18 Jen. '19. .-*? 2169 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND De Uittocht der Belgen Teekening voor de Amsterdammer" van Guurfje Winter Blflde en goedsmoeds trokken ze naar hun land terug «IIIIIIIIIIIIIHIIIIHIIIHHIIIIIIinillll De Nieuwe Levenstaak Over het puin van het levensgeluk der individuen, noodlottige vrucht van doling «n zonde, schrijdt de ontwikkeling' der volken, als die der menschheid, voort;" een uitspraak van den geschiedkundige Th. Jorissen, door de gebeurtenissen der laatste jaren helder belicht. Elke schrede vooruit doet wel pijn, schrij nende pijn soms, doen leidt naar een nieuw verschiet, waarheen 't beste in den mensch zioh strevend richt. Hoe duidelijker dit ver schiet met telkens ruimeren horizon ons voor oogen staat, met des te grtoter snel heid zullen we ons bewegen naar den nieuwen toestand, wiskunstig zeker aanslui tend bij den bestaanden, dien we door de ?ontwikkeling onzer denkbeelden gedwongen .zijn te verlaten. Wat een verwoeste levens in de jaren van gruwzarnen krijg, noodlottige vrucht "van doling en zonde, wat een reuzensohrede ?vooruit in de ontwikkeling der volken l Deze ontwikkeling heeft eerder dan we hadden durven hopen de vrouw hare poli tieke rechten gebracht. Met behulp der verdrukte klasse, zich zelf bewust geworden, hebben wij door jarenlangen voorarbeid de kluisters verbroken, die ons verhinderden, om rechtstreekschen invloed op 's lands toestuur uit te oefenen. Binnen korten tfjd Jcunnen wij vrouwen al de liefde en wijsheid, ?die in de verdrukking bij ons tot wasdom zfln gekomen, vrijelijk doen uitleven bij de vervulling onzer politieke plichten. Nu is het een eisch, om het voor ons oplichtende verschiet te peilen met helder hoofd, om te zamen als bezield door dezelfde idealen voort te schrijden. 't Is een bedroevend verschijnsel, dat nu liet morgenrood der nieuwe tijden bij andere volken den hemel kleurt, wij juist in de schemering van een lang verouderde politiek verkeeren. Daarom te zamen voorwaarts, te zamen de slagboomen van kerkelijk ?dogma, dompergeest en standenhaat, uitin gen van domheid en zelfzucht, verbrijzeld; PEPPELS Nu de zon lederen dag al duidelijk hooger iomt gaan alle boomen en struiken zich roeren, niet alleen de ontembare door groeiers, zooals de vlier en de Amerikaan sche Ribes, maar ook andere, die volgens spraakgebruik en veler meening nog in het ?diepst der winterrust moesten verkeeren. Het duurt ook nog langen tijd, eer dat zij liun knoppen ontplooien, maar nu reeds gaan zij zich een weinig rekken en strekken, som mige krijgen een kleurtje andere een glimp Een takje van den zwarten populier met 'een eindknop, een bladknop en een bloeiknop te zamen voorwaarts, om het groote doel, dat de nieuwe fase ons stelt: vrijheid, broe der- en zusterschap' d. i. demokratie in den hoogsten zin des woords, te bereiken. Zonder vrijheid geen geluk, zonder moed geen vrijheid. Ja, moed hebben we noodig, moed, om de oude leuzen, die ons nog zoo vaak in sleur en gemakzucht dreigen te verstikken, af te zweren en dan met flinken tred voorwaarts naar geestelijke vrijheid, het hoogste goed voor een menschenkind als eerste voorwaarde voor de ontplooiing onzer beste eigenschappen, voorwaarts naar een betere maatschappij! Een groot voorrecht voor ons allen, door de volheid der tijden geroepen te zijn, om de nieuwe, schoone levenstaak te veivullen, een arbeid, die balsem is vo»r het verleden en het vrouwenhart met beerlijken jubel vervult l QELLIE A. VAN EERDE iiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiimiiiiniiiii Van Vrouwelijk Doen en Denken Het zij mij vergund nog enkele regelen neer te schrijven naar aanleiding van het artikel van mevrouw E. S. G. Het kan zijn, dat ik mij niet duidelijk genoeg heb uitgedrukt, of dat u me vrouw, me verkeerd hebt begrepen, maar het kan wezen, dat wij een verschillende opvatting hebben van het woordje dom. Een niet intellectueele vrouw behoeft daarom nog niet dom te zijn, kan een zeer goed verstand hebben, m.a.w. een zuiver en helder oordeel en zij bezit dikwijls zoo groote intuïtief gevoel, dat haar klaarheid brengt in dingen, die een ander met zijn hersens uiteenpluist. Dat geleerde heeren vaak z.g. domme vrouw tjes (let wel, ik zeg volstrekt niet aifijd) hebben, ligt 'm vaak aan de contrastwerking, ook wel aan het feit, que les extrêmes se touchent, maar ik heb vele vrouwen gekend, en ken ze nog, die zich niet met 't open baar leven bemoeien, die noch literair, noch muzikaal ontwikkeld zijn, die van lezen houden omdat ze meer den inhoud, dan de literatuur genieten, maar die de zege bren gende, zorgende feeën in haar huis zijn, door den man op de handen gedragen en die omringd worden door de liefde van haar kinderen. Natuurlijk zijn de hijebajige kiesrechtvrouwen als echtgenooten even goed uitzonderingen als de ouderwetsche huissloofjes. Maar er is een streven onder de vrouwen tegenwoordig om zich ten koste van alles te willen uitleven, die ik in menig en zoo komt het, dat op een zonnige Januari-dag, bosschen en hagen er al heel anders uitzien dan in November. Onwillekeurig bezien wij die boomen al met verwachting. De hazelaar bloeit al, hoeveel weken zal het duren, eer dat de els begint? De beuken hebben minder dikke bloemknoppen dan het vorig jaar, maar de belofte van de eiken is dezelfde. Het schot, dat de boomen het vorig jaar gemaakt hebben, valt over het algemeen niet mee en verscheidene hebben hnn toppen niet behoorlijk kunnen rijpen. Nu wij elke kilo hout kunnen ge bruiken, zien we de verschillende boom soorten er nog eens extra op aan, of we wat goeds van ze te wachten hebben. Ge lukkig gaan noteboom, ahorn en plataan nu weer een beter toekomst tegemoet en kunnen ze zich verder rustig tot reuzen ontwikkelen. Of mijn reuzen-ahors van Wijhe nog bestaat ? Van reuzen gesproken, tot de meest in drukwekkende van onze boom figuren behporen wel de populieren, die eigenlijk lang niet naar behooren door den wandelaar worden gewaardeerd. Het meest heeft men het nog over den pyramide-populier, die werkelijk ook zijn plaats wel waard is. Maar tock moet hij het afleggen tegen onzen ouden echten zwarten peppel, met wien hij botanisch tot n en dezeltde soort behoort. De zwarte populier kan met den eik wed ijveren ia breedte van kroon en dikte van stam. Op beschutte plaatsen wordt hij over de dertig meter hoog en een rij van zulke groote peppels, die altijd wat uit 't lood staan en met breed gespreide takken grillig langs den hemel vegen, brengt het land schap meteen op een hooger peil. In de duinen blijven zij laag van stam en ver eenigen ze zich vaak tot groepen, die, breedgekroond als kolossale halve bollen zich boven het minder struikgewas verheffen en wedijveren met de heuvels zelve. Op windhellingen hebben zij spoedig een maximum van groei bereikt; de aan was van ieder jaar conpenseert net het afsterven van oude takken. Maar ieder voorjaar bloeien ze en toch opzicht gevaarlijk vind voor het geluk, van 't gezin. Niemand zal me ooit verdenken een hulssloof te zijn; toch heb ik tfjd noch lust de vergaderingen bij te wonen van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht en van Ned. Huisvrouwen, omdat ze altijd 's avonds zijn, en omdat ik vind, dat wanneer mijn man om zes uur van zijn werk thuis komt, hij recht heeft niet alleen op 't gezelschap van zijn vrouw in den avond, maar zelf niets liever wil dan zijn vrijen tijd met hem doorbrengen. En zoolang een moeder een open hart, open oor en oog heeft voor 't geluk en 't belang van hare kinderen, zal ze hare kinderen niet van zich verwijderen, omdat die baar gees telijk boven 't hoofd groeien. Hoe zou 't dan moeten gaan met alle zonen die groote mannen werden en die soms zeer eenvou dige moeders hebben gehad? Als uwe be rekening waar was zonden alle moeders wel Grieksch en Latijn enz. moeten gaan leeren, om hare kinderen te volgen. Neen, het is niet de geestelijke ontwikkeling, die de kinderen in de moeders zoeken, maar 't is de liefde en de belangstelling in wat zij beleven; en wat de moeder nooit verwaarloozen moet, is de opvoeding van 't ge moed en 't aankweekeiuun 't gevoel. De wereld om ons heen leert't ons, dat al 't intellect der laatste jaren ons moreel niets verder brengt; al die verstands-menschen worden tot koude egoïsten, die elkaar 't hart uit 't lijf scheuren. Laten we in gods naam 'thooge, mooie gevoel gaan aankweeken en dat kan elke vrouw, elke moeder, die een normaal verstand heeft en 't hart op de rechte plaats, 't Kan zijn dat ik wat bevooroordeeld ben. Ik heb van vrouwen werk niet de prettigste ondervindingen op gedaan en veel persoonlijke eerzucht ont dekt in de plaats van liefde voor 't algemeen. Mijn oordeel is, dat vele vrouwen, niet allen, die zich uitleven, het koste wat 't wil, aan liefderijkheid, aan fijn gevoel, aan ware vrouwelijkheid inboeten, en dat lijkt me in een huwelijk allerminst gelukkig. E. C. v. D. M. Medecne Meisjesportretten Teekening van Is. van Mens HET DECORATIEVE MEISJE Een pruik van haren die langs de ooren fladderen, een paar heldere oogen, die voor uit kijken en niet neerslaan voor een brutalen blik van een man of bij een gewaagd woord, zooals dat vroeger madame Etiquette heeft voorgeschreven, een mond die vroolijk kan lachen en spotten, minaudeeren heeft ver leerd, lippen, die niet meer prullen en wan gen, die niet meer blozen kunnen, een bloote hals die niet blank is, niet mooi en niet leelijk, maar 's zomers rood verbrand en 's winters bruin, gezond en appetijtelijk. Haar kortgeknipte haren wuiven 's zomers in den wind. Ze draagt 's winters een non chalant buitenmodels heerenhoedje. In doffe kleuren .en tinten van groen en bruin is haar kleeding, corset- en vormloos, wijd met groote steenen en gekleurde houten iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIII Mannelijke bloesem van populier op zijn minst even mooi als de wilgen en veel kleurrijker dan eiken of beuken. Reeds nu in Januari kunnen wij de bloelknoppen duidelijk onderscheiden. Het zijn zijknoppen van ongeveer dezelfde grootte als de eind knop. De andere, kleinere zijknoppen geven in het voorjaar alleen een twijgje met een bundeltje bladeren, de eindknop levert een groote, bebladerde t wij g en in de oksels van de bovenste dier bladeren vormen zich weer nieuwe bloeikncppen. Al die knoppen zijn nu, in Januari een klein beetje grooter en een klein beetje glimmender geworden. Zelfs vind ik er die al kleverig zijn, doordat het vernis, dat tussches de knopschubben zit, al naar buiten is gedrongen. En dat vernis ruikt naar April en Mei, de heerlijke geur der ontluikende populieren. Snijden we een eindknop, of een bladzijknop dwars door, dan zien we h;e aller aardigst opgerold de bladeren liggen, om geven door hun steunblaadjes. Een bloemknop moet ge liever in de lengte doorsnijden dan krijgt ge het katje te zien in zijn volle lengte en wel naar omstandigheden een meeldraadkatje of een stamperkatje, want op n boom komt maar n soort van kralen en grove wollen steken In harde kleuren. Ze drapeert zich meer, dan dat ze zich kleedt, in stoffen die een modern sierkun stenaar voor een kussen of een meubel zou kiezen, en verbergt ledere lijn van vrouwe lijke gracie. [In plaats van bescheiden byoux draagt ze broches als pantsers, en groene gele en roode steenen, zoo groot als kiezels. Ze heeft hartelijke stevige handen, die geen bescherming van handschoenen kennen, en aan haar ringvinger een enorm stuk ge kleurd glas in een zilveren ring. Ze heeft stevige groote voeten en royale schoenen met slordige hakken, en kent geen gêne voor haar beenen. Zoo is ket type van het wetende meisje, massevse, bibliothecaresse of kantoor meisje, met kunstzinnige aspiraties, en vereerlng voor van Gogh, Cezanne, Strindberg, Gogol en Dostojefsky. Ze leeft in een bescheiden kamertje met lappen aan de muur en een gemberpot met distels op tafel. Ze heeft er een ets hangen of een litho van een zeer modern kunstenaar, waarvoor ze in haar toch al niet ruime bestaan, een maand armoe heeft geleden, en is trotsch op een half versleten sjaal, die de tafel of een divan van kisten dekt, of een theeser vies met bonte bloemen, en een afgietsel van een chimère van de Notre Dame. Ze ontvangt graag veel vrienden, het liefst bij kaarslicht en is gesteld op een gast, die gitaar speelt, en sombere cabaret lied j es zingt. Ze is een royale hartelijke gastvrouw, instaat om haar kostbaarste bezit te beleenen voor koekjes en bonbons voor haar visite. Haar gansche leventje is een pose, waarin ze vergroeid is. Haar type stamt uit Zweden en Denemarken, en heeft zich via Laren en Blaricum over Holland verspreid. Als ze lang en ernstig in die pose heeft geleefd, is ze vergeten dat ze huwbaar is. Voor haar is de liefde vrij als een vogel, en ver als het land waaraan ze haar type heeft ontleend. ARIËTTE iiiiiiiiiiiiiiiiiiimi Opgang Kom, laten wij gaan in den geurenden nacht En daar onze liefde belijden. Kom, laten wij gaan tot den top van het duin Waar de blik zich verliest in het wijde. Daar zal onze stem in het lied van de zee. Verruischen tot eeuwige zangen, Daar draagt langs het rits'lende duindorenpad De wind ons gefluisterd verlangen. Daar zinken wij neer in het zilveren zand, Twee blijde kind'ren der aarde. Daar lost onze ziel zich op in het Al En zweeft naar der hemelen gaarde. O lief, laat ons gaan,gansch n met den nacht En al wat er leeft in de tijden, Ja lief, laat ons gaan naar den top van het duin En d aar aan elkaar ons belijden! AM N A HONDIUS Melkpoeder In Haarlem is men dezer dagen wegens de nog heerschende melkschaarschte, be gonnen met den verkoop van melkpoeder. Wellicht zal men in andere gemeenten ook hiertoe overgaan. Voor dat geval wil ik nog even 't gebruik van melkpoeder in Herinnering brengen. Evenals te Haarlem zal misschien ook op andere plaatsen alleen volle melkpoeder voor zieken en zwakken verkrijgbaar worden gesteld, terwijl overi gens taptemelkpoeder in den handel wordt gebracht. Taptemelk bevat pl.m. 9pCt. vaste stof. Wil men dus van afgeroomde melkpoeder tfptemelk maken, dan moet 18 maal 't gewicht van poeder aan water worden toe gevoegd, dus om l liter te maken neemt men 90 gram poeder en 900 gram water. Heel gemakkelijk kan men dit met een theekopje of een deciliter afmeten, l deciliter of een niet te groot theekopje afgeroomde melkpoeder weegt pl.m. 40 gram, dezelfde hoeveelheid aan water weegt pl.m. 100 gram. Zoodoende heeft men dus voor de bereiding iiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiin bloesem voor: de populieren zijn tweehuizig. Als de katjes uitgebloeid of gerijpt zijn, vallen ze in hun geheel af en laten ronde of elliptische litteekens achter, die er heel anders uitzien, dan de plekken waar een blad gezeten heeft. Op de linker tak van onze foto zijn de vijf litteekens van den bloei van het vorig jaar allemaal te zien, die bloei takken krijgen zoodoende een knobbelig, jichtig uiterlijk. We moeten er ook even op letten, dat die vrouwelijke bloempjes zoo goed als ongesteeld aan hun katjesspil zitten. De mannelijke bloemen vormen prachtige purpurroode katten: een man-peppel in vollen bloei is superbe. Merkwaardig is het, dat die katten veelal afvallen, terwijl de meeste helmknoppen nog gesloten zijn. Toch komt er stuifmeel genoeg viij, want we zien lederen voorzomer de vrouwelijke populieren hun vruchten rijpen. Die springen dan open en dagen achtereen is de lucht vervuld met het zaad, dat rondzweeft op haarvlokjes als van kapok of katoen. De Amerikanen noemen daarom de populieren ook wel cottonwood". Verschillende Amerikaansche populier soorten worden sinds lang in Europa aan geplant: de voornaamste daarvan is de Canadeesche populier, bij ons meest kortweg Canada genoemd. Er bestaat zelfs hard kans, dat dezeCanada onzen zwarten populier verdringen zal, want hij wordt veel meer aangeplant. Over de voordeelen van dien aanplant behoef ik hier niet uit te weiden, hij heeft mijn volledige sympathie. De boom verschilt niet zoo heel veel van onze zwarte. De jonge twijgen van de Canada zQn niet rond, maar hebben min of meer duidelijk ribben, die telkens uitkomen op een bladsteel en op de inplantlngsplaats der steunblaadjes. Dergelijke ribben zijn bij den zwarten populier ook wel eens aangeduid, zelfs nog al eens duidelijk en dan zondtge kunnen meenen met een bastaard van beide soorten te doen te hebben. Een ander ver schil, dat beter steek houdt, zit hem in de vrouwelijke katjes. Die zfjn bij de Canada veel langer, de rijpe worden wel meer dan twee decimeter lang en hebben hun vrucht van l liter taptemelk noodig: 2% kopje taptemelkpoeder-en 9 kopjes water. Heeft men kleinere hoeveelheden melk te maken, b.v. l deciliter dan kan men de poeder beter met een lepel afmeten! l gladaf gestreken eetlepel taptemelkpoeder weegt ongeveer 8 gram. Voor de bereiding van '/>o Liter afgeroomde melk zfln 9 gram poeder noodig, zoodat men dus neemt: l eetlepel tapte melkpoeder en l theekopje water. Voor de bereiding van volle melk geldt 't volgende: Volle melk bevat pl.m. 12pet. vaste stof, zoodat voor 't maken van volle melk uit poeder ongeveer 8 maal zooveel water moer worden toegevoegd. Om l Liter te maken gebruikt men dus 120 gram poeder en 960 gram water. Nu weegt l deciliter of l theekopje volmelkpoeder pl.m. 35 gram, zoodat men voor de bereiding van l liter volle melk kan nemen: 31/»kopje volmelk poeder en 9 kopjes water. Het gewicht van l eetlepel volmelkpoeder bedraagt pl.m. 7 gram. Wil men bijv. !i, liter melk maken, waarvoor 12 gram poeder noodig zijn, dan neemt men dus: 2 gladafgestreken eetlepels volmelkpoeder en l theekopje water. Men kan de poeder en 't water het best ver mengen bij eene temperatuur van 70°C. Men moet dus niet wachten tot 't water kookt, doch 't gebruiken zoodra 't .raast". Men giet dan langzaam, onder goed roeren, 't warme water bij de poeder. Op deze wijze bereidde melk is niet zoo smakelijk als versche melk", doch in tijden van nood is't een zeer welkom vervangings middel, vooral daar de voedingswaarde ongeveer met die van versche melk over eenkomt. Voor koffie en thee is ze niet zoo geschikt. Daarentegen kan men ze uitste kend gebruiken voor de bereiding van nagerechtenalspap, pudding, vla, flensjesenz. Wanneer men, bij de bereiding van pap, de grondstoffen als rijst, havermout enz. eerst in water gaar kookt en er op't laatst de melkpoeder aan toevoegt, dan spaart men bovendien nog brandstof uit, daar alle meelsoorten eerder gaar worden in water dan in melk. Ook voor 't maken van chocolade, anijsmelk enz. kan men melkpoeder heel goed gebruiken. De prijs van taptemelk-poeder is 15 ets. per ons. Hiervan kan men ruim l liter melk maken, zoodat de prijs van l liter taptemelk dus op 15 ets. komt. J.H. iiiiiiiiinnmiiimiiiiiiinimiiiiiiiiiiimii Huishoudelijke Wetenswaardigheden Vlekken in meubels zijn een ware ramp. '(Gebeurt dikwijls dat op gepolitoerde meubels witte kringen ontstaan als men er heete voorwerpen op zet; menige tafel is op die wijze geschonden «n 't ergste is: die kringe tjes, welke er zoo gemakkelijk ingebrand worden, zijn er bijna niet meer uit te krijgen. De schrijnwerkers geven in zulke gevallen gewoonlijk den raad de tafel opnieuw te politoeren, maar dat is een dure geschiedenis. Gemakkelijk en even doeltreffend moet het volgend middel zijn: eerst wrrjve men de plek met olijfolie in en daarna met een lapje, waarop men eenige druppels mixtura balsamica oleosa" heeft gedaan. De naam alleen van dit vreemde goedje duidt reeds aan, dat het in de apotheek te krijgen is. Vlekkeninlinnengoe d.door vochtigheid ontstaan, kunnen weggemaakt worden door indoopen in azijn en dan uitwasschen, of door het gedeelte, waarin de vlekken zijn, in doorgezeefde karnemelk te leggen. Stroomatten maakt men schoon met een heete keukenzoutoplossing. Men doet in een emmer heet water ongeveer een harve K.G. zout en na de matten van het ergste vuil ontdaan te hebben, borstelt men ze met een in de oplossing gedoopten scherpen borstel schoon. P. N.?W. :: VERHUIZEN :: MEUBELS BEWflREN E. J. VflN SCHflICK BOOTHSTRflflT UTRECHT iiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiimii doosjes aan tamelijk lange steel t j es, waar door het geheel er zeer sierlijk uitziet. Dit maakt dan ook, dat deze boom in Amerika wel Necklace-poplar" genoemd wordt, een aardige en zeer karakteristieke naam, na tuurlijk door meisjes bedacht. Wilt ge de populieren spoedig zien bloeien, haal dan wat bloeitakken in huis en zet ze in gewoon water. Hebt ge nog meer haast, plaats ze dan eerst zonder water gedurende achtenveertig uren in een gesloten vat, waarin ge zwavelaether hebt laten verdam pen, een kubieken centimeter per twee liter inhoud. Zoodoende geforceerd, loopen ze vroeger uit, maar het is mijn schuld niet, wanneer de mannelijke katjes dan bleekgroen worden in plaats van prachtig purpurrood. Dat hangt weer af van den tijd van het jaar en ook wel van de individualiteit van den boom. JAC. P. T H ij s s E Vrouwelijke bloesem van den zwarten populier