10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 9 Nov. '18. - Nó.,2159 una Brahms?Bach Brahms' kroon rolt nog wel niet over de straat, maar ze staat hem toch ook lang niet vast meer op 't hoofd.... Zimmermann en Qaillard moeten, dunkt me, Zondagmiddag wel een tikje verwonderd zijn geweest over hun succes. Zij hebben goed, hier en daar óók wel mooi gespeeld; maar hebben zij zich geheel kunnen geven ? Hoe vinden zij zelf dit dubbelconcert? Ik kan niet zeggen, dat 't mij iets heeft .gedaan". Heinrich Reimann, die toch zeker meetelt onder de meest enthousiaste be wonderaars van Brahms, heeft allerlei draaie rij t jes noodig, om den schijn niet op zich te laden, dat hij het stuk leelijk vindt. De zwaarste kost, dien Brahms op het gebied der symphonische muziek ons heeft voor gezet". De beide instrumenten concerteeren im Brahmsschen, nicht lm gewöhnlichen Slnne". Ze vinden tegenover zich: de Wacht" van het orkest, .al is dit ook discreet behandeld". Er is haast te veel polyphonie, en de stemming wordt op den duur donkerder en droever, in plaats van lichter. De klankkleur blijft steeds etwas grau in grau" en dienovereenkomstig de stemming. Men kan dit alles'ook duidelijker zeggen: het is een kunstig en moeizaam samen gesteld, maar geen mooi stuk, en het is voor de beide solisten vrij ondankbaar. Gemis aan zuivere inspiratie al mogen een paar zangerige gedeelten worden uit gezonderd kenmerkt ook de Vierde Symphonie. Ik kan me begrijpen, hoe Weingartner er toe gekomen is, ze als ein leeres Tongeiüst te kwalificeeren. Hij zal vooral het 'oog hebben gehad op de Finale, de veel geprezen Chaconne. Het thema, iaat ik zeg gen: weinig aantrekkelijk, de 36 variaties .knap", doch arm aan fantasie. Eenmaal aan het vanëeren, bleef Brahms aan 't variëeren. En dacht dan, dat hij muziek maakte, evenals Beethoven uit variaties levenswarme muziek deed opwellen, Beethoven, wiens opvol ger hij was i Het werk ging overigens prachtig; zoo iemand, dan weet Mengelberg wat er aannemeltjks is in een dergelijk stuk met zorg te doen uitkomen. Met Schwung werd ook de Akademische Fest-Ouverture uitgebracht, de Duitsche Piet Hein-Rhapsodie. Thema materiaal en bewerking, vooral de instru mentatie, alles wel zér Uuitschl Aan Brahms was, op 't concert van Don derdagavond, Bach voorafgegaan. Dit was n onafgebroken verkwikkend musiceeren. Een lust voor ons allen in de zaal, een lust voor den dirigent en lederen strijker of blazer in het orkest. Een -feest van den rhythmus! Op 't papier is deze muziek louter vorm; doen kunstenaars, als dezen avond op 't podium verzameld waren, ze ?klinken, dan begint het alles te spreken, te zingen, dan gaat het proza over in poëzie. Von Bülow heeft eens gezegd: Bach ist eigentlich der richtige Zukunftsinusiker, weil er immer noch bewundert werden wird, wenn viele Andere in der Erinnerung langst vermodert stnd". Ik geloof, dat hij gelijk had. Bach was, wat allereerst zijn keus van teksten bewijst, wonderbaarlijk naïef. We vinden zelfs vermeld, dat hij de muzikali teit zijner tweede vrouw niet beter wist te eeren dan door eene aria voor haar te schrijven op de Erbauliche Gedanken eines Tabakrauchers". Het vers had godsdienstige strekking, en dat was voldoende, om alle bedenkingen op zij te zetten. Maar deze naïveteit ging over in zijn muziek en gaf er die frischheid en die be minnelijkheid aan, die nog vele menschengeslachten zullen blijven gelukkig maken. Zijn zangmuziek behandelde hfl zuiver instrumentaal, met dit gevolg, dat zelfs een Noordewier hier en daar niet geheel tegen de moeilijkheden opgewassen blijkt. In hooge ligging langzaam over kleine af standen op en neer gaan, dat kan de fluit van een Willeke, een Klasen wél,. onze meesterzangeres echter krijgt het daarbg nu en dan met de zuiverheid te kwaad. Maar hoe heeft ze weer geschitterd, Me vrouw Noordewier, in de, technisch óók uiterst moeilijke, juichende gedeelten harer partyen, en vooral in de cantate ..Jauchzet Gott in allen Landen", in Doppet's welge slaagde bewerking. Hier kwam men weer eens onder den Indruk van de virtuositeit en artisticiteit van den begaafden trompetHlllllllllllmlIlHlllmlIIIIIIHIIIIIIHHM""""'» Invalid-Portwijn OE BESTE MIDDA8DRAHK t3.50p. flesch ' di Btrbinion, 51 Anutel, Amsterdam HIIUIl ..... lllllmltllJllllllllllllllllllllltlllllllllllllllltllll ...... Illlllllllllll CORRESPONDENTIE MET EEN DAME door een BESCHAAFD ONTWIKKELD HEER VI Helaas, dame, dat ik in mineur schrijven moet l Gfl hebt mij neerslachtig gemaakt door mij aan de broosheid van het geluk te herinneren. Nog slechts vijf brieven hebben w? gewisseld en onze goede verstandhouding is reeds verstoord. En ik ben daarvan de schuld, of liever daartoe de aanleiding geweest l Want schuldig gevoel ik me niet het is hier weer een ellendig misverstand dat ons parten speelt. Ge blijkt boos over het slot van mijn vorig schrijven. Ik sprak daarin de hoop uit, dat onze eerste ontmoeting tot In hiernamaals mag worden uitgesteld en verzocht u mij voorshands uw poitret nog maar niet te sturen, opdat ik ongestoorc zou kunnen voortdroomen van het heerlijk wezen, dat gij volgens van Broekhoven na uw dood zult zijn. En nu houdt ge mij voor een fantast, die de werkelijkheid verzaakt voor de schimmen zijner verbeelding. U vreest", voegt ge mi toe, dat de werkelijkheid u zal teleurstellen En dat zal zij allicht. Want ik ben nie mooi, zelfs niet knap. Mijn portret, als ik het u toezenden mocht, zou u overtuigen tist Speels. En verder traden, behalve de reed» genoemde, fluitisten, Kroger en Zimmermann op oen voorgrond, terwijl -euis Robert een mooi succes behaalde met de Fantasie en Fuga in G-klein, al egde in de Fuga de onbuigzame argeltoon iet weer eens leelfjk af tegen de elastici teit der stemmen in de orkest-fuga's. .*? Dirk Scha/er De eerste van Schafer's drie piano-avonden leeft hem natuurlijk weer schoone triomfen ebracht, triomfen, welker uitbundigheid des te meer beteekent, waar ze den kunste naar zelf nogal koud schijnen te laten. Wellicht stelt echter juist dat sterk-inzich-zelf-gekeerde Schater in staat, zich zoo voorbeeldig te concentreeren. Hij het f t het concert besloten met een brillante Liszt-vertolking, waarin ook een zuiver-artistieke basis niet ontbrak, maar die toch wel afviel tegen wat voorafgegaan was. Er zijn bij Liszt kegten, diestorender zijn gaan werken, naarmate onze belang stelling voor de technische veroveringen der jongere Franschen toegenomen is. Boven alles glansde Chopin's Fantasie Dpus 49' (F.-mineur) uit, maar »oit Beetloven's Pathétique" boeide, evenzeer in 't yrische als in het imposante, en wat we ot opening van den avond hadden gekregen: Paradlso, Ratneau, Couperin, Mozart (Duport variaties) was alles van een tintelende fijn heid en een verrukkelijke intimiteit. H. J. DEN HERTOG. IIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllll Royal Auction Bridge (Slot) De gever deelt de kaarten uit als bij gewoon Bridge met 3 personen. De spelers, die tegenover elkander zitten, zijn echter geen partners. Ieder speler, te Beginnen met den gever en links omgaande leeft het recht een bod te doen, evenals bij Royal Auction Bridge met 4 spelers, maar die annonces moeten gebracht zijn op het eigen spel, want degeen, die het hoogste bod heeft gedaan, waarna dus de beide andere spelers hebben gepast, speelt het spel met het eigen spel in de hand en de kaarter, van den blinde open op tafel. De beide andere spelers zijn dan partners en plaatsen zich aan de speel taf e l tegen over elkander. Hoewel het natuurlijk zaak is de annon ces te baseeren op goede kaarten in de eigen hand, blijft er voor waaghalzen een ruim veld om te rekenen op goede kaarten in den blinde :en uit het annonceeren der andere spelers in de verschillende kleuren en de kaarten in de eigen hand, kan men nu wel geen zekere, maar toch wel eenige waarschijnlijke gevolgtrekkingen maken van de sterke en de zwakke kleuren en den blinde. Wanneer b.v. door geen der andere spelers de harten of schoppen kleur ge noemd wordt, bestaat er groote kans, dat de blinde daarin een goed spel zal heb ben. Het blflft echter altqd heel gevaarlijk daarop te rekenen, want kennen de spelers elkaar en weten zij, dat een gaarne hasardeert, dan is het een klein kunstje om hem er in te laten loopen, door met opzet een kleur niet te noemen, waarin men vrij sterk' is en een bod te doen in een andere kleur. Het spel van den blinde blijft voor dengene, die het spel speelt, altijd een ver rassing. Het kan hem aangename, maar bij te veel waaghalzerij ook heel onaangename verrassingen brengen. Wat het opteekenen befreft, heeft ieder zijn eigen lijst, waarop de door eiken speler behaalde punten onder de lijn worden opgeteekerid evenals zulks bij R. A. B. met vier personen geschiedt. Voldoet een speler niet aan zijn contract, dan boeken beide tegenspelers elk afzonderlijk de voor de te weinig gemaakte trekken behaalde strafpunten. De honneurs worden voor elk speler afzonderlijk opgeteekend. Voor een honneur in harten teekent A b.v; 8 punten boven de lijn, hebben B en C beiden 2 honneurs, dan noteeren zij elk 10 punten boven de lijn en dienovereenkomstig in de andere kleuren en sansatout. Het spel bestaat uit 4 gewonnen manches. Heeft echter een speler twee manches ge wonnen, dan worden de andere niet gespeeld. Voor het winnen van elke manche wor den 10T punten boven de lijn genoteerd, voor het winnen van den robber bovendien 250 punten. Bij het eindigen van den robber worden de door ieder der spelers behaalde punten te samen gesteld. Ieder speler wint of ver liest het verschil in punten met zijn beide medespelers. Aangezien het opteekenen en het uitrekenen van winst en verlies nog al eens eenige moeilijkheden oplevert geef ik hieronder een staatje met tene toelichting. dat u met een gewone allerdaagsche vrouw hebt te doen, wier uiterlijk niet opvalt en die ook niet, gelijk sommige harer sexegenooten, haar best doet de tekortkomingen van haar lichaam aan te vullen met de kunstmiddeltjes uit den kapperswinkel." Maar," vervolgt ge, mag u dit teleur stellen ? Behoort u als man van ontwikke ling en beschaving dan nog tot die kinder achtige zwakkelingen, die zich door het uiterlijk van een vrouw laten beïnvloeden? Het uiterlijk is toch bijzaak. Voor wie den geest zoekt, heeft het lichaam slechts bij komstig belang. Wat doet het er dus toe, hoe Ik er uit zie, hetzij thans hier op aarde, hetzij later in den hemel! U dat lang, blond loshangend haar en zijn óie fraai gevormde handen en voeten, waarmee van Broekhoven u paait, iets om zoo over in verrukking te geraken als gij doet in uw onverklaarbare naïeviteit?" Aldus kapittelt gQ mij, dame. En ik weet niet, wat mij nu zoo neerslachtig maakt: uw verwijt, dat ik kinderachtig ben, of mijn kinderachtigheid zelf, die mij uw mededeeling, dat ge niet mooi zijt, als een teleur stelling doet opvatten. Want ik ontveins mij niet, dat het een teleurstelling voor mij zou zijn, zoo ge inderdaad mrendet wat ge aan gaande uw uiterlijk schrijft. Slechts het ver moeder), dat het vrouwelijke coquetterie is, die u over uw alledaagsch voorkomen boudeeien doet, helpt mij o ver mijn somberheid heen. Maar bijna spijt het mij nu, dat 18 100 18 100 24 6 50 B 100 7 100 100 27 16 6 50 32 ! 36 C 250 100 63 27 56 100 Eerste spel: C annonceert als laatste bod 4 klaveren; hij maakt een trekte weinig, zoodat A. en B. ieder 50 straf punten boeken. A heeft 1°0 l n, B heeft n en C heef t _1°J 3 honneurs en noteeren dus 30 , boven de lijn resp. 6?6 21 en 18 punten. 28 348 i 442 | 79ö! Tweede spel: A. speelt 4 harten, hij maakt 4 aan trek, noteert^du;|onder de lijn 32 punten, hij heeft 3 honneurs, boekt boven de lijn 24 punten en 100 punten voor het winnen van de manche. B. heeft 2 honneurs dus boekt 16 punten boven de lijn. Derde spel: C. speelt 3 sansatout, hij maakt 3 aan trek dus 30 punten onder de lijn; hij heeft 4 azen in een hand dus 100 punten boven de lijn en 100 punten voor het winnen van de manche. Vierde spel: 3. speelt 4 kroonschoppen, A. heeft gedoubleerd; B. maakt 4 aantrek dus 36 punten onder de lijn, 27 punten boven de lijn voor 3 honneurs, 100 punten voor het voldoen aan zijn contract na de doublure; A. heeft 2 honneurs dus 18pun ten boven de lijn. Vjfde spel: C. speelt 2 ruiten; hij maakt 3 aantrek dus 21 punten onder de lijn; hij heeft 4 honneurs in een hand dus 56 punten boven de lijn; B. heeft een honneur dus 7 punten boven de lijn. Zesde spel: C. speelt 3 kroonschoppen; hij maakt e?n aan trek; A. en B. noteeren dus elk 100 strafpunten boven de lijn. A. en C. hebben resp. 2 en 3 honneurs dus boeken resp. 18 en 27 punten boven de lijn. Zevende spel: C. speelt 4 ruiten; hij maakt 4 aan trek, dus 28 punten onder de lijn; hij heeft 4 honneurs in een hand en in den blinde de vijfde honneur dus 9X7 = 63 punten boven de lijn, honderd punten voor het winnen van den manche en boven dien 250 punten voor het winnen van den robber boven de lijn. A verliest aan B 442 348 = 94 punten A verliest aan C 793 348 = 445 punten B wint van A 442 348 94 punten B verliest aan C 793 442 = 351 punten A verliest 445 + 94 dus 539 B verliest 351 94 dus 257 C wint 445 -f 351 dus 796 of uitgedrukt in tientallen, wat eenvoudiger is voor de berekening; in geld. A 54 B 26 C 80. BRIDGER UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE Nieuwe Boeken van deze week CORNELIS VETH zet zijn geestige geïllu streerde Parodieën voort in een serie van dien naam, waarvan thans het Ie deel door Elsevier's Uitg. Mij. te Amsterdam in den handel is gebracht. Dr. J. L. WALCH, gaf 23 October j.l. zijn openbare les ter opening van de colleges in de geschiedenis van drama en tooneel: Punt en Corver, welke les thans in druk is verschenen bij A. W. Sgthoff's Uitg. Mij. te Leiden. Bij denzelfden uitgever verscheen de open bare les van den privaat-docent aan de Utrechtsche Universiteit: P. VALKHOIF: L'Influence de la Littciuture Franfalse dans les Pays-Bas: Het Tweede Kamerlid J. H. SCHAPER be handelt in eene brochure tut Wetsvoorstel ter bescherming van den arbeid: De 10- en 8urigendag van de Kamerfractie der S. D. A. P. Amsterdam.Uitg Mg.?Ontwikkeiing",f0.12V2. De Direcirices van de Haagsche Huishoud school (Laan van Meerdervoort) A. M. VAN ANROOY en H. M. S. J. DE HOLL hebben ond r haar leiding een Kookboek voor den Crisistijd doen samenstellen, welk werk te Amsterdam bij Schellens en Giltay htt licht zag. Van het werk van dr. C. N. VAN DE POLL: De Aanstaande Moeder, gaf de uitgevers firma Scheltema en Holkema te Amsterdam een tweede, veel vermeerderde druk onder den titel: Moeder en Kind, Zwangerschap, Bevalling en Verzorging van Zuigelingen. CYRIEL BUYSSE heeft in het zoo juist bij Nijgh en van Ditmar's Uitg. Mij. te Rot terdam verschenen boek De Strijd, getracht een beeld te geven uit het Vlaanderen der heldere geluksdagen, het geliefde, rijke, schoone Vlaanderen, dat eenmaal was, zoo als de schrijver in zijn voorwoord zegt. De Uitgevers van de S. D. P., J. J. Bos & Co. te Amsterdam zonden ons ter aan kondiging : Een Nieuw Tijdperk der Revol. Jeugdbe weging, door A. VAN AMSTEL, f 0.10. De Geboorte van den God, toespraak door dr. H. W. PH. E. v. D. Bt-RGH VAN EYSINGA te Zutphen gehouden, f030. Van denzelfden schrijver: De Naam der Namen, f030. HENRIETTE ROLAND-HOLST, De Strijdmid delen der Sociale Revolutie, f 0.65. iliililliiiniilii iiiiiiiiiiiHiiiiilimiiniiiiiiliiiliilitlliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii verzoek om uw portret niet te sturen. Want ge hebt me nieuwsgierig gemaakt. 't Is waar; onze correspondentie is van geestelijken aard en moet van geestelijken aard blijven. Wat doet het er toe, hos de oogen er uit zien, die deze bladzijden lezen of hoe de stem klinkt, die in gedach ten tegen mij spreekt l Gedachten zullen wij uitwisselen, en gedachten blijven dezelfde beterkenis houaen, of ze gepropageerd worden door een Venus dan wel door een Medusa. Zou het uiterlijk met het innerlijk in betrekking staan? Alleen halve barbaren, die nog niet door den geest zijn geadeld, gelooven het. Maar de geest maakt vrij van de strf, waartoe ook het lichaam be hoort. Gelukkig wie op deze wijze bevrijd is! Hem is de ware verlossing ten deel gevallen. Dat ik dit zoo enthousiast getuig, komt doordat ik uit eigen ervaring kan spreken. Want, dame, ikzelf ben indertijd zoo'n halve batbaar geweest Wat zeg ik: een halve? Laat ik mijn ouden Adam niet flatteeren; gerust kan ik zeggen: een heele! Wilt u wel gelooven. dat er een tijd is geweest, waan'n ik de gruwelijkste barbaarschheden slikte terwille van de materie? Een wilde vergaapt zich aan opgepoetste knoopen en flikkerende stukjrs glas. Zoo staarde ik mij dood op de kleur van den oogappel, de lijn van den neus, de ronding van de kin eener vrouw. Onbeteekenende i iiiiiiinHiiniiM D. J, STRUIK, De Overwinning der Bolsjewlki (voor Holland's jeugd bewerkt) f 0.12. dingen als een dwaas blond krulletje voor het oor hadden mijn aandacht. Een ringetje om een vinger of een medaillonnetje, dat met het halskuiltje op en neer g ng, leidden mij af van de brandende vraagstukken van den dag. Ja, ik herinner mij zeker gewich tig dictaat door een geweldig hiaat te hebben bedorven, omdat een fijne hand vóór mij, bezig een weerbarstige haarwrong verdere stoutigheden te beletten, mij geheel in beslag narn. Er was onder mijn kennissen een uwer sexe-genooten, die in geestelijk opzicht weinig beteekende. Wat ze ten beste gaf. was onzin of erger. Maar, ik schaam mij na zooveel jaren bijna nog u mijn ongees telijkheid van destijds te bekerren, de toevallige stand en samenstelling harer stembanden oefenden een thans onbegrij pelijke bekoring op mij uit. De klank harer woorden, op zichzelf toch iets volmaakt onbeteekenends, maakten al haarbêtises voor mij tot Evangelie. Is het nu niet een heerlijke verlichting, dat ik dat tijdperk van barbaarschheid te boven ben? Van welke dwaze grillen der natuur hangen wij af, zoolang wij nog niet hebban geleerd, den geest om zichzelf lief te hebben! Eén dermatologische afwijking is in staat geheel onze geestelijke taxatie om te keeren! Had de bezielde, die ik ver eerde, een paar kubieke millimeters meer neusvleesch bezeten of was de kleur harer iris een greintje lichter geweest, haar nu UK mui iiiiiiiii miiinmmiimiiimiiiiim Een derde verbeterde en vermeerderde druk van H. GORTER' S, Het Imperialisme, de We reldoorlog en de Sociaal Democratie, f 0.521/?. Een vierde druk van Het Communistisch Manifest van KARL MARX en FRIEDRICH ENGELS, vertaald door H. GORTER, f 0.20. Een tweede druk van Sotdutenplicht, door HENR. ROLAND-HOLST, f 0.07. iiiiiiimtiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiitiliiiiiiiiiiiiiiMii iiiiiiiiimimtmuiiiii ideeën hadden geen waarde voor mij gehad. Welk een miskenning van het hoogste, dat den mensch op aarde is geschonken, niet waar? En daarom vind ik het z«o heerlijk, dame, dat wij heden ten dage geëmancipeerd zijn. Let op de vrouwen, die een lievelings wijsgeer naloopen of een concertzanger bewierooken. Hoe los van de stof zijn zij! De man mag onaantrekkelijk zijn als wijlen Balthasar Bekker, het deert haar niet. Zij hangen aan zijn lippen als zuiver-geesttlijke wezens. En bij ons mannen vindt gij hetzelfde terug. Schrikken wij terug van een Medusa. mits zij ons de wijsheid verkendigt? Ook wij zijn het tijdperk van den wilde gelukkig te boven. Het is ons te doen om den geest en de gedachte alleen. Geest en gedachte, die zoeken wij en die vinden wij, oek als wij met e'kaar correspondeeren. En daarsm dame, maakte mij uw verwijt zoo neerslachtig, want ik heb bemerkt, hoe de oude kinder achtigheid uit het tijdperk der barbaarsch heid nog nawerkt, zelfs als ik meen haar overwonnen te hebben. Maar gij hebt m8 te rechter tijd weder tot bezinning gebracht. Vergeef mij en aan vaard mijn erkentelijkheid! Uw B. O. H.