoe't met zijn gezellin was af geloopen? WOT z]j inderdaad niets dan een onwetend werktuig geweest, zooals ze had betoogd ea was het deze Vlaamsen sprekende sinjeur die haar in het verderf had gestort? Want dat haar lot alles behalve benijdenswaardig was, stond ook bij mij vast. Ik moest er toch het mijne van hebben, volgde hem, toen net etenstijd werd, en kwant zoodoende te weten in welk hotel hQ logeerde.- Wijl ik toch nog eenige dagen - blijven moest, verhuisde ik en nam in het, Mine hoftl mgo intrek, met de bedoeling de -e«Wte dt beste iöfgenheid aan te grQpen de kennismaking téHérnieuwen, waartoe ik mfl vma het laatet aangekomen nummer van de Nieuwe Rotterdammer voorzag. Het kostte maar weinig moeite, want de man died volstrekt niét geheimzinnig en kg de eerste gelegenheid die zich voordeed, liet bil zich vinden voor een gesprek. Na eenigen tijd over koetjes en kalfjes gespró'ken te; hebben, vertelde ik hem wat ik in 't station Gottmadingen had bijgewoond. HQ Vatte het erg kalm op, volgens mijn opvattingen te kalm, zoodat ik hem [einde lijk ietwat scherp attent maakte op het iiinimiiiiMMiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiii mogelijke en zelfs waarschijnlijke lot van de dame in kwestie. Het maakte echter blijkbaar geen grooten indruk «p hem, zoodat ik spoediger dan mijn bedoeling was ietwat koel afscheid nam. En zelfs kwam de vraag bij mij op of de voor zijn mede werkers blijkbaar gevoellooze meneer niet gesignaleerd moest worden bij de Zwitsersche autoriteiten, al kwam ik voor mij zelf tot de konklusie dat zulks in elk geval niet op mijn weg lag. Ik zag den man nog een paar keer, we groetten elkaar in het voorbijgaan, maar tot verdere gesprekken kwam het niet. Tot dat hij op een morgen van de ontbijttafel regelrecht naar mij toekwam en ongeveer het volgende vertelde: Menier, zoo begon hij, ik heb nu ver nomen wie u is, u is geen vriend van de Boches, en nu stel ik er prijs op u te ver tellen hoe 't met die koffer-geschiedenis staat. Ik ben, ge hebt dat al bemerkt, 'nen Belg. Ik heb jaren in Duitschland doorge bracht, vandaar mijn kennis van het Duitsch en daardoor werd ik aangewezen om de taak op mij te nemen die ik nu vervul. Of liever, vervuld heb, want ik ben in Duitsch land gesignaleerd en kan er niet weer terug. De zaak met den koffer zit zóó. Ik was, na veer moeite en na maanden reizen en trekken, natuurlijk onder valschen naam en met uitstekende valsche papieren, geslaagd in mijn opdracht. Deze was, vast te stellen waar de nieuwste groote Dultsche oorlogs industrieën zijn gevestigd. Ik heb een aantal situatiekaarten geteekend en het was nu te doen om die over de grens te krijgen. Ze waren geborgen in den bewusten koffer... En zijn dus verloren gegaan, merkte ik op. Pardon, was het verrassende antwoord, de koffer is hier en de kaarten zQn al te Parfls. Hè? Juist, de koffer heeft het lot dat wij hem toegedacht hadden, precies beleefd, zooals het volgens het programma moest. Ik begrijp er niets van. Hebt ge al eens gehoord van een smok kelaar die zich met een vrachtje moedwillig laat snappen om iets dat meer waarde heeft er door te krijgen? Zoo was het hier. Een dubbele bodem in een koffer, dat is een alledaagsch, banaal ding, waarmee men niemand beet neemt. De zijwanden van denzelfden koffer waren niet dubbel, maar tock zaten de kaarten daar tusschen. Maar de kaarten zijn toch uit den koffer gehaald, ik heb ze gezien. Wel nee, wat in die dubbele bodem zat, is er uit gehaald en dat hebt gij gezien, dat waren eenige teekeningen die wij meer dan een jaar geleden at hadden. Ze zijn in den dubbelen bodem gelegd omdat men er iets moest vinden. Teekeningen van machines en toestellen die onze ingenieurs even goed maken als die van de Boches. De situatiekaarten met de ligging van de fabrieken van oortogsmaterieel, dat was 't geen er door moest, en die zaten in de zijwanden van den koffer. En de koffer is overgekomen? Natuurlijk, dat was de berekening. Kijk eens, die dame die den koffer overbracht, wist inderdaad van den inhoud niets af. Ze. zou die koffer meebrengen foor haar broer,, die hier in Zwitserland w«ont. Diens adres stond er op. Toen men nu bemerkte wat vleesch men in de kuip had, lag het vo«r de hand den koffer door te zenden, dan in Zwitserland te zien in welke handen hij belandde, daardoor hopende de draad te vinden waarmede de ontvanger hier, ver bonden was met de eigenlijke afzenders, ginds. Want u begrijpt dat, nadat men de teekeningen had, het verdere doel moest zfln in Duitschland de maker en de afzetder te vinden, plus hun helpers. Wel, en hoe ging het ? Heel eenvoudig. De koffer kwam hier aan, werd aan het station ter beschikklig gesteld van den geadresseerde, die hem kwam halen, en daarmee was het uit. Maar de stukken in de zijwanden? Waren er onderweg uit gehaald. Dus die broer wist ook van niets. Natuurlijk niet. Maar hoe zou 't zijn zuster vergaan? Ze is gister bij haar broer aangeko men. We hebben haar behoorlijk schadeloos gesteld voor den onderganen schrik. Er is nog een heeleboel in uw verhaal dat ik niet begrijp. Hoe gelukt het u bijvoor beeld om die menschen die van niets weten zich in zulke gevaren te doen begeven? Menier, zei nu de Vlaming, ik heb u het verhaal gedaan om den slechten indruk die het geval eerst op u gemaakt had, weg te nemen. Dat zal nu wel gelukt zijn, denk ik? We zijn geen onmenschen. Ja, als die vrouw in veiligheid is... Dat is ze. Heel wat beter in veiligheid dan de munitie- en andere fabrieken die oo mijn kaarten staan. Mag ik u nu groeten? 't Is mij aangenaam geweest. Bij mijn terugkeer over Gottmadingen, eenigen tijd later, was er een ander officier, die de grenswacht aanvoerde. Anders was er niets veranderd. Het plaatsje en het station AM£BDi_K 1BNHEM »g-6ffENHA«E - ROTTERDAM UTRECHT iiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii vormdemet het omliggende landschap een heerlijlddylle, de dame van den koffer heeft c allicht een minder aangename herinneg aan. Z. iiiiiiiiniiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiimiitiii Inhoi van de October-Tijdschriften fonfsleven: H. B. S.-er,door J. H. Speenhoff, it teekening van Van Wagtendonk. Naar liëin oorlogstijd, door M. Menalda van Souwenburg. Uit de natuur, door Fred.'uenéWat iedere jongen moet weter- Wie heeft Amerika ontdekt. Zijn v» gevonden. Avondzang door Hugo v. d. lijden. De professor.?Van enze spoifden, door Leo Lauer. William Shalpeare. Jongenslevenoortretten, J. Rieenhoff. Welke sport ??Van 's we reldgebeuren.?Mijn hagedissen, door J. DKrijnan. 'n Praatje Jmet den scheper, doeV. Hielkema. De vliegmachine als vijf( wapen, door O. Spit. Het water kant», door P. Tjebbes. giiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuii IIIIIIIIIM iiiiiimiiiifiiimiiiiiiii DE COLLECTIE LANNOY bij G. THEOD. BOM De heer Lannoy heeft in de laatste weken zijn stadgenooten een goeden dienst bewe zen door zjjn fraaie collectie scheepsteekeningen in de veilingzaien van Bom te exposeeren en ons wat mee te laten ge. nieten van een werk, waaraan hij 45 jaar ' van zijn leven heeft besteed en Bom heeft zich gemanifesteerd als een Mercator Saplens door zijn localiteiten nu eens niet voor kunst en wetenschap, als middel om geld te verdienen, maar uitsluitend om de kunst te dienen beschikbaar te stellen. Het was er l'art pour t'art. De meeste verza melaars hebben iets van Harpagon: ze zijn Jaloersch op bun bezit en vermeerderen dit uitsluitend om het genot van het hekben. Hun schatten verdwijnen in kasten en kis ten, en nauwelijks omvademen zij zelf den omvang en beteekenis van hun rijkdom. Ik heb de psychologie van den verzamelaar dan ook altijd een beetje zonderling gevon den en mfjzelven er meermalen tegen ge waarschuwd, want ieder mensen maakt in verschillende levensperioden verzamelwoeden door, al is 't maar van postzegels. De heer Lannoy is allerminst een Harpagon: met een groote gulheid heeft hij zijn collectie aan het publiek getoond en wie iets dieper op al het moois wilde ingaan vond in hem een vriendelij ken cicerone. De jongens van de Zeevaartschool kunnen daar van mee praten l Een expositie van platen op scheep vaartgebied was wel heel aantrekkelijk en wij hebben uit deze ruim 300 exemplaren kunnen zien, hoe de Nederlanders van 17e 18e en 19e eeuw zich op de reproductie van het schip en zijn onderdeden en emoties hebben toegelegd, hpe het heeft geleefd in ons denken en doen. Ik zwijg van de twin tigste eeuw, want ieder zal voelen, dat het schip en de zee actueeler zijn dan ooit nu in waarheid elke schuit, die in de haven terugkeert vreugde aan het Vaderland ver oorzaakt. 45 jaar heeft Lannoy verzameld en iets goeds tot stand ge bracht, dat een genot is om te zien. Al dadelijk naast de deur troffen de 21 aquarellen van Haccou door de zeldzaam diaphane perspectieven en heldere kleuren. 't Is merkwaardig met hoe weinig tinten deze meester de licht effecten van de zee en de weerspiegeling van zijn vroolQke schepen in het water weet weer te geven, hoe levend hij zijn tuigages en vlaggen in de wind laat staan en wapperen, 't Is zeker niet gemakkelijk ge weest deze verzame ling uit het begin van de 19e eeuw bijeen te brengen. Zeer sterk was op de tentoonstel ling de 17e eeuw ver tegenwoordigd in het buitengewoon mooie detailwerk van Van Everdingen met een paar sepiateekenlngen keningen van Willem van de Velde, zeker wel de meest popu laire van onze scheepschilders, wiens zee slagen wij allen ken nen. Ook hier trof weer de verzorging van het détail, de spiegel van een oorlogschip, de Amsterdamsche statie sloepen. Het werk van Van de Velde is wei nig emotioneel, maar treft toch prettig door de minutieuse verzorging.Zijn jongerebroe der Jesaja is minder bekend en het was een bofje hier van hem een paar teekeningen van riviergezichten te zien niet ,gemakkelijk op te diepen. NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP btordienstvanTetenburg IAGELIJKSCHE MOTORDIENST HECHT LEIDEN DEN HAAG DELFT tintthawig. Itrachttchivnr26. FjnjékiéiB. Kouttahiil VICK-VCKSA de meeste Arcila in Barbaria in 't geblet der Mooren." Barbarische Cust. In de straat van Tanger tot Cabo De Spartel, Naar teekening van Adam Willaerts. van een strand- en riviergezicht, de zeer artistiek geconcipieerde brug over de Tiber van Oujardin een studie, die vermoedelijk een ontwerp is geweest voor een schilderij, de twee Rijngezichten in O.-1. inkt van Van der Meer de jong en de verzameling teevendige. Zeeman heeft meermalen den menkant van onze oude zeekasteelen gehilderd: duidelijk zien wij op zijn werk t vlakke dek, dat trapsgewijze oploopt tot :n hoogen spiegel, vanwaar de kapitein jn bemanning overziet. Hij geeft een an;re idee dan wij gewoonlijk gewend zQn. De clou van de tentoonstelling was een Stal teekeningen van Van Beest, waaraan recht een eereplaats was ingeruimd. In e meesten als Van de Velée en Neerstraten :unnen wij zeker de nauwgezetheid bevonderen, maar het is alles in ruste. Zelfs Ie ietwat impressionistische zeeslag van ., vraeuer 3en laatste vertolkt niet het onstuimige, V',[ « Kn onrustbarende van een treffen van schepen vnn kP hPt «rhin°P den Oceaan. Anders bfl Van Beest. Hij van rfpn hiiit?£antls veelmeer de geïnspireeerde, emotloneele, van den buitenkant zjjn schepen leven,de fersche lijnen maken, v? P"' ,S£ESfn,S«d*t wij de wlnd ais '4 ware do" de zeilen ven en spiegeis, maai voeien 8peien. ,je prachtige bark op de tenzelden ingaan op hel toon8teillng aanwezig is er een eminent voorbeeld van. Statig komt ze als 't ware op ons af. Van Beest heeft zelf veel gevaren. Hij was een beschermeling van Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden, dien hij op zijn overzeesche tochten in de vijftiger jaren der 19de eeuw geregeld vergezelde en met wien hij dus aile wederwaardigheden van het zeemansleven hetft meegemaakt. Er wordt zelfs gezegd, dat hij het gezicht op Gibraltar onder de oogen van den Prins, toen zij de straat van Gibraltar doorvoeren, heeft geteekend. 't Is jammer dat deze kun stenaar zoo jong op 40jarigen leeftijd is gestorven, want zijn werk draagt het stempel van het geniale en het is zeker een voorrecht 26 teekeningen en schetsen van hem vereenigd te zien. Uit de kostbare collectie heb ik maar een enkele greep gedaan. Er is meer, veel meer en goed werk te zien geweest getuigend van onzen zwerfzucht uit vroeger tijd, want wij vinden er de bekoorlijke rust onzer binnenwateren naast de ontstulmige zeeën in verre landen en gezichten op Barbarische kusten. Laveerende schepen Naar teekening van W. Vitringa Bemande roeiboot bij voorsteven van koopvaardijschip Naar teekening van FRISO iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiii.i Albertus van Bees llllllllll:llllllll!llllllltlllllllll)lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllIIIIIIIIIIIIIlI N.V. Eerste Netled. " u F N HAAR Orogt Elementen voor TI,* M «nïD&atilooze Telegrafie Tel. Interc. H. 5800 ** T.iOBram-adr.s:ENEF, DEN HAAG Hoofdvorto nwoordigor: TECHN. BUR. MARYNEN - Den Haag »i P. VAN EXTER, c.s. Makelaars zullen op Maandag 28 October 1918, des avonds na zes uur in het Yerkooplokaal Frascati" ten overgaan van de Notarissen A. SCUELTËMA BEDUIN en K. W. J. K. TAN BEVERWIJK in veiling brengen: Het Heerenhuig met afzonderlijk verhuurd Bovenhuis Tuin en Er re aan de Saxen Weimarlaan 41 groot 2 Aren 11 Centiaren. Uet BE \EDENHUIS (her. 9 kamers enz.) is verhuurd tot l Hei 1919. Het BOVENHUIS (ber. 12 Kamers enz) is verhuurd tot l Mei 1920. Te bezichtigen des Dinsdags en Donder dags alsmede op den Yerkoopiag van £?4 uur met een bewijs van toegang. JDE Weekblad voor Nederland kost slechts f2.26 per kwartaal J. C. LONDT, WI^LEM J. JONKER, c.s. Makelaars, zullen op MAANDAG 11 NOVEMBER 1918 in het Yerkooplokaal Frascati" ten overstaan van Notaris TH. RU YS tizn.in veiling brengen: Het voor eenige j aren fraai verbouwde WINKELHULS, waarin sedert vele jaren een Kruideniers affaire is geves tigd, met Woning en Erve te Amsterdam aan de trechtscbtr. 32 Kad. Sectie I No. 1195 groot 84 Centiaren. Het perceel ia verhuurd tot l Februari 1919. Bezichtiging des Dinsdags en Donderdags alsmede op den verkoopdag van 2 tot 4 uur, met beir\js van toegang. LevensverzekeringMaatschappij flrnbem Maatschappelijk Kapitaal EEN WILLIGEN GULOEN voltaekond Sluit Levensverzekeringen en Lijfrenten op bijzonder gunstige verzeker ngsvoorwaarden tegen zeer BILLIJKE PREMIËN KIEK Te BAARN te Ko' twee aaneen geb. WOONH. met groote WERKPLAATS, TERRN voor OPSLAG en TUIN, gez. oppervl. pi m. 900 M2 op ei hoek van twee straten, het beste gedeelte van drukke winketr. Zeer geschikt voor alle ruimte behoevende zaken. T bevragen aan het Woningbureau van J. D. F. VAN D E FV E E N, Makelaar, aldaar. D,v,leijninp&Zn, KLEEDEIWVOOIiDiWESENIIEEREII Hoge wal 13-14 CE N HAAG Telefoon 590 S> ec i aal ENELSCHE STOTEN DAMES! Abonneert U op het Maandschrift DE VROUW EN : HAAR HUIS" : Prijs per jaargang f 6.franco pfcj)ost f 6.5O UITGAVE: VAN HOLKEMA & WARÉNDORF " f" AMSTERDAM Illustratiednik-papier van de Firma C. G. A. CORVEY, Keizersgracht 255, Ansterdam, Tel. N. 1202 en 555 Typ. Am»t. Boek- M Steendrukkerl, voorhCM Ellermu. Harmi & Co.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl