De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1919 18 januari pagina 1

18 januari 1919 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

l9. 2169 Zaterdag 18 Januari A°1919 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ONDER REDACTIE VAN Mr. J. A. VAN HAMEL, Prof. Dr. H. BRUGMANS, Mr. E. S. OROBIO DE CASTRO Jr., Dr. FREDERIK VAN EEDEN en H. SALOMONSON UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WARENDORF | Prijs per No. f 0.20. Per 3 rond, f 2.50. Abonn. loopen per jaar | | Redactie en Administratie; Keizersgracht 333, Amsterdam | | Advertentiën omslag f 0.40 p. regel, binnenpag. f 0.50 p. regel HTHOUI»! Bladz. 1: Omwenteling of Gezonde Orde, door v. H. BuitenL Overzicht: BooseveltHerdenking, door dr. W. G. O. Byvanck. 2: Woodrpw Wilson, oor Joh». W. Garrett, met teekening van Felii Hess. Limburg II, door W. H. Vliegen. Het Ameterdamsche PaleisBaadhmis, door T. H. Krekelzang, door J. H. Speenhoff. 3. Spreekzaal: Vrijzinnige Demo oratie, door mr. H. Maten. Prestaties der Binologen, door A. G de Biuin. Oud-Militairen, door A. L. Boelen. Feuilleton: De Oom. door A. D. 5: Voor Vrcawen (red. Elis, M. Bogge) De Nieuwe Levenstaak, door Gellie A. van Eerde. Van Vrouwelijk Doen eii Denken, door E. O. v. d. M. Moderne Meisjesportretten, door Ariëtte, met teekening van Is. van Mena Opgang, door A. Hondiua Melkpoeder, door J. H. - Uit de Natuur: Peppels, door Jao. P. Thjjsse. 6: Spreek zaal: De Ervaring met de . V., door I. B. Themans. Inrichting van het Parlement, door D. D. Groen. Boekbespreking, door Herman Midden dorp. Haveloek Wilson, door dr. Edward B. Kotter. 7. De Indische Kunstavond van de Ver. Oost en West, door dr. Katu L&ngie, met teekeningen van Anna Spier. Het Nieuwe Europa, teekening van George van Baemdonok, 8: Schilderkunst-Kroniek, door Flaasohaert. Naar Zion, door L. Strasohun. De Oude Sohmit, teekening van Jordaan. Dram. Kroniek, Joor Top Nat ff 10: Uit het Kladsohrift van Jantje. Financiën en Economie: Sjjmen betaal", door jhr. mr. H. Smissaert. 't Schiet!:at: Krjjsslnuaige inventies, door Melis Btoke. 11: De aangekondigde Revolutie in Nederland, teekening van Joh. Braakensiek. Muziek in de Hoofdstad, door H. J. den Heitog. Damrubriek, red. K. C. de Jonge. Bflroegsel: DtutschUud's Zorgen, teekening van Joh. Braakensiek. llMIIIIHIHMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIltllll OMWENTELING OF GEZONDE ORDE Menigeen loopt op het oogenblik uit edelmoedige drijfveeren met omwentelingsgedachten rond. Nu wordt ons weer de 20ste Januari voorspeld! Het idee, dat er iets geheel nieuws kan komen om het oude, van welks on volmaaktheden wij allen overtuigd zijn, te vervangen, werkt aanstekelijk. De voorbeelden trekken, hoe verder ze af zijn, eigenlijk des te meer. Eerst wegens Rusland, toen wegens Duitschland is meteen de wereld, ons eigen land incluis, voor rijp tot de wedergeboorte verklaard. De menschheid komt inderdaad aan zooveel te kort, dat naar nieuwe gezichtseinders wordt gesnakt als door de een zamen in een verlaten bootje op zee. Ook dan maakt de bevlieging zich vaak van de zoekenden meester. Water, water!" is het hijgen, en wie niet krachtig de zinnen bijeenhoudt, komt tot de noodlottigste razernij. In wilde drift zoekt hij verlossing van de plaag. Gelukt het hem, zich aan de armen die hem tegenhouden te ontrukken, dan stort hij zich op de zoute golven om hem heen, wanend daar zijn lijden te verlichten. Gulzig slokt hij het wreede zeewater op, ocharm; om slechts in grooter leed en pijniging te vervallen. Het verf rischt zijn lichaam niet. Het stookt zijn heesche droogheid aan, het klooft hem lippen, tong, keel, gehemelte tot bloedige scheuren toe, het vreet in zijn ingewanden in... En terwijl hij in wan hoop al maar meer tracht te slurpen, slurpt hij den krankzinnigen ondergang in. ROOSEVELT-HERDENKING ledereen heeft nu het z?ne over hem gezegd. De wereld door den mond van haar persmannen heeft met Roosevelt af gerekend. Voerbijl spreken de menschen in onwillekeurige herhaling van Mephisto's scherpste en bitterste woord, en nemen daarmee het recht voor zich, hem te ver geten. Maar het geheugen van de mensch heid, dat toch nog iets anders is dan de herinnering der menschen, houdt voor korter of langer tijd het beeld van den heengeganen President aan den horizon van haar gedachtenwereld. Het mag niet overbodig heeten hem een oogenblik van ons nadenken te wijden. Een Amerikaansch President heeft een unieke positie op aarde, kan haar ten minste hebben. De verkorene van een geheel continent, verpersoonlijkt hij de richting van een tijd en stelt de represen tatieve figuur voor van het land; naar zijn houding in de aangelegenheden van de wereld wendt zich de aandacht van zijn medeburgers, hij wordt hun model. Toen Roosevelt in het eerste jaar van de twintigste eeuw het Presidentschap der Vereenigde Staten aanvaardde (14 September 1901), was de leeftijd van een menschengeslacht voorbijgegaan sinds de groote burgeroorlog Noord en Zuid had hand gemeen gemaakt. De gevolgen van den strijd hadden uitgewerkt; de nieuwe eeuw vond een nieuwen toestand. Met Roosevelt kwam een nieuw man aan het hoofd van den staat. Dit is het, wat bezadigde ervaring ook dengenen votrhoudt, die op den maal stroom der revolutie hun hoop willen vestigen. Ook op haren bodem liggen ver blinding, teleurstelling, ondergang. Wij hebben hier niet het requisitoir tegen de revolutie en tegen de revolutionairen te houden. Wij gaan thans de verschillende oorzaken, die daar tot mislukking voeren, niet in den breede na. Slechts n ding zou men aan de heel- of half-omwentelings zuchtigen om ons heen willen voor houden: de woorden van dien man der Fransche Revolutie, die toen zij ten einde was, en hij rustig zijn aanteekeningen in een dagboek zat te schrijven, 't aldus zei: '?anderen hebben de koorts gehad gedurende 24 uur; wij hebben haar gedurende 10 jaren gehad. Indien w ij voor uit geweten hadden, hoe zulke dingen gaan, zouden wij er niet mee zijn begonnen. Wij hadden de menschen voor beter gehouden; 't moet erkend, dat zij niet veel waard zij n." Deze nuchtere vrucht der ervaring heeft ons altijd geschenen een weinig opwekkende, maar zeer treffende waar schuwing te zijn tot allen, die van ver nieuwing door plotseling geweld en ommekeer droomen. Zij spreekt ook nog overtuigender taal, dan alle ellende, die uit terreur en schrikbewind, uit bolsjewisme en spartacisme geboren worden. De banden zijn op het oogenblik bezig te breken. De verwildering wil baan. De twijfel aan het bestaande, de wrok tégen het bestaande vinden gemakkelijk de overhand. Waar weinig vooruitzicht is, gooit men 't eerste alles omver. Dit heeft 't eerst het Russische volk getoond, dat, verwaarloosd, dweepziek en theoretiseerend als het is, gereedelijk onder den invloed der bolsjewistische gedachtenspoken is geraakt. Duitschland, nadat het zijn grooten plof had gemaakt, nam ze ook gaarne op. In welke armen werpt een meisje zich niet, dat zich in haar ideale, hoopvolle begeerte eensklaps wreed ziet versmaad! Het zijn nog niet eens de dagblcrwn, die het beste beeld van den verbijsterenden ommekeer geven. Wie nu de brieven van zijne persoonlijke vrienden en bekenden aan gene zijde van den Rijn ontvangt, beseft eerst recht, hoezeer daar alle levensverhoudingen op hopelooze wijze door elkander ge smeten worden. Orde, beleid, overleg zijn zoek. De verwarring werkt door elkaar. Ieder wil mee te zeggen hebben. Ieder wenscht zich alles te zien toe gekend. En, de opmerkelijkste ervaring wel, die wij opdoen nu wij de revolutie in levenden lijve om ons henen zien, : het revolutionaire gezag is machteloos, revolutionaire orde is een vrome on mogelijkheid. Zij zijn te afhankelijk, zij missen zelfstandigheid.. Gezag en orde ontleenen hun sturende kracht aan de gevestigde gewoonte en aan de over levering. Sla die weg, en wat blijft er voor de Ebert's, de Scheidemann's, de Eichhorn's de Liebknecht's over? Of onmacht, f bruut geweld; die beide even heilloos zijn. Zoo wroet thans ook Duitschland zichzelve uiteen. iiiiiiMiiMttHiiuimiiHiiiiimiuimiiiiiiiii ..... iiiiiiiiiiiiiiiniiiii ...... HUI Het was het toeval dat hem den p«st gaf. Het lot overviel Roosevelt. Hij had vacantie genomen en was in het gebergte met zijn gezin, als de tijding kwam dat op President Mc. Kinley te Buffalo door een anarchist een aanslag was gepleegd. Maar gevaarlijk was de wond niet, voegde het bericht er bij. Roosevelt liet zich niet storen in zijn plannen. Daar, bij het terugkeeren van een tocht, zag hij een bode ijlings naar zich toekomen. Hij had het voorgevoel van een slechte boodschap. Het was zoo ; de vacantiereis moest plotseling worden afgebroken. Een haastige gang eerst te voet, dan in een storm over ongebaande wegen per as, eindelijk een vliegende spoorvaart bracht hem naar Buffalo. De President was niet meer. Hij, de vsce-president, moest onmid dellijk in het hooge ambt treden. Voor den vrede, voorspoed en eer van ons' geliefd vaderland zal ik onverminderd de politiek van President Mc Kinley hand haven" zelde hij bij het afleggen van den eed, en *m mij die belofte te helpen houden, vraag ik het kabinet om ten minste voor eenigen tijd aan te blijven." Wij hadden van Roosevelt niet verwacht dat zijn bestuur enkel een bleeke kopy zou wezen van het bestuur van zijn voor ganger, zeiden zijn vrienden. Maar was dat wel de vraag waar het op aankwam : of men mij zou houden voor een navolger van Mc. Kinley of niet?" getuigt Roosevelt van zichzelf. Voor mij stond het er op of ik de man was om de nieuwe problemen die zich opdeden aan te durven, ja dan neen. Of ik daarbij de voet stappen van Mc. Kinley zou volgen en of de ministers zich loyaal tegenover mij zouden gedragen, dat deed er minder toe. Als de mannen maar loyaal zich hielden aan hun werk, en als ikzelf door mijn daden maar toonde dat ik op kon tegen mijn taak; dat Maar de groote vraag is nu: zal de wereld er aan gaan, ja, dan neen? Met andere woorden: is voor de gehéle wereld het lot weggelegd van te komen tot een tijdvak van de hevigste reactie, waarop 't dan zeker uit loopt, na een tijdvak van den jammerlijksten warboel? Of zal grótendeels het evenwicht blijven bewaard? Twee krachten hebben het ongetwijfeld thans meedoogenloos op de geheele verdere wereld voorzien. Daar is ten eerste de leer van Lieb knecht's volgelingen!*' wiCr macht in Duitschlaad men nog" altijd niet onder schatten moet. Hun streven, dat het extreemste is, blijft in dezen tijd van uitersten een geweldige potentie be houden, welke niet door eenige Berlijnsche straatgevechten, door fusilleeren of lynchen te niet gedaan wordt. De opzettelijke begeerte dezer Spartaciden is, evenals die der Lenin's en Trotzky's, minstens het geheele verdere Europa tot oproer te brengen. Hun theorie is die van den bouwmeester, die eerst alles wil vernietigen om daarna alles opnieuw te doen verrijzen. Het is dezelfde theorie, die gedurende de Fransche Revolutie door Baboeuf en de zijnen is voorgestaan.: Ie régén rateur doit tout faucher": de herschepper moet eerst alles wegmaaien. Om diezelfde reden ook sluipen hunne aanhangers overal de grenzen over, nestelen zij zich in Zwitserland, in Dene marken, in Den Haag en van daaruit weer verder, om ook hier de mede standers te bezielen, en op 't gegeven oogenblik klaar te staan. Doch dit is nog het allerbelangrijk ste niet. Het revolutionarisme wordt voor Duitschland bovendien het wapen, waar mede het de Entente bestrijdt. De burgerlijke richtingen en zelfs ook de conservatieven, die te zamen nog steeds den eigenlijken ondergrond in Duitschland uitmaken, werken daar thans in ruime mate de uitbreiding van het revolutionarisme naar buiten in de hand. Tal van gegeyns wijzen het aan. Een tijdlang had men ginds gemeend, door vrees voor het bolsjewisme de Entente-mogendheden tot milde vredesvoorwaarden te dwingen. Dit schijnt niet gelukt. Men ziet nu den komenden vredestoestand hopeloos somber in. Maar dan leeft bij velen in Duitschland de gedachte op, die aan den Gijsbrecht denken doet. Daar zal een groot getal mét ons ter helle varen". In een wan hopig pogen komen zij er toe, de jammeren der ontbinding ook pp de anderen te willen loslaten. Gelijk de man, die, toch ten ondergang gedoemd, de armen om zijn vijand heen slaat teneinde hem mede in 't verderf te sleepen, steunen zij de revolutionaire en bolsje wistische bewegingen, die naar andere landen uitgaan. Daarom, en met millioenen daar van daan, zitten de menschen nu ook in Den Haag. En daarom is het gevaar des te grooter! Wij hebben in ons land in dezen tijd een gewichtige taak. Wij hebben in de eerste plaats tot iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii was het voornaamste. Een zwaar hoofd mij daarover te maken hoe ik de menschen moest overtuigen geen bleeke kopy van een ander te zijn, daarvoor ontbrak mij de lust". Mijn taak", dat was voor Roosevelt de quaestie. Hij had dadelijk begrepen, wanneer hij luid ging aankondigen een nieuwen weg, en het Kabinet ging wijzigen, dat hij veel meer gebonden zou zijn, dan wanneer hij rustig tijd en gelegenheid koos. Men houdt Roosevelt voor een impulsief man van overijlde actie", zegt een minister die Jaren lang met hem samenwerkte, de waarheid is, hij zamelt de feiten bijeen en beredeneert zijn overtuiging. Wanneer hij dat alles snel kan doen, zoo is dat geen fout, hij denkt door en door; dat is het essentieele". Op zijn plotselingen tocht door den storm nacht naar Buffalo had Roosevelt den tijd gehad om zijn gedragslijn voorzichtig te bepalen. Hoe dikwijls onder zijn avonturen in het wilde Westen was het hem niet te stade gekomen dat hij in momenten van spanning de koelheid van zijn blik en van zijn overleg had leeren bewaren! Zijn wil had dan getriomfeerd. Als ik anecdotes mocht vertellen, zou ik voorbeelden kunnen opnoemen. Maar ik spreek hier over regeeringszaken. Mijn regeeringsproblemen zijn moreele problemen geweest," meldt Roosevelt, en mijn leer was eenvoudige en zuivere mora liteit." Dat is de roode draad die loopt door al de verklaringen over zijn politiek. Aan het begin van zijn politieke loop baan, in een der eerste redevoeringendoor hem gehouden, vind ik dezen zin: Geen volk kan werkelijke grootheid bereiken, wanneer het niet tot in z|n hart moreel, en tct in zijn hart mannelijk is. Die beide qualiteiten zijn noodig." Men hoort hem graag, wanneer Roosevelt taak, den eigen staat in evenwicht te houden. Ieder, die er van overtuigd is, dat gewelddadige revolutionaire bewe gingen van 't hedendaagsch kaliber, even als vroegere, hier slechts noodeloos on heil kunnen scheppen, moet medewerken om daartegenover te staan. De elementen van ontbinding zijn niet te onderschatten. Uit den vreemde wer ken zij op ons in. Ook van binnen zijn ze natuurlijk altijd te vinden. Het ge vaarlijkst zijn misschien nog wel die, welke men de voorwaardelijken noemen moet. Dat zijn degenen, die niet voor aan zullen gaan, die 't voorshands met den weg der legale hervormingen houden, maar die toch als de kans zich voor doet, ook van een revolutietje niet vies zullen zijn. Die in elk geval meedoen, zoodra een pogenblikkelijk succes hen lokt. Men vindt ze onder de sociaal democraten, maar ook nog wel onder deze of gene andere radicale naturen. Wij zullen het geheele gevaar der mogelijke revolutie ten onzent niet over schatten. Verscheidene trekken van ons volkskarakter, goede zoowel als minder fraaie, houden er van terug. De toestand van ons land en ons volk wakkeren er zeker evenmin toe aan. Als men ver standig een referendum houdt, doen zeker maar weinig mee, in de verwach ting tevens (niet: op voorwaarde), dat een gezonde hervormingspolitiek het mogelijke zal doen. Maar toch, er wordt op ons en ten onzent gewerkt. Het is niet goed, arge loos te zijn. Wereldkrachten zijn in het spel. Stille voorbereidingen gaan haren gang. En dan rijst de vraag: wanneer er eensklaps hier of daar weer een vuurtje uitbarst, zijn we dan klaar? Wanneer de meesleepende kracht van een tumult oplaait, en wanneer dus velen op de golvende baren zullen mee drijven, hebben wij dan in ons midden voldoenden weder stand? Wiskunstig gerekend stellig! Maar pok tegenover de verwarrende werke lijkheid, en tegenover een scherp geor ganiseerde en voorbereide actie van den anderen kant? Want dit worde niet vergeten: wanneer de geest van het wettige behoud en van de heilzame orde geheel ongeorganiseerd en onvoorbereid daartegenover staat, dan kan de minderheid vaak veel onher roepelijk kwaad stichten, dat als een vliegende ziekte om zich henen grijpt. Daarom is het goed, om in alle kalmte en z§nder uitdagendheid, voorbereid te zijn. In de eerste plaats kunnen allen dit vinden in de gezamenlijke, vaste over tuiging dat, niet om klein eigen belang, maar om 't algemeene vo/Asbelang, een krachtige tegenweer tegen revolutionair streven burgerplicht is, een krach tig behoud van onze staatsinstel lingen, van onze bestaande maatschap pelijke toestanden en hunne ontwikke ling, van onzen vaderlandschen geest. Het is te hopen, dat ook in de politieke partijformatie deze groote lijn worde aangevat. Wat in 't aangezicht van de historie van heden vereenigend beginsel moet zijn, is een conservatieve en nationale democratie. Conservatief, omdat zij vast wil houden IIII9IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIII1II1IIIIIIIIIIIIIIIIII van de ervaringen vertelt waardoor hij in zijn meening is bevestigd. Onder ruwe manie ren en verborgen achter vreemde handelin gen heeft hij dikwijls menschen ontmoet van waren zielenadel en recht oordeel waarop onwankelbaar was te vertrouwen. Dat was voor hem de band der menschheid. Het meeleven met den echten geest van den mensch onder alle vormen, het gevoel van broederschap, noemt bij Amerikaansch. Voor een deel heb ik dit aanJoeMurray te danken," zegt hij in zijn autobiographie, en hij doet het veihaal van Joe Murray. Dat Americanisme voortspruitend uit een ruime sympathie van een onbe dorven hart en een mannelijker! geest voor de belangen der menschheid, daarvoor heeft hij zijn volk willen opvoeden. Heeft hij niet eerst zichzelf opgevoed ? Men zou het dien uiterlijk robusten man «iet hebben aangezien dat hij zijn leven was begonnen met een wankelende gezond heid ; hij heeft toch tegen allerlei bezwaren te kampen gehad. Zijn schoolkameraden hebben ons overgeleverd dat hij niet uit blonk noch onder de les, noch bij het spel; wanneer hij zich op wond onder het spreken, zfggen zij, kon hij niet verder voort; n ding had hij alleen bijzonder: wanneer hij met iets bezig was wat hem interesseerde, dan gaf hij zich daaraan geheel; hij leefde mee met passie. Als een nerveuzen, ziekelijken jongen leeren wij dus Roosevelt het eerst kennen. Maar hij kwam uit een goed nest. Hij behoorde tot die Amerikaansche families die zich nog hun herkomst herinnerden uit het Holland der 17e eeuw. Hoe heeft dr jonge Theodoor van zijn vader gehouden l hij was hem een model, zóheeft hij later voor zijn kinderen en kleinkinderen willen zijn. De dagen in het ouderlijk huis hebben een die pen indruk in zijn ziel grmaakt. W£j kunnen dat als intiem Hollandsen met ons hart me Verslag van de Commissie voor de Enquête in zake Evenredige Vertegenwoordiging Van dit verslag zijn overdrukken in brochurevorm verkrijgbaar a f 0.20 per stuk bij de administratie van dit blad. iimiiiiiimiimniiiiiiiiii aan een bestaande orde, en ook duidelijk tegenover elk roerloos en heilloos radi calisme durft front te maken. Nationaal, omdat zij zich gehecht houdt aan het Nederland, waarin wij leven. Democratie, omdat zij leeft voor en met 't breede volksbelang, hetwelk zij alleen door déze middelen, maar dan ook juist met kracht daardoor, gediend en be schermd weet! En wanneer bijvoorbeeld ook de b u r ge rw acht e n in dien zin zijn te verstaan, als een bedarende en noodzakelijke organi satie van den volksweer tegen de uit barstingen van oproerdrift, dan is de deelneming daaraan zeker een daad van ernstige burgerplicht. De taak van Nederland is op 't oogenblik in het licht der geschiedenis, nog veel grooter, dan enkel de zorg voor ons eigen bestaan. Wij zelve, maar ook het buitenland, mogen dit wel goed zien! Nederland is op het oogenblik weer eens de doorlaat tusschen het Oosten en het Westen van Europa. Thans is het 't ontbindingsgif van het bolsjewisme, dat door ons land heen naar de Ententelanden wordt gestuurd. Men begrijpt, hoe het er op uit is, door te dringen in België, waar op 't oogenblik de naweeën van den oorlog recht voelbaar worden en de bevolking, met een nog niet herstelde staatsorga nisatie, een vernield land, een nog hulpe loos treinenverkeer, zich vaak met radeloosheid geslagen voelt en tegen 't licht der herboren vrijheid knipt. Naar Engeland wil men 't zien door te drijven, om de werkstakingen en de demobilisatie tot middelen van ontbin ding te maken. In Frankrijk verlangt het de socialisten te benaderen. Monar chieën, ook democratische monarchieën, wenscht het aan te tasten zoogoed als de burgerlijke republieken. Het zoekt den weg naar het Westen, dat op 't oogenblik het beginsel van vrijheid, orde en geestelijke gezondheid in de wereld vertegenwoordigt. Aan bijna allen kant verdedigt dit zichzelve. Boven dien, overwinnende landen vinden in revolutie zoo gauw geen belang! Maar, juist Nederland zou de doorlaat kunnen zijn voor die wereldbedervende agitatie; evenals het 't aanstekelijke voorbeeld zou kunnen zijn van ineen storting en verwildering, zoo wij ons daaraan over wilden geven! Daarom staat juist met de gezonde orde in ns land zeer veel op het spel. Voor het oogenblik hebben wij, in de Novemberdagen, een voorbeeld gegeven van het tegendeel. Een voorbeeld van gehechtheid aan een volksleven en aan een staatshoofd die, onversaagd door de verleidingen der revolutie, hunnen weg vooruit willen gaan. Wij hebben een beginsel hooggehouden, en niet voor ons zelve alleen. Wij kunnen en moeten dit echter ook blijven doen! v. H. IIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIMIIIIIIMMI voelen en begrijpen welk een scbat van reinheid en flink huiselflk leven hfj heeft meegekregen. Dien heeft hij bewaard. Twee soorten van menschen hebben succes in het leven, leert Roosevelt ons. De eene hebben hun bijzondere qualiteiten van nature, het zijn de geniën van de daad, de wetenschap, de kunst; de andere hebben geen buitengewone eigenschappen, maar zij weten dat door zich toe te leggen en vol te houden de fouten in deugden, de zwak heid in kracht, de vrees IR moed kan over gaan en veranderen. Tot dat tweede soort, maar ik zeg niet dat het mindere is,! reken ik mijzelf, bekent Roosevelt. Zijn gang door het leven is geweest een gestadig bezig zijn, een hartstochtelijke werkzaamheid, een niet-opzien tegen moei lijkheden, een vast vertrouwen op de kracht van zijn natuur, en op de ingeschapen goed heid en mannelijkheid van den echten mensch. En hij is in den waren zin van het woord gedurende de overgangsjaren tot een nieuwen tijd in het begin der eeuw, als President een model voor zijn volk geweest. In levenden lijve heeft hij hun getoond wat Amerikaansch was uitbundig. Hij heeft het -aan Amerika getoond en aan de wereld, en hij vond noodig het te toonen. Waarlijk, hij heeft zijn licht niet onder de korenmaat geplaatst. Een Amerikaan wien men het onderscheid vroeg tusschen Wilson en Roosevelt, teekendede beiden zoo: De een hoort bij au diënties naar wat zijn bezoeker heeft te zeggen, de andere luisterde bijna uitsluitend naar zichzelf. De tijd naderde en is aangebroken, waarin een Leider noodig was met een ruimer kring om zich heen dan zijn eigen persoon lijkheid. W. G. C. B Y v A N c K

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl