Historisch Archief 1877-1940
rttfJi' <?«-.,]* ?>' l /
F-ji'^jJ^^iii'^rrr^iyP t J ' * \ ;? £*V -« ?*',
.ijl r./ _^L. 2*hUtt...*i. t jMt A_^^4 Jüut-SfatW»»** _.jx _
Vfti^
il
dfcht
.
u**:.
veatief.tacht
0*
klaar.
[«adeimaekt;
s-fecht ^
»
Heufer
tHtfc$t >
o*» rel.
rttegrani «tt de laatste
alle volleren» die. de :v«desoTereenkomst
goedkeuren «o rf<* «oor 4fe handhaving
ervan aaneewrfwtten." ' v '
Uit de Meihotea weer«gfveB toelichting
tot de» Mikt dat «te President der
Vereeniftfe Staten Biet detothrtvredeBtractaat
toetredende volfcerta «ril dwlagea tot een
politiek vaade .opeadwu"; de economische
«tagbootnen gullen slechte worzoover
mo538*' worden verwijderd. De «Uè-nadrak
.Wordt in d» toeBc.htteg gelegd op-de
ge«pA aahdetorfftorwawd^n": niet de
d«uf".wordt geetscnt, maar wanneer
votk de deur voor een ander volk
ojwnt, «* 'JfA *£ die niet ^Bór andere
mogen staliea; voor «Hen «aftde opening
01 slttttteg gelflk moeten zijn. -Dit bedtricft
d»: een nwest-begungttglngwlaugule voor
A en een jgerkigece begunstiging vóór B;
!? n uroord: ge»
ejeteni»*.
Wllson
idd van
itiek
dé' gronden, waarop
bejegening op het stuk-der ',_.,__
?ts elscfe stelt. Volkomen téreebt
H| zich <|a*r*l op déervartegt 4ie geleerd
heeft dat invoer-betóntnerhigen, tegen een
bepaalden staat gericht, tó dé? staat, tegen
welken zB gericht waren, berbaatdelflk een
{volkomen* verklaarbare) verbitterde stem
ming nebben gewekt, die; ilcb allicht uitte
door de »a represailles" bekende
tegenmaatregelen. Cue maatregelen en tegen-maat
regelen ontketenden dan een tarjevenstrfjd,
die niet «Kien ia een *rrfld met de wapenen
overging' (de vaak vertoonde geschiedenis
van n ^uerrt & coaps de tart/s", die
IQ een ^Jtórre d coupstfe canons" eindigde!).
Indien zoo schreef de President een
duurzame wede zal tot stand komen, dan
bekoort elk beletsel, hetwelk aaa de
interMttonalea vriendschap in den weg staat, te
Ut dek weg geruimd. Het was, zoo
n«, de» gtonifctdacfaie, die tot
!l (het 3de puat) in mfln
BoodSifanuart taaie... .
heftaneien mg» lezen zich, dit,
Ik ia 4en .eeonomlsche UriWJk" van 22
Juni «l. f. onder den titel Ootlog na den
vrede?4 den horoscoop trachtte te trekken
van hetgeen naai; den töetunallgen stand
van zaken de toekomst te dit opzjcht aan
de wereld scfceett te zulten brengen. Ik wees
Conferentie" te Parijs, doch vestigde er de
aandacht vop, dat deze besluiten (van zeer
verre strekking) waren 'aangekondigd als
vantegenyeer tegen
voorondervoorafgegane booze plannen
Ter Centralen, die ecöer op hun beurt
bewerea, dat hun voornemens slechts gegrond
weeën op oog vroegere bedreigingen der
geallieerdehr Ik wees ook op den v»or pro
tectionistische propaganda wel toebereiden
bodem: op.de sfeer-van verbittering*en
vijandschap tusschen 4e strQdeode groepen.
Paartegenbver stelde. ik^, het, feit, dat lei
dende staatslieden bif. bun nifspraken over
den toen reed* dagende^ vrede telkens
verklaartfeaf dat die vrede niet door
handelsoorlogen ia gevaar zou mogen worden ge
bracht; ik noemde In dat verband de
RQksdag-motle vati Julle '17, de vredes-nota van
den Pauseen wilton'* antwoord daarop
en Cz-ernin's uitspraak en Alsquith's
Woorden. En ik emiügfe (hoe kon ik an
ders?) met te zeggen: d».tj|d zal 'tleeren!
Heeft dan de igd he| ons nu geleerd? En
wat heeft de ttyd ons geleerd ? Hoeveel
verder zfin wij toen dan nu? En .wachter,
wat i* er van den naeht? O, wachter, welk
een nacht wordt «an den kim verwacht?"
Let men op het groote gezag, dat W i K
son's Ifizichten en woorden ten aanzien
der vredesvoorwaarden en der grondstel
lingen voor dea opbonW van de wereld na
den oorlog bezitten, dan is het niet ver
metel aan Ténemen dat metterdaad dit ,3de
punt" de toekomstige verhouding der staten
op het gebied der handelspolitiek zal
beheerschen. U dit zoo en het wordt
steeds waarschijnlijker dan betetkent dit
dus, dat het «raagteeken, hetwelk ik 22 Juni
plaatste achter mQn opschrift: Oorlog na
den Ivrede?" wegvalt. D.w.z.: geen gebod
van al terneenen vrijhandel wordt opgelegd;
v MMiiiiuHiinmiiitniii
.dit was ook bezwaarlijk te verwachi
?wellicht kon ook de President der Vereenigi
Staten daartoe, moeilijk besluiten of het
initiatief nemen; maar al zal dan niet vrij
handel de algemeene leus zijn, de Ie» zal
ook niet bfj -de twee groote groepen van
mogendheden, die sedert Augustus 1914 (of
daarna) oorlog voerden, kunnen z|n: voort
zetting van den oorlog na den vrede; geen
handetooorlog dus tusschen Centralen en
Geassocieerden; geen mldden-Europeesch
Verbond (van Duitschland en
OostenrijkHongarije) tégen Frankrijk, Engeland en
Italië; evenmin uitvoering van de besluiten
der Economische Conferentie te Parijs,
krachtens welke de gunstigste voorwaarden
zouden worden vastgesteld voor den
wederzijdschen handel tusschen de geallieerden,
terwijl minder gunstige zouden gelden ten
aanzien der neutraal gebleven Staten en
zeer ongunstige zouden worden gesteld ten
opzichte der enemies". Maar: gelijkheid
van. handelsvoorwaarden" Meent een der
mogendheden haar belang het best te dienen
dooi* het oprichten van een hoogen
tariefmuur om haar grenzen, het zal haar vrijstaan,
maar dan zal die .tariefmuur niet hooger
mogen zJjn voor de eene dan voor de andere
'mogendheid, onverschillig of zfj tot de vij
anden of tot de bondgenooten behoord heeft.
De beteekenis van Wüson's toelichting
kan, dunkt mfj, geen andere zijn dan deze.
Maar de vraag blijft klemmen en dringen,
of z|jn wil wet zal worden. Van een
mlddenEuropeesch verbond schijnt geen sprake
meer te zijn om de eenvoudige reden dat
midden-Europa in' gisting verkeert en uit
eenvalt; een uniforme handelspolitiek van
dat vroeger machtige blok schijnt uitgesloten
n daarmee ook elke bedreiging daartegen.
Maar wanneer men Wllson in zijn toe
lichting hoort zeggen, dat elk beletsel, het
welk aan de internationale vriendschap in
den weg staat, behoort te worden uit den
weg geruimd, dan vraagt men zich af, of
zoo iets als internationale vriendschap"
althans in de naaste toekomst denkbaar is.
Zulk een verhouding tusschen de staten zou
mogelijk geweest zijn, ook na dezen
langdurigen, verbitterden oorlog, wanneer die in
een vrede door vergelijk" was geëindigd.
«Maar er zijn nu overwinnaars en er zfjn
overwonnenen. De eersten gedragen zich als
zoodanig en de laatsten worden als zoodanig
behandeld en beschouwd. Wanneer men let
op de stemming in Frankrijk en in Engeland
vooral la Engeland dan neemt aten
daar niet alleen de overwinningsroes waar, /
maar ook, bfl een deel van bet publiek, de '
houding, dat de bult i* voor den overwin
naar en dat tot dien bult behoort het
economisch ten onderbrengen of althans
klein houden van den vroegeren vfland.
Zal die geest in Engeland deo boventoon
blijven voeren ? Zal jingoïsmeen Imperialisme
daar zegevieren? wat zat de uitslag der
verkiezingen daar zfjn? Is straks in Enge
land denkbaar een meerderheid, die ook aan
Duitschlaiid nog een kaas wil gunnen en
voor wie het begrip .internationale vriend
schap" niet een dwaasheid is, wanneer daarin
de vroegere vfjand begrepen moet zfln? Van
het antwoord, dat de toekomst op die vraag
zal geven, hangt veel af, o o k v o o r o n s,
wien de ontwikkeling der internationale
handelsverhoudingen allerminst onverschillg
kan zijn.
Reeds is Wllson op weg naar Europa....
Wat zal zQo persoonlijke Invloed hier uit
werken ia de richting van verzoening, ma-,
tiglng, bezadigdheid? Is hfl inderdaad d
staatsman met verheven idealen, dien veten
in hem zien? En wat zal er.van die Idealen
terechtkomen, waaneer hfj ze moet handj
haven tegen imperialistisch drijven en'jui- '
goïstische opzweeperfl ? '
Dezer dagen heb ik nog een* dat merk
waardige boek van Woodrow Wilson
.President of the United State* of America"
opgeslagen: The Ne» Freedom, met den
ondertitel a call for the emahclpation of
a people." Wie In den man belang stelt,
leze dit werk. *) Het Is zeldzaam frisch van
vorm: geacht even heeft W il soa het niet:
het bevat de more suggestive portions"
van zijn .campaign speeches", opgeteekend
door mr. Wllliam Bayard Hale. En
het is zeldzaam frisch van inhoud: het doet
een krachtig beroep op waarlijk democra
tische vrijheid, op alles wat vrijheid'kan
ontwikkelen, vrije krachtsontwikkeling van
een waarlijk vrij volk. Bijzonder belang
wekkend nu is het 7de hoofdstuk over
.protection". Ik zou het hier wel willen na
schrijven, maar wek u liever op het zelf te
lezen.
Wat zal die idealist uit de Nieuwe Wereld
in ons oude Europa bereiken?
SMISSAE.RT
*) Het verscheen te Londen bij Chapman
and Hall Ltd., 1913.
tv
Liquidatiekas
GELDEN IN DEPOSITO V
r 5 pCt. Pa*e,ün 1iQ pCt.
4/2 f u. Pffi&uii6Ytn 91 |«L
van * 1OOO, i SOO en i 1OO.
WISTERDWSCHE
SCIEEPSÏERBAID BANK,
Hendrikkade 125 Amsterdam.
pCt. PaiHlbrk ven-Koers!)!)
DE DIRECTIE:
». BOS JANSZEN en Mr. E. P. DE MONCJ1Y.
n:
!b*
BXiGo'sBin,
ROTTERDAM 's-GRAVEHHAGE
Zuidblaak 56 Kneiitetdijk
Belast zich metincaiMieeringen op het Binnen-.en Buitenland.
^Koopt en verstrekt «iaiele» en chèqnea op het Buitenland.
Verstrekt h«>ndiel8cr«dleten tegen zakelijk onderpand.
Bezorgt telegrafische jnitbetaltngen.
zich. met de uitvoering van Effectenordera.
Netmtgeldea fc d«po«ito tof wekelijks te annonceerèn rente.
AMHTEBDAM
K1FTT11L BH RB8KETE V
8.1WMMW.? MB kare rekenla«r"kovdeni Belast
JonkM??UitTOftrlM* TUI f.HWAn
f>*
drf»
itvoerlnc van EffMitonorden,
YOOR DEPOSITO'S:
. , . . . ... 2 pCL
........ 2V* .
. , . . .N. . . 2% .»
. . . . . \ . . 3
SAFE-DEPOSIT
iiiiiieiiwiiH(iiiHiiiiiiiiiifiiii>iefeeiiiiiiiiiMMiii<wi*»i»i»ii>iiiiiiiiii
voor Hypothecair Wet
IIMIIIIMIinHIIIlllllllllllllflIlllllllllllllllllllllllltlflIlllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHMV IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlIIlllllllllllllIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllklIIIIIIIIHIHII
10
GEVESTIGD TE
's-QRAVENHAGE MOLENSTRAAT No 39
geeft 4%% Pandbrieven uit in stukken van
'-, f 500*- en /$£.-.
ROTTERDAM AMSTERDAM
'1-6RAVENHAGE
KAPITAW.enRESERÏEH/66,000,000
IVoonohottra In lUkM
(Deposito's
j Oheqae-B^eningen mat raata-vergoeding
l Gr«l9g«alMid tot open en gesloten bewaargeving |
SAFE DBPOSIT
Een betrouwbare WEG WIJZER op financieel gebied,
zoowel voor BELEGGING ais voor SPECULATIE is het
verschijnende Dinsdag- en Vrijdagavond.
Vraagt gratis-Proefiuimmers aan de Bureelenj
Oen Haag, Noordeinde 144, (Postbus 84; Telef. Haag 6374).
Amsterdam, Heerengr. 154, j 42O: Centrum SO6)
IkMBanUKtt trt o But<<*:t6,- * tut piftw, f 3.50 »» ttv*a CttnMtttto.
?v «obltta» l U c.nt n, m, w tb Büsra a H BIB SMOtTOaOEOuatt tki k tafc
Utrechlsche Hypotheekbank
Kapliaed , Hypochekem
fS.OOO.OOO UTRECHT, DRIFT 17 t »».7»4468.O7'
TELEF. 241 F«d»>rieTe«
f 445.208.48
98.945.800.
DE BANK GEEFT THANS UIT:
Pand
O brieven
^^^^^^ M^^BHBW^^^^^MN^^m^^B^HHB
tegen den koers van 1OO pCt., in stukken van / 1OOO.?,
? 5OO.?en ? IOO.-, met verplichte ultloting van lhs,* ge
deelte per jaar, te beginnen in 1920.
n, Direcae. ( Mr. L. VAN LIER.
____~* ( Jhr. H. J. M. VAN ASCH VAN WIJCK.
/1MSTER17/IMSCHE
HEEREMGR/lCHT^tt /1MSTERP/1M
IEVEMS-
JUFREMTEM-OMGEV/JLLEM/l/IMSPR/lKELÜKHEIPS^EKTEVERZEKERiMGEN
VÊRZÊKERP BEPR/IG(UVEMSVERZ) RL.5sooo.ooo
RESERVEM FUsooo.ooo
SCHRETLEN & C2
AMSTERDAM, K z ?R NUMECEM. Stadsgracht.
Int.Tel. N Sroieni 9128. Int.Tel. 1379 en 1701.
Deposito en Rekening-courant.
Hypotheekbank voorimerika - Den Haag
M lol
2 /o
welke na 10 jaar tegen 100 pCt.
-:- AFLOSBAAR zijn. ?:?
Tegen kapitaalverlies gewaarborgd.
Residentie Hypotheekbank
's-GBAYENHAGE, ANNA PAULOWNASTEAAT 97
Trusteed en Accountantscontrole
VERKRIJGBAAR
5 pCt. Hypotheekbrieven teien 100 pCt
Directie: K. E. ABBINa D. VAN OORDT.
Stndnri Ipttiikkiik li Mtntei
Directie: Mr. H. H. C. CwteniMfk en
Jhr. H. t*. Schnurbeque Boeye
De Bank verstrekt geldeo
onder eerste Hypothecair ver
band en geeft onder
eomtröle van het Algemeen
Administratie en
Trustkantoor 4H 96 P ANDBREVEN
uit tegen Beurskoers.
Holtod, iFpitbukkiik 1001
Opgericht in 1864
Vtltaiknd Uuttcb. Kipltnl f5.000.9M.
Verstrekt geld op eerste hypo
theek sonder vooruitbetaling van
rente. Voor inl. wende men zich tot
het kantoor der Bank, Qed. Bierha»
ven 25 te RMam of tot hare Agente»
in de hoofdplaatsen des R|ks.
De D/r. Mr. W. v. ROSSEM, Mr. TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C v. WIJK.
Di lollindsdii Yeorsdutbaiik
HAARLEM, KRUISWEG 70.
B|kantoren:Amsterdam,Damrak99
Rotterdam, Wlnhaven 129a.
's-Qravenhage, Qed.Burgw 38.
Maastricht, Stationstraat 36.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van
f 5OO en verkoopt 4HpCt. schuld
brieven in stukken van f 1000,
f 500, f 100 ei f 50. s,
Boek
jaar
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1M7
Pandbrieven
in omloop
f 349.900.
» 601.500.
» 891.050.
(1.054.850.
»1.461.600.
» 2.352.300.
.3522,55*.
» 4.050.900.
» 4.276.750.
.5.046.350.
»6688.860.
7.886.360.
Reserve»
200,
500.
1.000.
1.500.
2.850.
4.300.
8.600.
16.000.
36.000.
50.000.
100.000.
l&MM.
Divi
dend
IpCI
2
3
Geeft uit: 5 % Pandbrieven
i 99 %.
IS November W18 in omloip
ffl.5M.000.O II 1 Q P W A M I> l ET M GRENSSTRAAT 24 - TEL. 6748 Z.
V 19 C W M Pi U l EL ra« bel** dob M« au» ACCOUNTAMTSWER
, . . \' . i ' ? ' - J^ . . ? n
AMSTERDAM