B°. 2167 Zaterdag 4 Januari DE AMSTERDAMMER : WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ONDER FfeDACTIE VAN Prof. Mr. J. A. VAN HAMEL, Prof. Dr. H. BRUGMANS, Mr. E. S. OROBIO DE CASTRO Jr., Dr. FREDERIK VAN EEDEN en H. SALOMONSON UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WARENDORF [Prijs per tip, f 0.20. Per 3 mnd. Ï2.50 Abonn. loopen per jaar | | Redactie en Administratie: Keizersgracht 333, Amsterdam | | Advertentiën omslag 10.40 p. regel, binnenpag. f 0.50 p. regel BERICHT Wegens de ojnieuw verhoogde papier en drukkersjrjzen, is de abonne mentsprijs vb De Amsterdammer" Weekblad vor Nederland, vanaf beden tijdelijk met tlechts 25 cents per kwartaal veiioégd, en dus van f 2.25 gebracht op! 2.50 (franco per post). VAN PKEMA & WARENDORF, Amsterdam IBfHOCDi BI Volken.door v. H. uitent. Overzicht: Jaar-emotie, do<w dr. W. G. Bevolntievlag, tei ing van Jordaan. De Achfr?nrlge Werkdag Burgers. Ne Gay per a. Hoe Veitegenwoordigi Diepenhorst, pro Vliegen. 6: Vo De Nieuwe T(d Een treffend fe Historisch Zamg bftch. Dit d 1: Het Jaar van da Nieuwe Byvanok. 2: De Dnitsohe en Landbouw, door P. H. and en Wilson, door Hnb. ervaring met de Evenredige Verslag, door prof. P. A. r. E. M. Meijers en W. H. rouwen (red. Elis. M. Rogge) >r F. 8. van Balen-Klaar oor Hat na van Lingen door .Anna van Gog -Kaol;mun Aan Zee, door Jaa P. Thflüse. 7: Nade direkte Volkswetgeving, door mr. E. van Ho. Boekbespreking, door H. Giltay. Le«spiegel. Feuilleton: Het Bil, door Ten KloO. 8: Thérèse van DnylSehwartze t, doolassohaert. De Prix de Bome, door Plasaert. Amsterdam en de atadssohou-wturg, i A. H. Kleerekopar 1919, teeketing van Geotan Baemdonok. 9: Zelf portretten. Mol in de Hoofdstad, docr H. J. den Hertog. h. Kroniek, Ibsen: da Vrouw van de Zee, dcor) Nafff. Bonnetten, door G. van Veltlem, 10: Op den Ec'on. Uitkjjk: flmen, betaal", c jhr. mr. H. Smissaert. 11: Da KindurslniaE-r ankfort, door mr. M. O. NtJland. Hst WeZer Muziek, poor H. M. de Hartog. lüKare Glen.door J. H. Speenhofl. Uit het Klalsohrifti Jantje. De Koeriers brief, door J. ?abius. -linDenng&n van een Jour nalist, door A. B. ITienhoven. 13; Bfl de Generale Repetitie l Gtfsbreoht van Am stel, teekening vai Joh. fensiek. BtJyoegsel: De ?e«bgen in Engeland teeke ning van Joh. BriakR. HET JA V/DE NIEUWE iVOEN De Kerstmis, dithter ons ligt, is anders dan enig 'stfeest, dat de menschen rtc gev hebben. En het jaar, dat aztoreekteft zijns gelijken niet gehad. De stoot, en de <»g gegeven heeft, werkt thans loort. De .menscheid dgoed, zich over den oorlog Ben zifcft meegemaakt, niet te geneein. Opiakkige naturen spreken vaneen sye voor de be schaving en |en vo&ang. Doch dit is niet waar., De oorlogfis een inde voor hen, die hem hebt»aanget. Een schande ook voor hp, die Oor zich zelve van hebben girofitee^ voor degenen, die er zich hebbenjragen. Hunne oogmerken yi laag |est en brutaal. Maar hij l gén nde voor de menschen, e hem ben gevoerd. Meer dan od anders zjj daarin een der grootst»eigensc;n gaan be trachten: A\ van zichzelve te Het aantal is slecrjj millioenen te meten vi hen, di oorlog heeft vervuld van gelaten rvaardigheid voor een gtoter doei hun eigen belang, huneigen w Eindeloos miiiimiiiiiinmiinii4 ......... """'""iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii -EMC Eenmaal in 'War komtaar, en men zet zich aan 'teinzen o\ verleden : het past er zoolij. Men svan uren die voorbij zijnV. e v l o t « men hoort met de ezelsorwenten d^tuur ons heeft geschonkes niet mee,intjer dan de stappen m den tij Maar ja waa;htig, dejgjsseman heeft dit laatsteiar duchtarcrieerd ; zijn voetzolen hben overlrc]bodem geklonken, en \ heeft gd in het Oosten en in htsZulden e]een rommelenden do'ndeils van minvouden, schreden is het ortgegaan, Westen het groote doel hterna, dyjngvan de»wereldnevel. Hij had zich gigerd, de over het wljdlachende oprvlak van de; een vale damp, wasQ doorge(, buiten de grenzen van rs land naaie banen van de zee; gee»erk scheer het verderf. Toen hk het Jaairachten bijeengenomen; t onsiulrqjng js door zijn leden garen, de lnt Van zijn gang dreef v^t wat in?stond en de schtik is gfluokken, seiijke gestalte is geschpipeld, is^en, vervloeid, was ni^ieer. Eei,t ging nog een poos, ma verstoof der jji gefluister van rietti plassen. O 1918, gij ht u veel mannen hebben de bezorgdheid voor het eigen ik afgelegd; het beginsel aanvaard dat zelfs hun persoonlijke leven desnoods wordt prijsgegeven, wanneer het wel en wee van eene groote ge meenschap op 't spel is gesteld. Leiders hebben al hun rust en behagelijkheid laten varen, hebben het fijnste rag van hun denken en weten, hun durven en doen, in den onafgebroken dienst van de algemeene zaken gesteld. Hoevele hoofden en handen hebben zich uitgeput, georganiseerd en gedirigeerd, plannen uitgewerkt waaraan tot dusverre zich niemand had gewaagd, niet om hun eigen belang, maar om een nationale zaak te helpen. Grooter conceptie's zijn in enkele dagen geboren geworden, dan tn rustiger tijd door jaren werden voortgegebracht- Aan bekwaamheid en energie is niets gespaard. Bezit, vermogen, rijkdom, zij hebben voor honderdduizenden hunne beteekenis verloren, 't Zij dat ze hadden aan te zien, hoe hun welstand en 't erfgoed der kinderen is geruïneerd; 't zij dat zij hebben moeten offeren, alweer voor den eisen van een algemeene zaak... ook in dit opzicht is een geweldige veran dering beleefd. Vrouwen hebben zonder verzet van hare mannen, moeders van hare zoons afstand gedaan. Tranen en zorg zijn ver kropt geworden, om k flink te zijn, waar iedereen flink wezen moest. Ont bering is doorstaan, vermoeienis getrot seerd, angst en schrik met een glimlach verdreven, alles als deel van den algemeenen strijd. Ook hebben de lieden elkander leeren bijstaan in den nood, zooals velen vroeger nooit hadden gedacht. Er is geholpen en getroost, samengewerkt en dienst vaardigheid bewezen tot een ontzag wekkende maat. Het is dwaasheid, dit alles niet te willen erkennen; uit haat aan den oorlog er blind voor te zijn. Lof en vereering worden daarmee immers het altaar van den krijg niet toegebracht. Maar men staat voor hetzelfde feit, als van oudsher de theologen hebben gestaan voor de-vraag, of niet Judas, de verrader, het instrument van een heilig werk is geweest. Zonder zijn verraad immers zou de verlossing van Golgotha niet aan de menschheid zijn gebracht. En ook Mephistopheles is ten slotte als een werktuig m goddelijke hand beschouwd; de geest die 't booze wil, maar het goede brengt. * * * De geheele menschheid, die den oorlog heeft doorgemaakt, staat voor het feit, dat zij vier jaar lang zulk een geheel ander leven en zulke geheel andere ge voelens heeft leeren beleven. Het is juist noodig dit te zeggen in de landen, die neutraal gebleven zijn, omdat men er die groote levenservaring veel min der of niet deelachtig geworden is. Toch zal de wereld daarvan vervuld blijven, en zich in verscheidene opzichten daar naar richten. Hierom kunnen wij zeggen, dat de overgang naar 1919 ons brengt naar het Jaar van de Nieuwe Volken. In ongekende mate zal immers het leven der volken doortrokken blijven van de groote beginselen, welke de oor logservaring in de hoofden en harten heeft gebrand. Het zijn de beginselen van: Gemeen schap, van Organisatie, van Energie en van Initiatief. l met forsche stooten hebt gij u geweerd. Die voorganger van u leek wel ingedommeld tusschen zijn loopgraven, hij liet zich heen en weer voeren en kwam niet verder; het eenige waarin hij vorderde, daar oostwaarts, was in ontbinding. Toch is er een lichtpunt geweest in die ontmoediging Het was na de verschrikke lijke slag en slachting die het Italiaansche leger uit het gebergte naar de vlakte terug dreef, Caporetio roemt de historie dat feit. Zou de bandelonsheid voortgang maken en na Rusland Italië onttrekken aan het ver bond der vereenigde Mogendheden : zou zij ook in het Zuiden de gevestigde betrekkingen oplossen ? 'Zoo was de vraag. Wat stond er al niet op het spel? De Oostenrijksche monarchie, bevrijd als zij zou zijn geweest van vijanden in het Oosien en Zuiden, zou haar houvast hebben teruggekregen, en wellicht was een om wenteling in l'alië het gevolg geweest; wie weet hoever dan het kwaad in het Westen ware doorgedrongen ! Daar heeft het besluit der Ententeregeeringen het cnheil gekeerd, zij zijn dadelijk daartoe overgegaan, zrj hebben Italië met alle macht geholpen. Lloyd George heefl het gevoel gehad dat de legers der geassocieerden, waar zif ook storden, een gezamenlijk front hadden, en hij heeft dat gevoel overtuigerde woorden geleend. Hij wist de conclusie te maken. Toen is een permanente krijgsraad te Versallles opge richt. Het was een begin voor de vol strekte eenheid van leiding. Aan den Engelschen minister de eer, den insulairen trots van Engeland te hebben doen bukken voor een uivsr inzicht in den toestand en voor het grooter militair g*nie Die hebben mogelijkheden onthuld, waartoe slechts weinigen onder de menschheid haar in staat hadden geacht. Men kan er zeker van zijn, dat zij zich nu zullen doen gelden op elk gebied, op het moreele zoo goetHiis op 't sociale, in het politieke en in het economische. Spreken wij alleen verder over de laatstgenoemden, over de verande ringen in staat en maatschappij. Het is ijdel, te denken, dat de grond slagen van vór 1914 als van ouds terug te halen zijn. Daarvoor juist heeft de menschheid te veel beleefd. Op het gebied van het economische leven: in de voortbrenging van levens behoeften en handelswaren, van grond stoffen en machinerieën, van alles wat het bedrijfsleven omvat, heeft een geest van organisatie postgevat. Het is be gonnen in het oorfogsbedrijf, in de oorlogsdistributie, de oorlogsscheepvaart enz. Centrale leiding en verdeelmg zijn daar op de meest ingrijpende wijze tot stand gebracht. Die hebben hunne fouten, maar ook hunne voordeelen bewezen. Nu wordt alleen nog maar van het overgangstijdvak gesproken. Maar ook na den terugkeer tot de zoogenaamd normale toestanden, kan men er zeker van zijn, dat de voortzetting daarvan zeer sterk in het teeken der centrale, en vaak internationale organisatie blijven zal. Vanzelf zullen daarbij ook de staat, de overheid zooals zij nu reeds zijn begonnen, een groote rol spelen. Maar aan den anderen kant heeft zich ook reeds zoozeer de onmisbaarheid van persoonlijke leiderstalenten, van energie en ondernemingsdurf getoond, men denke b v. maar eens aan den ommekeer, die de geheele Britsche industrie heeft ondergaan evenals de scheepsbouw, en aan de geweldige orga nisatie van de transporten der Veree nigde Staten naar het Vasteland, dat de organisatie van staatswerk in den ouderwetschen zin, vermoedelijk voor geheel andere vormen plaats maken zal. *. * *,,.'!" ,* '? 'V1 H .-'jlV Op geheel andere manier dan de denkers ooit hadden gndacht, zal het economisch leven met een socialistisch" penseel worden getint. Er zijn ook tevelen, die het werken voor winst grondig hebben verleerd, en niet anders meer hebben doorgemaakt dan werken voor algemeenen dienst, dan dat zich dit niet in de geheele samen leving voelbaar maken zou. Zoo worden ook maatschappelijke toe standen en instellingen door een nieuwen geest beademd. Men heeft maar mede te maken, wat de oorlogvoerende landen aan maatregelen ten gunste van tijdelijk werkeloozen, van invaliden enz. zijn 3aan doen, om ook hier de ongekende macht der organisatie te gevoelen. Het sociale gedeelte van het program, waarop Lloyd George zooeven zijn verkiezings overwinning heeft behaald, gaat zeer ver in de erkenning van den arbeidendenjstand en deszelfs aandeel in het algemeen belang. En zelfs te Berlijn hebben de theorién van eenen Kautsky menschelijken en uitvoerbaren vorm aangenomen, omdat de socialist water in zijn wijn, en de burgerlijke democraten wijn in het water hebben gedaan. Er breekt eene uitgebreide georgani seerde bemoeiing aan met volksnooden: met woningwezen, met arbeidsvoor waarden, met geestelijk leven hopelijk van Frankrijk. Maart 1918 zou zich daarna verstaan tot de rechte gevolgtrekking. Het was de opdracht van het opperbevel aan den unieken maarschalk. Eenheid! Doorzettingsvermogen! Wie zou naast Uoyd George met zijn plooibaar eri toch steeds gtspannen geest, den hardnekkigen, kiaarzienden Clemenceau kunnen vergett n? De eerste harde levenservaring van C'emer.ceau is geweest, tot n hij ziin vader in 1858 geboeid tusscheu twee agenten v:<n Napoleon iil zag wegvoeren als verdacht van medeplichtigheid aan Orsini's aans-Sag op den keizer. Hij, overtuigd dat de echte republikein zich niet (ot deelneming aan een moordp'an had kunnen leenen, vloog op den gevangene toe en hem iet afscheid omhelzend zeide hij in verbeten woede op den tyran: Jetevengera i". Maar de vader, kalm, vermaande riem met dit eene woord: ,T ra va i 11 c '! E<- gaat een trek van de oude Romeipsche traditie door die r- publikeinenfipuren van de eerste heift der negentiende eeuw. George Clernerceau met zijn scherp ge prente moderre geesteslijnen heeft oïen trek in zijn kaïakur bewaard. Voor htm: het werk en de handeling. Wat hij aanvat iaat hij niet !rs. Ook zijn Ranvaarcing van hrt ministerschap is een lich'punt geweest voor het jaar 1917. Er is karakter gekomen i in de handhaving van het gezag. Maar zijn signatuur krijgt het jaar waarop onzr herinnering thans terugziet van den leider aan de overzijde van den Oceaan. Bij den ingang van 19!8 houdt hij in zijn hand de tafelen omhoog van de rebels waarnaar de toekomst van de «'m-ld z;ch heeft te ikrien. Hij spreekt.?zij; wco ook, waardoor zich alweer een gansch nieuwe tijd inluidt. Een geest van gemeenschapsrecht is in de zeden gevaren. Vanzelf brengt dit alles in de poli tieke instellingen eveneens zijnen neer slag mee. Ook daar zal men veel zien organiseeren, wat vroeger ongeregeld en vrijgelaten bleef. Overheidsmacht, is geweldig toegenomen. Reglementee ring eveneens. Het aantal van hen die willen meespreken, wordt vermenig vuldigd. Het zal daarbij natuurlijk de groote taak zijn, te zorgen dat ook bekwaam heid en voortvarendheid worden in de hand gewerkt en het loodje niet leggen l Wanneer gezonde en onbevooroor deelde gemeenschapszin den ouderwet schen kliekgeest verdrijven, ligt daar zelfs profijt. Maar uitvoerige en bindende organisa tievormen, maatschappelijke discipline, gaat ook de staatsvorm stellig tegemoet. Dat de menschheid door dit nieuwe leven werkelijk in den paradijstoestand zal worden gebracht, het zal moeten < worden bewezen. De scepticus voor spelt zeker eerder alweer, dat ook hier de onvolmaaktheid de overhand krijgen zal, en dat het tijdvak, 't welk thans aanbreekt, op zijn beurt zal eindigen in een groot gesnak naar vrijheid en naar individueelen wedijver, in een strijd tegen de knellende banden van organisatie en gemeenschapsdwang. Juist op den drempel van den nieuwen tijd, dien wij de menschheid zien ingaan, is 't nog mogelijk en nog goed, de voordeelen van het oude in 't oog te houden en ons te herinneren, hoeveel verheffende kracht er ook in persoon lijke vrijheid en in economische vrijheid, in politieke onthouding gelegen heeft! Het moet het vruchtbare streven blijven, om daarvan de grootst mogelijke maat die met de nieuwe vormen te vereenigen is, te behouden! Dit zal ongetwijfeld juist de zware taak van de liberale wereldbeschouwing worden, die in zoo verre tegenover de nieuwe maatschappij een om zoo te zeggen conservatief karakter krijgt. Van de onvermijdelijke tendenzen van die nieuwe maatschappij, van de nieuwe menschen, weest u echter in de eerste plaats ten volle bewust! Zij verlangen niet noodzakelijk ge welddadige overgangen en geen knar sende breuk. Wij staan er al bijna middenin. Maar ongetwijfeld legt zij veel offers en veel prijsgeven op, veel inschikken en veel berusten, veel nadenken en toewijding, zorg en verandering, veel nieuwe onbillijk heid ook. Of men het alles zal aanvaar den als een ruwe les, dan wel als een gelukkiger gezichtseinder, dit hangt van onze ontvankelijkheid voor de be ginselen, die zich doordringen, af. In dit opzicht hebt gij't niet gemakke lijk, Nederland! Van den oorlog hebt gij alleen den wreeden en den vernederenden buitenkant gezien. De geweldige geest van gemeenschappelijk lan en gemeen schappelijk sacrificie is u grootendeels voorbijgegann. Voorbijgegaan ook is aan u de onweerstaanbare drang naar be kwame organisatie, naar ten hoogste opgevoerd initiatief en energie, welke de andere volken, overwinnaars en verlie zers, hebben doorgemaakt. HUI iiMiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiu imiiiiiimiiiiimiii zijn daden; en de daad van Amerika, ge sproten uit het hart van het volk, tot stand gekomen met de universeele inspanning van zijn geestkracht, volvoert de belofie van den Pr sident. Hijzelf, om zijn werk ptrsoonlijk te bezegelen, maakt zich op tot den tccht naar Europa. Daar vinden wij hem niet alleen bij plechtige intochten en luisterrijke ontvang sten, maar ook in de kleine kerk te Corlisle. l Zijn grootvader de strenge predikant, is van j daar n3ar de Verecnigde Staten uitgeweken, het is de geboorteplaats van zijn moeder. j Hij, de President, he< f t er behoefte aan j gehaC om uit den praal van het oogenblik voor er n poos zijn toevlucht te nemen tot den eenvoud van het verleden. In de kerk van Corlisle heeft hij zijn verantwoordelijkhrid herdacht om de nieuwe gemeenschap onder de hoede van het Recht en de ge rechtigheid over de wereld te vestigen. Eenheid is er geweest in den strijd tegen de macht van overweldiging, eerheid moet blijven bestaan in de gezamenlijke poging j tot oprichting van het Rijk der Broederschap. Maar waarborgen blijven noodig tegen elk stout beginnen van onvrede om weder het hoofd op te steken, zegt Engeland en uit zijn naam Llcyd Geoige die door de verkiezingen van onlangs geheel Engeland achter zich hef ft. De macht ter zee dient te worden gehandhaafd. En ik, zegt G:orge Clemenceau, wil er eenvoudig aan herinneren dat Amerika ons wel onwaardcerbare hulp heeft geschorken, maar dat die hulp heel Iaat is gekomen, terwijl onze buurman Engeland dadelijk bij j de hand was. Tot vermijding van oorlog asr l-- grens waar men dadmjk met ei;-;;: 'er in aanraking «taai scbijr.t mij !!??.;?; beter geschikt dan hel oude behoefde t Naar aanleiding der verschillende reclames over het te laat of niet ont vangen van nummers van ons blad, deelen wij mede dat de expeditie door ons steeds nauwkeurig en op tijd ge schiedt. Reclames over te late bezor ging gelieve men dus aan het post kantoor ter plaatse te richten, terwijl wij voor eventueel zoek geraakte nummers gaarne een ander nummer toezenden. De uitgevers VAN HOLKEM A & WARENDORF IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMI ii Nog altijd schijnt ge u van dit alles zeer weinig bewust. Ge blijft achter, ge blijft ter zijde bij het vele wat er is ge beurd. Wanneer men u een raad geven zoude, kan het slechts deze zijn : zonder u niet te ver af, sluit u niet in uw eigen wijsheid op, mok en stribbel niet naar allen kant, maar, internationalist als ge altijd wezen wilt, weest ook in werkelijk heid wat kosmopoliet, door te trachten den Kosmos te verstaan, en iets deel achtig te worden van den geest, die thans den Kosmos bezielt! Die geest, het is de geest waarmede pok ns volk dit jaar der nieuwe volken in moet gaan, wil het 't hoofd boven water houden. Het is de geest, dien de oorlog heeft gebracht en nagelaten: de geest van gemeenschap en van organi satie, van durf en bekwaamheid en levenskracht. v. H. DE ACHTURIGE WERKDAG IN DEN LANDBOUW Bij het nagaan van de mogelijkheid tot invoering van een korteren arbeidsdag in den landbouw valt de aandacht terstond op de volgende punten. 1. HET SEIZOENWERK. De meeste be drijven, vooral de eenzijdige, eischen in be paalde tijden van het jaarzeer veel arbeid. Zoo neemt het eenzijdige veebedrfjf geregeld arbeidskracht voor het meiken en de verdere verpleging van het vee, maar in denzomer worden hier plotseling veel arbeiders ge vraagd voor den hooi-oogsr. Het getal de zer seizoenarbeiders is ontoereikend om korte werkdagen te maken. Bovendien ge schiedt het werk veelal in accoord, en verzet de arbeider er zich tegen een korten dag te maken. Hfj moet juist van dit korte seizoen profiteeren om wat extra te ver dienen. De hooibouwwerktuigen, maaimachine, schudders, zwadkeerders, harken enz. kunnen voor een groot deel het seizoenwerk verlichten en meer algemeen gebruik dezer machines is te verwachten. Ook de een zijdige akkerbouwbedrijven eischen seizoen werk. Men.denke slechts aan den graanoogst iiiiiiiiimiitiiiiimiiiiiiiiiiiMiiiMiiitiM middel van een reeks vestingen. Welke waarborgen ook noodzakelijk mo gen blijken, nadat wij tot overeenstemming zullen gekomen zfln, antwoordt Wilson, de hoofdzaak is den nieuwen geest die zich heeft geopenbaard in het enthousiasme voor den strrjd, te bewaren en om te smel ten tot een verbinding onder de volken als onder den invloed van een nieuw ge voel van wereldzedelijkheid. De nieuwe geest! Wie denkt daarbij niet aan al de verschijn selen die zich hebben voorgedaan in Europa, sinds het oude gereglementeerde geweid in het oosten heeft plaats gemaakt voor nieuw verdervend geweld, sic ds onderdrukte natio naliteiten, vrij gekomen, hun krachten gaan meten naar de mogelijkheid van een uitbundigfn groei, sinds overal de vrijheid, pas verworven, verwarring sticht... Ach, het jaar heeft ook oogenblikken gekend dat het met zijn moede en moedelooze voetstappen is getrokken over een wreed doorploegde aarde l Vrede, zoo is de conclusie van het boek van Wells, waaraan ik een paar hoofd stukken dezer kronieken heb gewijd, vrede zou een vermindering van de menschelpe activiteit; een onderdompeling in verveling, beduiden, wanneer riet het verstand en de verbeelding en de lust naar avonturen, die oorspronkelijk alleen in den krijg tot hun volle recht kwamen, terecht hun voldoening bleven vinden op een groot en al uitgebroider terrrjn van werkzaamheid. Nu, 1919, uiterlijk zoo'n harmonieus, evenwichtig jaar, heeft nog zijn taak voor den boeg en 1920 dsttkeiqk ook. 3S December 1918. W. G. C, BYVANCK _J