DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 25 Jan. '19. - No. 2170 werp is te Parijs aan de orde gesteld. Wellicht zal de directe deelneming, aan de conferentie's, welke op politiek gebied nog moeilijk: wordt gegund, in 't sociaal-economischegebiedgemakkelijker zijn te verkrijgen. Ook in dit onderdeel is het wenschelijk, nu reeds de stappen te doen, om er, evenals bij hetcommercieel-econotnische gedeelte, zoodra het kan, bij te zijn l De internationale regelingen, die over deze onderwepen worden tot stand ge bracht, zullen van den grootsten invloed op de ontwikkeling van onze bedrijven, en op de welvaart van onze arbeiders bevolking zijn. Is van het oude Duitsche eenheidsrijk weinig meer te verwachten zoo kan de Oostkant natuurlijk niet geheel als uitge schakeld gelden, tenminste niet, wanneer zich daar weer eenige productiekracht, verkeerskracht en koopkracht ontwik kelen kan. Doch deze liggen dan waar schijnlijk meer in de zich geleidelijk losmakende gebieden, als RIJNLAND, WESTFALEN EN OOST-FRIESLAND, die dan ook, vooral aan den Rijn, hunne nieuwe ontwikkeling waarschijnlijk al weder in een nieuwe conjunctie, met Frankrijk en België, nemen zullen. Ons naastgelegen Duitsch achterland zal zijn beteekenis vooral dan houden, als het zich richt in het kader der Entente! Voor Nederland ligt daarin zelfs een nieuwe levensfiguur weggelegd, waarin ons land en ons volk belangrijker naar voren kunnen komen, dan laatstelijk onze positie is geweest. Kan immers, door de veranderingen in het politieke stelsel, tusschen een auto noom Beneden-Rijnland en België en Noord-Nederland een zekere samenhang, een entente tot stand komen, misschien met Westfalen en Oost-Friesland even eens een blo k van zelfstandige siaatsgebieden in 't West-Europeesche rivierbekken, dan ware een droombeeld verwezenlijkt, dat door de eeuwen heen telkens als een geluk voor de betrokken volken, en tevens voor Europa is be schouwd! Dit alles ligt aog te zeer in de windselen, om uit te maken of het dien weg op kan, en opgaat. Ook voor Nederland is het nog slechts in den toe stand der schemerige overweging. Maar daarom niet minder een mogelijke phase van ontwikkeling. Dat het voor onze natie groote gevolgen hebben zou, ook op geestelijk gebied, ware buiten kijf. Het blijft ten slotte een feit, dat wij eeniger mate gedrukt zijn en zullen blij ven door een gevoel van kleinheid, be krompenheid en afsluiting te midden van de groote statenfamilie. Ontplooit zich voor het Nederlandsche volk 't be sef van nauwere, vreedzame samen werking op een grootere schaal, wij meenen dat ook de Nederlandsche geest kracht er door winnen zou! GEESTELIJKE ONTPLOOIING! Dit moet ten slotte ook het resultaat van de buitenlandsche staatkunde voor onze natie zijn. Men waarschuwe er wel ter dege tegen, alles samen te gaan vatten in: economische vertegenwoordiging, econo mische voorlichting, economische dien sten. Het gevaar daarvoor, de tendens is groot, hetgeen ook reeds blijkt in de practijk. 't Is of het materieele alles beheerscht! De plaats van Nederland in de nieuwe wereld moet echter bovenal gevonden worden door de geestelijke aanrakingen aan te wakkeren; banden van beschaving, van wetenschap en kunst, van intellectueele gedachtenwisseling met het buiten land te verlevendigen. Ook in dit opzicht moeten wij hopen, minder geïsoleerd te worden dan vór en tijdens den oorlog het geval is geweest. Ware het niet IllllllllllllllllIllillltlllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlIIllllllllllIIlllI SLACHTOFFERS VAN DE LEUGEN Bij de beoordeeling van de feiten der laatste dagen het gewelddadig ombrengen van de leiders der uiterste socialistische partij door de verwoede volks-meenigte moet men goed blijven bedenken dat die slachtoffers wel deegelijk schoone en eedele denkbeelden hebben voorgestaan gedurende hun gansche loopbaan. Zij wilden het heil van 't volk en een broederlijk gezinde menschheid. Zij zijn vermoord omdat zij aan de groote massa een heilstaat trachtten op te dringen, en van dat koomende heil niets konden toonen als terrorisme en bloedstorting, wanorde en hongersnood. Ze zijn gevallen omdat ze trouw wilden blijven aan een so cialistische leer, die bedacht is door ver standelijke, wetenschappelijke bereekening en niet onmiddellijk is ontsprooten uit het hart, uit zuivere ontroering. Het groote, doodelijke dogma van proletariaat en bour geoisie, een eeven misleidend als onheilvol bedenksel, moest worden gehandhaafd, de proletarische dictatuur worden gevestigd. En toch heet op dit oogenbllk de meerder heid in Duitschland sociaal-democratisch, en erkent dat gevaarlijke marxistische dogma. Maar eenigszins op dezelfde wijze als de zich Christelijk noemende meenigte het Christendom en de leer der zachtmoedig heid erkent. In de praktijk moeten ze er niets van hebben. En als de proletarische dictatuur zal beginnen worden ze kwaad en verzetten zich met alle geweld. Want dat door Marx aangepreezen heil-middel heeft tot nog toe maar bitter slechte resul taten opgeleeverd. Het dogma van den klassenstrijd is een leugen. Er zijn niet twee klassen in de maatschappij waarvan er een in de toekomst zal zeegevieren. Er zijn alleen min of meer verstandige en liefdevolle menschen, en de goed daartoe speciaal de aandacht te wijden aan TOENADERING TOT DE KLEINE LANDEN? In de eerste plaats door hierop inge richte vertegenwoordiging aldaar! juist deze is tot dusverre van te weinig belang geacht en stiefmoederlijk behandeld. Nauwer en geregeld contact met Denemarken, Noorwegen, Zwitserland, Zweden, ja, ook weer met België, dient juist op dit gebied gezocht. De kleine landen hebben elkander vór den oorlog te weinig gekend, te weinig verstaan! Over en weer zal er thans behoefte bestaan om de banden van aanraking nauwer aan te halen. Wat er van den algemeenen volkerenbond komen moge, steeds zal onderlinge moreele steun en versterking voor de kleinen begeerlijk zijn. Betere en actueele kennis van elkanders toestanden, instellingen en aspiratie's; persoonlijk verkeer; wetenschappelijk ruilwezen en politieke harmonie vormen hier een nog te ontginnen terrein voor ons buiten landsche beleid! Daarom gaat het immers bij alles, op het geheele gewichtige terrein van 't nieuwe buitenlandsche beleid: Nederland vaster te planten, voller te doen gedijen en ruimer zich te doen vertakken, dan 't geval is met een klein land, dat zich niet om zich heen weet te roeren en geen verdere gezichtseinders ziet. Van onze koloniale politiek en 't beleid in het verre oosten spreken wij nu ditmaal niet eens. Er zijn voor de positie van Nederland in Europa allerlei sporen te zien, die doel bewust kunnen worden gebaand en een vruchtbaar verschiet openen! v. H. i iiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiii EEN MELKCENTRALE VOOR AMSTERDAM door dr. I. H. J. Vos, Arts te Amsterdam ~~~"~~~ De z. g. melkoorlog in onze stad heeft een vraag stuk op den voor grond gebracht, dat van eminente beteekenis voor de m e Ik voorziening mag worden ge acht, t. w. de vraag op welke wijze een stad als de onze van gehaltvolle en hygiënisch be trouwbare melk kan worden voor zien. De bedoeling toch, die bij den Minister voorzat toen hij zijn voor schriften inzake den gecentraliseerden aan voer der melk gaf, was het vervalsenen van het product en de ontduiking der maxi mumprijzen door de boeren tegen te gaan. En het Gemeentebestuur van de hoofdstad greep de gelegenheid aan om de gevaren die de aanvoer der gebruiksmelk van uit de buitengemeenten met zich brengt te neutraliseeren door de pasteurisatie over de ge heele linie in te voeren. De moeilijkheden, die daarbij ondervonden zijn, bewijzen stellig niet zonder meer dat er fouten bij den opzet gemaakt zijn, doch ze mogen wel deze wiarschu wende betee kenis hebben, dat een deugdelijke centrali satie niet zonder behoorlijke voorbereiding en grondigen weterschappeüjken en practischen opzet zal slagen. En deze voorberei ding is des te moeilijker waar er geen voor beeld van zulk eer. instelling in ae geheele wertli beslaat. Ik ben overtuigd, dat menig een zich bij deze mededeeiing de oopen verwonderd zal uitwrijven, doch het feit verandert daardoor niet. Wel heeft men allerwege de noodzakeIqkhcid gevoeld het melkprobleem uit den toestand van betrekkelijke anarchie te halen en verbeteringen aan te brengen, maar De srtirijver van dit artikel groep der verstandigsien en llefderijksten zal ook hoogst waarschijnlijk de sterkste blijken te zijn. De wijzen en zachtmosdigen zullen winnen, door hun voor elk zichtbare wijsheid en zachtmoedigheid. Wat men op dit oogenblik voor een klassenstrijd" aanziet, de economische kamp tusschen de machtigen e.i de onderge schikten, het werk vaa Vakvereeniging en werkstaking, dat is geen zuivere scheiding en geen strijd die socialistisch kan ge noemd worden. De strijders strijden daar om dezelfde zaak, om meer macht en meer machtsmiddelen. Er is volstrekt geen hooger ethisch beginsel aan de eene zijde dan aan de andere. Het is om meer geld te doen, niei om een beetere staats-orde. Die klassenstrijd" is een kapitalistisch ver schijnsel, eigen aan een slecht-georganiseerde maatschappij, het best te vergelijken bij een ziekte-pr jcos, met .telkens weer optreedende stoornissen. Aan de leugen dat deeze strijd een zuivere klassestrijd zou zijn en de nieuwe maat schappij naderbij zou brengen aan die leugen zijn Liebknecht en Rosa Luxemburg ten cff-ir gevallen. Zoo is Wilhelm von Hohenzollern ten offer gevallen aan de leugen van het erfelijk kooniugschap en d<! leugen van het heerschetsrecht door Qods-genade der dynastieën. O.-sze maatschappelijke leugens zij a hoogst gevaarlijks gasten, en wie er zijn leeven en bestaan mee vereenzelvigt komt er niet gemakkelijk af. Hoe is 't moegelijk dat men ze niet ziet! Ze staan reuzegroot voor onze oogen. Maar zeldsaam zijn de menschen die vrij kunnen zien, zonder de kudde na te loopen, zonder door een klinkend dogma uit den mond of de pen van een machtige figuur te worden misleid. Het klassenstrijd-dogma dat er reeds zooveelen heeft beneeveld, zal nog wel jaren lang zijn f unesten invloed blijven uitoefenen. Het grootste ongeluk is dat hierdoor ook de waarheid omtrent het kapitalistisch euvel N.V. PAERELS Meubileering MIJ. COMPLETE MEÜBILEERING -: BETIMMERINGEN : Rokin 128 Telef. 4541 N nergens heeft men het verder gebracht dan tot wettelijke voorschriften en bescheiden particuliere pogingen tot verbetering van misstanden. Onder deze laatste neemt het instituut der modelboerderljen een voor name plaats in, speciaal in het buitenland. Want haar in den handel gebrachte hoeveelheden zijn te klein en de prijs is te hoog dan dat op deze wijze een merk bare invloed op de melk voorziening zou kunnen worden uitgeoefend. De opzet van zulke bedrijven Is, door het vooikomen van elke verontreiniging der melk een be smetting daarvan tegen te gaan en zoo doende het nuttigen ervan in rauwen toestand ongevaarlijk te maken. In Kopenhagen heeft men een sprekende poging in deze richting gedaan. In het jaar 1878 is daar opgericht de Kjöbenhavns Maelkeforsyning, die geen eigen koestallen bezit en dus de melk van buiten af aange voerd krijgt en die ondanks dat het product in rauwen toestand in de circulatie brengt. De boerderijen, die als leveranciers optreden, nemen zeer bijzondere voorzorgsmaatregelen bij het melken en het vervoer. Zij hebben de verplichting daartoe vrijwillig op zich genomen en ontvangen niet meer dan 5 pCt. rente. Wat overigens als winst van de exploitatie overblijft, wordt besteed voor de verbetering van het bedrijf en de ver strekking van gratis melk. Men begrijpt uit deze uiteenzetting wel, dat het hier een sociaal instituut betreft, opgezet door belangstellenden om de melkvoorzlening te verbeteren, doch het is wel vleiend voor het Deensche volkskarakter, dat een zoo groot aantal boeren reeds in 1878 bereid werd gevonden uit vrijen wil en innerlijke overtuiging een verplichting als de onderhavige op zich te nemen. Ik acht de oprichting van een vereeniging als de Kopenhaagsche thans nog tot de on mogelijkheden voor Amsterdam te behooren. Al geloof ik, die de plattelandsbevolking in Noord-Holland uit eigen ervaring goed ken, niet het vierde gedeelte van de ver dachtmakingen, die men den boeren naar het hoofd heeft geslingerd, het staat toch wel vast, dat het hygiënisch inzicht dier bevolking nog niet zóverhelderd is, dat men een automatische uitvoering van de vereischte handelingen verzekerd zou mogen achten. Toch zou dit een eerste voorwaarde moeten zijn. Want de omgeving van Amsterdam, waarop wij grootendeels aangewezen zijn, is een broeinest der typheuse koortsen. Buiksloot, Nieuwendam, Landsmeer, Oostzaan, den lip, Sloten enz. zijn eigenlijk nooit zonder de gevreesde ziekte, die met recht de geesel van het waterland van Noord-Holland mag worden geheeten, en er zijn maar weinig dorpen, waar merkwaardigerwijze de fypheuse koorts, ondanks de nabijheid van ende mische typhusstreken, vrijwel een onbekende is. Tot deze laatste behooren de dorpen Ransdorp en Holysloot, terwijl Broek in Waterland ook sinds eenige jaren door de typhus wordt versmaad. Practisch gesproken echter loopt alle in Amsterdam aangevoerde melk de kans op weg van de koe naar de stad te worden besmet. En dat dit gevaar niet denkbeeldig is, bewijzen de vele typhusgevallen, die op het gebruik van besmette melk kunnen wor den teruggevoerd. Het gevaar, waarin Amsterdam zich te dezen opzichte bevindt, is daarom zoo bijzonder groot, wijl de om de hoofdstad gegroe peerde dorpen als het ware wemelen van, dikwijls verborgen blijvende, typhusgevallen als gevolg van het exorbitant aantal bacillendragers dat er wordt aangetroffen. Daarvan werden er bij een onderzoek van den Mili tair-Geneeskundigen Dienst in Oostzaan niet minder dan 9 aangetroffen opeen bevolking van een paar duizend zielen, in Landsmeer een 5-tal, in Buiksloot 3; elders vond men weliswaar niet zulke sprekende cijfers, doch «liiiiimiiiiiiiiiïiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilliiliiiiilliiiiiiiliiiiiMiiiiir wordt verduisterd, en dat de reactie telkens weer zijn voordeel zal doen met deeze schrikkelijke vergissing der eedelgezinde hervormers. En toch is de zaak zoo renvoudig. Het maatschappelijk kwaad schuilt in de onrecht matig verkteegen macht van de parasitaire groepen en individuen, waarbij het geld, in plaats van als ruilmiddel als machts-middel wordt gebruikt. Hoe kunnen nu zij, die de maatschappij willen hervormen, op precies eeven inmoreele wijze de macht trachten te verooveren ? Daardoor blijft toch immers de ethische fout bestaan. Zij toonen daarbij niet te vertrouwen op de zeedelijk hoogere be ginselen van hun eigen groep, zij gebruiken hetzelfde ondeugdelijke middel als de teegen partij, n.l. gewelddwang en stoffelijk oo/ermacht. Zoo gii;g het met de Terreur in de Fransche revolutie, met de Commune in 1870. Het schoone doel werd verduisterd, het oude kwaad werd bestendigd, de meer derheid keerde zich af en de reactie herwon terrein En dat alles door een valsche theorie, door het verwaarleozen van de ethische factor in de maatschappelijke ontwikkeling. De bedoeling van Liebknecht en Rosa Luxemburg was goed. Hun strijd, vol zelf verloochening, tegen de maatschappelijke euvelen was mooi en eedel. Maar ze zijn niet te beschouwen zooals hun partijgenooten natuurlijk zullen doen, als on schuldige martelaars. Hun lot is vooral het gevolg van eigen onverstand en van de onheilige middelen waarmee ze een heilig doel trachten te be reiken. Zij hadden kunnen voorzien dat een uitgeput, verslagen en verbitterd volk niet door geweldmiddelen te dwingen is tot de invoering van een Staats-orde waarvan nog nergens de overtuigende en schoone voorbeelden bestaan. Dat is het dwaze in politiek socialisme, dat men de menschen tot een beetere orde nog altfld voldoende om een herhaalde ver ontreiniging der melk ook met typhusbaclllen aannemelijk te achten. Wat deze omstandigheden nog ernstiger maakt is het feit, dat vele dier ongelukkigen in het milieu der veehouders zelve werden aangetroffen. Bn vele epidemiën in Amsterdam konden worden teruggebracht tot die milieux. Dit typhusgevaar overschaduwt verreweg alle andere bezwaren die aan de melkvoorziening verbonden zijn, n.l. het gevaar van de verbreiding der tuberculose en het nadeel, veroorzaakt door de vërvalschlng der melk met water of taptemelk en het pntroomen. Dit euvel heeft vooral de laatste jaren een ongekeaden omvang aangenomen en men kan zonder overdrijving beweren, dat er vrij algemeen geknoeid wordt. De melkschaarschte en de stijging van den prijs hebben dit kwaad in het jongste ver leden totnogtoe ongekende afmetingen doen aannemen: zoo werden vervalschingen met 70 en 77 procent water vastgesteld. De schade, door dit geknoei teweeggebracht, is niet alleen materieel, doordat men min derwaardige kwaliteit met goed geld betaalt, doch ook de gezondheid, vooral van zuige lingen en zwakken, kan op den duur door de ondervoeding gaan lijden. Het is dan ook hoog tijd, dat de gemeente lijke overheid zich met deze zaak gaat inlaten, te meer waar de hardnekkige strijd, die de Gemeentelijke Gezondheidsdienst sinds jaren voert, verlamd wordt door den omvang van het geschetste kwaad en de ten eenenmale onvoldoende strafmaatregelen. Het beste middel om tot verbetering te geraken is de stichting van een gemeentelijke melkcentrale, een instituut, waarheen alle consumptiemelk moet worden aangevoerd en van waar uit ze als regel alleen in gepasteuriseerden toestand en verzegeld in den handel mag worden gebracht. Een uit zondering op dezen regel zou ik mij op den duur kunnen denken voor melk, die uit typhusvrije dorpen (zooals Ransdorp e. a.) onder behoorlijke controle wordt aangevoerd en die speciaal als zuigelingcnmelk een bestemming zou kunnen krijgen. Doch dat is nog toekomstmuziek; voorhands dient alle nielk ;te worden gebracht naar eenige centrale Inrichtingen, waar ze wordt gepas teuriseerd en door de slijters en melkInrlchtlngen gehaald. Het zal zaak zijn, niet alles in n inrichting te concentreeren, daar in dat geval geen controle op den aanvoer mogelijk is en ook een regelmatige distributie, die geen noodelooze stagnatie veroorzaakt, niet verzekerd zou zijn. Het komt mij voor, dat de bestaande melkinrlchtingen, ook al werden ze voorzien van de nieuwste pasteuriseer-toestellen, niet of eerst na grondigen ombouw voor het beoogde doel geschikt te maken zQn: de inrichting toch zal rekening moeten houden met de omstandigheid, dat velen zoowel bij den aanvoer als bij de distributie in korten tijd geholpen moeten worden. Vooral het economisch gedeelte zal een moeizame voorbereiding vergen: het is toch ook wel duidelijk, dat men vervalsching en verontreiniging der melk na het verlaten der centrale alleen dan zal kunnen voer komen, als verpakking en verzegeling alle verdere bewerking overbodig en onmogelijk maken. Voor de vervulling dezer voorwaarde zal het noodig zijn een nauwkeurige statistiek van het melkverbruik en den verkoop samen te stellen en dat zal in dezen tijd op groote moeilijkheden stuiten. Ik acht het mogelijk door decentralisatie tot belangrijke vereenvoudigingen te geraken. Waar de centrale moet dienen om verval schingen tegen te gaan en de melk te pasteuriseeren ware het mogelijk in de provircle in het melkgebied eenvoudige inrichtingen met laboratoria te makpn, waar de melk wordt aangevoerd en op verval sching gekeurd, waarna ze ter pasieurisatie en verdere bewerking naar de gemeentelijke centrale wordt overgebracht. Een voordeel hiervan zou tever.s zijn het voorkomen van bederf en vervulling door en tengevolge van het vervoer over langeren afstand. Ten slotle zij het me vergund er op te wijzen, dat een permanente samenwerking tusschen het gemeentebestuur en de belanghebben den mij een eisch toeschijnt voor het wel slagen van dit instituut. Ik heb mij daartoe gedacht de vorming van een inkoopcoöpe ratie van melkinrichtingen en sinters, tot welke vorming het gemeentebestuur den stoot zou kunnen geven. Het bestuur van wil voeren en van de schoonheid van het socialisme wil overtuigen zonder een enkel voorbeeld, alleen op het gezag van ge leerde schrijvers. De politieke actie kan niet verder gaan dan de economische actie aangeeft. Er is nog geen socialisme in het ecos omisch verkeer, in de staats-orde, en eer er iets van bestaat kan men er de menschen r.iet toe dwingen. Leeringen moogen wekken, maar voorbeelden alleen kunnen trekken. Het eenige wat men in onze staatsorde socialistisch kan noemen dat zijn die groote legislatieve maatreegelen, waaraan ieder ter stond het nut en voordeel kan gevoelen. Zoo acht ik b.v. de gratis watervoorziening van de stad New-York, waardoor ieder burger zooveel water ter beschikking heeft als hij wenscht, zonder vergoeding een socialistische maatregel. Hetzelfde geldt van gratis of goedkoope verkeersmiddelen en dergelijke. Maar het aanpakken der para sitaire eigendoms-rechten, het opeischen der sociale winst door de gemeenschap, het weeren van parasitisme in het zakenleeven, dat zijn dingen die eerst deugdelijk, op ruime schaal, uit vrijen wil moeten beproefd worden men kan ze niet aan een onwillige meerderheid opdringen. Het is waar dat de hervormingen altijd van een kleine minderheid uitgaan. Maar die minderheeden handhaven zich en breiden zich uit door hun aantrekkelijke leeringen en loffelijk voorbeeld niet door brutaal en grof geweld, door bazig optreeden en ruuwe maatreegelen. Dan Is hun zaakverlooren. Dan stellen ze eenvoudig socialis tisch imperialisme en militairisme teegenopver het kapitalistische. En dat doen die zelfde mensehen die zich woedend verzetten teegen alle wapengeweld en mili taire tucht, die al nijdig worden als ze een politie-beambte zien. En die afkeerigen van alle uiterlijke tucht missen zelfs de meest elementaire zelfbeheersching. Ze gedoogen dat in hun geDE MILLIONNAIR In zijn rolstoel, diep gebogen Ligt de rijke, zieke man, Naast zijn brandkast vol met schatten Waar hij niets voor koopen kan. Zachtjes mompelend en klagend Onderworpen en gedwee, Leeft hij als een stille vreemde Doelloos met de zijnen mee. Peinzend tuurt hij naar den tuinman Die het grasveld scheert en sproeit, Die daar stil, gelaten arbeidt Tusschen al wat geurt en bloeit. Ernstig werkt die sterke grijsaard Voor zijn simpel sneedje brood, Zonder knagende gedachten Aan den naderenden dood. Duizenden van al zijn schatten Gaf die rijkaard, moe van pijn, Om daar tusschen groen en bloemen Als zijn knecht te kunnen zijn. En terwijl de tuinman arbeidt Denkt de meester aan zijn graf, Neemt de knecht beleefd zijn petje Voor dat stervend wezen af. Onbezorgd had hij genoten Van zijn millionnairs-bestaan, Vrouwen, wijn en spel en feesten Waren langs hem heen gegaan. In zijn overrijke villa Tusschen weelde en genot, Licht het moegeleden schepsel Snakkend naar een milder lot. Steeds omringa van teere zorgen Van zijn kinderen en vrouw, Peinzend over elk genoegen Wat hij maar begeeren zou. Zachte troost en medelijden Al wat lief is en verlost, En dan niet te kunnen koopen Wat zooveel is en niets kost. En maar altijd werkt de tuinman En maar wreeder gaat de tijd, En maar steeds lijdt daar die rijkaard In de harde werk'lijkheid. In zijn rolstoel, diep gebogen Ligt de rijke, zieke man, Naast zijn brandkast met millioenen Waar hij niets mee koopen kan. ]. H. SPEENHOFF DEVO Geurige Sigaar FABRIKANTE N.V. DIEVENBACH's Holl. Sigarenfabriek UTRECHT lllllllllllllllllllllllmlIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIHMIIIIMIIIIIIlllllllllllllllllllH d'e coöperatie zou als Commissie van Bijstand en Advies voor de centrale kunnen deelnemen in de leiding daarvan. Wanneer men met tact te werk gaat, zal het eveneens mogelijk zijn de medewerking der veehou ders Ie verkrijgen, waartoe ook de vorming van combinaties van melkbo;ren in bepaalde streken het hare zou kunnen bijdragen. leederen hst ergste rapalje mee vecht, wien het alleen om plundering, om wraak, om wanorde te doen is, waarbij ze hun slag kunnen slaan. Die onwaardigen worden toegelaten tot den heiligen kamp voor het recht alleen door het dwaze en misleidende wachtwoord van Maix die sprak als of proletarier-zijn, dus haveloosheid, een bewijs ware van burgerdeugd en rechtvaardigheid. Marx en Ludendorf zijn verwante geesten, ze vertrouwden beiden op geweld-macht. Ze voelden hun intellektuee'e kracht en maalden niet om ethische scrupulen. Zoo sleepten ze, door hun woord en gezindheid millioenen in 't ongeluk. Dezelfde macht-roes, die het Duitsche volk in de ellende stortte, bedwelmt nu de geesten der Bolsjewiki en Spartaceïsten. De gang van het zuivere, geheiligd Socialisme, de koomende Kerk van Jezus kunnen ze niet vertragen. Maar ze zullen nog talrijke slachtoffers maken. De beste methode om hen te bestrijden is krachtige SBelle hervorming van het euvel, dat hun actie teweeg bracht. Er moeten daden worden gezien, die onmiddellijk verligting brengen. Er moeten maatreegelen worden genoomen dieeen streng zeedelijk en rechtvaardig karakter dragen. De regeeringen moeten toonen, dat het hun ernst is, en dat ze niet bevreesd zijn op te treeden teegen allen, geringen en machtigen, die willen voortgaan met besteelen en be driegen der gemeenschap. Op zon triomftocht door Westelijk Europa heeft Wilson ooveral zaden uitgestrooid, gulden woorden die dringend op verwerke lijking wachten. Proefneemingen moeten worden gewaagd, en ondanks mislukking herhaald, die on middellijk gericht {zijn teegen het ooveral gevoelde onrecht. Alleen door groote daden, met onmiddellijk voelbare uitwerking is het dreigende gevaarte keeren. FREDERIK VAN EEDEN