NO DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ROTTERDAM AMSTERDAM S^TARK'S 'OXYDOL' (CHLORAS KALICUS TANDPASTA) 45 oont p» Tube. Naaml. Venn. STARK & Co. Chemische Fabriek 's-Hago" DEM HAAG OpgofloM 183O CHAMPAGNE Oomto de BRIAUGOURT REIMS JOS. JAOQUES Wl/nhandel - Breda ONDER RlJKS-CONTRÓLE vmmtjo wmit Wt B.V.D.HEIDB 'i.Gr»T«l.w«f. - Tel. 1160 ARTISTIEKE MEUBILEERIN6 SPECIALS ONTWERPEN aiiiiiuiniinni||ffliiin|iniiiniiiiininiii|iiiiiiiiiiiiiiiiiinininiiiiiiiiiiiii MEEREN MODE-ARTIKELEN ! - HEERENSTRAAT 12, GRONINGEN =3 TELEFOON 1083 ainiininüiniinniiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiniNMiiiiiiiif Zijden Larnpekappen Speciaal adres, alles eigen fabri kaat, ook alle artikelen om zelf te maken, op aanvr. prQscour. No. 10. (W Voor den handel speciale prijzen VAN DAM, KaMraat ISUnUriii - - TELEFOON 5900 - DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland j kost slechts f 2 25 p. kwartaal HEERENKLEEDIN6 H.J.LOOR, Utrecht LIBCRTY VAM cHenu.i.e HOCD VAN cnehiue Itl COCARDrj GeGARMetPD MCI'ZUDfcï! I.IHT in DonKeK&Ruiri.ReseDA, UCHTLILA. DOflKfURLADW, UCHTbl.AUV 2250 27éo "t -f RiëntB Balt Stenografie *^» _ ^_ _ m^^^L Z*^ Zelfond. 9O t. In d. Boekh. en na postw. b| RIËNTS BALT, Den Haag, b| wlen ook mond. en schr. ond. Ookbijhet volgen van de SNELSTE r> KB A.TTEN heeft uw Sten. mij nooit in den steek gelaten." (v. g.) O. te A. iiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinmiiiimiiiiiiiimiiiiM iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiuiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiMMiiiti EPAETOGEEN: //ET W&NDER, DAT GEZONDHEID GEEFT EN KRACHT. HET KRACHT-PREPARAAT BIJ UITNEMENDHEID. VERKRIJGBAAR IN DE VOORNAAMSTE^ APOTHEKEN. VRAAGT zoo NOOD/G RECHTSTREEKS TOEZENDING AAN DE E. P. N.V. EXPL. M U VOOR EIWIT PRODUCTEN. KEIZERSGRACHT oorlog, zal de productie, toegenomen door de vele tijdens den krijg opgerichte fabrie ken, en door de millioenen nieuwe arbeidsters dalen en zullen de prijzen vallen als baksteenen, snel en vlug. Wie daaraan twijfelt, moge zich even herinneren, dat vóór den oorlog de groote consumptievraag steeds versterkt werd door uitbreiding van indus trieën en het openen van nieuwe landen, waarvoor steeds kapitaal aanwezig was. Daarvoor zal nu geen kapitaal beschikbaar zijn, de belastingen worden daarvoor te hoog en Indiëen Zuid-Amerika enz. enz., zullen, evenals de oudere landen, een periode van stilstand tegemoet gaan. Het eerste gevolg van de prijsdaling zal zijn werkeloosheid, hevig en langdurig. Inplaats van two jobs for one man", wat zoolang den werkman verwende, komt we derom two men for one job", loonen zullen dalen, de union's zullen hun verstand terug krijgen en helaas zal de ontstane armoede versterkt worden door de onmacht van den slaat om te helpen. Emigratie zal het gevolg zijn, al lokken de dalende graanprijzen steeds minder en men zal wederom tot de conclusie komen, dat oorlog allermeest slecht is voor den arbeider en niet de democratie, maar de reactie in de hand werkt. Toch ondanks al die groote ellende, kan de genezing niet langs anderen weg komen. De levensmlddelenprijzen moeten dalen tot dat het gevallen loon tot een normaal onderhoud in staat stelt en de gedaalde lllnliillllllllllllllll iiiiiifiiiiiiiiiitifiiiiinii Hepzibah's haar begon gaandeweg glanzlger te worden; haar gelaatskleur werd frisscher; zq besteedde meer zorg aan haar kleeding. Op het dorp kocht zij een blauw katoenen japon en een mousseline omslag doek. Haar stem klonk zachter; en zij zong onder 't werk. Torn echter zat in de lange zomersche avondschemering op het kerkhof en kwam eerst 's avonds, tegen het avondeten, met loome schreden en doffe, triestige oogen in huls. «Je moet niet aldoor zoo verdrietig zijn," zei Hepzibah eens na het avondeten tegen hem op vriendelfjken toon. Zij zat te breien bij het licht van het vuur. Haar hoofd was over haar werk gebogen. Torn schrikte op als ontwaakt uit een droom en keek haar strak aan. .Jawel, je hebt mooi praten tegen een man wiens hart gebroken is." Zijn stem klonk schorrig; hij wendde zijn hoofd van het vuur af. Maar je moest niet zoo treuren als iemand wlen geen hoop meer overgebleven is. De tijd zal je leed wel verzachten. Je hebt nog een heel leven voor je." Torn lachte schamper, 't Was akelig aan te hooren. Zij was alles wat ik had mijn Nelly, Mijn oogappel. Wat heb ik nu nog aan mijn leven? Ach, wat had zij aardige maniertjes," peinsde hij voort. Wat was zij liefenvrleninkomsten uit handel en industrie na be'aling der belastingen een surplus laten, dat tot afbetaling van 'slands schuld of tot ontwikkeling van nieuwe ondernemingen aangewend kan worden. Dat geld in dien tijd goedkoop zal zijn, zult ge wel toegeven, maar vraag naar be legging, except in fatsoenlijke staatsfondsen, zal er niet zijn. Dat de opbouw der verwoeste landstreken niet zoo vlug zal gaan als zoovelen thans hopen, is een andere voorspelling, welke ik waag. Zeker, iedereen zal daartoe willen medewerken, maar waar zullen de geweldige benoodlgde kapitalen geVonden worden ? Van staatswege, zult ge zeggen. Ik betwijfel of men na den oorlog die dure bouwkosten voteeren zal. De mentaliteit der arbeiders zal een ge weldige ommekeer moeten ondergaan en diep medelijden moet men hebben met die honderdduizenden, die vóór den oorlog meenden, dat betere loon-, woning- en andere toestanden blijvend waren, dat de invloed der arbeiders op het beheer stijgende zou zijn, en die gedurende den oorlog zich in zoo groote regeeringszorg verheugden. Ik weet wel, dat menig arbeidersgezin veel gebrek leed door den oorlog, maar toen kon men zich vleien met de meening, dat die toestand tijdelijk was. Na den oorlog echter zal men een zijde van de economi sche geschiedenis der volken leeren kennen, welke sedert de tachtiger jaren niet meer delijk ." Hepzibahs breinaalden glinsterden in den weerschijn van het vuur. Er zijn in de wereld nog wel meer e ven lieve vrouwen als Nelly," merkt^zij zachtjes op, turende op haar breiwerk. Beiden zwegen een poos. Het vuur flik kerde op; een verkoold stuk hout viel op de plaat. Hepzibah hoorde haar hart kloppen; langzaam richtte zij haar oogen op Toms gelaat. Hij keek haar heelemaal niet aan, maar had alle attentie voor een porseleinen her derinnetje op een tafeltje tegen den muur. Hij scheen zijn best te doen zich iets te herinneren. Nelly, had't daar niet s taan. Neen, 't stond ginds op den schoorsteenmantel, daar stond het" Hij verzette het ornamentje en veegde 't af met zijn zakdoek. We moeten alles laten staan zooals zij 't gezet heeft, Hepzibah," sprak hij, maar Hepzibah was de kamer reeds uit, de zo mersche duisternis in. ZQ leunde met haai armen op het hekje en tuurde naar de in schemering vervagende zee. ZQ zag er in de duisternis bleek en spookachtig uit. Zij huiverde in de warme lucht. Jij doode vrouw jij Nelly," mompelde gezien werd en de arbeider zal moeten inzien, dat de sociale verbeteringen door te goeder trouw zijnde vrienden hem in de laatste 25 jaren gebracht, niet altijd stoelden op historisch begrip en economische wetten. Dat zal een moeilijk ontwaken voor hem zijn, al brengt het hem tot volmaakter Inzicht. Toch mogen we «let versagen en moeten we een gezonde, democratische politiek blijven volgen. Moeilijk zal dat zeker zfln. Om van de weigestelden te verkrijgen, dat zij bij hun geslonken welstand en bfj de hpoge belastingen meer dan vroeger van hun tijd, ervaring en middelen aan den arbeider geven zullen, niet als een aalmoes, maar als helpende hand, in de overtuiging, dat de samenwerking vroeger te wenschen over liet en dus verbeterd moet worden, za! een heele toer zijn en men kan wel hopen, maar moeilijk verwachten, dat de nouveaux riches" daarbij in het eerste gelid zullen gaan. Nieuwe sociale maatregelen en de uit bouw van reeds gevestigde stelsels van uitkeering en andere staatszorg, zullen veel langzamer tot stand komen, daar het geld ontbreken zal en het Initiatief onder de arbeiders zelven zal zeker lijden onder den dalenden loonstandaard, en waar het dus hoofdzakelijk van den welgestelde zal afhan gen of de vooruitgang van den arbeidersstand, waarover men zich terecht zoo verheugde, in meer of minder sterke mate onderbroken zal worden, daar zal op de intellectneele leiders van ons volk de grcote taak rusten om in die komende moeilijke jaren aller hoofden en harten van den democratischen geest, het gevoel van allen voor allen" in sterker mate dan vroeger het geval was, te doordringen. Wellicht zijt ge hierin een andere meening toegedaan en vermoedt, dat de arbeider, gesteund door zijn verbonden, zijn talrijke groep in de 2de Kamer, zijn overwicht in de besturen der groote gemeenten, er in. slagen, zal zijn loon op te houden of des noods een bestaansminimum, zij het in geld ot in te goedkoope levensmiddelen, zal weten te bedingen. Zeker, hij zal dat wel probeeren, maar ik vrees, dat de omstandigheden sterker zullen zijn dan zijn kracht en den invloed van zijn aanvoerders. En de vele werkgevers, die u verzekeren, dat loonen nooit meer omlaag zullen gaan, kennen m. i. de wet van vraag en aanbod niet voldoende. ZQ, die meenen, dat de oorlog kwam en noodig was om aan den toenemenden Mammondienst een eind te maken, hadden het niet bij het kwade eind. We werden te materialist en na den oorlog zal onze taak zijn beter te beseffen, dat kapitaalbezit een nobel bezit is, waard om nagestreefd te worden, mits het worde aangewend voor algemeen en niet voor eigen belang. Dat besef en de harde noodzaak zullen ons brengen, rijk en arm, tot sparen en zuinigheid in een mate, zooals men het geheel ontwend was, maar zooals wij het zij, 'waarom wil je hem mij niet afstaan? Jij hebt Jack, jij hebt hem niet meer noodig... en ik... o God!" Een traanlooze snik stokte in haar keel; de stoeiende golven lachte haar uit; haar gelaat werd steeds strakker. Waarom zou ik 't hem niet vertellen ? 't Zal jou geen kwaad meer doen. Heb je nog voeling met deze wereld? God, het leven hiernamaals, zijn dat dan maar woor den? Hoe kan je een doode benadeelen? Jij ligt ginds op het kerkhof te slapen en ik heb hem lief ja, ik heb hem lief." De man zat te rooken en staarde futloos, naar den gloed van het vuur toen Hepzibah binnensloop en achter zijn stoel ging staan. Torn, ik kan niet hebben, dat je zoo verdrietig bent. Zulk 'n liefde heeft zij niet verdient" ^ Hepzibah!" Hij draalde opeens zijn stoel om en keek haar aan. Zij week angstig terug in de schaduw. Ik heb gemeend, dat je't moest weten..." hakkelde zij, omdat ik niet hebben kan, dat je je leven vergald uit liefde voor haar voor haar, die niet jou, maar Jack Hef had." Haar stem klonk nu fermer; zij opende en sloot de handen achter haar rug. Mensenl wat bedoel je? Wat voor leu gens wil je mij wijsmaken?" ons van de grootouders herinneren. Des te eerder dat ingezien en toegepast wordt, des te spoediger zal een betere tijd aan breken. BR i N' i o KINDEREN NAAR BUITEN door A. KELLENAERS, Secretaris van het Prov. Z. H. Comit Kinderen naar Buiten". Sinds eenige maanden werkt over het geheele land een Centraal Comitévoor Uit zending van Nederl. stadskinderen naar buiten. Het initiatief tot stichting van dit Comit werd in 't voorjaar van dit jaar genomen door het bestuur der Centrale Vereeniging tot Bestrijding derTuberculose" onder leiding van jhr. mr. Roell en dr. Dekker arts te 's-Gravenhage. Het groote doel van dit Comitékomt hierop neer: ondervoedde stadskinderen een 4 a 8 tal weken bij voor keur kosteloos bij particulieren op het platteland onder te brengen, waar niet alleen de voeding dier kleinen beter is, maar waar zij ook ten volle genieten kunnen van de gezonde buitenlucht. Het Centraal Comit heeft zich, naar de verschillende Provinciën, in Provinciale Comité's gesplitst. De taak dezer Provinciale Comilé's is, den gang er in te brengen, zooveel mogelijk er voor te zorgen dat in alle plaatsen, die daarvoor in aanmerking komen, Correspondentschappen of Comité's worden opgericht wier doel het is, adressen, waar kinderen kunnen geplaatst worden op te sporen. In de. groote steden zijn comlté's van uitzending opgericht, wier taak het is de duizenden kinderen, die voor uitzending worden opgegeven en goedge keurd, aan het centraal comitévoornoemd op te geven. Kort geleden nu, kwamen voor 't eerst te Utrecht, onder voorzitterschap van jhr. mr. Roëll, de afgevaardigden der Provinciale en Plaatselijke Comilé's bfjeen, bij welke ge legenheid desecretarisderCentrale Commissie een kort overzicht gaf der werkzaamheden. Er zijn reeds meer dan 3000 kinderen uitgezonden. Over 't algemeen was over de zes weken van uitzending eene gewichtstoename van 2 a 3 K.G. per kind waar te nemen, zoodat een volkomen succes van dit mooie werk verzekerd is. Het Comitéwil dit werk blijvend doen zijn en 't ook na den oorlog voortzetten. Ook wil men, ondanks verschillende moeielijkheden, met dit werk even onvermoeid voortgaan in den Winter als in den Zomer, daar het zich laat aanzien, dat in den a. s. Winterde voedselnood zal blijven voortduren, een toestand, waarvan in de eeiste plaats de arme kindertjes van 3 en 4 hoog de dupe worden. Hij sprong op en kwam dreigend op haar af. Een bevende hand richtte zij omhoog om hem tegen te houden. 't Is waar. Herinner je je niet meer, dat zij den avond voor haar dood over brieven sprak ? Zq gaf mjj een pakje Jacks brie ven aan haar." Qod-nog-en-toe|! Geef ze mfj!" Zrj frommelde in de borst van haar blauwe japon. Je moet 't je niet zoo aantrekken, Tom. Al menig wuft meisje misleidde haar goe den man en werd toch per slot een lief hebbende trouwe echtgenoote, die hem ge lukkig maakte." De brieven!" Hepzibah lei het pakje op tafel en kroop de trap op naar haar kamer. Bij haar ledikant viel zij neer op de knieën, drukte de beddesprei tegen haar lippen om haar overluid gebed te smoren. Zij kromp ineen als van pijn. De deuren van den hemel en van de hel stonden open. De stille uren verstreken. De nacht liep ten einde. Nog steeds lag Hepzibah. met opengespalkte oogen en verkleumd, geknield voor haar bed te luisteren of zij beneden ook eenig geluld hoorde. Alles, alles was beter dan die doodsche stilte,! De uren schenen eeuwigheden. Een uur voor 't aanbreken van den dag En wat moet er van de toekomst van ons vaderland terecht kernen als de kinderen in de beste jaren van hun groei gebrek lijden ? Voor ons, volwassenen, is dit (ofschoon 't soms heel zwaar valt) nog al te dragen; het meerendeel onzer teert nog op den tijd, dat ons kleine Nederland in waarheid een land van melk en honing" mocht genoemd worden; bij ons althans is nog een goede ondergrond. Maar bij de kinderen, die nog moeten groeien, is dit anders. En worden deze thans ondervoed.dan zal deze toestand zich wreken op het nageslacht, en zich wreken over lengte van jaren. Het bovengenoemde werk is dus, naast een werk van menschlievendheid, ook een werk van vaderlandsliefde. Geen wonder dan ook, dat onze ge erbiedegde Koningin, Wier groote menschlievend heid als een gouden draad zich windt om de liefde van Haar volk, dit Comitévan meet af Haren krachtlgen steun verleende, o. adoor een vorstelijke gift van f 15.000.?. Ten slotte wil ik er nog eens de bijzon dere aandacht op vestigen, dat het hier, volgens uitdrukkelijke verklaring van des kundigen, niet alleen gaat om de kinderen aan beter voedsel te helpen neen het gaat er ook om, de kinderen van de ver andering van lucht te doen profiteeren. Daar zijn om mijn artikel te besluiten menschen en menschenkinderen voor wie 't eigeniqk altijd nacht is. Onder dezen reken ik de krot- en 3 en 4 hoog-bewoners onzer groote steden. In den huiselijken haard zien deze on ge lukkigen eigenlijk nooit de volle schoonheid van Gods natuur en van 't heerlijke zonne licht. Welnu, weldadig Nederland, aan U is 't gegeven, deze ongelukkigen, althans voor een korten tijd uit hun donkere omgeving te voeren naar de heerlijke volle natuur, naar het wijde blijde zonnelicht, naar ons mooie, lieve platteland! Rotterdam. iiiiimnmiMii iiiiiittutiiiitiitiiiintiiiiiniiiitiiiiiiiiiiniiiiiimiiiiiiiiiiitt kraste een stoel over den steenen vloer; hij was opgestaan. Zij hield den adem in om te luisteren, en hoorde laden opentrekken en inschuiven. Voetstappen echoden heen en weer. 't Werd weer stil. Pengekrabbel werd duidelijk hoorbaar. 't Was ondraaglijk. Het haar in wanorde, bleek, angstig, kroop zij de trap af en gluurde om de kamerdeur. Tom Thurgood zat bij het flikkerende kaarslicht aan tafel te schrfjven. Hij had zijn groven zeemansjekker aan; naast hem lag een bundeltje in een toegeknoopten, rooden zakdoek. Hepzibah's onderdrukte gil deed hem op kijken. Hij stond op en ging naar haar toe. Ik ga heen weer terug naar zee," zei hij ernstig. Het huisje en de meubels zijn voor jou. Voor mij is er geen tehuis meer ik zou hier dood gaan. Op zee zal ik alles kunnen vergeten misschien. Vaar wel, Hrpzibahl Ik ben weg vóórdat je op staat. Ga weer naar bed. Vaarwel; kom ga nou!" Hij ging weer schrijven; weer was 't stil in de kamer. Eindelijk wierp hij zijn pen neer en stak zfjn beinkte vingers door zijn haar. Wat huilt de wind vannacht toch akelig," zei hij. 't Was Hepzibah die boven huilde en snikte over haar verspeeld geluk.