Historisch Archief 1877-1940
16 Nov. '18. No. 2160
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
DE DEMOBILISATIE
Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek
Smijt je rommeltje maar neer, mijn jongen; er3is werk genoeg hier"
iiitiiiiiitiiimiiii
MONSrH2AL£f1v*n37rtETM : HEEBEMCEACHT270
-S HIIHtHmMHIIIIinUlllmNIMlmillll I1IIIMIIII milllllltlllllHllllllltlllllll
Een Vleugje Haagsche Wind
INVLOED VAN DE ENGELSCHE TAAL
El senk joe terry nuits," zegt onze dienst
bode, als ze 's morgens het ransoentje melk
van den melkboer aanneemt, en deze is
geenszins verwonderd ais hij die vreemde
woorden hoort, want overal elders, waar
niet een bloote arm omfladderd door een
kimono mouw om den hoek van de voor
deur het gemis van een dienstbode camou
fleert, kan hij zulke taal verwachten.
Dat is de invloed van de Tommie's, niet
van de geïnterneerde officieren, want die
hebben zooals ik reeds schreef de prinsessen
uit de Bon Marchéen Bonneterie en Gerzon
tot mondaine comedie- en bar-verschijningen
opgevoed, maar van de gewone Engelsche
soldaten, die do»r Spui- en Veenestraat
flaneeren, en met meer succes naar dienst
meisjes knipoogen, dan ooit zijne excellentie
de Hollandsche korporaal.
Maar zoo goed als de taalkennis van ons
Haagsche dienstmeisje toeneemt, vermeerdert
ook de kennis van het Hollandser! bij den
geïnterneerden Engelschen soldaat.
Nog wel met een vreemd accent, maar
zeer goed verstaanbaar roept hij Daag zus"
als een hupsch Haagsen meisje hem passeert
en met trots roept ze terug goed bij
zwiethart." De Engelsman noemt zijn darüng uit
de Haagsche keuken skat" en dot" en
liefeling" en met gemak spreekt het keu
kenprinsesje van kiss en luf. Z: weet hem,
als ze samen uit zijn te beduiden, dat hij
moet pee, en hij heeft begrip van dobbetje,
kwartje, en gilden. Ze heeft hem de begrip
pen hoed, blouse rok en mantel bij gebracht
met het oog op verjaardagen, Kerstmis en
eventueele tusschentijdsche vriendelijkheden
en hij weet wat fosco is en zelfs wat
kogelfleschje beteekent.
Maar onze dienstmeisjes kunnen daaren
tegen ook belangrijk veel Engelsch, meer
dan ik hier allemaal kan op noemen. Al
reit kokkie, en reddie, en zelfs, maar dat
is meer voor de verder gevorderden, d»s
not metter.
De Engelsche invloed in den Haag is
zelfs zoo groot dat er gevaar gaat bestaan,
dat al de mooie woorden, uit de vocabulair
onzer keukens in het Haagsche dialect zullen
worden opgenomen.
Dat zal een herinnering blijven, wanneer
onze gasten eenmaal vertrokken zijn, aan
den tijd dat ze voor onze Haagsche meisjes
zoo uiterst galant zijn geweest, tot ergernis
van gansene kazernes in de residentie.
ARI
HEEREMGR/4CHT <<I4
LEVEMS-OMGEVflLLEh-fl/lMSPR/lKELUKHEIDS
ZIEKTE VERZEKERINGEN
BOEKETJES SOFISTIEK
XIV
ZIEKENTROOST
Het zou niet nobel zijn en welk Neder
lander zou er zich dus tot leenen, wij
waren en bleven nobele lieden een door
tegenspoed (in casu Generaal Foch c.s.)
achtervolgde, nog een ezelsschop achterna
te geven. Gelukkig (bespeurden we dan ook
zoo goed als nergens eenige neiging daartoe,
en dit hoewel de destijds zoo-
martiaalklinkende commentaren op den befaamdsten
en meest elastischen aller vrijwillige terug
tochten' wel eenige aanleiding er toe
konden verschaffen. Wie nog eenige weken
vóór zfjn bankroet de onwankelbare
soliditeit van zijn huis adverteert, maakt zich,
zacht gezegd, een beetje belachelijk. En
bijzonder prettig moet de gewaarwording
al niet zijn vaor iemand die zijn levenlang
geharnast en gepluimd heeft rondgeloopen,
eensklaps voor de heele wereld in z'n
cnemise te kijk te staan.
De kiesche mensch echter wendt bïj een
zoo pijnlijk schouwspel de oogen af en
haast zich, vol deernis, een passende be
dekking te zoeken voor de schamelheid van
zijn onfortuinlijken buurman. En bewijst hij
dan den geruïneerde niet den besten dienst,
door hem te helpen uit wat nog in diens
gehavende garde-robe aan bruikbare plunje
te vinden is? Men kan toch altoos nog
beter zijn eigen, weze het een rafelig,
colbertje aantrekken dan een gehuurde smoking!
Dies moge dan onze broeder, wien zich
het lot zoo ongunstig toonde, dat het hem
den eens onovertroffen fiere, chapeau bas,
of liever: Plckelhaube nieder, kwam leeren
spelen, dit tuiltje uit zijn eigen gaarde
worden aangeboden, een immortellenkrans
op de lijkbaar van zijn krijgsmansglorie.
Of is het niet treffend en in hooge mate
vertroostend, deze schoone beschouwing te
herlezen Li deze dagen, en haar diepzinnige
waarheid ernstiglijk te overdenken, zooals
zij ongetwijfeld, toen ze voor eenige jaren
geuit werd, velen heeft gesticht en be
moedigd :
Nicht nur" zoo schreef dan (nu ja,
in 1914!) iemand, door een Nederlandsch
hoogleeraar *j als een van Duitschlands
eerste theologen geïntroduceerd, nicht
nur die physische, sonderri auch die
Ueber.legeriheit des sittlichen Geistes und der
kulturellen Kraft wird in dem Kriege
bewiesen. Es ist das grosse Examen der
Weltgeschichte. Die einen rücken herauf,
die anderen kommen herunter. Und dies
Examen ist gerecht. Hierin ist das sittüche
Recht des Krieges begründet."
Men kan het woord ven De Maistre
aanhalen: La guerre est Uivine dans ses
résultats qui chappent absolument au
spéculations de la raison humaine." Zoo
deed, in 1917, de schrijver vasi Een be
zadigd wuoro" waarin, echter in dikwerf
alleronbezadlgdste termen, de rechtgeaarde
Katholieken van Nedenand bizworen wer
den hun sympathieën toch nooit en nimmer
naar den Entenie-kant te laten uitgaan. De
schrijver van dit merkwaardig borkje
men mag het van een bezadigd man ver
onderstellen zal nöj de gelegenheid van
deze Fransche uitspraak willen beiiiden,
Maar: zij is in 't Fransch; en Fransche
waarheden zullen thans bij de overwonnenen
minder gaarne gehoord worden: ze hebban
den laatstan tijd al zooveel daarvan moeten
vtrnemen. Daarom lijkt het doeltreffender
des theologen verzekering zur gefalligsten
Beobachtung te herdrukken.
Zij zal niet nalaten berusting te wekken
in de ontstelde gemoederen, ja, wijsgeerige
instemming met den immers gerechten"
afloop van het Examen.
Wat toch kan men, na deze jaren van
veel onrecht, meer en schooner verlangen?
*,> Niet de auteur van de Philosophie
des Krieges" ...
15e Jaargang 16 November 1918
Redacteur: K. C. DE JONGE
Van Woustraat 112', Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
BERICHT
De volgende rubriek verschijnt 21 December.
AUTEURSOPLOSSING PROBLEEM No. 206
VAN ?
Stand. Zwart: 2, 7 10, 13, 15, 16, 18, 36.
Stand. Wit: 21, 24, 29, 37 39, 45, 47,49.
Wit: 38-33, 24-19, 29:20, 47-41, 49-44.
Zwart: 16:27, 13.24, 15:24, 36:47, 47:29,
37-32. 48-43. 455!
27:38, 38:40
Een gemakkelijk probleem. De slag ligt
zeer open. W a missen enkele getrouwe op
lossers, dat toch zeer zeker niet aan de
onoplosbaarheid te wijten is. Men ziet
onrnidde'Jijk dat de slagwending moet ge
schieden over de schijven 18, 8, 9 en 10.
Wij missen echter op 29 een schijf, evenwel
worlt bij den 3en zet die ruit ontbloot en
na den 4en zet Zwart gedwongen daar een
stuk te plaatsen. De schijf op 45 brengt
Zwart den genadeslag toe.
AUTEURSOPLOSSING PROBLEEM No.207 l
VAN DEN AUTEUR J W. VAN DARTELEN, j
SCHOTEN j
Stand. Zwart: l, 3, 8,10, 12, 14, 20, 21, 24, !
25, 36.
Stand. Wit: 22, 23, 29, 32 35, 37, 38, 44.
Wit: 37-3L 32-27: 35 30, _4440. 34-30,
Zwart: 36.18, 21:43, 24.35, 35:44, 25:34,
29 3«. 34 2!
18.29"
Een probleem waarin de slag van de
hiel" is verwerkt. Een bekend thema. Toch
is dit probleem niet af', daar er drie eerste ]
zetten zijn; iets wat in een goed gebouwd
probleem niet rnag voorkomen.
Goede oplossingen ontvangen van G. A,
Bremtr, Veendam no. 206 en 207 A. j. l
Goudswaard, den Haag no. 207 en K. v. D. i
te L. no. 200 en 207. !
PROBLEEM No. 208 VAN
Zwart (10 schijven)
6
11
16
21
26
31
36
41
46
o
1U
15
20
25
30
,15
40
45
50
Wit (10 schijven)
Stand. Zwart: 8 10, 13, 15. 16, 18, 19,28,36
Stand. Wit : 20, 24, 25, 27, 34, 38, 39, 47/49
PROBLEEM No. 209
van den Auteur H. LIZE, Amsterdam
Zwart (7 schijven l dam)
1
6
11
16
21
26
31
36
41
46
?' * ' ' :"""
«9 4| & ':'
r ? <èj
'0* *. , »'
'; . '^ ^t* ';&
'& ^ *y v"> ?
?»-£ *§> & : '
**
' v f
ft» ? ?
'^
5
10
15
20
25
i
35
40
45
50
Wit (10 schijven)
Stand Zwart: 79. 13, In, 26, dam op tj.
Stand Wit: 24, 27, 25, 28, 32 34, 37, 42, 44.
Oplossingen over 4 weken.
COMBINATIE
voorgekomen in een partij tu?schen de lieeren
H. LI/E met Wit en J. Vüi.i'i' met Zwart
beide te Amsterdam
Zwart (12 schijven)
31
30
4!
'?:?**
O
45
(Wit 12 schijven)
Stand. Zwart: 79, 12 17, 20, 21, 20.
S'arid. Wit: 27, 29, 32, 33, 35,3739,41,
44, 45, 48.
Wit speelt in iieze stelling
33-28 1.
aan Zwart een scfiijfwinst presente.erende
door
1. 13-18
een zet die vrijwel voor de hand ligt. Wit
Het evenwel de navolgende aardige combi
natie volgen
37-3! 2. 26:46
29-24 3. 20:29
28-23 4 46:19
19-33 5. 21:43
33 4 6.
leuk dat Zwart dam moe! liomeiïdi
wel onmiddellijk verloten gaat
DROOMBEELD
xx
De O.Wer vreest den Vrede
HIIIIIIIIIIIIIIIMHIIIIIIIIIMIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIlmtlHI IIIM
NATIONALE D AM-WEDSTRIJD
VOOR
PROBLEMISTEN EN VOOR DE OPLOSSERS
Het is ons aangenaam de lezers te kunnen
mededeelen, dat de uitgevers en redactie
in samenwerking met ons besloten hebben een
NATIONALEN PROBLEMEN WEDSTRIJD
uit te schrijven voor problemisten.
Aan dezen wedstrijd kunnen alle lezers
van De Amsterdammer" en alle
Nederlandsche damspelers deelnemen.
De Amsterdammer" stelt hiervoor be
schikbaar een kunstvoorwerp ter waarde
van f 30.?.
Dit wordt als wisselprijs beschikbaar ge
steld en zal door den zelfden problemist
twee achtereenvolgende malen of in het
geheel driemaal gewonnen moeten worden
om daarvan eigenaar te worden.
De naam van den problemist die ieder
jaar bekroond zal worden, wordt in het
voorwerp gegraveerd, terwijl de bekroonde
zorg draagt, dat het voorwerp in
onberispelijken staat het volgende jaar n maand
voor den aanvang der volgende wedstrijd
weder ter beschikking gesteld wordt van
de Amsterdammer en ons.
ledere inzending moet geschieden voor
15 Januari 1919 aan het adres van den re
dacteur der damrubriek onder een motto",
terwijl de naam van den inzender in gesloten
envelop bijgevoegd moet worden en op die
envelop het zelfde motto moet worden aan
gegeven.
Wat na 15 Januari ontvangen wordt blijft
buiten mededinging.
Dezelfde auteur mag hoogstens twee pro
blemen inzenden, maar kan met n probleem
bekroond worden.
Gevraagd wordt:
Een probleem met hoogstens twaalf
schijven van iedere kleur en zonder dammen.
De stand moet natuurlijk zijn en de
overblijvenden stand mag geen remise bevatten.
ledere schijf moet tot ontleding van het
vraagstuk medewerken. Blijkt het dat aan
het probleem een naspel is verbonden, dan
wordt dit toegestaan, mits de volledige op
lossing wordt aangegeven.
Ieder probleem mag maar op n manier
oplosbaar zijn.
Lokzetten en spelstudies blijven buiten
mededinging.
Alle inzendingen blijven het eigendom van
den redacteur der damrubriek en mogen
zonder diens toestemming niet elders ge
publiceerd worden.
De problemen moeten op diagram gesteld
zijn met den stand in cijfers en daaronder
de oplossing.
Als jury-leden treden op de heeren W.
Lisser, A. D. Querido en den redacteur der
rubriek.
Dïnavolgende punten zullen zij hebben
te beslissen:
1. De stand.
2. Oorspronkelijkheid.
3. Een inleidingszet.
4. Diepte der ontleding.
5. Een oplossing en de zetten die de
splassing vormen mogen niet verwisselbaar zijn.
6. Alle schijven moeten tot de ontleding
medewerken.
7. Op de vakken 36 tot 50 mogen geen
zwarte en op de vakken l tot 15 geen witte
schijven geplaatst worden. Dit zal evenwel
niet gelden als hoofd-motief, maar toch bi]
de beoordeeling een voorname factor zijn.
8. Alle in te zenden problemen mogen
niet reeds elders gepubliceerd zijn.
9. Dezelfde auteur mag hoogstens twee
problemen laten mededingen.
VOOR DE OPLOSSERS
Tegelijkertijd wordt aan dezen wedstrijd
voor prciblemisten een wedstrijd verbonden
voor de oplossers.
De problemen worden in volgorde van
beoordetiing geplaatst.
De oplossingen moeten binnen 14 dagen
na plaatsing in ons bezit zijn.
De namen der oplossers worden in de
eerstvolgende rubriek geplaatst.
Wa .üeer er twee of meer oplossers zijn,
die met gelijk aantdl punten aankomen, dan
beslist het lot.
Voor de oplossers wordt door de uitgevers
beschikbaar gesteld:
ls!e prijs: Een prachtwerk ter waarde
van f 15.?.
2de prijs: Een boekwerk naar keuze.
C. H. Broekkamp, De jonge
3de prijs
dammer".
41e prijs
dammen".
Daar tot
dergelijken
K. C. de Jonge, Hoe leer ik
heden nog geen weekblad een
wedstrijd organiseerde, ver
trouwen wij dat alle Nederlandsche pro
blemisten hieraan zullen deelnemen.
Op aanvrage worden de voorwaarden van
deelneming gratis toegezonden.